Инфоурок Химия Другие методич. материалы"Химиялық тепе-теңдік.Ле Шателье принципі" тақырыбына қысқа мерзімді сабақ жоспары

"Химиялық тепе-теңдік.Ле Шателье принципі" тақырыбына қысқа мерзімді сабақ жоспары

Скачать материал

 

Қысқа мерзімді сабақ жоспары

Сыныбы: 10 «ә»

Пәні:   химия

Күні:  18.11.15 ж.

Сабақ:  №29

 

Сабақтың тақырыбы

 

Химиялық тепе-теңдік. Химиялық тепе-теңдіктің ығысуы. Ле-Шателье принципі.

Сабақтың мақсаты

химиялық тепе-теңдік туралы түсініктерді қалыптастыру, тепе-

теңдіктің динамикалық сипатын көрсету және әртүрлі

факторлардың (концентрацияның,температураның және

қысымның) химиялық тепе-теңдіктің ығысуына әсерін

қарастыру

 

Сілтеме

Оқулық «Химия» 10 сынып, Н.Нұрахметов, Алматы «Мектеп» 2014ж

 

Сабақта қолданылатын модульдер

Диалогтық оқыту, Сыни тұрғыдан ойлау, Оқытуды бағалау(формативті)

Сабақтың типі

Проблемалық-зерттеу сабағы

Түйінді идеялар

Концентрация, температура, қысым, химиялық тепе-теңдіктің ығысуы

Күтілетін нәтиже

 

 

 

 

- Тәжірибе жасау барысында талдау, қорытынды жасау дағдыларын жетілдіреді;

- Топта бірлесіп жұмыс   жасауға үйренеді;

- Өзара диалогтік қарым – қатынас құруға үйренеді;

 

 

Сабақтың барысы

 

Сабақтың кезеңдері

Мұғалімнің іс - әрекеті

Оқушының іс - әрекеті

 

1.  Ұйымдастыру

         (1мин)

 Оқушылармен амандасу,сабаққа дайындықтарын тексеру.

Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру

Оқушылар мен мұғалім бір-біріне сәттілік тілейді

2.Негізгі сүйенетін білімді қайталау       (5 мин)

Катализ(өршіткі), катализдің түрлері

- Тежегіштер дегеніміз не?

-Катализдік реакциялар

-Адсорбция, адсорбат, промоторлар, катализдік улар, ферментерге қысқаша сипаттама беріңіздер.

1-есеп.Егер реакцияның температуралық  коэффициенті үшке тең болса γ=3, температураны 150°С-дан 200°С-ға көтергенде, реакцияның жылдамдығы қанша есе артады?

Шешуі:

 

    υT2                       21)                       (200-150)

———-= γ ——————= 3  —————-=35 =243 есе

     υT1                      10                            10

 

2-есеп .Егер А затының бастапқы концентрациясы 0,22 моль/л, ал 10 секундтан  кейін 0,215 моль/л болса, А+В=2С реакциясының  орташа  жылдамдығы қандай екенін есептеңіздер. Осы уақытта В затының концентрациясы қалай өзгерді?

 

                             (0,22-0,215)            0,005

Шешуі: υ(А) = ——————  =   ——————  = 0,0005моль/л*с.

                               10                            10

 

 

Оқушылар сұрақтарға ауызша жауап береді, мысалдар келтіреді

3.Білімді негіздеу  

 (5 мин)

Тек қана бір бағытта жүретін және бастапқы әрекеттесуші соңғы заттарға толық айналуымен аяқталатын реакцияны қайтымсыз реакция деп атайды.Қайтымсыз реакцияға қыздырғанда (бертолле тұзы) калий хлораты мысал бола алады.  

2KClO3  MnO2   2 KCI  + 3O2                     

 Калий хлораты калий хлориді мен оттегіге  толық айналғанда ғана реакция тоқтайды. Қайтымсыз реакциялар онша көп емес.Реакциялардың көбі қайтымды болады.

