Кластан тыс жұмыс "Жаратылыстану ғылымдарына саяхат"

Ақтөбе қаласы

№ 16 орта мектебі

Жаратылыстану ғылымдарына саяхат

                        Өткізген: Еселбаева Г.Б – химия пәнінің мұғалімі

20015-16 оқу жылы

Химия, биология, география  апталығының жабылу кеші

1 - жүргізуші: Білім деген биік шың,
                       Бақытқа сені жеткізер.
                       Білім деген ақылшың,
                       Қиындықтан өткізер

2 - жүргізуші: Армысыздар құрметті жиылған қауым, ардақты ұстаздар, қадірлі қонақтар! ! Бүгінгі «Химия, биология, география» апталығының жабылу кешіне қош келдіңіздер!
 1 – жүргізуші : Міне осы апта бойы химия, биология, география ғылымдарына саяхат жасадық. Ашық сабақтар да, сыныптан тыс жұмыстар да өткізілді. Ал енді міне апталыққа белсене қатысқан оқушыларды марапаттайтын кез де келіп жетті.
2 - жүргізуші: Бүгінгі кеште де қызықты ойындар ойналады, оған қатысқандарды да марапаттайтымызды айтқымыз келеді.

1 – жүргізуші :Құлақтан  кіріп  бойды алар

                         Жақсы  ән  мен  әсем  күй,

                          Көңілге  түрлі  ой салар

                          Әнді  сүйсең  менше  сүй,- деп  Абай  атамыз  айтқандай  ән жан  азағы.  Кезекті әнге берейік.

Ән «Туған жер» орындайтындар Абдуллина Айнара, Шәкіржанова Әдемі

2– жүргізуші : Жарыс заңы ежелден,
                              Жеңімпаз болу – шарты сол.
                              Еңбек етіп жалықпай,
                              Сәтті сапар тілеумен.
                              Сайысты біздер бастайық.
                              Көрсетіңдер өнерді,
                              Қарап қалма жасқанып.
                              Ал, оқушы, ұстаздар
                              Ортаға назар салайық.
                              Сайыскерлер шықпақ сайысқа,
                              Қол соғып қарсы алайық,-
Ойын «Ойлан тап»  қатысам деушілерді ортаға шақырамыз

Сұрақтар:

№ 1 сайыскерге сұрақ.

Мақалды толықтыр.

.........қызған кезде соқ.

№ 2 сайыскерге сұрақ.

Өзі ауыр металға жатады,

балалар осы металл құйған сақамен атады.

№ 3 сайыскерге сұрақ.

Жылтырағаннын бәрі ........емес.

№ 4 сайыскерге сұрақ.

Осы затпен ескі үйді аластайды,

түсіне қарасан алтынға ұқсайды.

1- жүргізуші:  Келесі ойын «География және әлем» деп аталады. Сіздерге сұрақтар қойылады,  дұрыс жауаптарыңыз болса қолдарыңызды көтерулеріңіз сұралады.
Дайын болсаңыздар ойнымызды бастаймыз, мұқият болыңыздар!

1. Ең кіші материк (Аустралия)
2. Ең кішкентай құс (Калибри)
3. Ең кіші мұхит (Солтүстік мұзды мұхит)
4. Ең үлкен арал(Греландия)
5. Ең терең шұңғыма(Мариан)

6. Ең тұзды теңіз (Қызыл теңіз)
7. Ең биікте орналасқан астана (Ла - Пас)
8. Ең тұзды мұхит (Атлант)
9. Ең терең, ең үлкен шатқал (Колорада)
10. Жер шарындағы ең биік тау(Гималай)

11. Ең ұзын өзен (Ніл)
12. Ең үлкен түбек (Арабия)
13. Ең терең шұңғыма (Мариан)
14. Ең биік шың (Джомолунгма)
15. Ең көлемі үлкен теңіз(Филипин)

2- жүргізуші: Табиғат сен тіршілік тұнып тұрған,
Сен күнсің, көтерілген күліп қырдан.
Сен көлсің, сен ормансың, сен бұлбұлсың,
Адамға сұлулықты шын ұқтырған – дей келе,ендігі ойын кезегін биология пәні бойынша 

«Ол кім? Бұл не?».атты ойынға кезек береміз.

1- жүргізуші:  Сендерге жаратылыстану ғылымына еңбегі сіңген адамдардың аты - жөнін айтып, «Ол кім?» деген сұрақ қоям. Сендер қысқаша ол адамның кім екенін ашып айтасыздар екі ауыз сөйлеммен. Одан кейін өсімдіктің суретін көрсетіп, «Ол не?» деген сұрақ қоямын. Сендер суреттегі қандай өсімдік екенін айтып, сол өсімдік туралы екі - ақ сөйлеммен қысқаша түсінік бересіздер.

