Химия пәнінен ашық сабақ "Кальций"

Тақырыбы: Кальций, атом құрылысы, қасиеттері

Мақсаты:

1. Білімділік. ІІ А топ металы кальцийдің, атом құрылысы, қасиеттері, периодтық жүйедегі орны, ашылу тарихы, табиғатта таралуы, алынуы, физикалық, химиялық қасиеттері жайында мәлімет беру, талдау.

2.Тәрбиелік. Кальций,атом құрылысы,қасиеттерін түсіндіре отырып, оқушыларды тазалыққа, қоршаған ортаны қорғауға, адамгершілік қасиеттерін қалыптастыруға, металдарды тиімді пайдалануға тәрбиелеу, кальцийдің адам өміріндегі, табиғаттаға рөлін, маңызын беру;

3. Дамытушылық. Кальций,атом құрылысы,қасиеттерін түсіндіре отырып, Химия пәнінен алған білімдерін жетілдіру, өз бетінше іздену қабілетін дамыту.Оқушының оқу –танымдық іс –әрекетін қалыптасыптастыру, логикалық ойлау қабілеттерін дамыту; Оқушылырдың өз бетімен, ұжыммен жұмыс істеу біліктіліктерін дамыту, есте сақтау, ой-өрісін дамыту, өмірдегі көрген деректерді пайдалана білуіне және шығармашылықпен жұмыс істеуге дағдыландыру.

Сабақтың типі: Аралас сабақ

Сабақтың түрі: Жаңа сабақты меңгерту

Сабақтың әдісі: Химиялық диктант, СТО стратегиялар, топтастыру, сұрақ– жау­ап, есептер мен жаттығулар шығарту, деңгейлік тапсырмалар.

Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, Д.И.Менделеев кестесі, электрондық оқулықтар, слайдтық көрсетілімдер, химиялық формулалар.

Пән аралық байланыс: физика,математика,биология, тарих, георафия,

информатика.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: Эпиграф

«Адам баласы көзімен көріп, құлағымен естіп, қолымен ұстап, тілмен татып, мұрнымен иіскеп тыстағы дүниеден хабар алады.» Топқа бөлу.

ІІ. Оқушы білімін жан-жақты тексеру:

Үй тапсырмасы «Химиялық диктант» арқылы тексеріледі: (слайд № 4)

Кендер деп нені айтады? Қазақстан қазба байлықтарының металлогендік карта­сын жасаған кім? Жемірілу (коррозия) деген не ? Жұмсақ металл? Ертедегі гректің іздеу сөзінің баламасы? Ең созылғыш металл? Сұйық металл? Күміс қасық шыны стақанға қарағанда жылуды неше есе өткізеді? Ең қиын балқитын металл?Қанның құрамында кездесетін металл? Металдарды олардың қосылыстарынан химиялық белсендіріек металдармен тотықсыздандыру әдісі? Ас тұзының құрамындағы ме­талл? Жауабы: (слайд № 5)

1. Өнеркәсіптік әдіспен металдар алынатын минералдарды кендер деп атайды.

2.Қ.И.Сәтбаев 3.Қоршаған орта факторларының әсерінен болатын металдың желіну құбылысы жемірілу (коррозия) деп аталады. 4. Литий 5. Металдар 6.Алтын 7.Сынап 8. 500 есе 9. Вольфрам 10. Темір 11. Металлотермия 12. Натрий

2. Семантикалық карта. Сәйкестікті табу :оксид, тұз, қышқыл. Формулаларын жазу. (слайд № 6)

Заттар

Вa3(PO4)2

Си(ОН)2

Na2O

К2SO4

КОН

NaNO3

AgCI

MgCO3

FeO

Оксидтер

Негіздер

Тұздар

Бор-мұхит пен теңіздерде тіршілік ететін ұсақ ағзалардың қабыршақтары мен қаңқаларынан пайда болады. Олардың әктентүзелген қаңқаларынан теңіз, мұхиттарда, су астында үйінді пайда болады. Қаңқалар үйіндісінен жартас-риф және шеңберлі жартас- атолл түзіледі. Әк алуға көбінесе рифтегі көп қармалауышты маржандардың қаңқалары пайдаланады. Бор бор дәуірінде түзелген, тау жер бетінде тұтас жота болып көтерілген. Ақтсуат жотасы осылай пайда болған. Ұлутас не­оген дәуірінде түзелген. Әсіресе ұлутасқа үстірт бай. Мәрмәр керісінше, әктастың жер қойнауына батып, тереңдегі магма ошағына жақындап, жоғары температурамен қысымның әсерінен, жымдасуынан пайда болған.

Деңгейлік тапсырмалар: А нұсқасы(слайд № 22,23,24)

1. Сілтілік жер металдары табиғатта бос күйінде кездеспейді, себебі;

А) олар табиғатта өте аз;

Б) бұл металдар өте белсенді;

В) бұл металдарды тек электролиз әдісімен алуға болады.

2. Кальцийдің валенттілігі, тотығу дәрежесі.

А) II; +2; Б) ІІІ; +2; В) IV; +2;

3. Сөндірілген ізбестің формуласын көрсетіндер:

А) СаО Б) Са(ОН)2 В) CaSO4

Б нұсқасы

Мына қосылыстардың қайсысында кальций көп?

А) СаСl2 Б) Ca3(PO4)2 В) СаО

2. Кальций косылыстарын анықтау үшін:

А) қышқыл Б)сілті В) тұз

3.Кальций карбонатын алуға болатын реакция:

А) 1 моль Са(ОН)2 + 1 моль СО2 Б) 1 моль Са(ОН)2 + (арт.)СО 2

В) СаСl2 + К2СО3

С нұсқасы

Өнімнің шығымы 98%, 20г NH4CI кальций гидроксидінің артық мөлшерімен әрекеттескенде неше литр аммиак (қ.ж.)бөлінеді?

А) 82(NH3) Б) 8,2(NH3) В)0,82(NH3)

2 . Адам қанының 100 мм 180 мг калий және 6,5 мг кальций бар. Егер адамда орта есеппен 5 литр қан болса, адамның қанында қанша калий мен кальций атом­дары бар?

А) N (K)= 1,38 * 1023 атом; ) N (Са)= 4,89 * 1021 атом;

Б) N (K)= 1,38 * 1022 атом; ) N (Са)= 48,9 * 1020 атом;

В) N (K)= 138 * 1021атом; ) N (Са)= 489 * 1019 атом;

3. 4 г кальций сумен әрекеттескенде неше литр сутегі (қ.ж.) бөлінеді?

А) 44,8л Б) 2, 24л В) 11,2л

Деңгейлік тапсырмалардың жауаптары: А нұсқасы 1-в; 2-а; 3-б;

Б нұсқасы 1-в; 2- б; 3-а; С нұсқасы 1-б; 2- а; 3- б;

Электрондық оқулықпен жұмыс.

Лабораториялық тәжірибелер көрсетіліп, оқушылар реакция теңдеулерімен тақтада өрнектеледі.

IV. Толғаныс . Жаңа сабақты қорытындылау.

V. Үйге тапсырманы дифференциалдап беру.

1 топқа: Кальций және оның қосылыстары тақырыбын оқу, тірек хабарларды пай­далана отырып, реакция теңдеулерін жаза білу

2 топқа: Оқулықтағы №6, №7 жаттығулар.

3 топқа: Ізденіп шығармашылықпен жұмыс істеу:

«Менің өлкемнің байлығы» тақырыбына реферат жазу.

Тақырыбы:

Кальций, атом құрылысы, қасиеттері.

9 – сынып