Инфоурок Иностранные языки КонспектыКонспект урока на тему J.Б. Каинчин «Козибисте Кок- Кайа». Кижи ле ар- буткеннин колбузы.

Конспект урока на тему J.Б. Каинчин «Козибисте Кок- Кайа». Кижи ле ар- буткеннин колбузы.

Скачать материал

hello_html_m267d2d9a.gifhello_html_m267d2d9a.gifhello_html_m267d2d9a.gifhello_html_m267d2d9a.gifУроктын темазы: J.Б. Каинчин «Козибисте Кок- Кайа». Кижи ле ар- буткеннин колбузы.

Уроктын амадулары:

- J.Б. Каинчиннин jурумиле таныштырып, ар- буткен ле кижи jаан колбуда болгонын «Козибисте Кок- Кайа» деп куучыннын содержаниезин ылгап корори. Jаны ондомолдорло таныжып, балдардын билгирин элбедери ле теренжидери, чыныктаары;

- Куучынды ылгаарын темиктирери;

-Ар- буткенди чеберлеерине таскадары, jаны алган билгирин уренчик бойы алдында эпту тузуланып, билерине jединери.

Jединер турулталар: Сур- темдек ле сур- кебр деп ондомолдорды ылгаштырып билери. Куучыннын тос темазы ла тос шуултезин чыгарары.(Сур- кеберлерди анылап, jартап билери).

Текши уреду эдилгелердин турултазы:

-Уренчик бойынын алдына уреду амаду тургузып, ого jединер аргаларды темдектеп билери;

- Чумдемелде кодурилген сурактын куруузын табып, беирлген материалды чике ондоор;

-Туп- шуулте чыгарып билери;

-Будурген ишке чокым темдек тургузып, бойынын аргаларын чокымдаары

Уренчиктин озумиле колбулу турулталар:

-Уренчиктердин когус- санаазын байыдары;

-Jаны билгирлер аларына белен, jилбиркек уренчик таскадары;

-Башка-башка jетирулерле иштеп билери

Предметле колбулу турулталар:

- Алтай литературанын чумдемелин билери;

-Чумдемелдин тематиказы, тургузылган курч сурактарды анылап, шиндеери;

-Чумдемелге ылгамал эдери, тундештиру иш откурери

Тос ондомолдор: Сур-темдек, сур- кебер, куучын

Тузуланатан jепселдер: видеоматериал, слайдтар, карточкалар.

Иштин будумдери: болуктеп





Уроктын этаптары

Амадулары

Текши уредулу эдилгелер

Уредучинин будуретен ижи

Уренчиктердин будуретен ижи

  1. Уренерине ууламjылаары

Уренчиктерди jакшы куун- тапту иштеерине, уренерине ууламjылары

Когус- корумиле колбулу(личн)

Бойын башкарынар(регулят)

Сурактар берет. Урок jакшы отсин деп, кижи кандый куун- санааалу болор керек?

Бой- бойыска jакшыны куунзеп, уроктон бойыска jаны ондомолдорды алып, эрчимду иштейли

Балдар каруу бергилейт.

-Jакшы, суунчилу, санаалу

  1. Билгирлерди эске алып, чокымдаары

Уренчиктердин санаазын jаны билгир аларына белетеери

Когус- корумиле колбулу(личн)


Классты эки болукке болиир.

Амаду: уренчиктер бой- бойынын ижин баалаар. Кажы ла уренчик кандый иш будурерин балдар бойлоры шуур учурлу. Мындый иш омо –jомо иштеерине уредет.





Концептуальный таблица

Балдардын алдында:

1.Сигнальный карточкалар

2.Чумдемелдин тургузылганынын будумдери

3.Jакылталарлу карточкалар.





Таблицаны толтырар,

Ар- буткен ле кижи деп состорди айтканыста козигерге не корунет? (ассоциация)

Ар- буткен-

агаш-таш, суу, чечектер, ан- куштар, курт- коныс о.о.

Кижи- кейди ару тудат, агашты сындыртпайт, ар- буткенди корыйт.


I


II


Ар- буткен





кижи












Jакылта: Бу эки болуктин бичиген состорин коруп, кандый туп- шуултеге келерис?

  1. Уреду амаду тургузары.

Уур кучсинип турган сурактарын табып, оны тузудерине ууландыраары

Бойын башкарынар

Доскодо тизу

кижи















Сурак: Мен нени jурап салдым? Кем jаптап берер?

Кучсинип туругар ба?



Балдар санангылайт, шуунет, туп- шуулие эдерге албадангылайт.

(Амаду тургузар)




















4.Амадуга jединер ишти темдектеери

Уредунин амадузын тургузары, амадуга jендинерге тузалу эп- сумелер ле эп- аргаларла иштеери. Кучсинип турган сурактардын аайына чыгар

Бойын башкарынар

Jаны билгир алар эдилге

1.J. Б. Каинчин керегинде видеофильм.

2.Jурумине кластер тургузып ийигер















Чумдемелдери оско до укту калыктарга солун





Буткул салым

Слер айылда танынан J. Б. Каинчиннин

Jурт jердин улузы

геройлоры

«Козибисте Кок- Кайа» деп куучынын кычырып алганаар. Айдарда, урокто бис не керегинде куучын откурерис?





