"Компьютердің логикалық негіздері" 8 класс

Бекітемін Мектеп басшысының оқу ісі жөніндегі орынбасары                                                                         Ж.Жалгасбаева

Келісемін Мектеп басшысының ғылыми-әдістемелік орынбасары                                                                Қ.Жұмағалиева

Күні: 11.10.2014                       Уақыты: 12:15                  

Пәні: Информатика

Пән мұғалімі: Кубекова Айгерим

Сабақтың тақырыбы: Компьютердің логикалық негіздері

Сабақ мақсаты:

Білімділік: оқушыларға компьютердің логикалық негіздерін түсіндіру;

Тәрбиелік:компьютерлік сауаттылыққа, ұқыптылыққа, өз ойын анық жеткізуге тәрбиелеу;

Дамытушылық: оқушылардың ой-өрісін дамытып, танымын қалыптастыру.

Сабақ типі: аралас сабақ

Сабақ әдісі: түсіндірмелі-иллюстративті, кестені толтыру, «Ойлан тап» ойыны, «Аялдама» әдісі, VIP-тесті, Блум таксономиясы

Көрнекілігі: интерактивті-сенсорлы тақта, ақ қағаз, қарындаш, Блум таксономиясы таратпалары.

Сабақ барысы

І. Ұйымдастыру кезеңі

-         Оқушылармен сәлемдесу;

-         Оқушыларды түгелдеу.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау

Кестені толтыр

№	Пікір табиғи тілде	Пікір формалды тілде	Пікірлерге сипаттама
1	Бес жердегі төрт жиырма		Ақиқат
2	Алты сегізден үлкен
3		45:3=15
4			Жалған
5		78-11≠67
6	Он он бестен кіші емес
7	Он тоғыз алтыдан үлкен
8			Ақиқат
9
10

ІІІ. Үй тапсырмасын бекіту

«Аялдама» әдісі

Оқушылар топқа бөлініп, үйге берілген тапсырмадан түйгендерін қағазға жазады. Содан соң ауысып келесі аялдамада қайталамай жазып отырады. Өздерінің жазған жұмыстарының ішінен ұнағанын таңдап толық мағлұмат береді.

ІҮ.Жаңа сабаққа даярлық

«Ойлан тап» ойыны. Компьютердің ...(логикалық негіздері)

Ү. Жаңа сабақ

Табиғи тілде пікірлер алгебрасында күрделі пікірлер логикалық амалдармен құрылады. Логикалық амалдар:

-         Конъюнкция – логикалық көбейту

-         Дизъюнкция – логикалық қосу

-         Инверсия – логикалық теріске шығару

Логикалык амалдары ақиқаттық мәндер кестесімен анықталады.

Ақиқаттық кестесі - бұл логикалық амалдың кестелік түрде ұсынылуы.

Логикалық көбейту (конъюнкция). Екі немесе одан көп пікірлерді «және» жалғаулығы көмегімен біріктіру амалы логикалық көбейту немесе конъюнкция деп аталады.

Конъюнкция:

-         Табиғи тілде «және» жалғаулығына сәйкес келеді;

-         Пікірлер алгебрасында ^ немесе & белгілерінің бірімен таңбаланады.

Конъюнкция – ол әрбір қарапайым екі пікірге, пікірлердің екеуі де ақиқат болғанда ғана ақиқат мән қабылдайтын күрделі пікірді сәйкес қоятын логикалық амал.

А	В	А^В
0	0	0
0	1	0
1	0	0
1	1	1

Мысал:

1)     «6:2=2 және 6:3=3»

2)     «6:2=2 және 6:3=2»

3)     «6:2=3 және 6:3=3»

4)     «6:2=3 және 6:3=2»

Логикалық қосу (дизъюнкция). Екі немесе одан көп пікірлерді «немесе» жалғаулығы көмегімен біріктіру амалы логикалық қосу немесе дизъюнкция деп аталады.

Дизъюнкция:

-         Табиғи тілде «немесе» жалғаулығына сәйкес келеді;

-         Пікірлер алгебрасында ˅ белгісімен таңбаланады.

Дизъюнкция – ол әрбір қарапайым екі пікірге, пікірлердің екеуі де жалған болғанда жалған мән қабылдайтын, пікірлердің ең болмағанда біреуі ақиқат болғанда ақиқат мән қабылдайтын күрделі пікірді сәйкес қоятын логикалық                           

                  амал.

А	В	А˅В
0	0	0
0	1	1
1	0	1
1	1	1

Мысал:

1)     «6:2=2 немесе 6:3=3»

2)     «6:2=2 немесе 6:3=2»

3)     «6:2=3 немесе 6:3=3»

4)     «6:2=3 немесе 6:3=2»

Логикалық теріске шығару (инверсия). «Емес» жалғауының көмегімен пікірді теріске шығару амалы логикалық теріске шығару  немесе инверсия деп аталады.

