16-г1а
урок.
Урокан ц1е: «
Йозанан жима а , доккха а элпаш р , Р яздар».
1алашо: йозанан жима а , доккха
а элпаш р , Р довзийтар. Уьш яздан 1амор.
Кхочушдан
лерина жам1аш:
1
.Предметни: берашна девзар ду йозанан жима а , доккха а элпаш
р , Р. 1емар ду уьш нийса а ,хаза а яздан.
2.
Метапредметни:
·
Регулятивни: берашна
1емар ду шайн белхан план х1отто. Хуур ду шайн планаца болх бан. 1емар ду
дешар т1ехь низам латто. Берашна 1емар ду шайн кхиамаш ган , царех
пайдаэца. Кхачамбацарш довза , уьш д1адаха.
·
Коммуникативни: берашна
1емар ду хьехархочун хаттаршна дуьззина , я дуьзаза жоьпаш дала. Берашна
1емар ду шайна оьшург хатта. Берашна хуур ду шайн кхиамех шайна хетарг
д1аала.
·
Познавательни: Берийн
алсамдер ду тидаме хилар , ойлаяр. Берашна 1емар т1е а ца хьовсуш хьехархочо
д1ааларца элпаш яздан, уьш довза.
3.
Личностни: берийн алсамдер ду дешаре лаам. Шайн болх
гуттара дика хилийта 1емар ду.
Урок
д1аяхьар.
1. Маршалла хаттар.
2. Дешаре шовкъ кхоллар.
·
Р элпах лаьцна байт 1амор.
-Стенах тера ду элп?
Диг ахь ира х1оттаде,
Т1аккха дикка ти дамбе:
Девзий хьуна лаьтташ дерг?
Диг ма дац и, ду элп Р.
(Хьехархочо д1аешарца 1амайо бераша байт).
-Стенах лаьцна ю и байт ? (Р элпах).
-Стенах тер аду бах элп Р? (Дагарх тера ду).
-Х1ун 1амор ду вай тахана? (Вайна девзар ду
йозанан жима а , доккха а элпаш р,Р).
3. 1алашо йовзийтар.
-Бераш
, вайна тахана седарчий деана . Цу седарчашна т1ехь яздина ду т1едахкарш.
Шайна деззачул схьаэца седарчий. Оцу т1ера т1едиллинарг кхочушдинчунна
дуьсур ду уьш.
(Бераша
седарчашна т1ера т1едахкаршка а хьовсуш шайн белхан план х1отта йо).
-Х1ун
кхиамаш бохур бу аша тахана? (Берийн жоьпаш).
-Вайна
тахана девза девзар ду йозанан жима а , доккха а элпаш р, Р.
1емар ду нийса а , хаза а и элпаш яздан. 1емарду йозанан жима а , доккха а
элпаш р , Р дешдакъошкахь яздан.
4. Йозанан жима а , доккха а элпаш с,С
довзийтар ,яздар.
-Бераш,
шайгара элпаш юкъара схьахаржа зорбанан жима а , доккха а элпаш р , Р
. Мичахь хуьлу зорбанан элпаш? (Книгаш т1ехь).
-Хьанна
девза шуна йозанан доккха а ,жима а элпаш р ,Р ? Схьагайта.
-Х1ара
йозанан жима элп р ду,х1ара йозанан доккха элп Р ду.
-Х1ун
кхиамаш бехи аша? (Суна девзи йозанан жима а , доккха а элпаш р , Р).
·
Йозанан жима элп р яздар.
(Хьехархочо уьн т1ехь гойту элп р
яздан).
-Т1адам
буьллу лакхарчу белхан мог1анна т1е , сиз хьокху лахарчу белхан мог1анна ,
г1оьнан мог1анна юккъе кхаччалц. Лечкъарг т1ехула хьалавог1у лахкрчу
белхан мог1анна т1е кхочуш , мог1анан кхоалг1а дакъа дисинчохь гу
буьллу. Гу т1ехула чувог1у лахарчу белхан мог1анна т1е кхочуш техкар
юьллуш хьалавоьду белхан мог1анна юкъа кхаччалц.
·
Тидаме хилар кхиор.
(Хьехархочо ша д1ааларца яздойту берашка
кхоъ элп р . Бераша шаьш толлу нийса яздина хилар.)
·
Тептарш т1ехь болх бар. Йозанан жима элп р
яздар.
-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Суна 1еми йозанан
жима элп р яздан).
·
Шарада .
-Бераш
, вай жима са а до1уш шарадаш толлур ду. Шарадашкахь довза деза къайлаха
долу дош. Цхьа элп хийцийча карадо иза.
-Цхьана
элпа чохь д1алевчкъина дешнаш схьалаха.
Хаза хьожа яржош,
Керт сов къагаеш,
Кхиадо со лардеш,
Эшахь, стоьл т1е х1иттош.
Хь элпаца беша додахь,
Т1ема дер ду со. (Роза - хьоза)
-Х1ун ю уьйтехь хаза хьожа а йолуш кхиош ерг?
