Госстандарт "информатика білім стандарты"

ИНФОРМАТИКА ПӘНІ БОЙЫНША

МЕМЛЕКЕТТІК ЖАЛПЫҒА МІНДЕТТІ БІЛІМ БЕРУ СТАНДАРТЫ

Орта білім

ҚР МЖБС 2.003.1 - 2007

Ресми басылым

АСТАНА – 2007

4.2 Информатика

4.2.1 Жалпы ереже

«Информатика» пәні бойынша стандарт «ҚР Білім туралы Заңы» және ҚР жалпы орта білімнің Мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты бойынша жасалды. Ол 12 жылдық оқу үлгісіне көшуге байланысты информатика бойынша   білім саласында біріккен мемлекеттік саясатты жүргізуге мүмкіндік береді.

Информатика құрылымды оқытады және информацияның жалпы қасиеттері шынайы әлемнің маңызды құрамы сияқты болып табылады. Сонымен қатар информатика – бұл, компьютерлік желілердің көмегімен ерекшеленіп, информацияларды жіберу, сақтау, өзгерту және қолданумен байланысты қызметтің дамыған, ғылымиланған саласы.

Информатика қоршаған ортаны тануда жүйелік-информациялық амалды жүзеге асыратын ғылыми мағлұматтың табиғат пен қоғамдағы информациялық процестер жөніндегі маңызды саласының бірі бола бастады.

«Информатика» пәні оқушыда әлемнің информациялық бейнесі, сонымен қатар қызметтің өзекті тәсілдері жинақталған ғылыми мағлұматтар жүйесінің құрылымдалуына мүмкіндік бере отырып, жалпы білім беру қызметін орындайды. Білім саласының тәрбиелік қызметі оқушыда информациялық қоғам жағдайында сәйкес қызметтер мен тәртіптер тәсілдерін құруда, адамгершілік, гуманистік принциптерге негізделген этикалық түсініктердің, көзқарастар мен сенімдердің жасалуынан тұрады.

Информатика орасан даму күшіне ие. Ол оқушының шығармашылық қабілетін дамыта отырып, ойлаудың операциялық-алгоритмдік және мазмұндық –логикалық түрлерінің құрылуына мүмкіндік беретін, негізгі пәндердің бірі болып табылады.

«Информатика» оқушыда білім, икемділік және дағды жиынтығын қалыптастыра отырып, компьютерді оқу құралы ретінде кеңінен пайдалануды қамтамасыз ететін қызмет ету функциясын атқарады.

Информациялық құрауыштар болашақта қызметтің қай саласында жұмыс істеу керек болса да басты технологиялық дайындық ретінде санала бастады. Бұл информатиканы өмір мен қоғам сұраныстарына жақындататын қазіргі заманғы мектеп жасайтын, мектеп дайындығының аздаған инновациялық және қажетті пәндерінің бірі етеді. Бұдан басқа, информатика пәні информатика сабақтарында пәндер мағлұматтарын өңдеу негізінде әр түрлі мектеп пәндерін біріктіруші басты тәжірибенің шынайы зертханасы, оқытуды ұйымдастыру түрлері мен тәсілдерінің жаңашылдығы болып табылады.

«Информатика» пәнін оқыту мақсаттары

·         оқушыға информациялық процестер туралы мағлұматтар негізі және олардың әлемнің қазіргі заманғы ғылыми бейнесін құрылымдаудағы рөлінің түсінікті және берік меңгерілуін қамтамасыз ету;

·         қазіргі заманғы қоғам дамуындағы информациялық технологиялар және компьютерлік техникалардың маңызы және рөлі жөніндегі түсініктерді құрау;

·         оқушыға компьютерді өзінің оқуында, содан кейін кәсіптік қызметінде  саналы және ұтымды пайдалануға дағдыландыру.

Оқушының психололгиялық-жас шамасы ерекшеліктерінен шыға отырып, «Информатиканың» пәндік саладағы міндеттері мен мақсаттарын жүзеге асыру үшін, Мемлекеттік стандарт информатиканы оқытудың бірнеше кезеңдерін ерекшелеп көрсетеді: бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім деңгейлерінде жүзеге асырылатын бастапқы (пропедевтикалық), базалық және бағыттық (кәсіпалды). 

