Игра по химии на тему "Путешествие по периодической системе Д.И. Менделеева"

Периодик система буенча сәяхәт

8-9 класслар өчен интеллектуаль сәяхәт –уен.

          Максат :1) укучыларның периодик система буенча            

                              белемнәрен тирәнәйтү.

                 2) химик элементлар турында информация бирү.

                 3)химия фәненә кызыксыну тәрбияләү.

Җиһазлау:зур периодик система, 3 кечкенә периодик система 40 биремле карточка , ирис конфетлары,

Магнит такта,магнитлар ,язулар: галимнәрнең периодик закон, периодик система турында  әйтемнәре:

“Периодическому закону будущее не грозит разрушением ,а обещаются только надстройка и развитие” Д.И.Менделеев”,

“Менделеевская таблица определяет новые направления технического прогресса ,она открывает закон распределения металлов в земной коре ,рассеяния их в концентрации. Она помогает поискам и разведкам ,подсказывает свойства соединений элементов,толкает техническую мысль вперед”.

Тәҗрибәләр өчен:

1)      Кристаллизатор белән су,натрий,кәгазь кораб

2)       Тимер кашык,су спиртовка, химик стакан,кристаллик күкерт

3)       Иод, спиртовка ,шырпы.

4)      Алюминий порошогы, иод, су.

              Уен шартлары :

        1) Классны 3 төркемгә бүлү

 2)Һәрбер команда чиратлап карточка ала ,җавап бирә алса ,

 1 очко (ирис )ала, җавап булмаса йөреш күчә.  

       Әгәр приз чыкса ,сораусыз очко ала,колба чыкса ,тәҗрибә    күрсәтелә , шул килеш кенә очко алына, әгәр ха-ха чыкса йөреш башка командага күчә.

Карточкалар шушы тәртиптә киселеп магнит тактага беркетелә.

Сораулар шул төркем элементлары буенча язылган.

I 1	II 1	III 1	IV 1	V 1	VI 1	VII 1	VIII 1
I 2	II 2	III 2	IV 2	V 2	VI 2	VII 2	VIII 2
I 3	II 3	III 3	IV 3	V 3	VI 3	VII 3	VIII 3
I 4	II 4	III 4	IV 4	V 4	VI 4	VII 4	VIII 4
I 5	II 5	III 5	IV 5	V 5	VI 5	VII 5	VIII 5

Карточкалардагы сораулар:

I- 1  Үсемлеккә бу элемент җитмәгәндә ,аның үсеше тоткарлана,яфраклары  саргая,җимешләренең баллылыгы кими.

  I -2 Александр Македонский   гаскәрләренең эчәк эпидемиясе вакытында офицерлар авырмаган ,ә гади солдатлары авырган .Ни өчен?  

I 3  Колба Тәҗрибә №1 “Корабның җимерелүе”

I- 4 Табигатьтә иң күп таралган селтеле металл  .

I- 5 Алхимиклар бу элементны кояш тамгасы белән билгеләгәннәр.

II -1  Бу химик элемент хлорофилл составына керә.

II- 2  Ха-ха !

II -3 Сөяк составына керә,шулай ук мускулларның               

           эшчәнлеге ,кан ою өчен    кирәк.

 II -4Мария Склодовская-Кюри ,Пьер Кюриларга  

         радиоактивлык күренешен өйрәнүгә ярдәм иткән элемент.   II- 5 Кеше организмы өчен  иң зарарлы металларның  

            берсе,алхимиклар аны  “көмеш су ” дип атаганнар.

 III-1 Н.Чернышевский бу металлны “киләчәк металлы ”дип  

           атый,канатлы металл.

III- 2 ПРИЗ!

III- 3 Ха-ха !

III- 4 Ни өчен алюминийдан ясалган чыбыклар суда эремиләр

 III -5 Буяу исеме белән аталган элемент.

 IV-1  Атомда уңай корылмалы төш булуын    исбатлаган  

               галим хөрмәтенә исем бирелгән химик     элемент.

IV-2  ПРИЗ!

IV-3 Бу металл йомшак, хәтта графит кебек кәгазьдә эз калдыра.

IV-4  Бу элементны “терек табигатьнең патшасы” дип атыйлар.

