Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
1 слайд
Сабақтың тақырыбы:
1836 – 1838 жылдардағы Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлы басшылығымен болған ұлт- азаттық қозғалысы.
2 слайд
Сабақтың мақсаты:
Оқушыларды кіші жүздегі көтеріліс тарихымен таныстыру. Көтерілістің алғышарттарын, себептерін анықтап, көтеріліс басшыларының ықпалына баға беру.
![Білімділік: "Білген сайын келеді біле бергім, біле беру еме...](https://documents.infourok.ru/6871994b-4423-449c-94f8-583d73b119a3/0/slide_03.jpg "Білімділік: "Білген сайын келеді біле бергім, біле беру еме...")
3 слайд
Білімділік: "Білген сайын келеді біле бергім, біле беру емес петілегі елдің "-
демекші, туған жердің тарихын, соның ішінде 1836-1838
жылдардағы И. Тайманұлы мен М. Өтемісұлы бастаған көтерілістің
мақсаты, сипаты, көтерілістің тарихи маңызын ашып көрсету
патшаның отаршылдық саясатына қарсы бағытталғаны туралы
түсінік беру.
Дамытушылық: Тарихи деректер бойынша тұжырым жасай білу,
дағдысына үйрету;
Түсініктерін дәйек сөзбен дәлелдеуге жаттықтыру;
Оқу және жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды
дамыту;
Шешендік сөз, сана, ұлттық намыс қалыптастыру;
Сөздік қорларын молайтып, сауатты сөйлеу
қабілеттерін арттыру.
Тәрбиелік: Бабалардың ерлік рухын сезіндіру арқылы азаматтық
тәрбие беру;
Ерлікке, батырлыққа, отанын сүюге, еліне қызмет етуге
және қорғауға тәрбиелеу.
4 слайд
Сабақтың түрі: Панорамалық сабақ.
Сабақтың типі: Жаңа білімді меңгерту.
Сабақтың әдісі: Оза оқыту технологиясы, Ой - қозғау
стратегиялары, іздендіру.
Сабақтың
көрнекілігі: Махамбет-Исатайдың суреттері, тірек
схема, карта, таблица.
5 слайд
Сабақ барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі:
- оқушылармен амандасу.
- оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.
- оқушылардың зейінін сабаққа аудару.
6 слайд
II. Үй тапсырмасын тексеру:
«Ой-қозғау»
1. Сырым Датұлы бастаған көтерілістің алғышарттары қандай?
2. Кіші жүздегі ішкі күрестің көтеріліс барысына әсері қандай болды?
3. Көтерілістің жеңілу себептері мен салдары қандай?
4. Көтерілістің жеңілуін, тарихи маңызын түсіндіріңдер.
7 слайд
Сырым Датұлы бастаған көтерілістің тарихи маңызы
Қазақ өлкесіндегі ең ұзақ көтеріліс болып, 14 жылға созылды
Руаралық қайшылықтардың басты мақсатқа жетуде зор кедергі болғанын дәлелдеді
Еділдің шығысындағы ірі халықтық сипаттағы қозғалыс болды
Патша үкіметінің отарлау саясатының түпкі мақсаты – ең шұрайлы Жайық өңірін басып алу екендігін дәлелдеді
8 слайд
III. Жаңа сабақ .
Жоспары:
1. Көтерілістің себептері және басталуы.
2. Көтерілістің аумағы мен негізгі оқиғалары.
3. Жеңілу себептері мен тарихи маңызы.
9 слайд
Тәуелсіздіктің туы қазақ халқына ауыртпалықты болса да, 1990 жылдары орнады. 1836 -1838 жылдардағы халық азаттық қозғалыс тарихында Исатай мен Махамбеттің бар болмыс-бітімі ашылып, тарихта қалуында жауынгер серіктерінің өлшеусіз еңбегі болғаны сөзсіз. Исатай көтерілістің тарихи басшысы болса, Махамбет халықты өлең – жырмен үгіттеген, көтерілісшілердің рухани басшысы:
Кешегі өткен Исатай
Жауды көрсе састы ма,
Одан қорқып қашты ма?
Қанша батыр өтсе де,
Бір қазақтың ерлігі
Махамбеттен асты ма ?!
Мұрат Мөңкеұлы.
10 слайд
11 слайд
Махамбет
1836-1838 жылдар
Бөкей ордасы
Ақын
Көтерілісті басқарушы
Жыршы
Домбырашы
Күйші
12 слайд
Ұлт – азаттық қозғалыс
С.Датұлы басқарған қозғалыс
Қазақтардың отаралауға қарсылығы
Ж.Нұрмұхамедұлы бастаған көтеріліс
К.Қасымұлы бастаған көтеріліс
Бөкей хандығындағы Исатай – Махамбет бастаған қозғалыс
13 слайд
14 слайд
Махамбет пен Исатай ол – азаттықтың , жыршысы, өздеріне дейінгі жыраулардың суреттеу мен сипаттаудан тұратын дәстүрін пайдалана отырып поэзияға азатшылдық, күрескерлік рух әкелді. Исатай – Махамбет ұлт – азаттық көтерілісті жырлаған.
