Къырымтатар тили. Окъув 2 сыныф Мевзу: «Копек насыл дост къыдыргъан» масалнен таныш олув.

Къырымтатар тили. Окъув  2 сыныф

Мевзу:  «Копек насыл дост къыдыргъан» масалнен таныш олув.

Макъсат: талебелерни айванлар акъкъында бильгилерини арттырмакъ; ифадели окъув усталыгъы устюнде чашышмакъ; табиаткъа ве буюклерге севги ашламакъ; талебелернинъ нутукъларыны арттырув; ана тилимизге ве эдебиятымызгъа севге ашламакъ; халкъ агъыз яратыджылыгъы эсерлеринде достлукъ ве муаббетлик мевзуларыны кенъ ишлетильгенини къайд этмек.

Донатмалар: айванларнынъ ресимлери, «Фиданчыкъ» окъув дерслиги, карточкалар, меракълы вазифелер.

Дерснинъ кетишаты.

I.          – Селям алейкум , талебелер !

 Мектепке истеп барам,

Оджамны севип-саям,

  Дерслерге гъайрет этип,

  Бильгимни эп арттырам

- Машалла! Энди тахтамызда олгъан такъвимге  бакъынъыз  керекли адамчыкъ тюбюне озюнъизни адынызнъы язынъыз.

II.        Тапмаджа

      Гедже – кундюз кезерим,

      Эр бир шейни сезерим ,

      Сюрюге хырсыз тюшсе,

      Аягъындан тишлерим. (Копек).

III.    - Догъру! Сизнинъ дикъкъатынъызгъа  Асан Чергеевнинъ шиирини тевсие этем. (Тахдата язылгъан).

Копек

Къаралтыда  юрем мен,

Хырсыз кельсе  корем мен,

Тёгерекни долашып,

Бутюн гедже урем мен.

Меним копегим

Копечигим къап-къара

Къуш къондырмай азбаргъа,

Мышыкъларнен  талашыр,

Азбар ичин долашыр.

Чабла , чарыкъ къалдырмай,

Алып къачар дуйдурмай,

Эгер онъа дарылсам,

Къабаатыны анълай.

                                Мен багъчадан кельгенде,

                                Мени къаршылап алыр.

                                Хош кельдинъиз дегендай,

                                Аячыгъын  котерир.

Нури Къуртмуллаев.

IV.      Фонетик  мешгъулиет

Ре-ре-ре  - бизим  Ислям  талебе.

Ра-ра-ра – Зера эр кунь мектепке бара

Ру-ру-ру – алмадан яптыкъ къуру

Ры-ры-ры – чипчелер севе тары.

V.         Аудирлев

Акъбаш

Муратнынъ къара копечиги бар. Копечикнинъ башы беяз олгъан ичюн  Мурат онынъ адыны Акъбаш къойды. Мурат башта онъа не ашатмагъа  бильмеди .  Бибер берди, Акъбаш башыны чевирип ашамады. Армут кетирди, армутны да ашамады. Мурат анасындан отьмек сорап алды  ве Акъбашкъа берди. Акъбаш отьмекни ашады.

1.Муратнынъ насыл копечиги бар эди ?

а) къара   б) беяз      в) Сары

2.Копечикнинъ лагъабы

а)Мухтар  б)Акъбаш  в) Чомез

3.Копек нени ашады?

а)армут   б)бибер    в)отьмек

- Машалла!

VI.     Янъы мевзуны анълатув.

- Бугуньки дерсимизде насыл айван акъкъында масал окъуйджакъмыз?

- Эбет копек акъкъында. - Я копек насыл айван?

- О инсангъа файда кетире?

«Зейин уджумы»

VII.     Окъувгъа  азырлыкъ корюв. Муреккеп сёзлерни догъру окъумагъа огренейик.

Янъ-гъыз-лыкъ-тан

къоркъ-ма-гъан

раст-ке-ти-ре

бе-ра-бер

юкъ-ла-иа-гъа

къал-ты-ра-ма-гъа

ке-лиш-мей

чы-тыр-ман

                                  ян-ла-рын-дан

                                  а-фыр-гъа-нынъ-ны

                                  къор-къакъ

 VIII.     Лугъат иши

чытырман – дремучий

расткетире – встречает

келишмей  - не подходит

IX.        Лексик иши

Джаны сыкъыла

X.          Раатлыкъ  дакъкъасы

Топ, топ, топ эте

          Топчыкъ кезмеге кете.

    Айлана , юварлана

  Таирени чагъыра.

XI.          Дерсликнен чалышув

- Энди эр кес  дерсликлеринъизни  ачынъыз, 61 саифе.

- Келинъиз 4 группагъа болюнейик. Эр бир группа  озь вазифесини  беджереджек

I.  группа « Бир заманда бар экен …» сезлеринден «… берабер яшайыкъ»

II. группа «- Айды,-деп, разы ола …» - «экимизни де келип ашар, - дей  копек».

III. группа «Бойле дост манъа …» - «… къашкъыр разы ола».

IV. группа  «Гедже юкъламагъа яталар» - «…парча –кесек этер».

- Невбет иле беш дакъкъа ичинде эр бир группа берильген  къысымыны  окъуй  ве икяе этмеге азырлана.

Субет

-  Дагъ ичинде насыл айван яшай экен?

-  Не ичюн о ёлгъа  чыкъа?

-  Нени расткетире?

-  Не ичюн тавшан абдырап уяна?

-  Нени къыдырмагъа кете?

-  Не ичюн къашкъырнен дост оламайлар?

II. къысым  «Зынджырчыкъ» шекилинде окъула.

Субет

- Къашкъырдан сонъ  насыл айваннен достлашмагъа  истей?

- Не ичюн аюв копекни сёге?

- Аювдан къачып кимге бара?

Дерсликте олгъан  суаллерге джевап берюв.

XII.      Аталар сёзлери

а) ДОСТСЫЗАДАМКЪАНАТСЫЗКЪУШ

б)

- Маналарыны анълатынъыз

XIII.     Копекнинъ достлары

- Берильген  схемаларгъа бакъып келишкен союны айтынъыз

1.Копекðтавшанðкъашкъырðаювðадам

2.Копекðсычанðкъашкъырðадамðаюв.

3.Копекðтавшанðкъашкъырðбакъаðадам

XIV.      Пекитюв

- Насыл масалны окъудыкъ?

- Дерсимизнинъ насыл къысмыны бегендиниз?

XV.        Эв вазифеси