Қайтымды реакциялар деп өзара қарама-қарсы екі бағытта да жүретін реакцияларды айтады.

        Қайтымды реакциялар теңдеулерінің оң және сол жақтарының арасына қарама-қарсы жаққа бағытталған екі стрелка қояды.Қайтымды реакцияға сутегімен азоттан аммиакты синтездеу мысал болады:

N2 + 3 Н2            2 NН3 + Q

 

Оқушы қайтымды және қайтымсыз реакцияның анықтамасын айтып, мысалдар келтіреді

4.Жаңа сабақ     (15 мин)

 

 

Тура және кері реакциялардың  жылдамдықтары тең болғандағы жүйенің күйін химиялық тепе-теңдік деп атайды,оның басты сипаттамасы тепе- теңдік константасы (К) болып табылады.

Мысалы:

А+В=C+D реакциясы үшін

V(тура) = k CA CB

V(кері) = k CС CD

 V(кері)/ V(тура)= K

2SO2+O2=2SO3 реакциясы үшін

K= (SO3)2/(SO2)2*(O2)

Химиялық тепе-теңдіктің ығысуы Ле Шателье-Браун принципі бойынша жүзеге асады:тепе-теңдікте тұрған жүйеге қандай да бір әсер етсек, тепе-теңдік сол әсерді азайтатын бағытқа ығысады.

1)концентрация әсері Тәжірибе №1

Темір (ІІІ) хлориді мен калий роданидін әрекеттестірейік

FeCl3+ KCNS   Fe(CNS)3 + KCl

Алынған темір(ІІІ) роданидін 3 бөліп сынауыққа құйып , келесі тәжірибеге көшейік:

№2 FeCl3 конц арттырайық

№3 KCNS конц арттырайық

 

Қорытынды: Тепе-теңдіктегі жүйедегі қандай да бір заттың концентрациясын арттырғанда , тепе-теңдік сол заттың кему жағына ығысады

2) қысымның әсері (Тек газдар үшін)

2NO+O2               2NO2

Теңдеуі үшін тура реакция жылдамдығы мен кері реакция жылдамдығының теңдеуін жазайық (әрекеттесуші массалар заңы)

Vтура = k C(NO)2*C(O2)

Vкері =k C(NO2)2

k C(NO)2*C(O2)

    k C(NO2)2

k2 C(NO)2*2C(O2)               4*2            8         

        k 2C(NO2)2                               4                  4

Қорытынды: жүйенің қысымын көтергенде, тепе-теңдік газ молекуласы санының азаюы жағына, кеміткенде газ молекуласы санының көбеюі жағына ығысады

 

3) температураның әсері

N2+3H2          2NH3                  H  = -92,4 кДж

Бұл  экзотермиялық реакция, Ле шателье принципі бойынша температураны көтерсе, реакция сол жаққа, яғни аммиактың ыдырау жағына ығысады.

Қорытынды: Температураны арттырғанда, тепе-теңдік эндотермиялық, төмендеткенде, экзотермиялық бағытқа ығысады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Оқушылар дәптерге реакция теңдеуін жазып, бақылау нәтижелерін қорытындылайды

5.Бекіту

 (15 мин)

 

5-есеп .106 б. Қай фактордың (қысым, температура,катализатор) әсері:

СО2  (г)+С (к) ↔ 2CO (г) ∆Н°=172 кДж

Реакциясында  орнаған тепе-теңдікті СО түзілуі жағына ығыстырады.

Шешуі:

   Көміртек (ІІ) оксидінің (СО) түзілуі реакциясы эндотермиялық реакция екендігі оның энтальпиясының  мәнінен көрініп тұр. Реакция нәтижесінде 1 моль  газ тәрізді реагенттен 2 моль газ тәрізді өнім түзіліп тұр.     Ле –Шателье-Браун принципі бойынша эндотермиялық  реакция кезінде орнаған тепе-теңдік СО түзілуі жағына ығыстыру үшін температураны жоғарлату немесе қысымды төмендету керек.