Балдар чыгарган ол эмезе тургускан амадулары : Ар- буткен ле кижи jаан колбуда болгонын «Козибисте Кок- Кайа» деп куучынын

содержаниезин ылгап корорис.





Бичиичи керегинде видеофильмди коруп, тетрадьтарына кластер тургускылайт.

темалары

jайалталу прозаик

J.К. Каинчин

Алтай аны кижинин кылы- jаны

Ижи- тожы




Амадуга jединерге план тургузары.

Балдар тетрадька план тургускылайт.

План.

1.Куучыннын темазын ла тос шуултезин чыгарар.

2.Куучынды ылгап, сур- кеберлердин учурын jартаары.

3.Куучыннын тургузылганын корор.

5.Тургузылган амадуга jединерге иштеери.

Jаны алган билгирди бичиир де, оос- эрмек куучында тузаланып билерине темиктирери

Колбу тудар, бойын башкарынар

1.«Козибисте Кок- Кайа» кадый жанрла бичилген?

2.Куучын деп жанрдын темдектерин эске алынып, ондомолго jартамал беригер.

3.Уренчиктердин карууларын угуп, уредучи доскодо jартамалды коргузет.

4.Куучын деп жанрдын темдектерин тексттен табып, будумjилегер.

5.Куучыннын темазы ла шуултезин jартагар.

6.Куучыннын тос геройы кем? Ненин учун анайда сананып jадыгар?

7.Сур-кебер ле сур- темдектин башказы незинде?

































Балдарга jакылталу карточкалар берилет. Балдардын алдында сур-кеберле иштеер алгоритм .

-Тыш будуми

-Кылык-jаны

Эткен керектери

Коором -Уулдын сур-кебери деп таблицаны толтырар

Состорди кычырып, учурын jартагылайт.

Уренчиктердин каруулары.

Эталоннын болужыла уренчиктер карууларды тундештирет.

Куучын деп жанрдын темдектери:

-прозала бичилген;

- геройдын jуруминен бир учурал коргузилген;

-кеми jаан эмес;

-геройлоры ас



Тос темазы: ар- буткенле кижинин колбузын коргускен шуултези

Куучын не керекту айдылат?

Сур-темдек- кандый бир ондомолды jурумде бар неме ажыра коргускени.(Кок-Кайа- сур- темдек, оны автор тындандырып салган, ар-буткен тиру, ээлу, байлу)

Сур-кебер- бичиичи бойынын айдарга турган шуултезин сур- кебер ажыра jетирет. Сур- кебердин анылузы.



Балдар омо-jомо иштегилейт. Сурактардын карууларын береринде, текстке тайангылайт.

Автор ар-буткенди не керекту тындандырат?

Чумдемелде Айылдаш обогоннин сур-кебери не керекту кидирилген?

Коором -Уулдын сур-кеберин jартагар? Текстти шиндеп Коором -Уулдын ич-когузинде болуп турган кубулталарды коргускен узуктерди табыгар?

Коором -Уулдын состорин: «Учукча тынным успегер, урукча бажым баспагар» слер канайда ондоп jадыгар?

6. Jаны билгирлерди быжулаары

Jакылталарды будурип, jаны билгирлерин быжулаары. Кажы ла уренчик ондогонын jетирери.

Колбу тудар, бойын башкарынар, jаны билгир алар

Тексттен Кок- Кайанын

Автор Кок-Кайа ажыра нени коргузет? Ненин учун автор Кайаны тындандырып салган? (216 бук)









































































Балдарды амырадары.

Бистин ар- буткенис jараш, байлык. Бугун бис агаг аразына барарыс, ару суула jунунып, ичип, jаражын аjарып, кайанын jанына келерис. Слер кайага нени айдарар, алкыштап та, тегин сосло бо, ло эмезе нени де куунзеерер бе?





Коором-Уулдын сур- кебери деп таблицаны толтырар.

















Jурум ле олум керегинде сананып тура, кажы ла кижи мен не керекту, бу ак- jарыкка не туулгам, кылык-jаным кандый, jандаган jандарды билеjрим бе деп санааркайт. J.Каинчин бу чум- jандарды ундыган jаны уйенин сур- кеберин jурайт. Коором-Уул олумнен астыгып, алкыш- созин айдынат.













Чумдемелде Айылдаш обогоннин сур- кебери не керекту кийдирилген?

Балдардын jуругы

Кок- Кайанын jанында jурум

Кок-Кайа кызыл тыт

Кижилер деп

Андагылап ла олон-чоп, тазыл чукчугыла, азырангылап jургулейт, оттын jанында jылынгылап отургылайт.

Теке-jуниалар-ирбис

бир уур сарлыктар

сыгындар(jаман jок, нак)

Кок Кайа кыймыктап болбос, jе сурекей коп сананат. Ургулjик болзом кайдат деп сананат.

