Инфоурок Другое КонспектыКонспект классного часа "Дикие животные"

Конспект классного часа "Дикие животные"

Скачать материал

 

Тема: Черлик дириг амытаннар.

Сорулгазы:

1.Оореникчилернин аннар дугайында билиин хынап, аннарга   сонуургалын бедидип ,бойдусту болгаш черлик дириг амытаннарны камгалаар;

2.Дараазында кичээлдерге оларны ажыглап,ооренип билир кылдыр ;

3.Уругларнын сагынгыр, тывынгыр чоруун  сайзырадыр.

Дерилгези:

1.     Черлик дириг амытаннар чуруу болгаш пингвин чуруу.

2.     Ужуктер

3.     Сос бижээн карточка.

 

                                Класс шагынын чорудуу:

1.Тывызыктар

2.Черлик дириг амытаннарнын ниити тайылбыры.

3. Одуруглар аразынга оюн.

4.Туннел.

Эки , уруглар! Бис богун кандыг темалыг класс шагы эртиреривисти дараазында тывызыктарны тыпкаш билип алыылынар

1.     Кон-кон ыыттыг, кондаалайында саадактыг (элик).

2.От-кос карактарлыг,оюк-дежик шокарлыг (дырбактыг).

3.Орук баспас ойтан каас (дилги)

4.Аштааштын ыглашты, азыраан мал хоюсту (бору)

5.Долганып-долганып док  диди.(диин)

6. Башкы холу майышкак,сонгу буду шоюшкак.(койгун)

         Уруглар , бо тывызыктарнын харыыларынга   кандыг дириг амытаннар тыптывыс. Черлик дириг амытаннар.Шын-дыр.Ынчангаш бис  богун черлик дириг амытаннар дугайында класс шагы эртирер бис.

    

Ам ынчаарга черлик дириг амытаннар кайда чурттап турар ийик? Чуге черлик деп адаар бис?   Бистин долгандыр турар хурээлеливисте янзы-буру дириг амытаннар чурттап турар болгай.Бис оларны хойу биле кинолардан, цирктерден, зоопарктардан  база бойдустан коруп турар бис.

    Черлик дириг амытаннар дээрге –аргаларда,.ховуларда, дагларда, сугларда чурттап чоруур.Олар боттары чем тып чиир, азырал амытаннар ышкаш эвес.

Чуртаар черлерин , чаш оолдарын  база боттары азырап остурер.Дайзыннардан камгаланыр база боттары халдап болур.

               А азырал дириг амытаннарны кижилер чемгерер, чурттаар бажыннарын, кажааларын кылып бээр, бичии  оолдарын азыражынга дузалажыр ийик чоп уруглар.

         Бистин Тыва база ан биле кедергей байлак. Колдуунда : адыг, бору, черлик хаван, сыын, буур, тооргу, дырбактыг, киш, ирбиш, диин, тарбаган, тоолай, дилги, те-чунма хамааржыр.

  Аннын эъдин чиир, оон кежинден хеп кылыр.Ылангыя киштин , дилгинин, дииннин кештерин улус унелээр.Адыгннын одун, чаан, тарбаганнын узун  эм кылып ажыглаар. Улус адыг , ирбиш, маны дыргактары биле аарыг кижилерни база домнап эмнээр.

   А ынчаарга силер дириг амытаннарга ынак силер бе? Силернин аранарда кымнар эн-не хой черлик дириг амытаннар билир эвес коруп корээлинерем че.

Классты 2 болукке чарып алыылынар, 2 одуруг 2 команда болур.

 

1-ги одуруг-  ДИИНЧИГЕШТЕР

2-ГИ ОДУРУГ –КОЙГУНЧУГАШТАР болур силер уруглар.

Шын харыыга бир сылдысчыгаш  болур, олудундан харыылап болбас.Ынчангаш клазывыс шагын эгелээлинер уруглар.

 

1 тур.

«Диинчигештер»

            1 Аътка домей чанныг, аъттан бедик сынныг чуу деп ан-дыр?(  2 буур).

            1 Буур     2 адыг   3   бору 

«койгунчугаштар»

           2.Кежин аштап, дугун суйбап албаан шаанда ажыглап  болбас амытан.

( 2морзук)

1 Чараа-чечен    2 морзук  3 дилги 

«Диинчигештер»

3.Чыл санаашкынынче кирген амытан ( 3 тоолай)

1 Адыг   2 диин   3  тоолай.

