Күнтізбелік жоспар еңбек 3 сынып атамұра

ЕҢБЕККЕ БАУЛУ

Түсінік хат

Күнтізбелік-тақырыптық жоспар 12 тамыз 2012 жылғы № 1080 бұйрығымен бекітілген ҚР Стандартына, Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 3 сәуірде №115 бұйрығымен бекітілген жалпы білім беретін мектептің 1-4 сыныптарына арналған «Еңбекке баулу» оқу бағдарламасына, «2015-2016 оқу жылында Қазақстан Республикасы жалпы білім беру ұйымдарында ғылым негіздерін оқыту ерекшеліктері туралы» әдістемелік нұсқау хатына және № 21 орта жалпы білім беретін мектебінің оқу жоспарына сәйкес жасалынды.

Пәннің негізгі ерекшелігі – адам және қоршаған әлем арасындағы өзара байланысы, қоғам дамуындағы адам қызметінің рөлі туралы түсініктерін, алғашқы технологиялық біліктіліктері мен дағдыларын қалыптастыру. Еңбек оқушы дамуының (адамгершілік, ақыл-ой, физикалық, эстетикалық) ең бір басты факторы болып табылады. Осы сатыда қалыптасатын дағды оқушының одан әрі дамуын қамтамасыз етіп қана қоймай, меңгеретін білім және білікті белсенді түрде қабылдауы мен түсінуіне мүмкіндік тудырады.

Негізгі мақсаттар:

1) бастапқы технологиялық білім, еңбек білігі мен дағдысын, іс-әрекетті жоспарлау және ұйымдастыру тәсілдерін меңгерту;

2) сенсорика, қол саусақтарының кіші моторикасын, кеңістік қиялын, ақпарат түрлерінде бағдарлау қабілеттерін дамыту;

3) қоршаған әлем өзгерісіндегі адам еңбегінің рөлі туралы білімді меңгерту;

4) адам және адам еңбегіне құрметпен қарауға, еңбексүйгіштігін тәрбиелеу.

 Міндеттер:

1) алғашқы жалпы еңбек және арнайы біліктерін, еңбек және экологиялық мәдени негізін қалыптастыру;

2) ақпаратты іздеу, қайта өзгерту, сақтау және қолдану үшін практикалық іс-әрекетте және күнделікті өмірде алған білім мен білігін пайдалану;

3) жеке гигиена ережесін сақтау, материалдар және құралдармен қауіпсіздік жұмыс тәсілін қолдану дағдысын дамыту;

4) өздігінен қажетті материалдардан түрлі бұйымдар құрастыру;

5) оқушылардың шығармашылық қабілетін, көркем сезімін, шығармашылық қиялын, кеңістік ой-өрісін, эстетикалық талғамы мен құрастырушылық қабілеттерін дамыту;

6) ұжымдық жұмыс істеуді ұйымдастыру.

Пәнаралық байланысты жүзеге асыру кезінде оқушылар басқа пәндерден алған біліктіліктері мен дағдыларын еңбекке баулу сабағында пайдалана алады:

1) қазақ тілі, әдебиеттік оқу. Көркем шығармаларды оқи отырып, сәндік-қолданбалы өнер туралы мәліметтермен танысу, білімін тереңдету, өз еңбегінің нәтижесін ауызекі тілде толық, нақты, жүйелі жеткізе білу;

2) математика. Бұйымдарды жасауда өлшем бірліктерін қолдану;

3) дүниетану. Табиғатқа саяхат барысында табиғи материалдармен танысу, оларды жинау, табиғи құбылыстар туралы мағлұматтар алу;

4) бейнелеу өнері. Бұйымдар мен заттардың пішінін, түсін салыстыру, сызу, бояу, сурет салу, мүсіндеу жұмыстарын орындау, үйлесім туралы түсінігін тереңдету, оқушылардың эстетикалық талғамын дамыту,  бұйымдардың шығу тарихымен танысу;

5) дене шынықтыру. Қол саусақтарының ұсақ бұлшық еттерін дамыту, бұлшық еттерді шынықтыру, жұмыс істеу барысында санитарлық-гигиеналық талаптарды сақтау ережесімен танысу және оны орындау арқылы пәнаралық байланыс жүзеге асырылады.

