Конспект урока на тему "Элпаш И,и яздар", (1-ра класс).

9-г1а  урок.

Урокан ц1е: «Йозанан жима а , доккха а элп и,И  яздар».

1алашо: йозанан   жима а , доккха а  элпаш   и,И  довзийтар. Уьш  яздан  1амор.

Кхочушдан лерина жам1аш:

1 .Предметни: берашна девзар ду йозанан  жима а , доккха а элпаш у,У. 1емар ду  уьш  нийса  а ,хаза а яздан.

2.  Метапредметни:

·        Регулятивни: берашна 1емар ду  шайн  белхан пан х1отто. Хуур ду  шайн  планаца  болх бан. 1емар ду дешар т1ехь низам  латто. 

·        Коммуникативни:  берашна  1емар ду хьехархочун хаттаршна дуьззина  , я дуьзаза  жоьпаш  дала. Берашна 1емар ду  шайна  оьшург хатта.

·        Познавательни:  берашна  1емар зорбанан а , йозанан  а элпаш вовшех къасто. Хуур ду  йозанан  элпаш  шина кепара  хилар (мог1анан а , даккхий а). Керла  дош девзар ду(пурхнехьа искогберг).

3. Личностни: берашна  1емар ду шайн болх лерина бан. Хазаниг ган и тидаме  а лоцуш  каллиграфин    хаза  тоян  1емар ду.

            Урок  д1аяхьар.

1. Маршалла  хаттар.

2.Дешаре  шовкъ  кхоллар.

·        И элпах  лаьцна  байт 1амор.

Стенах тера ду элп?

Д1ахьажал хьо цу ринже

-Тардеш динчу И элпе:

Шина уьнна т1ехула

 Пурх т1етоьхна кхоалг1а.

-Муьлха элп  ду  байт т1ехь дуьйцург? (Элп Ии).

-Схьагайтал шайгарчу элпаш  юкъара  зорбанан  элп Ии.(Бераша  схьагойту).

-Гайна  сунна байта т1ехь дийцина  ши у ,И элпа т1ехь. Ц1ен  къолам  хьакха. Гайта пурх  тоьхна кхоалг1а. Сийна  къолам хьакха  цунна.

-Пурх  тоьхна  вуьштта   муха  эр дара? (Раз  тоьхна).

-Х1ун  1амор ду  вай  тахана? (Берийн  жоьпаш).

-Вайна  тахана девзар ду  йозанан  жима а , доккха а элпаш и,И.

3. 1алашо йовзийтар.

·        Йоханан элпашна  юккъара  элп Ии  схьакъастор.

-Бераш ,  схьахаржа  элпашна  юкъара  йозанан жима а , доккха  элпаш и,И. (Цхьанаа   дешархочо массарна  д1агойту).

-Карадел  шайгарчу  элпашна  юккъехь йозанан жима  элп и,  караде доккха  элп И.(Бераша  д1агойту).

-Тахана  вайна  даийтина  шапталаш. Шуна  езий  шапталш?  Цхьацца  шаптал  схьа а  оьцуш  шаьш  х1ун  болх бийр бу дийца  сунна.

·        Аса  дуьйцучуьнга  дика ладуг1ур ду.

·        Аса хьехархочунна  жоьпаш лур ду.

·        Суна элп  девзар ду.

·        Аса хаза  яздийр ду.

·        Аса накъостана  г1о дийр ду.

-Иза  шун  таханлерачу белхан  план ю . Цу  планах  байда а  оьцуш аша  болх бахь, шуна дика  1емар ду.

-Хьалха  ма дийццара  вайна  девзар ду  йозанан жима а , доккха а элпаш у,У. Шуна  1емар ду  уьш  яздан.

4. Йозанан  жима элп  и яздар.

·        Хьехархочо  уьн т1ехь гойту  элп и  яздан.

-Т1адам  буьллу  лакхарчу  белхан  мог1анна  т1е, лахарчу  белхан мог1анна  т1е  сиз дохьу . Кхузахь ша волччохь  хьаьвзаш хьалавоьду лакхарчу  белхан  мог1анна  т1е кхаччалц. Кхузахь лечкъарга т1ехула юха  охьавог1у лахарчу  белхан  мог1анна  т1е  кхаьсса  ша волччохь  хьаьвзаш  мог1анна  юккъе  кхаччалц  сиз  хьо.

·        Берашка  ша  д1ааларца  яздойту  элп и.

-Х1инца  , уггаре  дика  ладуг1уш мила  ву  хьожур ю со.  Аса  д1ааларца , аша  яздийр ду  элп и.  (Хьехархочо  д1а а олуш ,д1аяздойту  кхоъ элп).

-Шайн  тептарш  вовшашка  д1ало.  Тидам бе  дика болх  муьлхачо бина. Цунна  лур ю  вай  шаптал. (Бераша тидам бой схьаолу, цунна совг1атана  шаптал ло).

-Д1аязбе  и мог1а  буьззина.

·        Тептарш т1ера мог1анаш  язбар.

-Х1ун кхиамаш  бехи аша? (Суна  1еми  йозанан жима элп и  яздан).

·        Х1етал-металш.

Х1етал-метал хаийла хьуна?

Пхьар вац, амма морзахца-м ю.  (Искогберг)

Ма1аш ю, амма сту бац, ялх ког бу, амма бергаш яц?  (Искогберг)

Массо х1ума шаръеш д1асалела  х1ордан кема?  (Иту)

-Х1ун  ю искогберг?

5. Сада1аран  миноташ.

6. Йозанан  доккха  элп И яздар.

·        Хьехархочо  уьн т1ехь гойту  элп И  яздан.

Т1адам  буьллу  лакхарчу белхан  мог1анна  т1е, сиз  хьакхарца гу  буьллу  вай, гу т1ера  чу  сиз  яздеш  охьавог1у  лахарчу  мог1анна  т1е кхаччалц. Кхузахь   ша волччохь хьаьвзаш хьалавоьду  лакхарчу белхан мог1анна , г1оьнан  мог1анна  юккъе  кхаччалц. Лечкъарг  т1ехула  охьавог1у  лахарчу  белхан мог1анна  т1е  кхаччалц.  Кхузахь ша волччохь хьаьвзаш  хьалавоьду мог1анна юккъе  кхаччалц.

·        Хьехархочо д1ааларца  х1аваэхь яздойту   элпаш.

·        Т1ептарш  т1ехь  яздо элпаш.

-Д1аделла  шайн тептарш. Д1аязбе  мог1анаш.

 

-Шаьш  уггара  хазачу  элпашна  т1ехула  дахка  т1адамаш. 

-Х1ун кхиамаш  бехи аша? (Суна  1еми  йозанан доккха  элп И  яздан).

·        Фонетически  зарядка яр.

-Говр  муха терса ? («И-х1и-х1и-х1и-х1и»).

-Муьлха  аз  хеза хьалхахь? (Аз (И)).

-Аз (И)  мукъа ду  я  мукъаза  ду? (Мукъа).

-Йозанехь  муьлхачу  элпаца билгалдо аз (И)? (И  элпаца).

-Схьагайта йозанан  элпаш и,И. Зорбанан элпаш и,И.

-Муьлха элп  девзира шуна? (Элп Ии).

6. Жам1 дар.

-Гайтал  сунна элп Ии. Х1унда ду  уьш шина тайпана?

-Цхьадерш  зорбанан, дисинарш йозанан ду  уьш.

-Муьлханаш яздо тептарш т1е? (Йозанан элпаш)

7. Рефлекси.

-Х1ун кхиамаш  бехи аша?

-Хьан  язйира угаре  хаза элпаш?

-Хьан  делира угара  дика  жоьпаш?

-Алал  х1ун  кхиамаш  бехира  тахана?

-Хьалаг1оттуш  бийца х1ораммо  шен кхиамш , шапталш  схьа  оьцуш.

·        Аса  хьехархочун хаттаршан  жоьпаш дели.

·        Суна  йозанан жима а , доккха а элпаш и,И  девзи.

·        Аса хаза  язди.

·        Аса  дика ладуьйг1и.

·        Аса  накъосташна  г1о ди.