«Койгунчугаштар»

4.Бистин чуртка 1980 чылдарда олимпиада оюннунун талисманы болган, 3 коржаа оннуг курлуг амытан. ( 2 адыг)

1 койгун    2  адыг   3 бору

«диинчигештер»

5.Кежи алдын ортектиг тайга аны ( 3киш)

1 морзук   2 тоолай     3 киш

«Койгунчугаштар»

6. Конгулдуг амытан (1 диин)

1 Диин 2 чараа- чечен 3 сарыг кундус.

 

2-ги тур.Узун сос.

10 ужук биле  эн узун сос тургузар.

Р, С, У, К, А, Л, Ы, К, Т, А  (КУЛАКТАРЫ)

 

 

 

3- ку тур.

 Логиктиг цепочка (илчирбе)  дыннаар

1 .Бо шупту черлик амытаннар бе? (   3 пингвин)

1 Хоорук   2 Буур   3 пингвин

 

3.Бо черлик дириг амытаннар аразында сугга чоруур дириг амытан бар бе?

1.Сарыг-кундус  2 чараа-чечен     3 морзук.

 

4-ку тур . Карточка биле ажыл.

Чуу деп аннын оглун Эзирик деп адаарыл? (Элик оглун Эзирик дээр)

-Эзирик деп состен ангы-ангы хой состер тургузар

Чижээ: Эзир, эрик, ирик….

5-ки тур. Туннел.

1.    Уруглар кайы одуруг хой сылдыс ажылдап алганыл,корээлинерем че! Сылдысчыгаштарны  санаалынар.

Эр-хейлер! Дириг амытаннар дугайында эки билир –дир силер уруглар.Хой номчуттунуп турунар, оон-даа хойну билип алыр силер.

2.    Диинчигештер болгаш койгунчугаштарга эки киришкенинер дээш четтирдим!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                 

1.Буур-  дээрге (лось)база бир улуу биле онзагайланып турар ан-дыр. Улуг буурнун дензизи 900 кг, а бедии чартык чеде бээр.Оон кырыкы эрни адакы эрнинден  узун. Хорээ соондан бедик.Ол оът-сиген болгаш будуктар биле чемненир.

2.Морзук -  (барсук) база-ла улуг дензилиг амытан.Ол 20 кг чеде бээр.Морзуктун хорек кезээ бичии , а соонче улуг болур.Ол ижээнин хой унер кирер уттерлиг кылып алыр, чамдыктары дыка хой чыл ишти ижээнин солувас.Боттары оор-оору биле чурттар деп турар.

3.Тоолай- (кролик) дензизи база-ла 2кг чартык чеде бээр. Койгуннарга бодаарга оор-оору биле чурттап чоруур.Озуп ковудээчел ан.

4.Адыг -  (Медведь)бо бичии адыгжыгаш болза бистин чурттувуска база 1980 чылда олимпий оюннарыннын талисманы болган. Виктор Чижиков деп чурук каастакчызы  чуруп чогааткан. Адыгжыгаш болза бистин чонувустун база бир ынак маадыры бооп арткан.

5.Киш-  (соболь) кежи кончуг унелиг ан. Пош тооруу биле чемненир.Чайын ол кат-чимис аймаа база насекомнар биле чемненир,кышкы уеде ургулчу конгулдарга, тожек иштинге, харын-даа ижээнге турар.

6.Диин- (белка)  узун хоюг кудуруктуг,кулактарынын баштарында кисточкаларлыг (сыргаларлыг),кышкы уеде дугу чымчак, хоюг болур, а чайын чолдак, кадыг апаар.Будуктар биле шар хевирлиг уя кылып алыр конгулга.Чемин черге болгаш ыяшка чыып алыр.

7.Сарыг-кундус  (Тувинский бобр)- дээрге  Кызыл Дептерже киир бижитинген ан бооп турар. Азас заповеднигинде эн-не кол камгалап турар аны.(Тыванын кундузу).Колдуунда-ла сугга чоруур, бодунун уязын база сугга кылыр.Оон мурнуку диштери кончуг чидиг,чуге дээрге хээкчилер болуунге хамааржыр.Ол чидиг диштери биле ыяшты безин баштап каан карандаш дег кылдыр узе хемириптер.Ыяштын чымчак черлерин боду чиир ,кадыг черлери биле чурттаар чер кылып алыр.  

                                                              

                                        

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Конспект классного часа "Дикие животные""

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 3 месяца

SMM-менеджер

Получите профессию

Бухгалтер

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 662 832 материала в базе

Скачать материал

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 17.05.2016 1216
    • DOCX 47.5 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Бадыраа Ай-Слу Кинааевна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Бадыраа Ай-Слу Кинааевна
    Бадыраа Ай-Слу Кинааевна
    • На сайте: 7 лет и 11 месяцев
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 3805
    • Всего материалов: 5

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой