Конспект урока марийского языка "Мут ышталтме морфологический йон" (5 класс)

Конспект урока марийского языка в 5 классе (ФГОС) 

Тема: Мут ышталтме  морфологический йон. (3урок)

Цель: мут ышталтме морфологический йон дене палдарымаш.

Задаче-влак: образовательный: суффикс полшымо дене ышталтше мут-влакым писын кычал муаш; мут ыштыше да мут вашталтыше суффикс-влакым ойырен мошташ;

развивающий (вияндыме): пален налаш тыршыме да шымлыме навыкым, шке шонымым раш да чын каласен кертмым, шкевуя паша ыштымым вияндаш;                                                                                               воспитательный:  шочмо йылмым, пуртусым  утларак йораташ кумыландаш,  калык пале-влак нерген мутланымашым эртараш.

УУД: Личностный:  -тунемме материал деке йоча-влакын кумылыштым          лукташ, 

                       -мутланымаште марий йылмын поянлыкшым кучылт мошташ туныкташ .

Регулятивный:  -тунемме лектышыш шуаш манын, ончылан цельым да задачым шындаш  , урокышто пашам ыштымылан акым пуэн мошташ.

Познавательный: - кўлеш информацийым чын кучылт мошташ;

            - йодышым шынден, вашмутым пуэн керташ;

            - тунемме правилым палаш да практичекий пашалаште чын кучылт

            мошташ туныкташ

Коммуникативный: - тўшкан ыштыме навыкым вияндаш;

         - шке шонымашым чын, раш каласен

         мошташ туныкташ.

     Метод-влакым: таратыше диалог (подводящий да побуждающий диалог),  критический лудмын элементше,  кычалмаш (поисковый).

        Технологий-влак:

   1. Тазалыкым аралыме да пенгыдемдыме технологий.

   2. Тунеммым вияндыме технологий. ( Развивающее обучение  (проблемно – поисковый).

 Урокын типше: у шинчымашым  налме урок.

Урокын эртымыже:

I. Организационный момент.

-Поро эр.Айста окнаш ончалына. Уремыште шошо, кече онча. Икте-весым ончалына да шыргыжалына. Кумылнам нєлталына. Урокышто пашам уло кумыл дене ышташ тўналына вет. Шичса. Кидна парт умбалне, тупна тор.

II.Ончыч тунеммым ушештарымаш.

1.Монгысо пашам тергымаш.

Монгысо пашам ыштымаштыда нелылык шижалте мо? Тетрадьым вашталтена.

2. Йылме разминке.

Мутер диктантым возаш ямдылалтына. Тетрадьдам почса да числам возыза.

Рвезе,кид,шулык,пурак,сурет,кыл,коля, пырыс, илыш, пиалан, ойлаш.

Нине мут-влакын составыштым ончыктыза.

III. Проблемный ситуацийым шындымаш.

Чылаштын составышт икгай мо?(икгай огыл)  Мо дене нуно ойыртемалтыт? (кок мутын суффикс уло)

Таче урокышто мо нерген ойлаш тў‰алына? Темына могай лиеш, кузе шонеда?(суффикс дене ышталтше мут-влак)

Суффикс дене ышталтме йонжо лиеш морфологический.

Могай цель ден задачым шынден кертыда?(мут-влак могай суффикс дене лийыт, урокышто икте-весым колыштман, правилым умылыман).

Темым тетрадьыш возен шындена.

IV.У темым почмаш.

Илыш, пиалан, ойлаш  могай мут гыч лийыныт, могай суффиксым ешарыме дене? (илаш, пиал, ой) Нунын  значенийышт икгай мо?(Икгай огыл) Тугеже мут ышталтме нерген мом ойлен кертына? (Ик мут гыч вес мут суффикс полшымо дене лиеш гын, тудын лексический значенийже весе лиеш)

Книга почеш правилым лудына. Ме чыла тыгак ойлышна але иктаж-мом ойлыде кодышна. ( Правилым лудын, уым кычалмаш)

  V.Темым пенгыдемдымаш.

Учебник дене паша. 306-шо пашам устно ыштыман.  Мут-влакын ышталмыштым эскерыман.

Физкульминутка.

307 паша доска ончылно ышталтеш. Палемдыме мутлам возен луктын, ышталтме йоныштым ончыкташ.

VI.Шкевуя ыштыме  паша.

309 паша. 1. Турло суффиксым кучылтын , глаголым ышташ.

2. 5 мут дене предложенийым возаш.

VII. Иктешлымаш.

311 паша. Суффикс полшымо дене лийше мут-влакым ойырен возен лукташ.

VIII. Рефлексий.

-Мом урокышто пален налда?

-Мут ышталтме морфологический йєнлан шотлалтыт…

-Мо тыланда неле ыле?

-Могай оценкым шканда шындеда?

IX. Мєнгысє паша.

312 паша. Возен налаш, член шот дене лончылаш. Суффиксан шомаклаште у мут ыштыше ужашыштым палемдаш.