Инверсия:

-         Табиғи тілдегі «дұрыс емес», «теріске шығару» сөздеріне және «емес» жалғауына сәйкес келеді;

-         Пікірлер алгебрасында Ā белгісімен таңбаланады.

Теріске шығару – ол әрбәр қарапайым пікірге, негізгі пікірдің жалған екенін қорытындылайтын күрделі пікірді сәйкес қоятын логикалық амал.

А	Ā
0	1
1	0

Мысал:

Физикалық тұрғыдан қалыпты тұйық реленің (серіппе астылық) көмегімен іске асырауға болады. Орамға реле ток берген кезде (кіріс сигналы 1-ге тең), реле жұмыс істей бастайды және байланысты ажыратады. Егер тізбекте ток болмаса, онда ол тұйықталады.

ҮІ. Жаңа сабақты бекіту

VIP – тесті

ҮІІ. Жаңа сабақты қорытындылау

Блум таксономиясы бойынша тапсырма орындау.

Ойлау деңгейі	Сұрақтар мен тапсырмалар	Жауаптар
Білу	Логикалық амалдарды атаңыз
Түсіну	Логикалық көбейту анықтамасын жазыңыз
Қолдану	Ақиқат кестесін жазыңыз
Талдау	Конъюнкция мен дизъзюнкция айырмашылығын жазыңыз
Жинақтау	Логикалық «және», «немесе» жалғаулықтарын қолданып, қарапайым пікірлерден күрделі пікір құрыңыз және оның ақиқаттығын анықтаңыз. -         «Ербол Мадинадан үлкен. Сәлима Мадинадан үлке.» -         Ертең қар жауады. Ертең күн суық болады.
Бағалау	Компьютердің логикалық негіздерінің сіз үшін маңыздылығы қандай?

Ойлау деңгейі	Сұрақтар мен тапсырмалар	Жауаптар
Білу	Логикалық амалдар
Түсіну	Логикалық қосу  анықтамасын жазыңыз
Қолдану	Ақиқат кестесін жазыңыз
Талдау	Конъюнкция мен дизъюнкция айырмашылығын жазыңыз
Жинақтау	Логикалық «және», «немесе» жалғаулықтарын қолданып, қарапайым пікірлерден күрделі пікір құрыңыз және оның ақиқаттығын анықтаңыз. -         Қызыл доп жасыл доптан үлкен. Қызыл сары доптан үлкен. -         Қайрат сабақ жазып отыр. Қайрат теледидар көріп отыр.
Бағалау	Компьютердің логикалық негіздерінің сіз үшін маңыздылығы қандай?

ҮІІІ. Үйге  тапсырма: «Компьютердің логикалық негіздері» тақырыбын оқу

Бағалау

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасын тексеру	Үй тапсырмасын бекіту	Жаңа сабаққа даярлық	Жаңа сабақты бекіту	Қорытынды	Жалпы ұпай	Баға
Сағынтаева Гүлфайруз

25-21 – «5»                          20-16 – «4»                       15-11 – «3»

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасын тексеру	Үй тапсырмасын бекіту	Жаңа сабаққа даярлық	Жаңа сабақты бекіту	Қорытынды	Жалпы ұпай	Баға
Сағынтаева Гүлфайруз

25-21 – «5»                          20-16 – «4»                       15-11 – «3»

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасын тексеру	Үй тапсырмасын бекіту	Жаңа сабаққа даярлық	Жаңа сабақты бекіту	Қорытынды	Жалпы ұпай	Баға
Әлжанов Мәлік

25-21 – «5»                          20-16 – «4»                       15-11 – «3»

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасын тексеру	Үй тапсырмасын бекіту	Жаңа сабаққа даярлық	Жаңа сабақты бекіту	Қорытынды	Жалпы ұпай	Баға
Бектаева Елдана

25-21 – «5»                          20-16 – «4»                       15-11 – «3»

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасын тексеру	Үй тапсырмасын бекіту	Жаңа сабаққа даярлық	Жаңа сабақты бекіту	Қорытынды	Жалпы ұпай	Баға
Жанасова Элеонора

25-21 – «5»                          20-16 – «4»                       15-11 – «3»

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасын тексеру	Үй тапсырмасын бекіту	Жаңа сабаққа даярлық	Жаңа сабақты бекіту	Қорытынды	Жалпы ұпай	Баға
Жұмабекова Мереке

25-21 – «5»                          20-16 – «4»                       15-11 – «3»