6-есеп. 102  бет, Келесі реакция теңдеулерінің  тепе-теңдік константаларының өрнектерін жазыңдар:

N2 + 3H2↔2NH3

H2+I2        2HI

CaCO3 (қ)↔ СаO (қ) +СО2 (г)

8-есеп.106 бет. Егер белгілі бір температурада бастапқы алынған 5 моль СО мен 4 моль Сl2 әрекеттесуі нәтижесінде 1,5 моль СОС12  түзілген болса,онда:

       СО(г) +Сl2 (г) ↔ COCl2

Процесінің тепе-теңдік константасы қандай болғаны?

Шешуі:

Химиялық  реакция теңдеуі бойынша пропорциялар құрып, реагенттердің реакцияға түскен және артылып қалған мөлшерлерін, сонымен қатар түзілген өнімнің зат мөлшерін тауып, төменгі кестені толтырамыз:

 

 

СО(г)

моль

+

Сl2 (г)

моль

COCl2

моль

Бастапқысы

5

+

4

-

Әрекеттескені

1,5

+

1,5

1,5

Қалғаны

3,5

 

2,5

 

1,5

 

 

 

      

Тепе –теңдік константасы:

          kтура                    [COCl2]                                1.5 моль/ л

К= ————  = —————  = —————————-  = 0.17(моль/ л)-1

            Kкері                 [CO] * [Cl2]         3.5 моль/ л* 2.5 моль/ л

 

 

 

 

6.Қорытындылау

(1 мин)

1. Қайтымды  реакция дегеніміз не?

2. Қайтымсыз реакция дегеніміз не?

3. Химиялық тепе-теңдік дегеніміз не?

4.Химиялық тепе-теңдіктің ығысуына әсер ететін жағдайлар қандай?

 5. Ле Шателье принципінің тұжырымдамасы

 

 

7.Рефлексия

(1 мин)

БББ кестесін толтыру

 

 

 

 

 

6. Бағалау

    (1мин)

Бақылаушылар арқылы

Топтағы оқушылар бір – бірлерін бағалайды

8.    Үйге

тапсырма (1мин)

3.10, 3.11  6, 7 есеп 106 бет

 

БББ кестесі

 

Сабақ бөлімдері

Маған түсінікті

Маған түсініксіз

Тепе-теңдік константасының теңдеуін жазу

 

 

Концентрация мен қысымды өзгерткендегі тепе-теңдік константасын есептеу

 

 

Ле Шателье принципін тепе-теңдіктің ығысуында қолдану

 

 

 

 

 

 

 

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал ""Химиялық тепе-теңдік.Ле Шателье принципі" тақырыбына қысқа мерзімді сабақ жоспары"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 3 месяца

Менеджер по платежным услугам

Получите профессию

Копирайтер

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 626 748 материалов в базе

Скачать материал

Другие материалы

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 21.12.2015 25897
    • DOCX 25 кбайт
    • 337 скачиваний
    • Рейтинг: 3 из 5
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Абуханова Айнаш Базарбаевна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Абуханова Айнаш Базарбаевна
    Абуханова Айнаш Базарбаевна
    • На сайте: 8 лет и 5 месяцев
    • Подписчики: 1
    • Всего просмотров: 36413
    • Всего материалов: 7

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Секретарь-администратор

Секретарь-администратор (делопроизводитель)

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс профессиональной переподготовки

Педагогическая деятельность по проектированию и реализации образовательного процесса в общеобразовательных организациях (предмет "Химия и биология")

Учитель химии и биологии

300 ч. — 1200 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 33 человека из 22 регионов

Курс повышения квалификации

Химия окружающей среды

72/108 ч.

от 2200 руб. от 1100 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 54 человека из 32 регионов

Курс профессиональной переподготовки

Химия: теория и методика преподавания в образовательной организации

Учитель химии

300/600 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 463 человека из 70 регионов

Мини-курс

Анализ эффективности проектов

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Инновационные технологии для бизнеса

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Педагогические и психологические основы образования

3 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе