"Компьютерлік желілер" 8 сынып

	Тақырыбы:
			• Компьютерлік желілер
	Мақсат:
			Жаңа білім	• Компьютерлік желілердің жасалу мақсатын атайды; • Желілердің түрлерін ажыратады.
			Жаңа түсінік	•Топология ұғымымен танысады; •Желі топология типтерін атайды.
			Қолданым әрекеті	•Желілердің типтері қай мақсатта қолдынылатынын біледі.
			Талдау әрекеті	•Мектеп қабырғасындағы, үйлеріндегі желілерді ажыратын біледі.
			Шығармашылық әрекет	•Әр ғимарат үшін қай топологияның ыңғайлы екендігін айқындайды.
			Бағамдау әрекеті	•Желілердің мақсатына қарай ыңғайландыру; •Бүкіләлемдік және жергілікті желілерді айыра білу.
	Сабақ құрылымы:
			І.   Ақпарат алмасу (15 мин.). ІІ.  Алғашқы бекіту (5 мин.). ІІІ. Құзырлылық қалыптастыру (15 мин.). ІV. Шығармашылық қалыптастыру (5 мин.). V.  Бағамдау-бағалау (5 мин.).
Сабақ типі:
		• Сабақта жаңа білімді игеру
	Оқыту әдісі:
			• Жеке, топпен жұмыс, өз бетімен жаңа білім алу,бекіту жаттығулары
	Мұғалім іс-әрекетінің тәсілі:
			•   Жаңа терминологиямен таныстыру •  Тапсырмаларды орындауда көмектесетін нақты мысалдарды көрсету •  Оқушыларға тапсырманы өз бетімен орындап көруге мүмкіндік беру. Өз бетімен орындауда нәтижелер оң болмаған жағдайда, нұсқаулар беру
	Негізгі ұғымдар мен терминдер:
	Оқушыда дағды қалыптастыру:
			•  Жаңа өткен тақырыпты толық игеру •  Қажет болған жағдайда мұғалімнен көмек сұрау •  Өтілген тақырыпты бекіту мақсатында үй жұмысын, деңгейлік тапсырмаларды толығымен өз бетімен орындау
	Ақпарат көздері:
			1. Б.Бөрібаев, Б.Нақысбеков, Г.Мадиярова. 2005. Информатика және есептеуіш техника негіздері. Алматы: Мектеп. 2. Компьютерная модель. Ақпарат көзі: Википедия http://kk.wikipedia.org/wiki/Компьютерлік_желілер
	Оқушы жетістігін бағалау:
			• Оқушының негізгі бағасы деңгейлік тапсырмаларды орындауына байланысты қойылады. Қосымша бағаны (бонус) алу үшін топтық тапсырманы орындау қажет.
	Үй тапсырмасы:
			• Келесі сабаққа дайындық тапсырмасы
			• Бонус-балл тапсырмасы
САБАҚ БЛОКТАРЫ s

і. аҚПАРАТ алмасу

Тақырып жоспары:

1. Желілермен таныстыру;

2. Жергілікті желілер;

3. Желілік топология типтері.

Слайдтар:

1-слайд         Компьютерлік байланыстың міндеті. Компьютерлік желілердің негізгі ұғымдары. Жергілікті желі, ауқымды    компьютерлік желі

2-слайд Желінің жасалу тарихы мен міндеті Желінің міндеті – ақпаратты жылдам жеткізу және сақтау.  1957 жылы Кеңес Одағы космостық кеңістікте бірқатар алға шыққан  болатын. Бұл өз кезегінде АҚШ-да біршама алаңдатушылық тудырып, АҚШ  Қорғаныс Министрлігі ақпаратты тасымалдаудың сенімді жүйесін құру  туралы шешім қабылдады. Осы мақсатты жүзеге асыру үшін АҚШ-тың   алдыңғы қатарлы жобаларды зерттеу агенттігі (ARPA) компьютерлік желі құруды ұсынды. Компьютерлік желі RPANET деп аталып, 1969 жылы төрт   ғылым орталықтарын біріктірді, барлық жұмыстарды АҚШ Қорғаныс  министрлігі қаржыландырып отырды. ARPANET желісінің даму қарқыны өте жылдам болды, оны әр түрлі ғылым саласындағы зертеуші-ғалымдар да  кеңінен қолдана бастады.                                                                                      «Википедия»   беттерінен

3-слайд                              Компьютерлік желі Барлық құрылғылардың бір бірімен өзара әрекеттесуіне мүмкіндік беретін байланыс желілері арқылы қосылған компьютерлердің және басып шығарғыштар мен мәтіналғылар сияқты басқа құрылғылардың тобы.