Базалық білім мазмұны

Техникалық еңбек /34 сағат/	Табиғи материалдармен жұмыс	12 сағат	1) жұмыс орнын дайындау. Еңбек қауіпсіздік ережесін сақтау. Еңбек мәдениеті ережесі; 2) табиғатты бақылау. Табиғаттан үйрену. Табиғат және адам қолымен жасалған әлемнің байланысы; 3) үлгі схема бойынша түрлі табиғи материалдардан бұйымдар құрастыру. Құрастырылған заттардың айрықша ерекшеліктерін түсіндіру; 4) қауырсыннан, қайыңның қабығынан құрастырудың ерекшеліктері (құс, күшік, гүл); 5) қиял аппликациясын жасау. Композиция; 6) мозаика. Дән тұқымынан мозаика құрастыру; 7) аппликация құрастыру.
	Қағаз және қатырма қағазбен жұмыс	12 сағат	1) адамның өмірі үшін қағаздың рөлі. Қағазды жасауда қолданылатын шикізат. Қағазды үнемді пайдалану; 2) сызба. Сызбаны қолданатын мамандар туралы мағлұмат. Сызба сызықтары. Сызықтарды пайдалану үлгілері. Белгілеу және өлшеу. Қолданылатын құралдар: сызғыш, қарындаш, трафарет, циркуль; 3) шеңбер. Шеңберді пайдаланып қағаздан түрлі бұйымдар құрастыру; 4) қағаздан құрамақтар, бұйымдар, қозғалатын ойыншықтар құрастыру. Құрастыру реті; 5) фольга. Фольганың шығу және оны қолданатын өнеркәсіп туралы қысқаша мәлімет. Фольгадан түрлі пішінді ойыншықтар құрастыру (құлын, барыс). Жұмысты орындау реті, қолданылатын құралдар; 6) қатырма қағаз. Қатырма қағазбен жұмыс. Қауіпсіздік ереже; 7) қағаз және қатырма қағазды пайдаланып түрлі тақырыптағы композиция, қызықты ойыншықтар, геометриялық пішіндер құрастыру; 8) жобалық жұмыс.
	Тоқыма материалдармен жұмыс	6 сағат	1) мата туралы алған білімдерін қайталау. Матамен жұмыс істеуде қажетті құрал-жабдықтар. Мата қиындығынан үй шаруашылығына қажетті бұйым дайындау; 2) тігіс түрі: айқас, шынжыр. Айқас және шынжыр тігістерінің орындалу реті. Қауіпсіздік ережені сақтау; 3) сыртетпе, ілгек пен ілмек қадау; 4) кестелі панно дайындау. Тігіс түрлерін пайдалана отырып, әртүрлі бұйымдар тігу; 5) жұмсақ ойыншықтар тігу.
	Техникалық модельдеу	4 сағат	1) адамның өз еңбегіне қажетті түрлі техникалық машиналарды пайдалануы және оның шығу тарихы туралы қысқаша мәлімет (самокат, велосипед); 2) металл құрастырғыш бөлшектерінен ойыншықтар құрастыру; 3) ұшу аппараты тарихынан. Ұшақ туралы қысқаша мағлұмат. Үлгі бойынша ұшақ, зымыран құрастыру. Құрастыру реті. Құрастырғыш бөлшектері. Бөлшектерді біріктіру тәсілдері; 4) ұжымдық жұмыс (жоба).
Көркем еңбек / 32 сағат/	Ұлттық киімдер	5 сағат	1) наурыз мерекесі; 2) ұлттық киімдер. Қазақ, орыс және ұйғыр халқының ұлттық киім үлгілері; 3) киім үлгілері мен ою-өрнектері арасындағы ерекшеліктер; 4) түрлі-түсті қағаздарды (қатырма) пайдаланып үлгі бойынша ұлттық киім моделдерін құрастыру.
	Ермексаздан ыдыс жасау	6 сағат	1) ыдыс жасау. Ыдыс жасау тарихына қысқаша шолу; 2) ыдыс дизайны; 3) ермексаз, қағаз және қатырма қағаздан ұлттық нақыштағы ыдыс жасау; 4) қағаздан ыдыс құрастыру.
	Сәндік бұйымдар құрастыру	4 сағат	1) ұсақ моншақ тарихынан қысқаша мәлімет. Сәндік бұйымдар үлгілерін жасайтын суретшілер және сәнгерлер; 2) ұсақ моншақтан әшекейлі бұйымдар құрастыру. Сәндік бұйымдарды құрастыруға қажетті материалдар және оны жасау реті; 3) әшекейлі бұйымдар жасауда ермексаз қолдану. Қолөнер шеберлерінің әшекейлі бұйымдарымен танысу.
	Ұлттық бұйымдар	6 сағат	1) қазақтың үй жиһаздары: кілем, тұскиіз; 2) түрлі бейнелі өрнектерді пайдалануы. Шеңбер, шаршы ішінде қарапайым ою-өрнекті салып орналастыру, оны жасау жолдары.
	Тоқыма материалдармен жұмыс түрлері	3 сағат	1)көркем құрастыру. Үлгі бойынша дорба құрастыру; 2) қуыршаққа арналған киімдер модельдеу; 3) композиция құрастыру.
	Әртүрлі материалдардан бұйымдар мен фигуралар құрастыру	8 сағат	1) табиғи материалдар, композиция туралы білімдерін, сымнан құрамақ құрастыру дағдыларын кеңейту. Қажетті материалдар мен құрал-саймандарды таңдау. Еңбек қауіпіздік ережесін сақтау; 2) табиғат ғажайыптары. Табиғи материалдардан түрлі тақырыптағы композиция құрастыру; 3) үлгі бойынша шиден ыдыс қойғыш тоқу; 4) кепкен өсімдіктерден гүл шоғын құрастыру. Құрастыру реті және дайындау технологиясы; 5) сымнан құрастыру. Сымнан қысқы спорт түрлерімен айналысатын спортшылардың, биші қыздардың қимыл-қозғалысын көрсететін силуэттер құрастыру. Қолданылатын материалдар түрлері; 6) силуэтті жасау технологиясы.
	Қорытынды. Өзіндік жұмысты ұйымдастыру	2 сағат

Дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

Пәндік нәтиже бойынша 3-сыныптың соңында оқушылар:

1)   табиғат және адам қолымен жасалған заттар туралы;

2)   қағаздың адам өмірі, өндіріс мекемесі үшін рөлі туралы;

3)   сызбада қолданатын құралдардың атауын;

4)   мата туралы мағлұматты;

5)   ұсақ моншақ шығу тарихынан қысқаша мағлұматты.

3-сыныптың соңында оқушылар:

1)    қағаз және қатырма қағаздан түрлі бұйымдар, геометриялық пішіндер, ойыншықтар, ұлттық киім үлгілерін құрастыруды;

2)    үлгі бойынша легоқұрастырғыш бөлшектерінен ұшақ, зымыран құрастыруды;

3)   ермексаздан ұлттық нақыштағы ыдыстар, әшекейлі бұйымдар жасауды;

4) қуыршаққа арналған киімдер модельдеуді меңгеруі қажет.

Күнтізбелік – тақырыптық жоспар

Аптасына 2 сағаттан, барлығы 68 сағат

№	№	Сабақтың тақырыбы	Сағат саны	Іскерлік дағдыны қалыптастыру	Мерзімі
1-тоқсан    9х2=18 сағат
		Техникалық еңбек	34
		Табиғи материалдармен жұмыс	12
1	1	Жұмыс орнын дайындау және еңбек қауіпсіздігін сақтау ережелері	1	Жұмыс істеу барысындағы қауіпсіздік ережелерімен таныстыру
2	2	Табиғи материалдармен жұмыс.	1	Табиғаттан алынатын табиғи материалдар түрлерімен таныстыру
3	3	Табиғи материалдардан құрастыру. Тырна мүсінін үлгі бойынша құрастыру.	1	Табиғи матеиалдарды пайдалану арқылы әр түрлі бұйымдар жасап үйрену
4	4	«Көңілді ханзада» бейнесін жасау	1	Әр түрлі материалдар құрастыру
5	5	Ханшайым бейнесін модельдеу	1	Әр түрлі материалдар құрастыру
6	6	Өздік жұмыс	1	Әр түрлі материалдар құрастыру
7	7	Схема бойынша құрастыру	1	Мозаика туралы түсінік қалыптастыру. Мозаика жасау
8	8	Мозаика. Қарындаш жоңқаларынан жасалған мозаика	1	Тұқым пайдану арқылы мозаика құрастыруды үйрену
9	9	Дән тұқымынан мозайка құрастыру	1	Тұқым пайдану арқылы мозаика құрастыруды үйрену
10	10	Қауырсыннан құрастыру	1	Қауырсыннан мозайка құрастыруды үйрену
11	11	Қайың қабығынан құрастыру	1	Қайың қабығынан мозайка құрастыруды үйрену
12	12	Қиял-аппликация	1	Өз қиялынан аппликация құрастыруды үйрену
		Қағаз және қатырма қағазбен жұмыс	12
13	1	Қағаз қалай жасалады?Адамның өмірі үшін қағаздың рөлі	1	Қағаз дайындау кезеңдерімен таныстыру
14	2	Сызба –техника тілі. Сызба сызықтары	1	Сызық түрлерімен таныстыру
15	3	Сызықтарды пайдалану үлгілері. Белгілеу және өлшеу	1	Циркульмен жұмыс істеуді үйрету
