|
Тапсырма
лар:
|
Сабақтың
жоспары:
1.Ой шақыру. Оқушылардың ойын бір ортаға топтау үшін
мынадай ой тастаймын.
-Біздің бүгінгі
және ертеңгі, болашақтағы мақсатымыз не?
2. Мағынаны ашу. Ы. Алтынсариннің өмірі мен шығармашылығы
туралы айту.
3. Мұғалімнің кіріспе сөзі.(1-қосымша)
- Ыбырай
Алтынсарин есімі қазақ балалары үшін тек мектеп ашқан ұлы ағартушы, орыс әдебиеті
классиктерінің балаларға арнап жазған шығармаларын қазақ тіліне аударған
аудармашы ретінде ғана емес, қазақ жазба әдебиеті тарихында тұңғыш прозаик
ретінде де белгілі.Олай дейтін себебіміз, Ыбырайға дейін шын мәнінде көркем
проза қазақ жазба әдебиетінде қалыптаспаған еді. Мазмұны жағынан Ыбырай әңгімелері
өз заманының келелі мәселелерін қамтиды. Оның шығармалары жас ұрпақты
мейірімділікке, адалдыққа, ізеттілікке, ақылдылық пен білімділікке, т.б. ізгі
қасиеттерді үйретуге шақырады.
Ыбырай шығармаларының
басты тақырыбы –еңбек. Ол еңбек адамның өмірі үшін ерекше маңызды рөл атқарады,
еңбексіз өнер де, білім де қолға келмейді деп, еңбекті бірінші орынға қойып,
тәрбие негізі адал еңбекте деп тұжырым жасайды.
Біздің бүгінгі өтетін «Бай
баласы мен жарлы баласы» әңгімесі де осы еңбекті дәріптейді.
4. Сөздік жұмысы.
«Өрмек» әдісі.
(2- қосымша)
Ø 1 топ – түсіндіру
принципі
Ø 2 топ – толықтыру
принципі
Ø 3 топ – таңғалдыру
принципі
бойынша жұмыс
жасайды.
}
Бай
баласы – сын богача
}
жарлы
баласы – сын бедняка
}
құрдас
– одногодки
}
ешнәрсе
өнбес –ничего не выйдет
}
көзі
сынған ине – сломанная иголка
}
сүрлеу
екі айрылды – тропинка раздвоилась
}
тұзақ
– силки
}
мақта
тұтанды – вата загорелась
}
шынтағын
сүйеніп – облокотился
}
нақ
бесін – после полудня
}
далалы
жердің бөрісі – степной волк
}
ауылдың
жан біткені – все жители аула
}
сүйінші
– подарок за добрую весть
4.«Мәтін бөліктері» ойыны бойынша әңгімелеу.
5.Әңгімені талдау.
|
Р/с.
|
Оқиғалар
|
Кейіпкерлердің
іс-әрекеті
|
|
|
|
Асан
|
Үсен
|
|
1.
|
Ауылдың көшіп кетуі.
|
|
|
|
2.
|
Балалардың үйрекке кез
болуы.
|
|
|
|
3.
|
Түскі тамақ.
|
|
|
|
4.
|
Далада өткен түн.
|
|
|
|
5.
|
Балалардың ауылға келуі.
|
|
|
|
Оқушылардың жауабы: -Оқу, білім алу.
-Тәрбиелі,
саналы азамат болу.
-Еңбек ету.
-Өзімізден
кейінгі ұрпақтарға үлгі-өнеге көрсету.
-Ол үшін не
істеу керек?
-Үлкенді тыңдап,
кішіге қамқорлық көрсетіп, сабақты зейін қоя тыңдау керек.
Әр
топ өздеріне берілген тапсырма бойынша сөйлейді. 1- топ: презентация қорғайды
(слайд бойынша), 2-топ: хронологиялық кесте бойынша өміріне шолу жасайды.
3-топ: Венн диаграммасы бойынша Ыбырай мен Шоқанды салыстырады.(Алдыңғы сабақта
Ш.Уәлихановты өткенбіз.)
Бірінші топ жаңа сөздерді өз сөздерімен
түсіндіреді,оған синоним,антоним табады Екінші топ сол сөздермен сөз
тіркестерін, сөйлемдер құрастыру арқылы толықтырады. Үшінші топ шағын көрініс,жағдаят
көрсету немесе сол сөздерді қоса отырып өлең жазу,т.б.жұмыстар жасау арқылы
таңғалдырады.
Топтарға мәтін бөліктері
таратылады. Әр топ өзіне берілген тапсырманы орындайды. 1- топ үзінді бойынша
көрініс қояды, 2, 3- топтар топта оқып, бір-біріне түсіндіріп, түсінгендерін
басқа топтарға айтып береді.
Әңгіменің жоспары бойынша оқушылар
әр бөліміне кейіпкерлердің іс-әрекетін жазып шығады.
|
|
Бекіту:
Қорыту:
|
Кейіпкерлерге
салыстырмалы мінездеме беру. (Венн диаграммасы бойынша)
Қорыту: 1.Әңгімедегі
нақыл, өсиет сөздермен жұмыс жасап, мағынасын түсіндіріңдер. Мысалы, « Молалы
жерде су болады, сулы жерде ел болады» т.б.
2.Әңгімедегі негізгі ой:
} Жігерлі, төзімді
болу керек.
} Еңбек адамды
шыңдайды, өмірге үйретеді.
|
1-топ
Асанға, 2-топ Үсенге мінездеме беріп, 3- топ екеуіне не ортақ екенін табады.
|