Исатай заманы – мүлде басқа заман , ол кезде қазақ мемлекеті жоқ. Орысқа бодан болған кезіміз. Оның устіне орыстар дендеп кіріп жатты. Сол кезде қазақ екі удай қиыншылыққа ұшырады. Біріншіден, мемлекетінен айырылды, екіншіден орыстардың бодандығына түсті, осы жаңа заманда халықтық, қоғамның алдында басқа мәселе тұрды. Егер бұрын мемлекетті күшейту керек болса, енді азаттық үшін куресіп, отаршылдықтан құтылу керек болды. Осы кезде тарих аренасында Махамбет пен Исатай пайда болды. Олар азаттық үшін елін жерін қорғауда бар күш жігерін аямады. Сондықтан Махамбет пен Исатай тәуелсіздіктің жаршысы деп айтуға толық хақымыз бар
15 слайд
Исатай
Махамбеттің айнымас серігі
Батыр, шешен
Ақылды
Кедейлерге
жәрдем берді
Алған бетінен қайтпайды
Ұстамды қолбасшы
Старшын
Ақын
16 слайд
Махамбет
Исатайдың серігі
Бала кезінен мұсылманша білім алды
Ереуіл ақын
Ақылды
Тапқыр
Палуан, батыр
Үнемі өз жасақтарының алдында жүреді
Өте мерген
17 слайд
IV. Жаңа тақырыпты бекіту.
А) С. Датұлы бастаған көтеріліс тарихын еске түсіріп, И. Тайманұлы мен М.
Өтемісұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалыспен салыстырыңдар.
18 слайд
Б) «Тапқыр болсаң тауып көр»
«Таңдамалы тестпен жұмыс»
19 слайд
В)
Исатай
Г) Венн диаграммасы:
1836-1838жылғы көтеріліс
Сырым Датұлы бастаған көтеріліс
20 слайд
Егер Исатай , Махамбет көтерілісі болмаса қазақ өз жерін сақтай алмай, отарлауға біржола жұтылып кетерме еді, кім білсін халық көтерілісі хандардың, патша үстемдігінің терезесін шайқамады деймісің.
Махамбет Бекетай құмы ішінде бас сауғалап жүрседе, Нұрсұлтанын оқуға беруге бекінеді. «Білім болса, қорғаныс қаруының түп-түрін жасар едік, сонда жауға еңсе бастырмай, байтақ жерімізді қорғар едік»- деп ой түйеді. «Тайманның ұлы Исатай, ағайынның басы, Исатайды өлтіріп, Қырсық та шалған біздің ел» деп ақын көкірегі өкінішпен күңіренген де болар-ау.
Биылғы тәуелсіздігіміздің 20 жылдығы ер-батыр бабаларымыз Исатай, Махамбет, Сырым, Кенесары аңсап кеткен тәуелсіздік!!!
V. Қорытындылау.
21 слайд
VI. Оқушыларды бағалау.
VII. Үйге тапсырма.
«1836-38 жылдарға саясат» тақырыбында ой – толғау (әңгімеге жазу)
22 слайд
Назарларыңызға
рахмет!
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Ғылыми және әлеуметтік-саяси әдебиеттерде әлеуметтік құрылым түсінігінің бірнеше мағынасы бар. Кең мағынада бұл – қоғамның жалпы құрылысы, оның бүкіл негізгі элементтері арасындағы байланыстар жүйесі. Сондай-ақ, бұл ұғым әртүрлі әлеуметтік қауымдастықтардың түрлері және олардың арасындағы қарым-қатынастың: әлеуметтік-таптық, әлеуметтік-демографиялық, әлеуметтік-этникалық сияқты түрлерін сипаттайды. Әлеуметтануда «әлеуметтік құрылым” ұғымы «әлеуметтік жүйе” ұғымымен тығыз байланысты. «Әлеуметтік құрылым” түсінігі «әлеуметтік жүйе” түсінігінің бір бөлігі болып табылады және 2 компоненттен тұрады – әлеуметтік құрам және әлеуметтік байланыстар. «Әлеуметтік құрам” – бұл осы құрылым қамтитын элементтер жиынтығы. Екінші компонент – осы элементтер байланысының жиынтығын білдіреді. Осылайша, «әлеуметтік құрылым” ұғымы бір жағынан қоғамның әлеуметтік құрылымын немесе ондағы әлеуметтік қауымдастықтардың түрлерінің жиынтығын қамтиды, екінші жағынан – мәні мен сипаттамасы бойынша іс-әрекеттінің үлестірілуі көлемімен ерекшеленетін бүкіл құрамдас бөліктердің әлеуметтік байланыстары болып табылады.
Әлеуметтік құрылым қоғамды жекелеген, бір немесе бірнеше белгілер белгілер негізінде біріккен қабаттарға, топтарға объективті бөлуді білдіреді. Бұл – элементтердің әлеуметтік жүйедегі тұрақты байланысы. Әлеуметтік құрылымның негізгі элементтері болып әлеуметтік қауымдастықтар (таптар, ұлттар, кәсіпкерлік, демографиялық, территориялық, саяси топтар) табылады.
Әлеуметтік қауымдастық – бұл белгілі бір өзара әрекет ететін индивидтер тобына ортақ болып табылатын, өмір әрекеті жағдайымен (экономиялық, әлеуметтік жағдай, кәсіби дайындығы мен білім, қажеттіліктер мен мүдделер денгейі) сипатталатын индивидтер жиынтығы; тарихи қалыптасқан территориялық қауымдастықтарға (қала, ауыл), белгілі бір әлеуметтік институттарға (отбасы, білім, ғылым) енуі.
Әлеуметтік қауымдастық әлеуметтік байланыс арқылы біріккен адамдар
6 655 143 материала в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Сарсенғалиева Айнұр Аралбайқызы. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Курс профессиональной переподготовки
600 ч.
Курс повышения квалификации
72 ч. — 180 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.