1. Күдерин Жұмақан – ол кім? (ол қазақтан шыққан тұңғыш биолог ғалым)
2. Ыбырай Жақаев – ол кім? (ол – ақ күріштің атасы)
3. В. Вавилов – ол кім? (ол – мәдени өсімдіктерді жүйелеп, топтарға бөлді)
4. Бокарев Денис – ол кім? (ол күнбағыстан алғаш рет өсімдік майын алған орыс шаруасы)
5. Мұсақұлов Тәліп – ол кім? (ол биология терминдерінің орысша - қазақша сөздігінің авторы)
6. Тарабаева Гүлбахрам – ол кім? (ол дәрмене өсімдігінің дәрілік қасиетін ашқан қазақтан шыққан алғашқы ғылым докторы)
7. Теофраст – ол кім? (ол грек ғалымы, өсімдіктің 500 түрін алғаш рет ғылыми түрде анықтаған)
Енді «Бұл не?» деген сұраққа көшеміз.
1. Бұл не? – Бүлдірген (елімізде барлық жерде тараған көп жылдық өсімдік, мамыр айында гүлдейді)
2. Бұл не? – Шырғанақ (Орта Азияда, Батыс және Шығыс Сібірде, қазақстанда кездеседі, В, Е дәрумендеріне бай)
3. Бұл не? – Өрік (өрік Орта Азияда, Қазақстанның оңтүстік - шығысында кездеседі, дәндерінен май алады)
4. Бұл не? – Қызыл қарақат (Қазақстанның барлық жерінде кездеседі, жапырақтарын емдік мақсатта пайдаланады)
5. Бұл не? – Долана (Орта Азия мен Қазақстанның таулы жерлерінде кездеседі, гүлін емге пайдаланады)
6. Бұл не? – Алмұрт (раушангүл тұқымдасқа жатады, құрамында А, В дәрумені бар)

2- жүргізуші: Жарайсыңдар!  Кешімізді одан әрі жалғастырамыз
Табиғаттың көркімен талантымды ашамын
Әсем сұлу жерімді әніме мен қосамын –
деп табиғат сұлулығын жырлай келе келесі кезекті әнге береміз. Ән «Саржайлауым» орындайтын Досмұхамедова Салтанат

1- жүргізуші: Келесі ойын  «Жеміс теру» деп аталады. Мұнда оқушылар кәрзеңкеге салынған жеміс - жидектердің суреттерін алып, суреттің артқы бетіндегі жұмбақтарды шешеді.

1. Қар астында қыстайды, ақпен бөркін тыстайды (бәйшешек)
2. Өзіне шап - шақ, киген қалпағы аппақ, балалар тұр қаптап (бақ - бақ)
3. Бек тұрған белін буып тек тұрған (бидай)
4. Бауыздасаң қан орнына су ағар (қауын)
5. Арбиған әкесі бар, тарбиған шешесі бар (шие ағашы)
6. Түсі бар ақты - көкті қызылала,
    Пайдасы адамзатқа тиген жаңа,
    Қойыпты ортасына қазық қағып,
    Сүйкімді көреді екен бала - шаға (алма ағашы)

7. Бір ағашта қырық бұтақ,
Қырық бұтақта қырық ұя,
Қырық ұяда қырық жұмыртқа,
Қырық жұмыртқада қырық балапан (бидайдың масағы)
8. Сусыз піскен ас көрдім, домаланған бас көрдім (қауын)
9. Көк лағым көгенде тұрып семірген (қарбыз)
10. Пішіні бар домалақ, көріп қойдым сығалап, жақсы болса тұрмысы, шығады екен қоғалап, бес ай уақыт өткенде қаптап алдым құмалақ (картоп)

1- жүргізуші: Осымен биология, химия, география ғылымдарының апталығы да тәмәм болып келеді. Кезекті марапаттарға берейік.

2 - жүргізуші: Ортаға химия, биология, география пәндер бірлестігінің жетекшісі Деменьтеева Виктория Генадиевнаны шақырамыз.

Сөз - Деменьтеева Виктория Генадиевна

1- жүргізуші: Ақыл - тон, аңдағанға тозбайтұғын,
Білім - кең, қанша болса азбайтұғын.
Қатарың оза шауып бара жатса,
Арқаңның ауруы не қозбайтұғын - деп Тұрмағанбет Ізтілеуов айтқандай, белсенділік көрсеткен оқушыларды марапаттарымен құттықтап біз сіздермен қоштасамыз.

СОҢЫ