Интелектуалдық б3л3м сайысы "Білімді мыңды жығар"

Білімді мыңды жығар

(Интелектуалды білім сайысы)

Біле бер қанша білсең – тағы тіле,

Жетерсің мақсатыңа біле, біле.

                                           ( Ж. Баласағұн)

Мақсаты: а) білімділік: оқушылардың ауызша, жазбаша есептеу қабілетін интелектуалды сайыс арқылы жетілдіру.

ә) дамытушылық: оқушылардың ой-өрісін дамыту, пәнге деген қызығушылығын арттыру, есте сақтау қабілетін шыңдау.

б) тәрбиелік: жауапкершілікке, шапшаңдыққа, шыдамдылыққа тәрбиелеу.

Көрнекілік: Тапсырмалар жазылған слайдтар, плакаттар, ұлы математиктердің қанатты сөздері.

Ұйымдастыру: Әділ-қазылар алқасын сайлау.

Оқушылар өздерін таныстыру. Ұстанатын ұрандарын айту.

Сайыс шартымен таныстыру. Әр айналым сайын оқушылардың қорытынды балын шығарып отыру керек.

Сайыстың жүрісі:

I айналым. Кім жылдам?        

II айналым. Сиқырлы фигуралар

III айналым.  Сандар сөйлейді

IV айналым.   «Иә» және «жоқ»   

V айналым. Тиімділік.

VI айналым. Бәйге

I айналым. Кім жылдам?    

Сұрақтар сайысқа қатысушы барлық оқушыға қойылады. Кім тез жауап береді сол оқушы ұпайға ие болады. Егер дұрыс жауап бере алмаса келесі сұраққа жауап беру мүмкіндігінен айырылады. Әрбір дұрыс жауап 10 ұпай.     

1)    325+164+175                   (664)        

2)    219+485+281                   (985)        

3)    11(х+6)+34                      (11x+100)

4)    15(у+9)-7у                       (8y+135)

5)    18(5+х)+12х                     (90+30x)

6)    26, 65 және 130-дың ЕҮОБ-ін тап     (13)

7)    48, 240 және 264-тің ЕҮОБ-ін тап     (24)

8)    (х+16)*5=95                         (3)

9)   (7-у)*6=12                           (5)

10)                                 ()

11)                                  ()

12) Жолаушы барлық жолдың  –ін жүрді. Жолаушы жолдың әлі қандай бөлігін жүруге тиіс?              ()

13) 81 санының  –і неге тең?     (27)

14)                           (2 )

15)  Бір орам өрік  кг. Неше орам өрік 6 кг болады?    (8)

16) Кубтың барлық қырларының қосындысы 69 см. Кубтың қыры неше см?   (5 )

II айналым. Сиқырлы фигуралар.

Бұл айналым барысында барлық қатысушыларға жеке – жеке есеп беріледі. Әрбір дұрыс жауапқа 20 ұпай. Осы айналымның қорытындысынан соң ұпайы аз үш ойыншы ойыннан шығарылады.

 

1)    Кубтың қыры а=2 см. Кубтың көлемін (V) тап.

  a                               (8 см³ )

             b                      2) Тік төртбұрыштың ені 6 см, ал ұзындығы

а                                        енінен 3 есе ұзын.

                                       Тік төртбұрыштың ауданы неге тең?   (108см²)

                                                                                     

3)    Үшбұрыштың табаны 5 см, ал екі бүйір қабырғасы тең олар табанынан 2 см-ге ұзын.

Үшбұрыштың периметрі неге тең?   (19 см)

           5 см

4)    Шаршының қабырғасы 7 см.

Шаршының периметрі мен ауданын тап. 

(P=28см, S=49см²)

 

5)    Параллелепипедтің ұзындығы 4-ке, ені 2-ге, биіктігі 9-ға тең. Параллелепипедтің көлемін тап.   (72)

 

6)    Тік төртбұрыштың ауданы 72-ге тең. Ені 6-ға тең. Ұзындығы мен периметрін тап.               

 (Ұзындығы 12, Р=36)

 

7)    Параллелепипедтің көлемі 64-ке, ені 2-ге, биіктігі 8-ге тең. Параллелепипедтің ұзындығын тап.   (4)

 

8)    Периметрі 70см-ге тең тік төртбұрыштың ені 15 см. Ұзындығын, ауданын тап.

  (Ұзындығы 20см, S=300см²)

III айналым. Сандар сөйлейді

10 ұпай	10 ұпай	10 ұпай	10 ұпай	10 ұпай
20 ұпай	20 ұпай	20 ұпай	20 ұпай	20 ұпай
30 ұпай	30 ұпай	30 ұпай	30 ұпай	30 ұпай

Мұнда әр санның артында жасырынып тұрған есептер мен ережелер бар. Соған байланысты ұпай саны алынады. Егер жауап бере алмаса қарсылас 1 оқушы ғана жауап беруге болады.

10 ұпай:

1)    Қандай натурал сан 45-ке бөлінеді?

2)    Үшбұрыштың, тік төртбұрыштың периметрі неге тең?

3)    Тік төртбұрыштың ауданы неге тең?

4)    Тік бұрышты параллелепипедтің көлемі қалай табылады?

5)    ЕКОЕ (27,9,54) = ?

