Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым
министрлігі
Жаңақорған
аграрлы-техникалық колледжі
«БЕКІТЕМІН»
Жаңақорған
аграрлы-техникалық
колледж
директорының
тәрбие
ісі жөніндегі орынбасары
___________ К. Дәндібаев
ТӘРБИЕ
САҒАТЫ
Студенттермен
және ата-аналармен
сыр-сұхбат
сабағы
Тақырыбы: Суицид
әлеуметтік мәселе ретінде
Дайындаған: Алпамышева
Қарлығаш
Жаңақорған
2014ж.
Сабақтың тақырыбы: Суицид
әлеуметтік мәселе ретінде
Сабақтың мақсаты: Студенттермен,
ата-аналармен суицид және оның пайда болуы жайлы сыр бөлісу, сиуцидтің алдын
алу.
Сабақтың
түрі: Студенттермен
және ата-аналармен сыр-сұхпат сабағы.
Сабақтың барысы
I. Ұйымдастыру
бөлімі.
Амандасу, студенттердің және ата-аналардың сабаққа қатысымын тексеру.
II. Кіріспе. Мұғалімнің
баяндамасы.
Суицидті
мінез-құлыққа әсіресе екі жас топтары бейім болады: кәрі адамдар мен
жасөспірімдік және бозбалалық шақтағы жас адамдар. Жастар арасында жеке адам
аралық қатынастары бұзылған: «жалғыздар», алкоголь немесе есірткіні шектен тыс
пайдаланатындар, гомосексуалисттер сияқты суицидальдық қауіпі жоғары жас
адамдар ерекшеленеді. (Айтылған ойға қатысушылардың қосары болса пікірін
тыңдау)
III.
Жаңа сабақ.
Суицидтің көп тіркелу себебі, біріншіден,
қоғамның
бір формациядан екінші формацияға өтуіне байланысты болса, екіншіден қатаң
нарық пен БАҚ-дағы адамды рухани азғындауына әкеп соқтыратын дүниелер де
айтарлықтай әсер етіп отыр.
Психиатр
мамандардың болжамы бойынша, жүйке ауруына шалдыққандар саны қай елде де көп
тіркелген жүрек-қан тамырлар ауруын қуып жетіп қалды. Суицидке әкеп соқтыратын
жүйке ауруының алдын алуды мемлекеттік деңгейде шешу керек. Өйткені ең басты
мәселе адам өмірі және оның бостандығы. Әсіресе жастар арасындағы суицидке баса
назар аударуға тиіспіз. Себебі,суицид барған сайын «жасарып» барады. Бір
қуантарлығы, Үкімет психиатрия саласына да айтарлықтай көңіл бөле бастады.
Қазір білім ошақтарындағы бағдарламаларға психология тақырыбы бойынша дәрістер
енгізіле бастады. Енді ұжымдар арасындағы тренингтер өткізу де қолға алынантын
болады.
Суицид
әлеуметтік құбылыс ретінде белгілі әлеуметтік себебі бар, зерттеуді және
түсіндіруді талап етеді. Девидиантты мінез-құлыққа адамның, әлеуметтік топтың
сол қоғамда ресми түрде қабылданған немесе қолданылатын нормаларға сәйкес
келмейтін қылықтар мен іс-әрекеттер жатады. Осы түсінікті анықтау үшін
әлеуметтік нормаларға не жататынын анықтай білу керек. Қоғам қандай да бір
нормаларды мінез-құлық үлгісі ретінде қабылдай отырып, оларға сәйкес келетін
қоғамдық, моральдық және құқықтық қолдаумеханизмін құрады, яғни қоғамдық және
мемлекетік әсер етудің санкциялары бар дегенді білдіреді. Адам қатты
күйзелгенде және ол ұзақ уақыт бойы болғанда стресстік сезімдерге душар болады.
IV.
Дамыту.
Жасөспірімдер мен бозбалалардың теріс мінез-құлқының басқа да түрлері бар. Кей
авторлар оны мынадай түрлерге бөледі: реактивті негізделген (қашып кету, суицид),
әдетте психиканың зақымдану негізінде болады; дұрыс берілмеген тәрбиенің
негізінде болатын жеке адамның төменгі моральдік деңгейінен болатын түрі (есірткі
қолдану, маскүнемдік); биологиялық фактор негізінде болатын потологиялық дерт (садизм).
Суицидтің түрлері
Шетелдік
ғалымдардың пікірінше, суицидтің үш түрі бар көрінеді. Оның біріншісі-шынайы суицид.
Мұндай жағдайда адам өмірден түңіледі, үнемі көңілсіз жүреді. Өмір сүрудің мән-маңызын
жоғалтады. Ақыры өзіне-өзі қол жұмсауға бел буады. Екіншісі-жариялы суицид.
Әдетте, мұндай жолды таңдағандар өлместен бұрын өлгісі келетіндігіне өзгелердің
назарын барынша аударуға бейім тұрады. Ал үшінші бір түрі-жасырын, яғни құпия
суицид. Бұған барғандар өзіне-өзі қол жұмсаудың жақсы еместігін, абырой
әпермейтінін жақсы түсінеді. Алайда оларға тірлікте кездескен қиындықтан
шығатын жол жоқ болып көрінеді. Жасырылған немесе тікелей емес суицид-бұл өзіне-өзі
қол жұмсаудың бүркемеленген түрі. Оның әсерінен адам өзінің санасында немесе
санасына тыс өлімге байланысты үрейі арқылы өз-өзін күйреуге әкеп соғатын
әрекеттер нәтижесінде көз жұмады. Шын мәнінсінде, жасырын суицид кезінде өлімге
тікелей қадам жасалмайды, тек келешекте болатын өлім үшін қорқыныш болады.
Бұндай ойлармен өмір сүрген адам тәуелділікке тап болып немесе папт құрбаны, экстремалды
спорт түрінің қатысушы ретінде көрініс табады. Жасырын суицидтерді киллер, өрт
сөндіруші, құтқарушы, көлікті жылдам жүргізетіндер, шылымды көп шегетіндер, өте
толық адамдар арасына да табуға болады. Өйткені олар тірі кезінде жақындарына
өздерінің қорқыныштары туралы тыс жармайды. Сондықтан туыстары оның суицидке
қатысты проблемасы бар деп ойламайды. Өз-өзіне қол жұмсау көбінше жүргінші
жолда (әсіресе Германияда) көп кездеседі. Сиуцидке қатысты батыста полиция
қызметкерлері автоцид деген терминді жиі қолданады. Автомобиль бұл жерде суицид
жасауға арналған инструмент рөлін ойнады.
V. Бекіту.Жалпы
студенттер мен ата-аналардың пікірін кезекпен тыңдап шығу, сұрақ-жауап алу.
VI.
Қорытындылау.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.