Бастапқы кезеңнің мақсаты – төменгі сынып оқушыларының ойлау мен көңіл бөлудің неғұрлым маңызды құрамдарын дамыту, оқу іс-әрекетінде информатиканы оқу мен жаңа информациялық технологияларды қолдануға дайындау.

• жаңа информациялық технологияларды қолдануда психологиялық (тұлғалық-уәждік, зияткерлік, операциялық) дайындықтарды қалыптастыру;
• жинақтау мүмкіндігі, түйсіну, икемділік, беріктік және дербестік сияқты ойлаудың неғұрлым маңызды құрамдарына жағдай жасау;
• алғашқы қарым-қатынас дағдыларын қалыптастыру;
• іс-әрекет құрылымдарын құрастыра білуді және бұл үшін мағлұматтар жасауды қалыптастыру;
• қабылдау, еске сақтау, шығармашылық елестердің дамуына жағдай жасау;
• информатикамен тығыз байланысты білім саласында оқушының ой-өрісін кеңейту;
• компьютермен жұмыс істеу элементтерін үйрету, балада компьютердің мүмкіндіктерін игеруде сенімділік сезімінің дамуына жағдай туғызу;
• компьютерге және информациялық жүйелерге адамгершілік-жауапкершілік қарым-қатынас жасауға тәрбиелу.

жағдай жасау.

4.2.2 «Информатика» пәні бойынша жоспарланған оқыту нәтижелері

- ақпараттың түрлері мен қасиеттерін біледі;

- ақпарат тасығыштардың міндеттерін ажыратады;

- ақпаратты қорғау құралдарының міндеттерін біледі;

- ақпараттың берілу тәсілдерін меңгереді;

- өңдеу ұғымын түсінеді;

- ақпаратты өңдеу іс-әрекетін жоспарлай алады;

- практикалық есептерді жоспарлау тәсілдерін меңгереді.

-          мәтіндік, сандық, графиктік, дыбыстық ақпараттарды өңдеу туралы түсінігі болады;

-          ақпараттарды іздеу, сақтау, беру туралы түсінігі болады;

-          компьютерге ақпаратты енгізу тәсілдерін біледі;

-          компьютерден ақпаратты шығарады;

-          компьютерде ақпаратты сақтай алады;

-          бағдарламаны жұмысқа қоса алады;

-          мәтіндік, графиктік редакторлармен жұмыс жасау біледі;

-          калькулятор редакторын пайдалана алады.

-     басқа оқу пәндерінде компьютерді қолдана алады;

-          қоғамды ақпараттандыру туралы түсінігі қалыптасады;

-          ақпараттық мәдениет туралы ұғымы болады;

-          қазіргі ақпараттық және коммуникациалық технологиялар туралы түсінігі болады;

-    іс-әрекеттік және өзіндік-бағытталған талаптарды орындайды;

-     интеллектуальдық және практикалық іс-әрекеттерді меңгереді;

-   күнделікті өмірге қажетті білім мен біліктілікті меңгереді.

4.2.3 «Информатика» пәнінің базалық мазмұны 

Ақпарат

Ақпарат және оның қасиеттері: мағынасы, сипаттауы, бағалауы. Ақпаратты түрлендірудегі және жаңа ақпарат құрудағы адамның рөлі. Ақпарат түрлері: мәтіндік, сандық, бейне, дыбыстық. Ақпаратты ұйымдастыру тәсілдері: кесте, сүлбі, каталог және басқалар.

Компьютер

Дербес компьютер. Күнделікті өмірде оның рөлі. Негізгі құрылғылар. Дербес компьютердің пернетақтасымен танысу. Дербес компьютердің пернетақтасынан берілген үлгі бойынша өзің туралы ақпараттар жиынын жазу. Компьютер – алгоритм орындаушы. Компьютердің негізгі құралдары. Компьютерде ақпарат ұйымдастыру. Компьютердің түсінетін негізгі бұйрықтары.

Құрылғылар және ақпараттармен жұмыс жасайтын құралдар

Техникалық құралдар көмегімен ақпартатты өңдеу, жіберу және сақтау. Мәтіндік, сандық, бейне, дыбыстық ақпараттарды өңдеу технологиялары. Өңдеу құрылғылары. Мәтіндік редактор. Графиктік редактор. Калькулятор.