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасын тексеру	Үй тапсырмасын бекіту	Жаңа сабаққа даярлық	Жаңа сабақты бекіту	Қорытынды	Жалпы ұпай	Баға
Қанибекова Айдана

25-21 – «5»                          20-16 – «4»                       15-11 – «3»

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасын тексеру	Үй тапсырмасын бекіту	Жаңа сабаққа даярлық	Жаңа сабақты бекіту	Қорытынды	Жалпы ұпай	Баға
Мұратова Ақбота

25-21 – «5»                          20-16 – «4»                       15-11 – «3»

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасын тексеру	Үй тапсырмасын бекіту	Жаңа сабаққа даярлық	Жаңа сабақты бекіту	Қорытынды	Жалпы ұпай	Баға
Пралиев Ержан

25-21 – «5»                          20-16 – «4»                       15-11 – «3»

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасын тексеру	Үй тапсырмасын бекіту	Жаңа сабаққа даярлық	Жаңа сабақты бекіту	Қорытынды	Жалпы ұпай	Баға
Төлегенова Диана

25-21 – «5»                          20-16 – «4»                       15-11 – «3»

Оқушының аты-жөні	Үй тапсырмасын тексеру	Үй тапсырмасын бекіту	Жаңа сабаққа даярлық	Жаңа сабақты бекіту	Қорытынды	Жалпы ұпай	Баға
Шакир Дамир

25-21 – «5»                          20-16 – «4»                       15-11 – «3»

Ойлау деңгейі	Сұрақтар мен тапсырмалар	Жауаптар
Білу	Логикалық амалдарды атаңыз
Түсіну	Логикалық көбейту анықтамасын жазыңыз
Қолдану	Ақиқат кестесін жазыңыз
Талдау	Конъюнкция мен дизъзюнкция айырмашылығын жазыңыз
Жинақтау	Логикалық «және», «немесе» жалғаулықтарын қолданып, қарапайым пікірлерден күрделі пікір құрыңыз және оның ақиқаттығын анықтаңыз. -         «Ербол Мадинадан үлкен. Сәлима Мадинадан үлке.» -         Ертең қар жауады. Ертең күн суық болады.
Бағалау	Компьютердің логикалық негіздерінің сіз үшін маңыздылығы қандай?

Ойлау деңгейі	Сұрақтар мен тапсырмалар	Жауаптар
Білу	Логикалық амалдарды атаңыз
Түсіну	Логикалық көбейту анықтамасын жазыңыз
Қолдану	Ақиқат кестесін жазыңыз
Талдау	Конъюнкция мен дизъзюнкция айырмашылығын жазыңыз
Жинақтау	Логикалық «және», «немесе» жалғаулықтарын қолданып, қарапайым пікірлерден күрделі пікір құрыңыз және оның ақиқаттығын анықтаңыз. -         «Ербол Мадинадан үлкен. Сәлима Мадинадан үлке.» -         Ертең қар жауады. Ертең күн суық болады.
Бағалау	Компьютердің логикалық негіздерінің сіз үшін маңыздылығы қандай?

Ойлау деңгейі	Сұрақтар мен тапсырмалар	Жауаптар
Білу	Логикалық амалдарды атаңыз
Түсіну	Логикалық көбейту анықтамасын жазыңыз
Қолдану	Ақиқат кестесін жазыңыз
Талдау	Конъюнкция мен дизъзюнкция айырмашылығын жазыңыз
Жинақтау	Логикалық «және», «немесе» жалғаулықтарын қолданып, қарапайым пікірлерден күрделі пікір құрыңыз және оның ақиқаттығын анықтаңыз. -         «Ербол Мадинадан үлкен. Сәлима Мадинадан үлке.» -         Ертең қар жауады. Ертең күн суық болады.
Бағалау	Компьютердің логикалық негіздерінің сіз үшін маңыздылығы қандай?

Ойлау деңгейі	Сұрақтар мен тапсырмалар	Жауаптар
Білу	Логикалық амалдарды атаңыз
Түсіну	Логикалық көбейту анықтамасын жазыңыз
Қолдану	Ақиқат кестесін жазыңыз
Талдау	Конъюнкция мен дизъзюнкция айырмашылығын жазыңыз
Жинақтау	Логикалық «және», «немесе» жалғаулықтарын қолданып, қарапайым пікірлерден күрделі пікір құрыңыз және оның ақиқаттығын анықтаңыз. -         «Ербол Мадинадан үлкен. Сәлима Мадинадан үлке.» -         Ертең қар жауады. Ертең күн суық болады.
Бағалау	Компьютердің логикалық негіздерінің сіз үшін маңыздылығы қандай?