16	4	Шеңберді пайдаланып құрастыру. Терезесі бар көңілді ашықхаттар құрастыру.	1	Шеңберді пайдалану арқылы әдемі ашықхаттар жасау
17	5	Қағаз кесінділерінен құрамақтар жасау.	1	Идеялар қорымен танысу арқылы құрамақтар жасау
18	6	Қағаздан көктікен гүлін жасау	1
2-тоқсан   7х2=14 сағат
1	7	Қағаздан қозғалатын бөліктері бар фигуралар құрастыру	1	Бқліктерден фигуралар құрастыру
2	8	Фольгамен жұмыс. Домалақшаларған пішіндер жасау	1	Фольгамен таныстыру. Фольганы пайдалану арқылы ойыншық құрастыру
3	9	Фольгадан құлын пішінін құрастыру. «Барыс» панносын жасау	1	Фольганы пайдалану арқылы ойыншық құрастыру
4	10	Қатырма қағаздан қобдиша жасау.	1	Қағаздан қобдиша жасауды үйренеді	25
5	11	Ақ қағаздан корнавалдық костюм құрастыру.	1	Қағазды пайдалану арқылы корнавалдық костюм жасау	28
6	12	Ақшақар және Аязата жасау	1	Жаңа жыл қонақтарын жасау	2.12
		Тоқыма материалдармен жұмыс	6
7	1	Матамен жұмыс істеу. Құрақ құрау	1	Матамен жұмыс істеу кезіндегі қажетті құрал-жабдықтар таныстыру	5
8	2	Ыстық ыдысқа арналған сүлгіше жасау	1	Үлгілер арқылы қажетті бұйымдар жасап үйрету	9
9	3	Панно жасау (жобалау)	1	Құрақ құрау техникасымен таныстыру	12
10	4	Құрақ құрау кезіндегі үйлесім	1	Құрақ үйлесімнің қадағалауын үйрету	15
11	5	Құрақ жылан жасау	1	Жылан композиция жасап үйрену	19
12	6	Тігіс түрлерін пайдаланып әр түрлі бұйымдар тігу	1	Тігіс түрлерімен таныстыру.	23
		Техникалық модельдеу	4
13	1	Самокаттан велосипедке дейінгі мағлұматтар.	1	Велосипедтің құрылысымен таныстыру.	26
14	2	Легоқұрастырғыш бөлшектерінен ойыншықтар құрастыру	1	Пойыз құрастыру білу.	9
3-тоқсан   10х2=20 сағат
1	3	Ұшу аппаратын жетілдіру тарихынан. Ұшақтар туралы қысқаша мағлұмат. Ұшақ құрастырып үйренейік.	1	Ұшақ туралы мағлұмат беру. Қалып үлгі бойынша ұшақ құрастырып үйрену	13
2	4	Металл құрастырғыш бөлшектермен жұмыс		Бұранда және бұраманы бекітуді үйрету	16
		Көркем еңбек	32
		Ұлттық киімдер	5
3	1	Наурыз мерекесі	1	Наурыз мерекесі туралы айту	20
4-5	2-3	Ұлттық киімдермен танысу. Қазақ халқының ұлттық киім үлгілері	2	Қазақтың ұлттық киім үлгілерімен таныстыру	23-27
6	4	Орыс халқының ұлттық киім үлгілері	1	Қағаздан бас киім құрау	30
7	5	Ұйғыр халқының ұлттық киім үлгілері	1	Ұйғыр қамзолы қалып үлгісін жасау	3.02
		Ермексаздан ыдыс жасау	6
8	1	Мүсіндеу ( сомдау, жасырмалау)	1	Мүсіндеу туралы мағлұмат беру	6
9	2	Ермексаздан кесе жасау	1	Үлгі арқылы кесе жасауды үйрену