Кижинин Кайа керегинде санаазы: Кайа, айдынар тил, угар кулак, сананар санаазы jок деп бодойтон, тын jок, онзиреер оору jок, кайалар бир суунип, бир кородоп, бир коороп, бир ыйлап турар деп, Кижинин уч- санаазында jок болгон тыны jок таш.

Автордын корумиле, ар-буткен тиру, ээлу, байлу. Онын да учун оны тындандырып салган. Кок-Кайа кижи чилеп айдынат, комыдайт, ургулjик болорына санааркайт.



Видеоны коргон кийнинен суракка каруу берер.



















Таблица « Коором-Уулдын сур- кебери»


Геройдын кылык- jаны

Эткен керектери (тескт ажыра)














Уренчиктердин шуултелери:

Айылдаш обогон

1)- бала- баркалу

- мал –ашту

-алтай jанын jандаар

-андаар

-каршу jок, тойу, коптоп jаткан, сыр- каткыда

-колхозко кирген

Малы коптогон, туралу, таскак-кажаанду, оско талаларда улусты азыраган

2) Jанын jандаар, ар- буткенге бажырар, тоор.


7. Танынан будурери.

Танынан иш- будурери, бойыные ижин быжулаары.

Jаны билгир алар эдилге , бойын башкарынар, когус- корумле колбулу

Текстле иш откурери

Слайдтарда берилген тексттерле иштегилейт.

1.«Козибисте Кок-Кайа» - жанры

А) роман

Б) куучын

В)улгер

2.Jакылтага келишкедий карууны бедире:

1. сур- кебер а)кайа

2. сур- темдек

б) Коором- Уул

3.Куучыннын сур- кебери:

А) Коором- Уул

Б) Айылдаш обогон

В) Карабаш

Г) Тутнаш

Д) Кок- Кайа

4.Кок- Кайанын эн ле сууген тындулар:

А) тене- jунмалар

Б) jыландар

В) сыгындар

5. Кемнин состори «Учукча тыным успегер, урукча бажым баспагар»

А) Тутнаш

Б) Коором- Уул


8.Билгирин бириктире катап корори.

Jаны билгирлерди тузаланып, чыныктыаары

Колбу тудар, бойын башкарынар, баланын озумиле колбулу

Тизу

Ар- буткен ан- куш

кижи







агын суу jер- тенери

Катап бу jурукка келип, аjыктап, туп- шуулте эткилейт.

Кижи ле ар- буткен бек колбуда.

Кажы ла тынду агаш- таш, jер- терени ар- буткен, кижи бу jурумге тегинду келбеген. Кажызы ла учурлу, анылу.

Темдек Суу jокко jурум болбос, кажы ла ан-куш бойы анылу ишту. Бу тизуни бузуп ийзен, ар- буткен танынын кижиге качанда каршузын jетирбеген. Jер силкиниш, jузун- jуур jеткерлер кижиликтин ар- буткенге удура казыр кылыгына jандыру. Онын учун бу jарабасты озодо jаандар билип, агаш- тажын, агын- суузын, агын- суузын, ан-кужын качан да оштуге бодолду олтурбеген. Ар- буткен кижидий ок тынду, сурлу, тынышту.

9. Будурген ишти ле билгирлерди кемjиири ле чокымдаары.

Амадуларынын буткенин, бутпегенин jартаары. Билип алганын шиндеп короло, шуулте эдип, ттемдектер тургузары.

Бойын башкарынар

Айылдын ижин берери.





Бистин урок божогон, jе бу урокто шуужилген, корулген сурактар слердин санагарда, jурумигерде онон ары улалар деп иженип турум.

Омоликтердин башкараачылары туружаачыларын баалап, темдектер тургузат.

  1. Куучын «Кижи ле ар- буткен»

  2. Jурук

  3. Проект «ар- буткенди корыыры»











Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Конспект урока на тему J.Б. Каинчин «Козибисте Кок- Кайа». Кижи ле ар- буткеннин колбузы."

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 3 месяца

Специалист по выставочной деятельности

Получите профессию

HR-менеджер

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 626 925 материалов в базе

Скачать материал

Другие материалы

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 04.03.2016 2326
    • DOCX 31 кбайт
    • 15 скачиваний
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Диятова Любовь Владимировна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Диятова Любовь Владимировна
    Диятова Любовь Владимировна
    • На сайте: 8 лет
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 15381
    • Всего материалов: 5

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Няня

Няня

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Особенности подготовки к сдаче ОГЭ по английскому языку в условиях реализации ФГОС ООО

36 ч. — 180 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 286 человек из 61 региона

Курс профессиональной переподготовки

Немецкий язык: теория и методика обучения иностранному языку в образовательной организации

Учитель немецкого языка

300 ч. — 1200 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 271 человек из 57 регионов

Курс повышения квалификации

Актуальные вопросы методики преподавания французского языка в условиях реализации ФГОС

72 ч.

2200 руб. 1100 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Стратегии B2B маркетинга: от анализа до продаж

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

GR-технологии и взаимодействие с СМИ

2 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Инвестиционные проекты: оценка, эффективность и стратегии

8 ч.

1180 руб. 590 руб.
Подать заявку О курсе