Ойлау деңгейі	Сұрақтар мен тапсырмалар	Жауаптар
Білу	Логикалық амалдарды атаңыз
Түсіну	Логикалық көбейту анықтамасын жазыңыз
Қолдану	Ақиқат кестесін жазыңыз
Талдау	Конъюнкция мен дизъзюнкция айырмашылығын жазыңыз
Жинақтау	Логикалық «және», «немесе» жалғаулықтарын қолданып, қарапайым пікірлерден күрделі пікір құрыңыз және оның ақиқаттығын анықтаңыз. -         «Ербол Мадинадан үлкен. Сәлима Мадинадан үлке.» -         Ертең қар жауады. Ертең күн суық болады.
Бағалау	Компьютердің логикалық негіздерінің сіз үшін маңыздылығы қандай?

Ойлау деңгейі	Сұрақтар мен тапсырмалар	Жауаптар
Білу	Логикалық амалдар
Түсіну	Логикалық қосу  анықтамасын жазыңыз
Қолдану	Ақиқат кестесін жазыңыз
Талдау	Конъюнкция мен дизъюнкция айырмашылығын жазыңыз
Жинақтау	Логикалық «және», «немесе» жалғаулықтарын қолданып, қарапайым пікірлерден күрделі пікір құрыңыз және оның ақиқаттығын анықтаңыз. -         Қызыл доп жасыл доптан үлкен. Қызыл сары доптан үлкен. -         Қайрат сабақ жазып отыр. Қайрат теледидар көріп отыр.
Бағалау	Компьютердің логикалық негіздерінің сіз үшін маңыздылығы қандай?

Ойлау деңгейі	Сұрақтар мен тапсырмалар	Жауаптар
Білу	Логикалық амалдар
Түсіну	Логикалық қосу  анықтамасын жазыңыз
Қолдану	Ақиқат кестесін жазыңыз
Талдау	Конъюнкция мен дизъюнкция айырмашылығын жазыңыз
Жинақтау	Логикалық «және», «немесе» жалғаулықтарын қолданып, қарапайым пікірлерден күрделі пікір құрыңыз және оның ақиқаттығын анықтаңыз. -         Қызыл доп жасыл доптан үлкен. Қызыл сары доптан үлкен. -         Қайрат сабақ жазып отыр. Қайрат теледидар көріп отыр.
Бағалау	Компьютердің логикалық негіздерінің сіз үшін маңыздылығы қандай?

Ойлау деңгейі	Сұрақтар мен тапсырмалар	Жауаптар
Білу	Логикалық амалдар
Түсіну	Логикалық қосу  анықтамасын жазыңыз
Қолдану	Ақиқат кестесін жазыңыз
Талдау	Конъюнкция мен дизъюнкция айырмашылығын жазыңыз
Жинақтау	Логикалық «және», «немесе» жалғаулықтарын қолданып, қарапайым пікірлерден күрделі пікір құрыңыз және оның ақиқаттығын анықтаңыз. -         Қызыл доп жасыл доптан үлкен. Қызыл сары доптан үлкен. -         Қайрат сабақ жазып отыр. Қайрат теледидар көріп отыр.
Бағалау	Компьютердің логикалық негіздерінің сіз үшін маңыздылығы қандай?

Ойлау деңгейі	Сұрақтар мен тапсырмалар	Жауаптар
Білу	Логикалық амалдар
Түсіну	Логикалық қосу  анықтамасын жазыңыз
Қолдану	Ақиқат кестесін жазыңыз
Талдау	Конъюнкция мен дизъюнкция айырмашылығын жазыңыз
Жинақтау	Логикалық «және», «немесе» жалғаулықтарын қолданып, қарапайым пікірлерден күрделі пікір құрыңыз және оның ақиқаттығын анықтаңыз. -         Қызыл доп жасыл доптан үлкен. Қызыл сары доптан үлкен. -         Қайрат сабақ жазып отыр. Қайрат теледидар көріп отыр.
Бағалау	Компьютердің логикалық негіздерінің сіз үшін маңыздылығы қандай?

Ойлау деңгейі	Сұрақтар мен тапсырмалар	Жауаптар
Білу	Логикалық амалдар
Түсіну	Логикалық қосу  анықтамасын жазыңыз
Қолдану	Ақиқат кестесін жазыңыз
Талдау	Конъюнкция мен дизъюнкция айырмашылығын жазыңыз
Жинақтау	Логикалық «және», «немесе» жалғаулықтарын қолданып, қарапайым пікірлерден күрделі пікір құрыңыз және оның ақиқаттығын анықтаңыз. -         Қызыл доп жасыл доптан үлкен. Қызыл сары доптан үлкен. -         Қайрат сабақ жазып отыр. Қайрат теледидар көріп отыр.
Бағалау	Компьютердің логикалық негіздерінің сіз үшін маңыздылығы қандай?