4-слайд                Территориалық орналасуына байланысты ақпараттық желілерді екі негізгі типке бөлуге болады •         Бүкіләлемдік желілер •         Жергілікті желілер

5-слайд                    Жергілікті желі                 Салыстырмалы түрде кішігірім кеңістікті                 қамтитын, мысалы ғимараттар,                 аумақтағы абоненттерді біріктіреді.

6-слайд                  Бүкіләлемдік желі Бір-бірінен өте үлкен қашықтықтағы: қаланың екі бұрышы, әртүрлі қалалар, мемлекеттер, континенттердегі абоненттерді байланыстырады.

7-слайд                     Жергілікті желілер: •      Өз жұмыс орнынан, өзге құжаттармен жұмыс жасауға, файлдардың, құжаттардың айналымын жеңілдетуге, жұмысты қадағалауға; •      Принтерлер, қатқыл дисктер, басқарушы программы сияқты құнды ресурстарды тиімді пайдалануға мүмкіндік береді.

8-слайд                          Желі топологиясы Компьютерді желіге қосу, жалғастыру құрылымын зерттейтін сала. Желі топологиясы— территориялық, әкімшіліктік жөне ұйымдастырушылық факторларды ескере отырып, тораптардың нақты орналасулары мен жалғастыруларын көрсететін желінің жалпы схемасы. •      «Бұтақтар» тәрізді топология •      «Жұлдыз» тәрізді топология •      «Сақина» тәрізді топология •       «Шина» тәрізді топология

9-слайд •       «Бұтақтар» тәрізді топология— тораптары бүтақтар төрізді тармақты қүрьілымда орналасқан желі топологиясы. •      «Жұлдыз» тәрізді топология — барлық тораптары орталық бір тораппен жалғас- қан желі топологиясы.

10-слайд •      «Сақина» тәрізді топология — өр торап басқа екі тораппен қосылған және барлық тораптар бірге сақина қүрайтын желі топологиясы. «Шина» тәрізді топология — барлық тораптары жалпы бір сызықтық ақпарат-тық арнаға қосылған компьютер желісінің архитектурасы.

11-слайд                                  Сұрақтар •      Компьютерлік желілер неге байланысты жергілікті немесе бүкіләлемдік деп бөлінеді? Мектеп қабырғасындағы желі қайсысына жатады, неге? •      Топология түрлерін қалай ажыратады? Кішігірім сынып бөлмесінде қай топология түрін пайдаланған тиімді? Бірнеше қабатты ғимараттарда ше?

12-слайд                             Қорытынды v  Компьютерлік желінің түрлері: •          Бүкіләлемдік •          Жергілікті v  Компьютерлік желінің топология түрлері: •          «Бұтақтар»; •          «Жұлдыз»;            •          «Сақина»; •          «Шина»  тәрізді.

іі. алғашқы бекіту

Мына кестені толтыра отырып сабақтың мазмұны бойынша қорытынды шығар.

Желі топология типтері	Типтерді сипатта	Жасалу жолдары

Қорытынды:_________________________________________________________________________________________________________________________________

ііі. құзырлылық қалыптастыру

 Деңгейлік тапсырмалар:

І деңгей тапсырмалары

1.      Желілердің типтерін атаңыз.

2.    Жергілікті желі пайдалынылатын мысал келтіріңіз.

3.    Топология типтерін атап өтіңіз.

4.    Қай желі типінің ақпарат тарату жылдамдығы артық? Неліктен?

5.    Сынып ішіндегі компьтерлік желі арқылы файлдарды тасымалдап үйреніңдер.

6.    Өте үлкен ауқымдағы компьтерлер санын бір желіге қосу үшін ең тиімді топология типі қандай?

7.    Бүкіләлемдік желіден ақпарат алғанда қандай қиындықтар туындауы мүмкін?

ІІ деңгей тапсырмалары

1.   Топология типтерін сызып көрсетіңіз.

2.   Сынып ішінде қай топология типі пайдаланылады?

ІІІ деңгей тапсырмалары

1.    Бүкіләлемдік желі қандай ара-қашықтыққа дейін жұмыс істейді?

іV. шығармашылық әрекет

 Топтық жұмыс.

•      Кішігірім сынып бөлмесінде қай топология түрін пайдаланған тиімді? Бірнеше қабатты ғимараттарда ше?

V. бағамдау-бағалау

 Сабақтың мақсатына қалай қол жеткізгендігің туралы эссе жаз.

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________