IV-5 Салкын хәрби складта шинельдәге барлык төймәләр порошокка әйләнә. ( башка аллотропик төргә күчә).Нинди элемент турында сүз бара.

V -1  Хирургиядә сөякләрне ялгау өчен кулланыла.

V- 2 Ха-ха !

V- 3 Ике хайван исеме кергән химик элемент.

V- 4  Бер яктан бу химик элементның исеме “тереклексез” дигәнне аңлата ,  икенче яктан  тереклек аннан башка була алмый.Бу нинди элемент?

V -5 Алхимик Бранд ,яңа элемент ача ,яңа матдә караңгыда яктыра .Исеме “яктыртучы ” дигәнне аңлата.

VI -1  Бу элеметны Мария  Склодовская- Кюри үзенең иле хөрмәтенә атый.

VI -2  Эретелү температурасы иң югары булган металл, аннан электр лампочкасының кылларын ясыйлар.

VI -3 Бу элементның  русча исеме борынгы һинд теленнән алынган “сира” сүзеннән чыга.Бу сүз “сары” дигәнне аңлата.

 VI -4 Колба Тәҗрибә №2 “Пластик күкерт табу ”

VI -5  ПРИЗ!

VII -1 Колба Тәҗрибә  №3  “Иодны куу”

VII -2  Исеме “җимергеч” дигәнне аңлата торган галоген.

VII -3  Колба Тәҗрибә №4  “ Су-катализатор “

VII -4  Беренче ясалма юл белән алынган химик элемент.

VII -5  Рәссамнар бу элементтан ясалган кислота белән тәрәзәгә рәсемнәр төшерәләр,икенче исеме плавик кислотасы” бу нинди элемент.

VIII -1 Бердәнбер газ хәлендәге радиоактив элемент.

VIII -2 В₁₂ витамины составына керә.

VIII -3 Гемоглобин составындагы металл.

VIII -4 Әгәр дә бу газлар аша электр тогы уздырсаң, алар төрле төсләр белән яктыра. Бу нинди газлар.

VIII -5  ПРИЗ!

  Җаваплар :

I- 1 Калий                                   II -1  Магний

I- 2 Көмеш                                  II -2 -

I- 3-                                             II -3 Кальций

I- 4 Натрий                                 II -4 Радий

I- 5 Алтын                                  II -5 Терекөмеш

III-1 Алюминий

III-2-

III-3-

III-4 Алюминий оксидыннан торган нык пленка барлыкка килә.

III-5 Индий

 IV-1  Резерфордий

   IV-2-

   IV-3  Кургаш

    IV-4 Углерод

    IV-5 Аккургаш

V -1  Тантал                                    VI -1 Полоний

V -2 -                                               VI -2 Вольфрам

V -3  Мышьяк                                 VI -3  Күкерт

V -4 Азот                                        VI -4 -

V -5 Фосфор                                   VI -5  -

VII -1  -                                           VIII -1 Радон

VII -2 Фтор                                    VIII -2  Кобальт

VII -3 -                                            VIII -3 Тимер

VII -4 Технеций                             VIII -4  Инерт газлар

VII -5 Фтор                                      VIII –

Тәҗрибәләргә аңлатмалар:

       Тәҗрибә №1  Зур кристаллизаторга су салырга.Кәгазьдән кораб   ясарга ,ә шуңа борчак кадәр генә натрий металлы куярга .Корабны суга төшерергә,ул  йөзә башлый,бераздан ут кабып янып бетә.

        Тәҗрибә №2

       Тимер кашыкка бераз күкерт алып кайнаганчы җылытабыз,шул күкертне суга агызабыз,резина кебек сузыла торган пластик күкерт барлыкка килә.

         Тәҗрибә №3

         Пробиркага иод салабыз.Спиртовка ялкынында пробирканы тотабыз ,иодның куылуын  күрәбез.

  Тәҗрибә №4

 Пыялага  алюминий һәм иод порошогын салып,катнаштырабыз. Пипетка ярдәмендә 1 тамчы су салабыз. Колпак белән каплыйбыз .Көчле реакция башлана. Колпак эче шәмәхә төтен белән тула.Су катализатор ролен үти.