Конспект урока на тему "Элпаш Оь,оь яздар", (1-ра класс).

61-г1а  урок.

Урокан ц1е: « Йозанан  жима а , доккха а элпаш  оь , Оь  яздар».

1алашо: йозанан   жима а , доккха а  элпаш   оь , Оь  довзийтар. Уьш   шаьш а  , дешдакъошкахь а  яздан  1амор.

Кхочушдан лерина жам1аш:

1 .Предметни: берашна девзар ду йозанан  жима а , доккха а элп а оь , Оь  .  1емар ду  уьш  нийса  а ,хаза а яздан.

2.  Метапредметни:

·        Регулятивни: берашна  хуур ду  шайн белхан  план х1отто , оцу планан  рог1алла а ларъеш йозанан  кхиамаш баха. Берашна 1емар ду  шайн дешар кхиамаш дика хуьлучу аг1ор д1адахьа. 1емар  ду  шайн кхиамаш ган , царех пайдаэеца , кхачамбацарш д1ататта.

·        Коммуникативни: берашна  1емар ду  хьехархочун хаттаршна  дуьззина   я доца жоьпаш дала. 1емар ду шайна оьшург хата, луург д1аала. Берашна хуур ду  гергара дешнаш лаха.

·      Познавательни:  берийн алсамдер  ду  дешнаш довзар , тидаме хилар , меттан  говзалла. Берашна  девзар ду керла дешнаш.

3. Личностни: берашна  луур ду нохчийн мотт дика 1амо. Шайн амалехь диканиг ,  г1иллакхениг  кхиор ду бераша.

Урок  д1аяхьар.

1. Маршалла  хаттар.

2. Дешаре шовкъ  кхоллар.

·        Ловзар: «Кагделла дош нисде!».

-Бераш, муьлханаш ду  угаре оьшуш дика дешнаш? (Г1иллакх, доттаг1алла, лерам).

-Шуна ца девзаш кхин а ду цхьаъ дика ,оьшуш дош. Шуна и довзийта аса  д1аяздинера  уьн т1е. Амма  иза  каделлера , шуна т1едиллина иза хоттар. Шу дика бераш ду аьлла.

Ла оьз дан галл

-Муьлха дакъа х1оттор дара хьалха, вай ешаран  урокехь Оь элп 1амийна хилча? (Оь хьалхахь дерг-ОЬЗ).

-Муьлха дешдакъа  х1оттор дара шолг1а?Кхоалг1а?Доьалг1а?

-Муьлха дош ду иза? (Оьздангалла).

-Хьанна  карор  дара  ОЬЗДАНГАЛЛА дешан  гергара  дешнаш? (Оьзда, оьзданиг).

-Муьлханиг ду  церан юкъара дакъа? (Оьзда).

-Х1ун ю оьздангалла? (Берийн жоьпаш).

3. 1алашо йовзийтар.

-Бераш , таханлера т1едахкарш ду  шапталийн   суьрташ  ч1охь. Шуна дукха езий  шапталш ? Цхьацца наьрс   схьа а оьцуш шаьш бен болу болх билгалбаккха. Х1ун кхиамаш бохур бу  аша  тахана?

-Вайна  тахана  девзар ду йозанан жима а , доккха а элпаш оь , Оь. 1емар ду  и элпаш ша-ша а , дешдакъошкахь а , дешнашкахь а кхечу  элпашца хоьттина яздан.

4. Йозанан жима а , доккха а элпаш  оь , Оь довзийтар , яздар.

·        Йозанан жима а , доккха а элпаш оь , Оь довзийтар.

- Бераш , муьлха элпаш девзира вайна яханчу  урокехь? (оь , Оь).

-Схьагайта  шайгарчу элпаш юккъехь  зорбанан  жима элп  оь, доккха  элп  Оь.

-Хьанна девза  йозанан жима элп  оь? Схьагайта и. Йозанан доккха элп Оь ? Схьагайта.

-И ши элп цхьатера ду  я тайп-тайпана ду? (Цхьатера ду)

-Маса хьаьрках пайдаэцна элп Оь яздеш? (Шина хьаьрках).

-Муьлханаш ю уьш? (О , ь).

-Элп  Оь цхьалха ду  я шалха ду? (Шалха ду).

·        Фонетически зарядка.

-Легашкахь хгума йисича х1ун до вай? («1оьхь-1оьхь-1оьхь»)

-Муьлха аз хеза ? (Оь).

-Аз (Оь) мукъа ду  я мукъаза ду? (Мукъа).

·        Йозанан  жима элп оь  яздар.

(Хьехархочо  тептарш  т1ехь яздина хила деза элп оь. Уьн т1ехь а гойту элп  уь  муха яздан  деза).

оь  оь  оь  оь  оь  оь оь оь оь оь оь  оь  оь  оь  оь  оь

-Д1аязде элпаш шайн  тептарш т1е.

-Х1ун кхиамаш  бехи аша?

·        Дешдакъохкахь  элп  оь  яздар.

(Хьехархочо уьн т1ехь гойту  йозанан  жима элп оь  муха хота деза кхечу элпех  дешнашкахь).

оьл  оьр  оьз  оьп 

-Хьан т1едузар дара дешдакъа  ОЬЛ? (Оьла).

-Дешдакъа ОЬР? (Оьрнаш).

-Дешдакъа ОЬЗ? (Оьзда).

-Дешдакъа ОЬПА? (Оьпа).

-Д1адеша дешдакъош. Д1аязде  уьш шайн тептарш т1е.

-Х1ун кхиамаш  бехира аша?

·        ОЬПА  дешан  схема х1оттор.

-Х1етал-метал хаьийла шуна:

Месала ю, амма ча яц, аьхка ялта гулдеш лела,

 1ай лаьтта буха юлу? (Оьпа)

-Х1ун ю иза? (Оьпа)..

-Маса дешдакъа ду ОЬПА   дешан? (Шиъ).

-Муьлханиг ду хьалхара? (Оь)

-Шолг1а? (Па).

-Муьлханиг ду хьалхара  аз ?(Оь).

-Аз (Оь) мукъа ду я мукъаза ду? (Мукъа).

-Муьлханиг  ду шолг1а  аз? (П).

-Аз (П) мукъа ду я мукъаза ду? (Мукъаза).

-Муьлханиг ду  кхоалг1а   аз ?(А).

-Аз (А) мукъа ду я мукъаза ду? (Мукъа).

-Маса аз ду ОЬПА  дашехь? Маса элп ду? Маса еък1ов  хила еза схемин? Аьзнийн цхьанаэдаларш дуй дашехь? Муха билгалдоху  уьш  схеми т1ехь?Йилла схема.

С

Ц1 С

-Караде  оцу схемина  кхин а дешнаш:оьла,боьра.

5. Сада1аран миноташ.

Бераш вовшийн куьйгаш а лоций,гуо а бой,д1ах1уьту. Цу  гона  юкъахьоьпа хелхайоккху,xlapa байташ а олуш

Оьпа , оьпа , оьпалиг

Хаза , жима оьпалиг!

Яла хелха йолало,

Дег1 а нисдеш

Хьо йолало!

Айдеш  куьйгаш,ластош  хьайн,

Вовшах тоха,лардеш дайн.

Шаршош экам,аьхна  ког,

Ловзадо хуш   дилха  дог.

Оьпа , оьпа йолало,

Жиманиг , хьо йолало,

Куьйгаш вовшех дтета  цо

Корта ларбеш лестабо,

Когаш тайна шаршабо,

Елакъежаш йолало,

Бал д1аберзош –кхоссало.

6. Йозанан жима элп оь дешнашкахь яздар.

·        Дешнаш  йозанан жима элп оь яздар.

Уьн т1е д1аяздо дешнаш.

Доьла, оьрси, боьра , оьпа,оьла.

-Д1адеша  и дешнаш. Маса дешдакъа  ду ОЬРСИ  дашехь? Муьлханиг ду хьалхара ? Шолг1а? (Иштта  толлу  важа дешнаш).

-Д1аязде  и дешнаш  тептарш т1е  дешдакъошка а доькъуш.

-Шина тобане декъа  и дешнаш. Муьлха дешнаш далийна аша хьалхарчу тобане?(Оьрси , оьпа, оьла).

-Муьлхачу билгалонашца далийна аша  уьш цхьана  тобане? (Царна хьалхахь элп   оь  ду).

-Муьлха дешнаш далийна аша  шолг1ачу чу тобане?(Доьла, боьра).

-Муьлхачу билгалонашца далийна аша  уьш цхьана  тобане? (Царна хьалхахь элп   оь  дац).

-Х1ун кхиамаш  бехи аша?

·        Предложенеш язъяр.

Уьн т1е язйо  предложенеш.

         Султанна  оьпа гира. Оьпанан когаш доций дара. Оьпано бахамна  зулам до.

-Д1аеша хьалхара предложени. Маса дашах лаьтта иза? Муьлханиг ду хьалхара дош? Шолг1а? Кхоалг1а? Муха къастайо предложенеш вовшех йозанехь? Муьлхачу элпаца яздо предложенехь хьалхара дош?

7. Жам1 дар.

-Муьлха элпаш  девзира шуна?  (Йозанан жима а , доккха а элпаш  оь, Оь).

-Оь элпо муьха аз билгалдо? (Оь)

-Аз (Оь) мукъа  ду  я мукъаза ду?(Мукъа ду).

-Муьлхачу дешнашкахь хеза аз (Оь).

8. Рефлекси.

-Х1ун кхиамаш  бехира аша?

62-г1а  урок.

Урокан ц1е: « Йозанан  жима а , доккха а элпаш  оь , Оь  яздар».

1алашо: йозанан   жима а , доккха а  элпаш   оь , Оь  кхин д1а а довзийтар. Уьш   шаьш а  , дешдакъошкахь а  яздан  1амор.

Кхочушдан лерина жам1аш:

1 .Предметни: берашна кхин д1а а девзар ду йозанан  жима а , доккха а элп а оь , Оь  .  1емар ду  уьш  нийса  а ,хаза а яздан.

2.  Метапредметни:

·        Регулятивни: берашна  хуур ду  шайн белхан  план х1отто , оцу планан  рог1алла а ларъеш йозанан  кхиамаш баха. Берашна 1емар ду  шайн дешар кхиамаш дика хуьлучу аг1ор д1адахьа. 1емар  ду  шайн кхиамаш ган , царех пайдаэеца , кхачамбацарш д1ататта.

·        Коммуникативни: берашна  1емар ду  хьехархочун хаттаршна  дуьззина   я доца жоьпаш дала. 1емар ду шайна оьшург хата, луург д1аала.

·      Познавательни:  берийн алсамдер  ду  дешнаш довзар , тидаме хилар , меттан  говзалла. Берашна  девзар ду керла дешнаш.

3. Личностни: берашна  луур ду нохчийн мотт дика 1амо. Шайн амалехь диканиг ,  г1иллакхениг  кхиор ду бераша.

Урок  д1аяхьар.

1. Маршалла  хаттар.

2. Дешаре шовкъ  кхоллар.

·        Ловзар: «Х1етал-металш».

Туьканахь юхкуша йоцуш, цхьана а

заманчохь ехча лур а йоцуш, нахана

юккъехь эша а оьшушйолу х1ума?

 (Г1иллакх-оьздангалла)

Месала ю, амма ча яц, аьхка

ялта гулдешлела, 1ай лаьтта бухаюлу? (Оьпа)

-Х1ун ю уьш? (Оьздангалла, оьпа).

-Х1ун ду церан  юкъара? (Царна юьххьехь хеза аз (Оь)).

-Даладе масалаш кхин а  аз (Оь) хьалхахь хезаш. (Оьшу,оьрси , оьла).

-Даладе  масалш  аз (Оь) юккъехь хезаш. (Боьра , доьла, тоьла).

3. 1алашо йовзийтар.

-Бераш , таханлера т1едахкарш ду  наьрсийн  суьрташ  ч1охь. Шуна дукха езий  наьрсаш? Цхьацца наьрс   схьа а оьцуш шаьш бен болу болх билгалбаккха. Х1ун кхиамаш бохур бу  аша  тахана?

-Вайна  тахана кхин д1а а  девзар ду йозанан жима а , доккха а элпаш оь , Оь. 1емар ду  и элпаш ша-ша а , дешдакъошкахь а , дешнашкахь а кхечу  элпашца хоьттина яздан.

4. Йозанан  жима а , доккха а элпаш оь , Оь яздар.

·        Йозанан жима  элп  оь д1аяздо тептарш  т1е.

