«Білім биржасы» зияткерлік сайысы.
Мақсаты: Оқушылардың білімге деген құштарлығын арттыру, қызықтыру арқылы білімін тереңдету, зияткерлік қабілетін дамыту.
Ойын барысы: Ойынға 5 адамнан тұратын 2 топ қатысады. Ойын 4 турдан тұрады.
І-тур Білім аукционы. Экономикалық ойынның шартымен оқушыларға 6 сұрақ қойылады. Дұрыс жауап беру арқылы топ өз ақша қорын жинайды.
ІІ-тур. Эрудиттер сайысы. Топтар шапшаң түрде берілген сұрақтардың жауабын айтуы тиіс.
ІІІ-тур. Таңдау-табыс. Әрбір топ информатика пәні бойынша әртүрлі тапсырмалар орындайды.
ІҮ-тур. Сыйлықтар аукционы. Топтар жинаған ақша қорын сыйлықтарға айырбастайды.
Қажетті құралдар: әртүрлі купюрадағы «теңгелер».
Техникалық құрал: компьютер, интерактивті тақта.
Бағдарламалық жабдық: MS PowerPoint-та жасалған слайдтар.
Қайырлы күн, құрметті қонақтар, ұстаздар мен білімге құштар жас өрендер!
«Білім биржасы» атты зияткерлік сайысымызға хош келдіңіздер!
Ойынымыздың алдында білім сайысының әділ эксперт мүшелерімен таныс болыңыздар. (Эксперт төрағасы мен мүшелерімен таныстыру).
1.
2.
3.
Көрермен жиналған бұл тамашаға,
Құр қарап жай отыру жараса ма?
Туыс, досқа, сыныптас, танысқа емес,
Соқ қолыңды білімді жас талантқа!
Алдарыңызға өз білімімен, ақыл-ойымен, эрудициялық ерекшеленген әр топтың білімді оқушылары. Ендеше кезек оқушыларда (Әр топ өз аты мен ұранымен таныстырады).
«Болашақ» дарындылар тобы:
Ұраны:
Болашақтың ұрпағымыз білімді,
Сайыста көрсетпекпіз мектепте алған білімді.
«Эврика»- тапқырлар тобы
Ұраны:
Тапқырлық таныту мақсатымыз,
Біліммен шықсын тек жақсы атымыз.
«Адам байлығының ішіндегі ең тамашасы- білім»,- деген екен шығыс ғұламасы Әбу-Райхан әл Бируни. Ендеше, білім байлығы саудаға түсер аукционымызды бастайық.
Аукцион шартымен таныс болыңыздар. Бүгін аукционымызда сауда «теңге» атты ақша бірлігімен жүргізіледі.
Әзірше әр топтың қорында 5000 теңгеден бар. Бұл-бастапқы капитал.
Өз капиталыңызды көбейту- өз қолдарыңызда.
Аукциондарда информатика пәндерінен алған білімдерінді көрсетесіздер.
Информатика пәнінен сұрақтардың бастапқы бағасы- 200 теңге. Топ капитаны бағаны 200 теңгеден жоғарылата алады. Баға көрсеткіштері: 200, 500, 1000, 2000, 5000, 10000 теңге. Ең жоғары баға ұсынған соң сұрақ оқылады. Егер дұрыс жауап айтылса- баға құны сол топқа беріледі, ал қате жауап айтылса, онда топ капитанынан сол ақшаны қайтарады. Ескерту: егер топ қорында бар барлық сомаға сұрақ сатып алып қателессе, онда – банкрот, өкінішке орай, ол топ аукционға қатыса алмайды.
Сонымен, «Білім-біліктілікке жеткізер баспалдақ, ал біліктілік- сол білімді іске асыра білу дағдысы», деген ұлы ұстаз Ахмет Байтұрсыновтың сөздеріне сүйеніп, «Білім аукционы» атты І турды бастайық.
Аукционға №1 лот- ЕТ даму тарихы бойынша сұрақ қойылады. Сауданы бастаймыз. Бастапқы баға- 200 теңге. Қай топ жоғары баға береді? (әр топ өздері ұсынған бағаларын айтады) ең жоғары бағаға сұрақ оқылады.
Дұрыс жауап берген жағдайда топ өз қорына_____теңге қосады.