Адамның ақпараттық іс-әрекеті

Адамның ақпараттық іс-әрекеті туралы түсінік. Қоғамға қажетті ақпаратты ұйымдастыру. Адамның ақпараттық мәдениеті.

4.2.4 Құзыреттіліктерді қалыптастыруға бағдарланған тапсырмалар

1 жоба. Ақпаратты өңдеу

1 тапсырма. Кестеде топ аттары берілген. Әр бағанға топтар аттарына сәйкес келетін жеке нысандардың аттарын жазыңдар.

Әріп	Өсімдік	Аң	Құс	Қала	Табиғат құбылыстары	Адамның есімдері

2 тапсырма.

1. Компьютермен жұмыс жасау кезі дұрыс бейнеленген суретті мұқият қараңыз.

 Компьютермен жұмыс жасау кезі дұрыс сақталған жөнінде ескертпе жазыңыз. Сіздің ескертпеде мына сұрақтар көрініс табуы қажет:

- жұмсақ орындық немесе орындыққа қалай жайғасу керек,

- арқаны қалай ұстау керек,

- басты қалай ұстау керек,

- аяқты қалай қою керек,

- егер аяқ еденге жетпесе, не істеу керек,

- қолды қалай ұстау керек.

 

Компьютермен жұмыс жасау кезінде дұрыс отыруды сақтауға

ескертпе

1. ___________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________.

2. ___________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________.

3. ___________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________.

4. ___________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________.

5. ___________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________.

6. ___________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________.

2. Компьютерде жұмыс жасап отырған Ленаның фотосуретіне зер салып қараңыз.

Берілген критерийлер бойынша оның дұрыс отырғанын бағалаңыз, егер критерий сәйкес келсе, онда кестенің сәйкес ұяшығыны «+» таңбасын қойыңыз, ал егер критерий сәйкес келмесе, онда кестенің сәйкес ұяшығыны «-» таңбасын қойыңыз.

Ленаның дұрыс отырысы түсірілген фотосуреттің нөмірін қоршаңыз.

Критерийлер	Фотосурет 1 (+\-)	Фотосурет 2 (+\-)	Фотосурет 3 (+\-)
Орындыққа дұрыс жайғасып отыруы
Арқасының дұрыстығы
Басын ұстауының дұрыстығы
Қолын қоюының дұрыстығы
Аяқ қойыстығының дұрыстығы

1.

2.

3.

Модельдік жауап:

1.

1. Жұмсақ орындыққа (немесе орындыққа) (шетіне емес) толығынан отыру және арқасына сүйеніп отыру  керек.

2. Арқаны тік ұстау керек.

3. Басты (ақырын ғана) 20⁰ артық емес қана еңкейту керек.

4. Аяқ тізеден тік бұрыш жасап бүгілуі және табан толық жерде ( көлденең жазықтықта) тұруы керек.

5. Егер аяқ жерге жетпесе, онда көтергіш зат қолдану қажетті.

6. Қол шынтақтан тік бұрыш жасап бүгілуі керек, олар саусақтан бүгілуі керек емес (нұсқа: білектен бастап жерге параллель болуы қажет).

Жоғарыда берілген модельдік жауаптың  дұрыс және толық  бөлігіне             1 балл;

ал дұрыс, бірақ толық  емес бөлігіне                                                                  0,5 балл.

2.

Критерийлер	Фотосурет 1 (+\-)	Фотосурет 2 (+\-)	Фотосурет 3 (+\-)
Орындықта дұрыс жайғасып отыруы	-	-	+
Арқасының дұрыстығы	-	-	+
Басын ұстауының дұрыстығы	+	-	+
Қолын қоюдың дұрыстығы	+	+	+
Аяқ қойыстығының дұрыстығы	-	-	+

Ұяшықта әр дұрыс белгіленген жауапқа                                                                0,5 балл

«Дұрыс отыру»  фотосуретті дұрыс анықтаған жауапқа                                      0,5 балл

Ең үлкен балл                                                                                                         8 балл

2 тапсырма.

1. «Алиса в стране чудес» мультфильмінен үзінді көріңіз және мына сұрақтарға жауап беріңіз.

Анықтамалық үшін:

Мейрам- бұл күн, біреуді қуантуға, қандай да бір жаңалықты еске түсіруге арналған.

-          Қоян және адам қай мейрамды атап өтті?