20 ұпай:

1)  Өрнекті ықшамда:               ()

2)   Өрнектің мәнін тап:           (3)

3)   Есепте:               ()

4)   Тиімді тәсілмен есепте:         (9)

5)  Есепте:         ()

30 ұпай:

1)   Әңгімедегі сөздердің  –сі етістіктер, ал зат есімдер одан  –ге артық. Егер әңгімеде 36 сөз зат есім болса, әңгімеде:

·        Неше сөз етістік?              (етістік 16 сөз)

2)   Балалар 20 кг емдік шөптер жинады. Оның  – і шайқурай шөбі, -і мыңжапырақ шөбі, -і жалбыз шөбі, қалғаны қырмызы гүлі.

·        Балалар неше кг қырмызы гүлін жинады?                                

          (  6 кг қырмызы гүлін жинады )

3)    Айман мен Шолпан барлығы 48 алма терді. Айманның терген алмалары Шолпанның терген алмаларынан  есе артық. Айман неше алма терді?   (20 алма)

4)   Сатуға әкелінген көкөністің  – сі сатылғанда, қалған көкөніс сатылған көкөністен 150 кг артық болды. Сатуға неше килограмм көкөніс әкелінген? (350 кг)

5)   Екі ыдыста 42 л сұйық бар. Бірінші ыдыстағы сұйық екінші ыдыстағы сұйықтан  есе аз. Ыдыстың әрқайсысында неше литр сұйық бар? (15л, 27л)

IV айналым.  «Иә» және «жоқ» 

         Әр ойыншыға  7 сұрақтан қойылады. Оқушы жауапты «иә» немесе «жоқ» деп тез жауап беруі керек. Әрбір дұрыс жауап 10 ұпаймен бағаланады.  Осы айналымның қорытындысынан соң ұпайы аз үш сайыскер ойыннан шығарылады.

1-оқушы

1)    762 саны үшке  бөлінеді                                      (иә)

2)    81 саны 9-дың квадраты                                          (иә)

3)    21 - жай сан                                                               (жоқ)

4)    Алымы бөлімінен үлкен болса бұрыс бөлшек      (иә)

5)    2-ге бөлінетін сандар жай сандар                           (жоқ)    

2-оқушы

1)    5-пен аяқталатын сан 10-ға бөлінеді               (жоқ)

2)    11 ең кіші екі таңбалы сан                                (жоқ)

3)    121 саны 11-дің квадраты                                    (иә)

4)    37 – құрама сан                                                   (жоқ)

5)    Алымы бөлімінен кіші болса дұрыс бөлшек    (иә)

3-оқушы

1)    64 саны 7-нің квадраты     (жоқ)      

2)    Цифрларының косындысы 3-ке бөлінсе, ол сан 9-ға бөлінеді    (жоқ)

3)    Периметр дегеніміз барлық қабырғалардың көбейтіндісі     (жоқ)

4)    13 жай сан                                      (иә)

5)    8 бен 15 өзара жай сан                           (иә)

4-оқушы

1)                8-дің ½-бөлігі 2                               (жоқ)

2)                1дм-де 100мм бар                      (иә)

3)                0-мен аяқталатын сан 10-ға бөлінеді                      (иә)

4)                 990 ең үлкен үш таңбалы сан                                  (жоқ)

5)                132 саны үшке бөлінеді                                        (иә)  

5-оқушы

1)                1-ге және өзіне бөлінетін сандарды тақ сан деп атайды                 (жоқ)

2)                20-ның ¼ бөлігі 5          (иә)

3)                Ең кіші натурал сан нөл            (жоқ)

4)                921 саны үшке  бөлінеді            (иә)

5)                1 сағатта 3600 секунд бар          (иә)

V айналым. Тиімділік.

Дұрыс жауап 20 ұпаймен бағаланады.

·                     (2)

·                     ()

VI айналым. Бәйге.

        Бұл айналым қорытынды айналым. Мұнда әрбір дұрыс жауап 10 ұпаймен бағаланады. Ұпайы көп оқушы жеңімпаз атанады.

1-оқушы

1)    Жай сан дегеніміз не?

2)    Бөлшекті бөлшекке бөлу ережесі қалай тұжырымдалады?

3)    бөлшегін бұрыс бөлшекке айналдыр

4)    Периметр дегеніміз не?

5)   1 отарда 200 қой бар. Соның  –і меринос қойы. Отардағы меринос қойының саны неше?

6)    Бөлімдері бірдей жай бөлшектердің қайсысы үлкен?

7)    Өзара жай сан дегеніміз не?

8)    Ең кіші натурал сан?

9)   -ді ондық бөлшекке айналдыр

10)                  Қандай натурал сан 15-ке бөлінеді?        

2-оқушы

1)    Қандай натурал сан 6-ға бөлінеді?

2)    Дұрыс бөлшек дегеніміз не?

3)    Бірлік кесінді дегеніміз не?

4)    Координаталық сәуле дегеніміз не?

5)    Бөлшектер қалай көбейтіледі?

6)    –ке кері сан

7)    Аралас сан дегеніміз не?

8)    Ондық бөлшек дегеніміз не?

9)    Ең кіші жай сан?

10)                  Көбейтудің ауыстырымдылық қасиетінің тұжырымдамасын айт.

Сайыс қорытындысы шығарылып, жеңімпаз анықталады.