Конспект урока "Эджа ве ургъу" (5 сыныф)

Къырымтатар тили дерсинден технологик карта  (5 сыныф)

Мевзу: «Эджа ве ургъу».

Макъсатлар:

• Эджа ве ургъу акъкъында умумий малюмат берюв.
•  Амелият шекилинде мевзуны пекитюв.

·         Талебелернинъ лугъат теркибини арттырув.

·         Мустакъиль чалышмакъларыны девам этюв.

• Талебелернинъ дикъкъатнен динълев ве озь фикирлерини исбатлав мерафетлерини инкишаф этюв.

·         Талебелернинъ афызаларыны, бакъышларыны, дикъкъатларыны,  нутукъларыны ве фикир юрьсетювлерини инкишаф этюв.

·          

Дерснинъ этаплары	Оджанынъ фаалиети	Талебелернинъ фаалиети	Универсаль арекетлер
I.                      Тешкилий къысым	Селямлашув. Оджа ишке джельп эте.	Дерске азырланалар.	Арекет этмеге планлаштыралар.
II. Талебелернинъ бильгилерини актуаллештирюв	Бильгилернинъ севиесини тешкерюв.	Оджа берген вазифелерни беджерелер.	Аляметлерни бельгилев ичюн объектлерни анализ этюв.
III. Мотивлештирюв, окъув вазифеси         устюнде ишлев	Мотивлештирюв, мевзугъа талебелерни джельп этюв, проблем стуацииясыны къоюв ве чездирюв.	Оджанен берабер мевзу ве вазифелерни айдынлаталар ве чезмеге арекет этелер.	Логик арекетлери: проблемлерни къайд этюв, суаллер къоюв, мустакъиль макъсадкъа иришюв. Окъув вазифелерини менимсейлер.
IV.    Пекитюв Раатлыкъ дакъкъасы	Диагностик иш.	Къаиделерге эсасланып, вазифелерни чезелер.	Бильгилерни структурлештирюв, эффектив усулларны сайлав.
V. Мустакъиль иш	Янъы алынгъан бильгилерни амелиятта ишленильмесини тешкиль этюв.	Бильгилерни мустакъиль ишлерде тешкерелер.	Контроль этюв. Бильгилернинъ севиесини бельгилев.
VI. Рефлексия. Баалав.	Талебелерге нетидже чыкъармагъа ярдым эте. Талебелерге ве умумен сыныфнынъ ишлемесине къыймет кесе.	Мустакъиль нетидже чыкъармагъа арекет этелер. Оджанынъ баалав нетиджесини динълейлер.	Озь фикирини ифаде этюв.

Къырымтатар тили  (5 сыныф)

Мевзу: «Эджа ве ургъу»

Макъсатлар:

• Эджа ве ургъу акъкъында умумий малюмат берюв;
•  Амелият шекилинде мевзуны пекитюв;

·        Талебелернинъ лугъат теркибини арттырув.

·        Мустакъиль чалышмакъларыны девам этюв.

• Талебелернинъ дикъкъатнен динълев ве озь фикирлерини исбатлав мерафетлерини инкишаф этюв;

·         Талебелернинъ афызаларыны, бакъышларыны, дикъкъатларыны,  нутукъларыны ве фикир юрьсетювлерини инкишаф этюв.

Донатмалар: дерслик, чалышмалар ичюн ресимлер; мустакъиль иш ичюн верекъалар.

Дерснинъ кетишаты:

I.                  Тешкилий къысым (селямлашув).

Эв вазифесини тешкерюв.

II.  Янъы мевзуны анълатув:

Дерснинъ мевзусыны талебелер озьлери айталар. Яни оджа талебелерден айванларнынъ адларыны сорай ве сонъ оджа озю бу сёзлерни эджалап айта. Талебелер тюшюнип, фаркъ эджада олгъаныны тапалар. Оджа талебелерден мейва ве себзелернинъ адларыны сорай ве сонъ оларны озю ургъугъа дикъкъат айырып айта. Талебелер тюшюнип, ургъу олгъаныны айталар. Догъру балалар, бугуньки дерсимизнинъ мевзусы «Эджа ве ургъу».

Оджа ярдымынен дерсликтеки къаидени окъуп менимсейлер:

Сёзлер эджаларгъа болюнирлер. Сёзлер бир я да бир къач эджадан ибарет олур: кузь, ку-неш, яп-ракъ, кой-деш-лер. Эр бир эджада созукъ сес олмакъ керек. Сёзде къач созукъ сес олса, о къадар эджа олур: къуш, тур-на, о-юн, та-я-чыкъ.

Оджа верекъадаки ресимлерни косьтере, талебелер ресимде не олгъаныны айталар. (Сычан, байракъ, мектеп, къалем, дефтер, къарандаш, топ, фес.) Ве талебелер ярдымынен бу сёзлерни эджаларгъа болелер. Оджа тахтада яза, талебелер дефтерлеринде.

Оджа ярдымынен дерсликтеки къаидени окъуп менимсейлер:

Къырымтатар тилинде ургъу, адетте, сёзнинъ сонъки эджасына тюше. Меселя: дерслик, мектеп, алтын, лескер, къара, докъсан, бир.

Талебелер ярдымынен эвельден язгъан сёзлерде ургъуларны къоялар.

III. Янъы мевзуны пекитюв:

1)      Эр талебе тахтакъа чыкъып, эки сёзни эджагъа боле ве ургъусыны къоя. (Сёзлер верекъадаки ресимлер).

2)  240-иш, мешгъулиетте берильген сёзлерни эджаларгъа болелер, ургъуларны къоялар (агъзавий шекильде).

IV. Раатлыкъ дакъкъасы.

Талебелер онгъадже сайып, арекетлерни япалар.

V. Нетидже чыкъарув:

1)    Сёз бир эджалы ола билирми? (он, учь)

2)    Эджа бир сестен ибарет ола билирми? (о-джа, э-ки)

3)    Насыл сес мытлакъа эджада олмакъ керек? (созукъ)

4)    Къырымтатар тилинде ургъу къайсы эджагъа тюше? (сонъки)

5)    Къырымтатар тилинде ургъу эписи сёзлерде сонъки эджагъа тюшеми? (ёкъ)

6)     Сёзнинъ терджимесини бильмесек, эджаларгъа болип олурмызмы? (эбет)

7)    Эджа дёрт арифтен ибарет ола билирми? (эбет, меселя: дост)

VI. Тербиевий къысым:

Дост не демектир?

Дост акъкъында насыл аталар сёзлерини билесинъиз?

«Бинъ дост аз, бир душман чокъ».

«Достсуз адам, къанатсыз къушдай».

«Къуш къанатына ишана, инсан – достуна».

VII. Мустакъиль иш

Талебелер дефтерлеринде бирден онгъадже сайыларны язып, оларны эджаларгъа болелер, ургъуларны къоялар.

VIII.Рефлексия.

Бугунь насыл мевзуны кечтик?

Сизлер ичюн бу мевзу агъыр эдими?

Дерсте нени бегендинъиз?

Дерсте нени бегенмединъиз?

Бугунь озюнъизге насыл баа къоясынъыз?

IX. Талебелерге баа къоюв. Эв вазифесини берюв.

Талебелер оджанынъ баалав нетиджесини динълейлер.

 Эв вазифеси: 245-иш. Джумлелерни язып алмакъ, сёзлерни эджаларгъа болип, ургъуларны къойып чыкъмакъ.