___________________________________________________________________________

- Олар кімді құрметтеді?

___________________________________________________________________________

- Не себепті Алисаны өздерінің ұйымына қабылдады?

___________________________________________________________________________

2. «Құттықтау парағы» мәтінін зер сала оқыңыздар. postcard.dot шаблоны негізінде өзіңнің досыңа «Туған күн емес» деген құттықтау парағын құрыңыз.

Құттықтау парағы

Құттықтау парағы хатты безендіруге арналған. Құттықтау парағындағы хат үш бөлімнен тұрады: 1) қаратпа сөз,  2) негізгі бөлім және 3) қол қою. Қаратпа сөзді «Құрметті» (егер ол үлкен адамға арналса), «Ардақты» (егер ол досыңа немесе туысқаныңа арналса) сөздерінен бастауға болады. Хаттың екінші бөлімінде құттықтау қандай жағдайға байланысты жіберілгені жөнінде нұсқау беріледі (мысалы, «Сені туған күніңмен құттықтаймын» немесе «Сізді Жаңа жылыңызбен құттықтаймын») және құттықтау арналған адамға жылы лебіздер жазылады. Хатты қол қою арқылы аяқтайды, есімінің алдына жылы лебіз сөздерін, мысалы, «Құрметпен, Петр» немесе «Бар жақсылықпен, Сәуле» деп жазуға болады. Әдетте құттықтау хаты онша үлкен болмайды.

Құттықтау парағында әруақытта мәтіннен басқа бейнелер де болады. Бейнелер құттықтау хатында адамға қандай жағдайға байланысты арналған себепті еске түсіреді (мысалы, көркемделген шырша ағашы Жаңа жылды еске түсіреді) немесе беретін адамға жылы сезім немесе тілектестік көрсетеді (мысалы, күлімдеген бет жүзі, гүлдер, жүрекше).

Парақтың көркемделу үлгісі:

Модельдік жауап

1.

- туған күн емес,

- бір-біріңді.

Нұсқалар:

олар көңілді болды (қуанышты және с.с. нұсқалар), себебі олардың өлең айтқаны Алисаға ұнады,

себебі Алиса айтты, олардың өлең айтқандары оған ұнағанын,

себебі Алисаға дейін ешкім оларға қошамет айтпады, ал Алиса айтты.

Әр сұрақ үшін                                                                                                     3 балл

Ең үлкен балл                                                                                                    9 балл

2.

2 сұраққа спецификалық шкала

Оқушылардың реті бойынша №

Оқушының аты-жөні

Құттықтау парағының себепке сәйкестігі

Мазмұны

Ұйым

Тілдік безен-діруі

Орфо-графия. Пунктуация

Қорытынды балл

Құттықтау парағы  мазмұнында адресатты мерекемен құттықтау туралы ақпарат берілген

Құттықтау парағында адрасатқа арналған тілек бар

Сурет өзгертілген

Қорытынды балл

Мазмұнының тізбектілігі (Құттықтау парағының жанрмен сәйкестігі)

Шаблонның барлық өрісі  толтырылған

Файл Word құжаты ретінде  сақталған

Қорытынды балл

Бірлік шкаланың параметрі

Бірлік шкаланың параметрі

1

2

3

Қосымша

Қоян:          Менің туған күнім емес бақытты күнімен!

Адам:         Кімді?

Қоян:         Мені!

Адам:        Сізді ме?

Қоян:        Сенің туған күнің емес бақытты күніңмен!

Адам:       Кімді?

Қоян:        Сені!

Бірлесіп: Туған күнім емес бақытты күнмен құттықтаймыз, бір кесе шай құямыз, туған күн емес бақытты күнмен барлықтарыңызды құттықтаймыз!

Қоян:       Орын жоқ, орын жоқ, орын жоқ, жоқ!                                                    

А:             Бірақ мұнда орын көп.

Адам:       Шақырусыз отыру әдепсіз, өте, өте әдепсіз, өте әдепсіз, өте ...

Қоян:        ... өте, өте әдепсіз.

А.:       Кешіріңіз, мархабат, бірақ маған сіздің өлең айтқаныңыз ұнады және мен сұрайын деп едім...

Қоян:      Біздің өлең айтқанымыз саған ұнады ма? 

Адам:      Қандай әдемі бала, біз ешқашан мақтау алғамыз жоқ, бір кесе шай ішіңіз.

Қоян:       Иә, шай ішіңіз.

А:             Кешіріңіз., сіздің туған күніңізді бөлгеніме. Рахмет.

Қоян:       Туған күніңізбен, балақай. Бұл туған күн емес!

Адам:       Шынымен, жоқ! Бұл күн туған күн емес!

А:             Туған күн емес? Кешіріңіз, мен түсінбей тұрмын.

Қоян:        Барлығы өте қарапайым, қыркүйекте 30 күн бар... Жоқ бұлай емес! Егер сенде туған күн болса, онда және бар... Ол білмейді, туған күн емес дегенді, қандай білімсіздік!

Адам:        Қазір мен саған түсіндірейін. Статистика бойынша сенде бір туған күн.

Қоян:         Иә, бір туған күн әр жылда.

Адам:   Яғни сенде бір жылда 364 күн туған күн емес бар. Міне, қазір біз осыны тойлап жатырмыз.

А:            Яғни бүгін менің де туған күнім емес күн? 

Қоян:    Расында да, әлем қандай тығыз, бұл жағдайда сені туған күнің емес бақытты күніңмен!

А:           Мені?

Қоян:     Сені, туған күнің емес бақытты күніңмен, бұның барлығы саған, май шамды үрле, тілегіңді жасыр, туған күнің емес бақытты күніңмен сені!

3 тапсырма.

Алина мектеп асханасында тамақтануды шешті.

а) Мәзір мен жауапты оқы, ол неше әдіспен жасай алады?

Мәзір
Напитки	Кондитерлік бұйымдар
Шай	Орама
Сүт	Печенье
Компот	Тоқаш

2 жоба. Windows ОЖ элементтері.

1 тапсырма. 4 оқушыдан топқа бөлініңдер. Өзара және мұғаліммен талдап Windows терезесінің құрылысын сипаттаңдар. Терезенің құрылымында қандай функциональдық  ауырлық бар? Суретте терезе элементтерін жазып шығыңдар.

 

2 тапсырма. Басқару панелінің құрылымын сипаттаңыз.

3 тапсырма. «Менің компьютерім», «Менің құжаттарым» папкаларын сипаттаңыз.

3 жоба.

Блокнот мәтіндік редакторында тапсырманың мәтінін және оның шешімін теріңіз. Есептеуді калькулятор көмегімен жүргізіңіз.

Тапсырма. Егер:

бөлменің ұзындығы                          -  6,5 м

ені	- 4,7 м
биіктігі	- 3,5 м
Терезе мен есік орындарының аудандары	- 18 кв. м
Сыр шығыны	- 80 г / кв. м
Бір банка салмағы	- 1,8 кг
Бір банка бағасы	- 113 руб.

және екі рет сырлау керек болса, онда компьютер сыныбын жөндеуге сыр сатып алу үшін қанша тенге қажет?

4 жоба.

Тасбақа (Черапашка) бағдарламасы өзіндік игеру. Тапсырманы орындандар.

Тапсырма. Кестеде фигуралар салынған және Тасбақаны орындаушының әр түрлі  бұйрықтар жүйесі келтірілген. Берілген фигураны бұйрықтар жүйесі салатын жағдайды белгілендер:

фигура	бұйрықтар	Бұйрықтардың тұсініктемесі
	Сан алдыға солға қаламды көтер	«сан» адым алдыға жүру және түзу сызық салу   90 градусқа солға бұрылу   орындаушы сурет салуды доғарады
	Бұйрықтар жүйесі сол
үшбұрыштың жоғарғы бұрышы - тік	Алға сан солға қаламды көтер қаламды түсір	90 градусқа солға бұрылу
– – –	Бұйрықтар жүйесі сол

4.2.5 «Информатика» пәнін оқыту технологиялары

Білім беру технологияларын таңдауда информатиканы оқыту мақсаттары мен міндеттері, оқитын материалдың мазмұны, тиісті материалды игеруге балалардың дайындық денгейі, оқытудың күтілетін нәтижелері ескеріледі.