оь оь оь оь оь оь оь оь оь оь оь оь оь оь оь

-Х1ун кхиамаш бехи аша?

·        Йозанан доккха элпаш Оь  яздар.

(Хьехархочо уьн т1ехь гойту , муха яздан деза  йозанан доккха элп Оь ).

Оь Оь Оь Оь Оь Оь Оь Оь Оь Оь Оь Оь Оь Оь

-Д1аязде элп Оь  тептарш  т1е.

-Х1ун кхиамаш  бехи аша?

·        Харжаман диктант.

-Бераш , уьн т1ехь долчу дешнашна  юкъара схьаязде  Оь шайна юьххьехь дерш.

Оьзда, аьшкал , г1ала, оьла , оьпа ,оьрси, хьесап, г1алг1а.

-Оь элпана буха сиз хьакха.

-Х1ун кхиамаш бехи аша?

·        ОЬЛА дешан схема х1оттор.

-Аса д1айоьшу йоца байт, аша т1етоха оьшу  дош.

Йоккхуш ву со сайна тоьла

Гулйина ас лаьттан .... (Оьла)

-Х1ун ю оьла?                           

-Маса дешдакъа ду ОЬПА   дешан? (Шиъ).

-Муьлханиг ду хьалхара? (Оь)

-Шолг1а? (Ла).

-Муьлханиг ду хьалхара  аз ?(Оь).

-Аз (Оь) мукъа ду я мукъаза ду? (Мукъа).

-Муьлханиг  ду шолг1а  аз? (Л).

-Аз (Л) мукъа ду я мукъаза ду? (Мукъаза).

-Муьлханиг ду  кхоалг1а   аз ?(А).

-Аз (А) мукъа ду я мукъаза ду? (Мукъа).

-Маса аз ду ОЬЛА  дашехь? Маса элп ду? Маса еък1ов  хила еза схемин? Аьзнийн цхьанаэдаларш дуй дашехь? Муха билгалдоху  уьш  схеми т1ехь?Йилла схема.

С

Ц1 С

5. Сада1аран миноташ.

6. 1амийнарг  т1еч1аг1дар.

·        Предложенеш язъяр.

Уьн т1е  д1аязйо предложенеш.

         Тхан доьзал боккха бу. Сан да заводехь болх беш ву.

 Нанас лоьралла леладо.

-Д1аеша хьалхара  предложении. Шолг1аниг, кхоалг1аниг. Маса дашах лаьтта хьалхара предложени?Муьлханиг ду хьалхара дош? Шолг1а? Кхоалг1а? Доьалг1а?

-Д1аязъе предложенеш  шайн тептарш т1е.

·        Жима проект  яр.

Бераш, вай х1инца жима проект йийр ю. Аша  шайна Оь элпах лаьцна хаьарг  шаьш урокехь болх ма бара  д1анисде кехат т1ехь.

-Дуьххьара  муха девзира вайна  аз (Оь)? (Суьрташца болх беш).

-Муьлха суьрташ оьшу вайна ? (Оьпанан, оьланан).

-Д1алата де уьш. Оьпа , оьла  аьлча муьлха  аз хеза ? Аз буха яздо? (Къовларш юккъе).

-Д1аязде. Х1ун бос хила беза цуьнан? (Ц1ен).

-Х1унда? (Мукъа  аз ду).

-Муьлхачу элпаца билгалдо аз (оь) ? (Оь элпаца).

-Муьлха элпаш яздо книги т1ехь? (Зорбанан).

-Тептарш т1ехь? (Йозанан).

-Д1аязде уьш проект т1е.

-Хьанна  евза байт Оь элпах лаьцна? Д1аязъе .

-Хьанна хаьа х1етал-металш, кроссвордаш? Х1итта е уьш.

-Хьан дуьйцур дара  шеен балхах лаьцна?

7. Жам1 дар.

-Чакхъяккха  сан ойла:

Оьла ,оьпа , оьрси дешнашкахь хеза аз ….(Оь).

-Аз (Оь)   олуш багахула х1аваъ парг1ат арадолу, цундела иза  ду  …(мукъа).

-Аз (Оь) йозанехь билгалдо жима  , доккха а элпашца..(оь, Оь).

8. Рефлекси.

-Х1ун кхиамаш бехи аша?