10	3	Ермексаздан ожау мен тостаған жасау	1	Үлгі арқылы ожау мен тостаған жасауды үйрену
11	4	Ермексаздан құман жасау	1	Үлгі арқылы құман жасауды үйрену
12	5	Ермексаздан торсық жасау	1	Үлгі арқылы торсық жасауды үйрену
13	6	Ермексаздан құмыра жасау	1	Үлгі арқылы құмыра жасауды үйрену	24
		Сәндік бұйымдар құрастыру	4
14	1	Ұсақ моншақ бастыру тарихынан.	1	Ұсақ моншақ тарихыменн таныстыру	27
15	2	Ұсақ моншақтардан әшекейлі бұйымдар құрастыру	1	Әшекейлі бұйымдар жасау	2,03
16	3	Ұсақ моншақтардан гүл құрастыру	1	Күлте жасаудың ретімен таныстыру	5
17	4	Шеберлер жасаған заттармен танысу	1	Шебер бұйымдарымен таныстыру	9
		Ұлттық бұйымдар	6
18	1	Кілем тоқу үлгілері.	1	Кілем тоқу тарихы туралы түсінік беру.	12
19	2	Ою-өрнектердің қолдану орны	1	Ою-өрнектреді қайда қоданатыны туралы мәлімет беру	16
20	3	Оюмен сөмкені әшекейлеу	1	бұйымдарпды оюмен әшекейлеуді үйрету	19
4-тоқсан   8х2=16 сағат
1	4	Ою-өрнектердің шеңбер ішінде орналасуы	1	Шеңбер ішіне ою-өрнек орналастыруды үйрету
2	5	Ою-өрнектердің жасалу жолдары	1	Ою-өрнек жасалу жолдарыменн таныстыру
3	6	«Қошқар мүйіз» оюын пайдалану	1	Обды пайдаланып кілемді жапсырмалау
		Тоқыма материалдармен жұмыс түрлері	3
4	1	Құрт салатын дорба тігу	1	Көркемдеп құрастыру өнерімен таныстыру
5	2	Қуыршаққа арналған киімдерді модельдеу	1	Қағаздан аппликация жасау
6	3	Қатырма қағаздан қуыршақ қию	1	Қағаздан аппликация жасау
		Әртүрлі материалдардан бұйымдар мен фигуралар құрастыру	8
7	1	Өздік жұмыс. Барыстың қалпағын кестелеу	1	Тамбур тігісімен қалпақ дайын/у
8	2	Табиғат таңғажайыптары. Табиғат әлемінен заттар әлеміне	1	Табиғат таңғажайыптары туралы әңгімелеу
9	3	Сабаннан көркем бұйымдар құрастыру.	1	Схемаға қарап сабаннан бұйымдар жасау
10	4	Сабаннан панно жасау.	1	Схемаға қарап сабаннан бұйымдар жасау
11	5	Шиден жасалған бұйымдар. Шиден ыдыс қойғыш тоқу	1	Шиді пайдалану арқылы ыдыс қойғыш жасау
12	6	Өздік жұмыс. Музыканттар	1	Схемаға қарап табиғи материалдан бұйымдар жасау
13	7	Кепкен өсімдіктерден гүл шоғын құрастыру	1	Өсімдіктен гүл шоғын жасау
14	8	Сымнан фигуралар құрастыру (биші қыздар)	1	Сым туралы мағлұмат беру
		Қорытынды. Өзіндік жұмысты ұйымдастыру	2
15	1	Өте қызықты. Интернетке саяхат.	1	Интернеттен қарап қызықты бұйымдар жасату
16	2	Жыл бойы жасаған жұмыстардан көрме ұйымдастыру	1	Көрме ұйымдастыру