"Китапханәдә", 6нчы сыйныф өчен татар теленнән дәрес планы.

Татар теленнән дәрес планы

Укытучы: Хайрутдинова Э.И.

Класс: 6В

Дата: 24.09.2015

Дәрес темасы: Китапханәдә

Дәрес тибы: Д/МС

Максат:

1.Китапханәгә йөрү, язылу, китап алу. Китапханәдә сөйләшү өчен лексик минимумны үзләштерү;

2.Укучыларның бәйләнешле сөйләм телен үстерү;

3. Китап, журнал, газеталарга карата сакчыл караш һәм китапханәче хезмәтенә хөрмәт тәрбияләү;

Материал һәм җиһазлау: 6 нчы сыйныф өчен Р.З. Хайдарова, З.Р. Назипова тарафыннан эшләнгән “Күңелле татар теле” дәреслеге. - Казан: “Татармультфильм” нәшрияты, 2014., мультимедиа-проектор, экран, ноутбук.

Дәрес барышы:

I.Мотивлаштыру-ориентлаштыру.

1.Дәресне оештыру. Исәнләшү, укучыларның хәлләрен сорашу, психологик уңай халәт тудыру.

-Хәерле көн миңа,

-Хәерле көн сиңа,

-Хәерле көн аңа,

-Хәерле көн һәммәбезгә!

-Рәхмәт, балалар, утырыгыз. Татар теле дәресен башлыйбыз.

2.Актуальләштерү.

а)тел күнегүләре:

-Спроси у соседа по парте, какое сегодня число?

-Спроси у соседа по парте, какой сегодня день недели?

-Спроси у соседа по парте, какая сегодня погода?

-Спроси у соседа по парте, любит ли он осень?

-Укучылар, көз көне табигатьтә без нинди үзгәрешләр күзәтәбез?

б)фонетик зарядка:

-Укучылар, без хәзер сезнең белән фонетик күнегү ясап алырбыз. Бүген [ә]

авазын кабатлыйбыз. Хәзер мин сүзләр әйтәм, сез минем арттан кабатлыйсыз: әни, әти, әйбер, әкият, әкрен, әлбәттә, әсәр, әдип, җәй, мәдәният.

(укучылар кабатлыйлар).

-Укучылар, мин хәзер сүзләр әйтәм, [ә] авазы кергән сүзләрне ишеткәч, кул кутәрерсез: мәдәният, сынлы, сәнгать, гасыр, күргәзмә, күренекле, кулъязма, көнкүреш, сәфәр, энҗе, түбәтәй, читек, муенса;

3) Өй эшен тикшерү.

-Укучылар, сезгә өй эшенә дәреслектәге 6нчы, 7нче күнегүләр бирелгән иде. Хәзер тикшерәбез.

6нчы күнегү, 21нче бит. Рәсемнәргә карарга һәм әйтергә: бу кешеләр кем булып эшли?

Язучы, китап басучы, укытучы, тегүче, икмәк пешерүче, пешекче, төзүче.

7нче күнегү, 21нче бит. Бирелгән сүзләргә исем ясагыч кушымчалар ялгап, яңа сүзләр ясарга, җөмләләр төзергә.

Китапханәче, киңәшче, ярдәмче, эшче, телче.

Мәктәптәге китапханәче апабыз безне һәрвакыт якты йөз белән каршы ала. Әнием минем өчен кинәшчем дэ, ярдәмчем дә. Эшчеләр бәйрәм көнне ял итте. Минем үскәч телче булып эшлисем килә.

4) Уку мәсьәләсен кую.

- Мин сезгә бер шигырь укыйм (шигырь экранда күрсәтелә).

Изгеләрдән изге бит ул

Китап, китапханәсе.

Үзенә тарта күңелне

Әллә китап, әллә журнал,

Әллә китапханәче. (Энҗе Мөэминова, “Син ул”)

- Укучылар, бу шигырьне укыгач, бүгенге дәреснең темасын ничек билгели алабыз?

(Укучылар дәреснең темасын билгели)

-Әйе, бүген без китапханәдә. Монда без китапханәче белән аралашырга өйрәнербез. Яңа китаплар белән танышырбыз.

II. Уку мәсьәләсен өлешләп чишү.

1)Тәрҗемә эше.

-Мин сезгә текст укыйм. Шуны бергәләп тәрҗемә итәрбез.

Китап. Китапханә. Китапханәче. Бу гади генә өч сүздә күпме мәгънә, күпме сер (тайна). Китап һәр кешенең тормышына кечкенә чагыннан ук килеп керә. Бала китапның башта матур рәсемнәрен карый, аннары ниндидер сәер (странный) билге - тамгалар (знаки) кушылудан “ӘНИ” дигән яраткан сүзе барлыкка килүгә гаҗәпләнә (удивляется). Шуннан башлап китап аның бөтен тормышы буена: балалар бакчасында, мәктәптә, университетта, эштә дә, көнкүрештә дә озата бара. Китаптан күп сорауларга җавап табып була. Кыскасы, китап ул – хәзинә (клад). Укысаң – табасың ул хәзинәне, укымасаң – юк!

(тәрҗемә итү)

-Ә хәзер мин сезгә ял итеп алырга тәкъдим итәм.

“Китап” җырын тыңлау

-Җыр нәрсә турында?

-Китап турында мәкальләрне искә төшерик әле. Кем хәтерли? Берне дәфтәрегезгә язып куегыз.

Китап – белем чишмәсе.

Китапсыз йорт – кошсыз урман.

Китапсыз өй – тәрәзәсез бүлмә.

Китап – тормыш көзгесе.

Яхшы китап укысаң, тагын бер дустың артыр.

Китап укымаган кеше – чәчәк күрмәгән бал корты.

2)Дәреслек белән эш.

а) 1нче күнегү, 22нче бит. – диалогларны рольләргә бүлеп укыйбыз.

б) Икешәр кеше парлап эшлибез:

3 нче күнегү (а, ә), 22 нче бит. – иптәшегезне мактагыз:

-күп китап укыгыны өчен;

-китапны чиста тотканы өчен;

4 нче күнегү (а, ә), 23 нче бит. – дустыгызга киңәш бирегез:

-маҗаралы китап укырга;

-китапны чиста тотарга;                    

3) Ишетеп аңлау (Аудирование).

 а) Прослушайте и назовите вопросительные предложения.

Мин китапханәгә барам.

Керергә рөхсәтме?

Мин алтынчы сыйныфта укыйм

Китапханәгә язылырга мөмкинме?

Китапны саклап тотарга кирәк.

Син нинди китаплар укырга яратасың?

б) Переведите и укажите, что изменено во втором предложении.

1) Безнең мәктәптә китапханә бар.

Безнең мәктәптә зур китапханә бар.

2) Мин китап укырга яратам.

Мин маҗаралы китап укырга яратам.

3) Китапханәгә китаплар кайтты.

Китапханәгә яңа китаплар кайтты.

III.Рефлексив бәяләү.

-Дәрескә куелган уку мәсьәләсе чишелдеме? Нәрсә белдек? Белемнәрне тикшерик: теләгән кешеләр үзләренә татарча-русча китаплар ала. (диалог татарча төзелергә тиеш)

-Дәрес сезгә ошадымы? Укучыларга билгеләр кую.

Йомгаклау.

Өй эше бирү.

-22нче биттәге диалогы ятларга.

-Балалар, безнең дәрес ахырына якынлашты. Сау булыгыз!