Конспект урока марийского языка на тему" Мут ышталтмаш"(5 класс)

Конспект урока марийского языка в 5 классе (ФГОС) 

Тема: Мут ышталтмаш. (1урок)

Цель: мут ышталтме йон-влак дене палдарымаш.

Задаче-влак: образовательный: вес шомак гыч лийше мут-влакым  кычал муаш; мутым состав дене лончылымо навыкым вияндаш;

развивающий (вияндыме): пален налаш тыршыме да шымлыме навыкым, шке шонымым раш да чын каласен кертмым, шкевуя паша ыштымым вияндаш; правиллан энертен, поимер-влакым кычалаш туныкташ;                                                                                               воспитательный:  шочмо йылмым утларак йораташ кумыландаш,  йыр улшо пуртусым умылаш да йораташ туныкташ.

УУД: Личностный:  -тунемме материал деке йоча-влакын кумылыштым          лукташ, 

                       -мутланымаште марий йылмын поянлыкшым кучылт мошташ туныкташ .

Регулятивный:  -тунемме лектышыш шуаш манын, ончылан цельым да задачым шындаш  , урокышто пашам ыштымылан акым пуэн мошташ.

Познавательный: - кўлеш информацийым чын кучылт мошташ;

            - йодышым шынден, вашмутым пуэн керташ;

            - тунемме правилым палаш да практичекий пашалаште чын кучылт

            мошташ туныкташ

Коммуникативный: - тўшкан ыштыме навыкым вияндаш;

         - шке шонымашым чын, раш каласен  мошташ туныкташ.

Урокын типше: у шинчымашым  налме урок.

Урокын эртымыже:

I. Организационный момент.

-Поро эр.Айста окнаш ончалына. Уремыште шошо, кече онча. Икте-весым ончалына да шыргыжалына. Кумылнам нєлталына. Урокышто пашам уло кумыл дене ышташ тўналына вет. Шичса. Кидна парт умбалне, тупна тор.

II.Ончыч тунеммым ушештарымаш.

1.Монгысо пашам тергымаш.

2.Доскаш ончалына.

Ошо, лум, йолгорно, нигузе, гармоньчо.

 Нине мут-влак икгай улыт мо?  А мо дене ойыртемалтыт?  (Турло ойлымаш ужаш улыт)  Составыштым палемдена.

III. Проблемный ситуацийым шындымаш.

Составышт дене могай улыт? (Ошо да лум мутышто мутвож гына, а молыштышт суффикс, приставке, кок мутвож уло). Нине мут нерген ме мом ойлен кертына? (Нуно вес мут гыч лийыныт) Таче урокышто мо нерген ойлаш туналына? (Мут ышталтме нерген). Тетрадьыш темынам возен шындена. Ончылныда поездым суретлыме кагаз кия. Икымше вагоныш оценкым шканда шындыза.

IV.У темым почмаш.

Вес мут гыч лийше шомак-влакын составыштым ончалына. Могай мут гыч нуно лийыныт да кузе?

                 ^

Гармоньчо           гармонь   (Суффиксым ушымо дене)

––

Нигузе               кузе             (Приставке дене)

 

Йолгорно             йол+корно (Кок мутым ушымо дене)

Ынде ойлен кертыда у мут кузе лиеш?  Книга почеш шкенам тергена, чын ойлышна мо? (Чыла ышна ойло. Адак кок йон уло: мут мужыралтме дене да ик ойлымаш ужашын весыш вончымыж дене)

V.Темым пенгыдемдымаш.

292-шо пашам ыштена. Ойырымо мут-влакынм ышталтме йоныштым ончыктен возен лукман.

Вагонышкыда оценкым шындыза.

294 паша устно ышталтеш.Шудо да пеледыш лум-влак могай йон дене ышталтыныт.

Вагонышкыда оценкым шындыза.

Физкульминутка.

VI.Шкевуя ыштыме  паша.

1. 295 паша. Текст гыч вес мут гыч лийше шомак-влакым возен лукташ. Тетрадьдам икте-веседене вашталтен тергыза.

Оценкым шындыза.

2. Мужыр дене паша. Кажне партыште конверт кия. Тушто мутын ужашлаже улыт. Те  у мутым ыштышаш улыда.

Визыт – ын               Уна – ла                                  Ала – ко

Паша – зе                   Ил – ыш                                 Мод – ыш

Эр   дене                    Ача   ава                                Йол   чием

Оценкым шындыза.

3. Нине мут дене ойлончо-влакым чонаш.

Оценкым шындыза.

VII. Рефлексий.

Мом урокышто пален налда?

Мут ышталтме йон влак…

Оценкыдам ушыза да мыняр вагода уло, тунарлан пайлыза.

Урок тыланда келшен гын, доскаште кечыше пушенге суретыш ужар лышташым пижыктыза, келшен огыл гын – нарынчым.

VIII. Мєнгысє паша.

-Мєнгылан кок паша лиеш, кудыжо тыланда келша, тудыжым ыштеда.

 297 паша.Йомакым лудын, шонымашдам кучыкын возаш.

298паша. Вес мут гыч лийше шомак-влакым палемдаш.