Информатиканы оқыту кезінде қолданатын білім беру технологиялары пәндік білім және біліктілігін, сондай-ақ  түйінді құзыреттіліктерді қалыптастыруға бағытталуы керек. Олар күтеді:

·         Қызметтің әр басқа түрлерін меңгеру кезінде ақпараттық тәсілді қолдануы;

·          Баланың өзі нәтижеге жетуі және жаңа білім ашу үшін болжам құру;

·         Оқушы өз бетімен іс әрекет жасау, шығармашылық және күтілетін нәтижеге жету үшін әр-түрлі тәсілдерді қолдану  мүмкіншілігі;  

·         оқытудың жоспарланған нәтижелеріне қол жеткізуге «оқушы-мұғалім» өзара іс-қимылдарды бағыттау;

·          әр-түрлі  көздерден ақпаратты іздеу, өңдеу, қолдану тәсілдерін менңгеру;

·         ойлау әрекеттерін меңгеру: талдау, синтез, абстракциялау, жалпылау, классификациялау;

·         зерттеу дағдыларын игеру: болжамды ұсыну, мәселені моделдеу, мәселені негіздеу және шешу, жобаны әзірлеу, бақылау және өзін-өзі бағалау;

·         информатика тілін меңгеру және оны қолдану

Информатиканы бастауыш мектепте оқыту жасына сәйкес технологияларды қолдануды болжайды:

·         ойын;

·         білімнің дидактикалық бірлігін ұлғайту;

·         зерттеушілік;

·         жобалық;

·         ақпараттық-коммуникациялық;

·         тұлғалық-бағыталған.

8.6. БІЛІМ БЕРУ ПРОЦЕСІН МАТЕРИАЛДЫҚ-ТЕХНИКАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАУҒА ТАЛАПТАР

Негізгі білім беру және профильдік бағдарламалар бойынша информатиканы оқыту қызметкерлердің квалификацияларын жетілдіру  институтарында қайта дайындықтан өткен, информатика, математика және информатика, физика және информатика квалификациясы немесе жоғары техникалық білімі бар педагогикалық және ғылыми-педагогикалық кадрлармен қамтамасыз етіледі.

Оқыту процесін оқу-әдістемелік қамтамасыз етуге талаптар

Білім беру саласында жыл сайын орталық атқарушы орган шығаратын алдағы оқу жылында ғылымдардың негідерін оқыту туралы нормативтіі құжаттарға сәйкес оқу-әдістемелікпен қамтамасыз ету.

Оқыту процесін  материалдық-техникалық  қамтамасыз етуге талаптар

Информатика бойынша білім беру бағдарламасы оқу есептеу техникасы кешенімен, жүйелік және қолданбалы бағдарламалық жабдықтармен, оқытуға арналған бағдарламалық жабдықтарымен, оқытудың техникалық құралдарымен,  диапозитивтер және диафильмдермен, кино және бейне фильмдермен арнайы құралдармен жабдықталған бөлме болғанда орындалады.

 Информатика бөлмелері үшін қажетті ИКТ құралдар тізімі

Аппараттық құралдар

-          Компьютер – ақпаратты өңдеуге арналған әмбебап құрылғы; қазіргі компьютердің негізгі конфигурацмясы оқушыларды мультимедиалық мүмкіндікпен қамтамасыз ету: видео-бейнелеу, сапалы стереодыбысты құлаққа табатын,  микрофоннан  дауыс енгізу және басқалар.

-          Проектор, компьютерге, видеомагнитофонға, микроскопқа және т.б. жалғанады; жаңа сауаттылықты технологиялық элемент радикалды өседі: мұғалімнің жұмысында көрнекілік денгейі, сыныпқа өз жұмыстарының нәтижесін көрсетуге оқушыларға мүмкіндік туады, ұйымдастырушылық және административтік сөз сөйлеудің тиімділігі.

-          Принтер – оқушылар немесе мұғалімдермен табылған және құрастырылған ақпаратты қағазға басып шығаруға мүмкіндік береді. Көптеген мектеп қолданыстарында түрлі-түсті принтер қажет немесе мүмкіндігінше болуы керек. Кейбір жағдайларда үлкен форматтағы қағаз және кескінді қолдану өте қажет.

-          Желіге қосуды қамтамасыз ететін телекоммуникацаялық блок, құрылғы – ресей және әлемдік ақпараттық қорына қосылуға, басқа мектептермен хат алмасуды жүргізуге мүмкіндік береді.

-          Дыбыстық ақпараттарды шығару құрылғысы – дыбыстық ақпаратпен жеке дара жұмыс істеуге арналған құлаққа қосқыштар, сыныпқа дауысты естіртуге күшейткіші бар дыбысты күшейткіштер.

-          Мәтінді ақпаратты қолымен енгізуге және экрандағы нысандарды басқаруға арналған құрылғы – пернетақта және тышқан ( сол сияқты әртүрлі құрылғылар). Бұл құрылғылардың арнайы модельдері қозғалу қабілетінде кемшіліктері бар оқүшылар үшін ерекше роль атқарады, мысалы БЦП.

-          Графикалық ақпаратты құру құрылғысы (графикалық планшет) – графикалық нысандарды құру және түзету, қолдан жазылған мәтінді енгізу және оны мәтіндік форматқа түрлендіру үшін қолданылады.

-          Музықалық ақпаратты құруға арналған құрылғы (музыкалық пернетақта, сәйкес бағдарламалық жабдықтармен бірге) – оқушыларға музыкалық әуендер құруға мүмкіндік береді, кез келген құралдар жиынтығымен түрлендіру, орындауын есту, оларды түзету.

-          Визуалдық және дыбыстық ақпаратты жазуға арналған құрылғы: сканер, фотоаппарат видеокамера, цифрлы микроскоп, аудио және видео магнитофон – қоршаған әлемнің ақпараттық образдарын оқу процесіне енгізуге мүмкіндік береді.

-          Датчиктер  (ара қашықтық, жарықтандыру, температура, күш, ылғалдылық және басқалар) – компьютерге қоршаған орта туралы ақпаратты өлшеуге және енгізуге мүмкіндік береді.

-          Компьютермен басқарылатын құрылғылар – оқушыларға информатиканың басқа негізгі ұғымдарымен қатар автоматты басқару технологиясы (кері байланыс және басқару) мен қарапайым принциптерін меңгеруге мүмкіншілік береді.

Бағдарламалық жабдықтар

§ Операциялық жүйе.

§ Файлдық менеджер (операциялық жүйе құрамында немесе басқалар).

§ Антивирустік бағдарлама.

§ Архиватор бағдарламасы.

§ Перне тақталық тренажер.

§ Мәтіндік редактор, растрлық және векторлық графикалық редакторлар, презентация мен электрондық кестелерді әзірлеу бағдарламасы енгізілген біріккен офистік қосымша.

§ Дыбыстық редактор.

§ Мәліметтер қорын басқарудың қарапайым жүйесі.

§ Қарапайым геоақпараттық жүйе.

§ Автоматтандырылған жобалау жүйесі.

§ Виртуалды компьютерлік лабораториялар.

§ Аударма бағдарламасы.

§ Мәтінді танудың оптикалық жүйесі.

§ Мультимедиялық ойнатқыш (операциялық жүйе құрамында немесе басқалар).

• Бағдарламалау жүйесі.
• Пошталық клиент (операциялық жүйе құрамында немесе басқалар).
• Браузер (операциялық жүйе құрамында немесе басқалар).
• Интерактивті қарым-қатынас бағдарламасы.
• Web-страниц қарапайым редакторы.

8.7 БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ ОҚУ ЖЕТІСТІКТЕРІН БАҒАЛАУ ЖҮЙЕСІ

Кесте 1а

	1 а деңгейі	1 деңгейі
	Білім, біліктілік және дағдыны бағалауды іштей қалыптастыру үшін ұсынылатын тапсырмалар мазмұны	Білім, біліктілік және дағдыны бағалауды іштей қалыптастыру үшін міндетті тапсырмалар мазмұны
Қайта орындау Тапсырманы орындай отырып, оқушы:
Нақтыны фактіні қайта орындау;
Тәсілдерді, процедураларды, іс-әрекет, техника әдістерін қайта орындау;
технологияны қайта орындау;
абстрактілі түсініктерді, заңдылықтарды, теорияларды, концепциялыларды  қайта орындау;
процестер мен құбылыстарда жалпылық және өзгешелік, себеп және салдар, өзара келімділік, жүйе және процестерге анықталған фактордың әсері және т.б. туралы білімді қайта орындау;
Түсінік Тапсырманы орындай отырып, оқушы:
түйінді ұғымдарды қолданып, жеке фрагменттерге тоқтай отырып түсіндіру, түрлендіруді қайта орындау;
келтіру формаларын өзгертумен түсіндіре білу (графиктік, аналитикалық және т.б,)
Нақтылап немесе жалпылап түсіндіру   (белгілі тізбектер мысалында).
Қолдану Тапсырманы орындай отырып, оқушы:
Берілген іс-әрекет алгоритміне  сүйене отырып, білімді қолдану
Берілген шарттарда құбылыстарды (немесе процестерді) демонстрациялайды немесе сипаттайды; мысал келтіре алады (аналогтік, түсіндіруші);
Технологиның белгілі фактілерін, түсініктерін, білімдерін біріктіре отырып өз бетімен іс-әректті түсіндіру және орындау;
Белгілі сандардан алгоритмді орындайды және сәйкесін таңдайды (өз тәжірибесінен өткізеді); өзі орындаған нақты іс-әрекет негізінде белгілі алгоритмді қайта қалпына келтіреді.
Талдау Тапсырманы орындай отырып, оқушы:
Негізгі және екінші дәрежелі  белгілерін немесе сипаттарын бөліп шығарады;
Сәйкестік немесе сәйкессіздігін табады;  талдауда, іс-әрекетте алгоритмнің бұзылуына байланысты қателерді көрсетеді және түзетеді;
Сынақ және байқау көмегімен гипотезаны тексереді, оны дәлелеумен нақтылайды; берілген критерий бойынша белгілерін ерекшелейді.
Синтез Тапсырманы орындай отырып, оқушы:
Белгілі шарт негізінде қорытынды жасайды;
Сөйлемді аргументтей отырып, белгілі шарт негізінде қорытынды жасайды.
Баға Тапсырманы орындай отырып, оқушы:
Оған ұсынылғандардың ішінен сәйкес бағаны тандайды;
берілген критерий бойынша бағалайды.

Ұсынылатын әдебиеттер

1.      Начальная компьютерная грамотность. Гребенников С.К. и др. Самара.2002.

1. Информатика в играх и задачах: 1-4 кл.: Учеб.-тетр.: В 2-х ч./ Авт. кол.: А В. Горячев и др.; Авт. вып.: Т. О. Волкова. М.: Баласс, 2002.
2. Информатика в играх и задачах: 1-4 кл.: Метод, рекомендации для учителя/Авт. кол.: А. В. Горячев и др. М.: Баласс, 2002.
3. С.Н.Тур, Т.П.Бокучава «Первые шаги в мире информатики» Методическое пособие для учителей 1-4 классов + дискета
4. С.Н.Тур, Т.П.Бокучава учебники-тетради №1-4 с ПМК «Страна Фантазия»

5.      Информатика. 5-6 класс. Начальный курс. Учебник. 2-е изд., переработанное / Под ред. Н.В.Макаровой.     -СПб.: Питер.2005.

6.      Метод проектов как технология формирования ключевых компетентностей учащихся. Г.Б.Голуб, О.В.Чуракова. Самара. 2003.

7.      Метод проектов как технология формирования ключевых компетентностей учащихся. Г.Б.Голуб, О.В.Чуракова. Самара. 2003.

- 4 және 5 сыныптарға арналған оқулық;

- 4 және 5 сыныптар үшін баспа негізде жұмыс дәптері;

- 4 және 5 сыныптарға арналған түрлі деңгейдегі өзіндік және бақылау жұмыстары, тест тапсырмалары;

- Барлық мазмұнды-әдістемелік желілер бойынша тұсаукесер файлдар (4 және 5 сыныптарға арналған іріктеу) және оларды пайдалану жөніндегі әдістемелік ұсынымдар (слайд және флипчарт нысанында);

- Бастауыш сатының оқушыларына арналған «Информатика» пәнінің тезаурусы;

- 4 және 5 сыныптарға арналған дидактикалық материал;

- 4 және 5 сыныптардың мұғалімдеріне арналған әдістемелік құралдар;

- 4 және 5 сыныптарға арналған электрондық оқулық;

-4 және 5 сыныптарға арналған оқу мақсатындағы оқытушы және бақылаушы бағдарламалар;

- Бастауыш сатыға арналған информатика бойынша интербелсенді сабақтар;

- Жергілікті желісі бар және Интернетке қосылған компьютерлік сынып.