Сөстен м деп үннү ылгаарынга мергежилге.
Тывызык.
Эъттин хээнчээн шуглапты, ээтпек ак шляпа болду.
Утказы берге сөрстерни тайылбырлааны:
хээнчээн
— тырткан эът дээн-дир, ээтпек- чартык төгерик. Тывызыктын баажызы чем аймаа.
Манчы деп сөстун,
эгезинде кандыг үн дынналырын, ону канчап билип алганын, ол үнну адаарда,
канчаар белеткениринчугаалаар. Класста м деп үн-биле
эгелээн аттыг уругларны ададыр.
(Мерген, Маша, Маны, Маадыр)
Мм ужуктер-биле таныжылга.
Башкы хана кассазындан улуг, биче М, м деп
ужуктерни көргускеш,оон адын м дээр деп адап бээр. Номда
парламал, бижимел ужуктерни көөр. Оларны демейлээр, деннээр. Уруглар
боттарынын кассаларындан м-ни
тыпкаш, ужукту сакпыттар-биле салыр.
Ажык слогтарны тургузары.
Башкы м
деп үжүкту көдурерге, уруглар ниитизи-биле шөйдундур адавышаан турда, башкы
а-ны кожа тударга, улаштыр адавышаан ма деп слогту номчуп үндүре бээр. Бо
ажык эвес үн-биле ажык үннүн каттыжыышкыны кыска ажык слог болур.Узун ажык
слогтун схемазын уругларнын, боттарынга тургустурар. Канчаар тургусканын тайылбырладыр.
Схемага дүүштур ма деп слогка а-ны немээш, ниитизи-биле номчуур.
Xаалчак слогтуг мал деп сөстү
кожуп номчударынын тайылбыры
Башкы ма деп сөстүн
схемазын көргускеш, оон соонга көк төгерикчигешти
кожа салыптар. Уруглар ажык эвес үннүн схемазы деп чувени билип каарлар.
Башкы
ма
деп слогту ниитизи-биле номчудуп, слог ам-даа төнмээнин сагындырар болгаш л
деп үжүкту кожа тудуптарга, мал деп номчуп
ундуре бээр. Кожуп номчааны мал деп сөс чангыс
слог деп чувени бузуредири-биле элээн каш катап номчудар. Моон сонгаар таваржыр мындыг хаалчак слогтуг сөстерни
номчуур бис.
Кожуп номчуп өөренгени слогтарны болгаш мал деп сөстү
номдан катап номчудар.
Сюжеттиг чурук езугаар айтырыглар
дузазы-биле чугаа тургузap.
-Мөгелер чуну канчап турлар?
-Mоre салыкчылары чуну канчап турлар?
-Көрукчулер
канчанган?^ (Могелер хурежип тур. Mөгe салыкчылары көруп
турлар. Корукчулер сонуургаан.)
4. Ол ала мал.
-Ол чүл?
-Домак каш сөстен тургустунганыл?
|
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.