№1 лот. Сұрағы: Бұл санау құрылғысын гректер мен Батыс Еуропалықтар «абак» деп, қытайлықтар «суанпан», деп атаған, ал жапондықтар серобян деп атаған? (Есепшот).
№2 лот. Информатикаға анықтама бер. (Ақпараттық процестерді зертейтін ғылым информатика деп аталады).
№3 лот. Ұлы тұлғалар галериясы.
Ол 1955 жылы қазан айында Сиэтледе қарапайым ұстаздар отбасында дүниеге келді. Ол 13 жасында алғашқы программасын жазып үлгерді. 1975 жылы ол Пол Алленмен бірігіп, университет бітірулеріне 2 жыл қалғанда Microsoft деп аталатын фирма ашты. Алғашында ол программа құрып, көп ізденсе, кейіннен басқа әдіс ойлап тапты. Ол программасымен авторларды да қоса фирманы сатып алды. Осылайша “Microsoft империясы” пайда болды. (Билл Гейтс)
№4 лот. Компьютер деген не? (Ақпараттық процестерді жүзеге асыратын негізгі құрылғы)
№5 лот. Күміс қобдиша. (сауда жүргізіледі.) Қобдишада не жасырынған?
Жануарға ұқсас атым бар,
Бағдар көрсетер затым бар.
Кілемше үстінде тұрамын.
Ең қажетті құралмын.
Білсеңдер, қане айтыңдар!
Жауабы: тышқан (компьютердің енгізу құрылғысы)
№6 лот. Сұрағы. Санау жүйесіне байланысты есеп.
Мен 1111 жастамын. Мектеп табалдырығын 111 жасымда аттадым. Мен... 10001 мектептің 1001 сыныбында оқимын. Біздің сыныпта барлығы 11001 оқушы. Менің арманым келешекте атақты компьютер маманы болу.
Дұрыс жауабы: Мен 15 жастамын. Мектеп табалдырығын 7 жасымда аттадым. Мен..71 мектептің 9 сыныбында оқимын. Біздің сыныпта барлығы 25 оқушы. Менің арманым келешекте атақты компьютер маманы болу.
Осымен І-тур аяқталды. І- турдың қорытындысын эксперт мүшелерінен сұрайық. Жоғары капитал жинаған топ_____________
Біздің екінші турымыз «Эрудиттер сайысы» деп аталады. Әр топқа берілген уақыт-3 минут.
Әрбір дұрыс жауап құны- 200 теңге. Сұрақтың жауабын білмеген жағдайда «келесі» деп айту сұралады. Ендеше, «Тіл қаруы-сөз, сөз қаруы-ой, ақылды ой, алғыр сөз- адамның ең жоғарғы қасиеті», -деген Ғабиден Мұстафиннің сөзімен сайысты ең көп капиталы бар топтан бастаймыз. Дайынбыз ба? Уақыт.
ІІ тур. Эрудиттер сайысы.
№1 топқа арналған сұрақтар.
Компьютердің миы. (Процессор).
Компьютердің ішкі жады. (Жедел жад)
Компьтердің экранына ақпарат қандай құрылғының көмегімен шығады? (Монитор)
Принтердің неше түрі бар? (3 түрі)
Қағаздағы кескінді түсіріп дисплей экранына шығаруға арналған құрылғы. (Сканер)
Іске қосу- батырмасын ата. (Пуск)
Әр түрлі графикалық кескіндерді салуға, редакциялауға мүмкіндік беретін бағдарлама. (Paint)
Баспа құралы. (Принтер)
Бүкіл жер шарын қамтитын көптеген әр түрлі компьютерлер және компьютерлік желілердің жиынтығы. (Интернет)
Бағана мен жолдың қиылысқан орны (Ұяшық)
№2 топқа арналған сұрақтар.
1. Бұл адам ойлауының түрлері мен заңдары туралы оның ішінде дәлелдеуге болатын пікірлердің заңдылықтары туралы ғылым. (Логика).
2. Жалған немесе ақиқат болуы мүмкін қандай да бір пайымдау. (Пікір)
3. Есептеуіш машиналар неше түрге бөлінеді? (4 түрге)
4. Дыбыс жазу құрылғысы. (Микрофон)
5. Windows-та өшірілген құжаттар қайда жіберіледі? (Себетке)
6. Арнайы кілемше бетінде жылжитын құрылғы (Тышқан)
7. Көбейтілуге және басқа компьютерге жұғуға қабілетті, өлшемі шағын арнайы компьютерлік бағдарлама. (Компьютерлік вирус)
8. Вирустарды жоюға және табуға мүмкіндік беретін программа. (Антивирустық программа)
9. Компьютерге мәтін енгізу құрылғысы. (Пернетақта)
10. Интернетке телефон арқылы шығу құрылғысы. (Модем).
ІІ-турдың қорытындысын эксперт мүшелерінен сұрайық. Жоғары капитал жинаған топ_____________
Енді, «Білекке сенген заманда- ешкімге есе бермедік,
Білімге сенер заманда қапы қалып жүрмейік», -деген Абылай ханның ойлы сөзімен келесі турымызға көшейік. Әр дұрыс жауап 200 теңгемен есептеледі.
ІІІ-тур «Таңдау-табыс»
ҒАЛЫМДАР
10 -Компьютердің атасы. (Чарльз Бэббидж)
20 -19 жасында дүние жүзінде бірінші рет қосу машинасын жасап шығарған ғалым (Блез Паскаль)
30 -XVII ғасырдың басында логарифм түсінігін енгізген шотландиялық математик. (Джон Неппер)
ТАРИХ
10 – Бұл машинаның жобасын 1833 жылы Чарлз Бэббидж жасаған. Ол ағдарлама
арқылы басқарылады.
20 –Есептеуіш техникаларының қарқынды дамуы қай ғасырдан басталды? (XIX)
30 –Ада Лавлейс Бэббидж машинасына бағдарламасын қай жылы жазды? (1846 жылы)
ИНФОРМАТИКА
10 –Адам ақпаратпен не істейді? (1. сақтайды, 2. жеткізеді, 3. өңдейді).
20 –Ақпараттың өлшем бірліктері (1. Бит, 2. Байт).
30 –Адам қабылдайтын ақпарат неше түрге бөлінеді? (1. Таңбалы; 2. Бейнелік.)
ӘР ТҮРЛІ
10 – Пернетақтаның регистрін ағылшын алфавитінен орыс алфавитіне
ауыстыру пернелері (Alt+Shift )
20 – Монитор бетіндегі түрлі түсті нүктелер (Пиксель)
30 – Мәтін, радио арқылы хабар, арифметикалық мысал графикалық ақпаратқа жата ма? (жоқ)
Эксперттерден ІІІ-турдың қорытындысын сұрау.
Енді біз ең қызықты соңғы тур «Сыйлықтар аукционына» көшеміз.
Аукционға сыйлықтар қойылады. Жинаған ақша қорын сыйлықтарға айырбастай аласыздар. Әр лотта жұмбақ жасырылған, жұмбақтың жауабы дұрыс болса- сыйлық сіздікі. Бастапқы баға -500 теңге. Кім жоғары баға ұсынады.
Лоттардағы жұмбақтардың шешуін тауып көрейік.
№1 лот.
Бұтақ орнында мың бір инесі,
Компьютер жаны мекені (Кактус)
№2 лот.
Биологияда бұл паразит,
Көзге зорға көрінер.
Информатикада өлшем бірлік,
Ақпараттарды өлшер. (Бит)
№3 лот.
Экранның бетінде оның тұрағы,
Қашан болсын жыпылықтап тұрады. (Меңзер)
№4 лот.
Егер білсең айта ғойшы,
Бұл қандай құрылғы.
Ақпаратты қағаздағы,
Компьютерге енгізеді?
Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың «Қазақстан-2030 жылы барысқа апаратын- бүгінгі мектеп партасында отырған оқушылар» деген сөзін әрқашан жадымызда ұстап, Елбасының сенімін ақтауда дәл бүгінгідей зияткерлік сайыстарда өз білімімізбен биіктерден көріне берейік. Ендеше, ендігі кезек эксперттерде. (Марапаттау рәсіміне кезек беріледі).
Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың 17 жыл ішінде Қазақстан Республикасының «Бәсекеге барынша қабілетті, дамыған 50 елдің қатарына қосылу» стратегиясы бәрімізге мәлім. Осы стратегияны жүзеге асырудың басты шарты білім екені даусыз. Сондықтан «Ешқашан да бәрін білемін, енді маған бұдан артық үйренетін ештеңе жоқ деп санаушы болма»,- деген Н.Д.Зилинскийдің сөзімен «Білім биржасы» ойынын аяқтаймыз. Білім алудан кеш қалмаңыздар!