(Роза).
-РОЗА дашера муьлха элп хийо деза ? (Р элп
хийцадо Хь элпаца).
-Муьлха дош хили? (Хьоза).
·
Йозанан доккха элп Р яздар.
(Хьехархочо уьн т1ехь
гойту Р элпан яздар).
Т1адам
буьллу лакхарчу белхан мог1анна , г1оьнан мог1анна юккъе. Охьавог1у
лахарчу белхан мог1анна т1е кхочуш техкарг юьллуш хьалавоьду тасалург
юьллуш. Юха т1адам буьллу лакхарчу белхан мог1анна т1е аьтту аг1ор
хьаьвзаш хьалавоьду, юха аьрру аг1ор д1авоьрзу , хьаьвзаш т1евог1у
лакхарчу белхан мог1анна.
-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Тхуна 1еми йозанан
доккха элп Р яздан).
5. Сада1аран миноташ.
Сурт дилларан урокана.
Тахана оха суьрташ дехки,
П1елгаш жимма к1аддели.
К1еззиг вай уьш ластор ду,
Юха а суьрташ дох кур ду.
Когаш - цхьаьна, когаш – д1асхьа,
Вай чутуху боккха хьостам.
·
(Бераша меллаша шайн куьйгаш хьаладохуьйту,
ластадо, когаш ту ху.)
6. Йозанан жима а , доккха а элпаш р , Р юкъахь
долуш дешдакъош кхоллар , уьш д1аяздар.
Хьехархочо уьн т1ехь яздеш гойту.
-Д1аяздо элп Р , т1ех1утту элп а.
Муьлха дешдакъа хили? (РА).
-Д1аязде и дешдакъош т1ептарш т1е.
-Д1аяздо элп Р, т1ех1утту элп о.
Муьлха дешдакъа хили? (РО).
-Д1аязде и дешдакъош т1ептарш т1е.
-Д1аяздо элп Р, т1ех1утту элп у.
Муьлха дешдакъа хили? (РУ).
-Д1аязде и дешдакъош т1ептарш т1е.
-Д1аяздо элп Р, т1ех1утту элп и.
Муьлха дешдакъа хили? (РИ).
(Дешдакъош яздо кегий , даккхий шина тайпана
элпашца х1иттош).
-Д1аязде и дешдакъош т1ептарш т1е.
-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Суна 1еми дешдакъош
яздан).
7. Жам1 дар.
-Муьлха элпаш язди аша? (Йозанан жима а , доккха
а элпаш р ,Р язди оха).
8. Рефлекси .
-Х1ун кхиамаш бехи аша? Хьан гулди уггар дукха
седарчий?
17-г1а
урок.
Урокан ц1е: «
Йозанан жима а , доккха а элпаш р , Р яздар».
1алашо: йозанан жима а , доккха
а элпаш р , Р кхин д1а а довзийтар. Уьш нийса яздарах долу
хаамаш шорбар.
Кхочушдан
лерина жам1аш:
1
.Предметни: берашна кхин д1а девзар ду йозанан жима а ,
доккха а элпаш р , Р. 1емар ду уьш нийса а ,хаза а яздан
дешнашкахь.
2.
Метапредметни:
·
Регулятивни: берашна
1емар ду шайн белхан план х1отто. Хуур ду шайн планаца болх бан. 1емар ду
дешар т1ехь низам латто. Берашна 1емар ду шайн кхиамаш ган , царех пайдаэца.
Кхачамбацарш довза , уьш д1адаха.
·
Коммуникативни: берашна
1емар ду хьехархочун хаттаршна дуьззина , я дуьзаза жоьпаш дала. Берашна
1емар ду шайна оьшург хатта. Берашна хуур ду шайн кхиамех шайна хетарг
д1аала.
·
Познавательни: Берийн
алсамдер ду тидаме хилар , ойлаяр. Берашна 1емар ду дийцар х1отто. Дешнийн
схеманаш а х1иттор ю бераша. Берашна девзар ду керла дош рема.
Берашна хуур ду предложени х1ун ю. 1емар ду предложении дешнех къасто.
Берашна хуур ду предложении доккхачу элпаца йолор , чаккхенгахь т1адам биллар.
3.
Личностни: берийн алсамдер ду дешаре лаам. Шайн болх
гуттара дика хилийта 1емар ду.
Урок
д1аяхьар.
1. Маршалла хаттар.
2. Дешаре шовкъ кхоллар.
·
Дог1у дош ала
-Аса д1айоьшу йоца байташ . Со сецча
т1етоха дог1уш долу цхьа дош.
Хила лаахь дег1ехь
ницкъ,
Доккхуш хила
шортта.... (Рицкъ).
Велахь партал,
вацахь сема,
Йодур ю хьан
говрийн .... (Рема).
Денош хоьрцуш
йоьду зама,
Тишлуш, корехь
лаьтта.... (Рама).
Юьхь д1аюьлуш, ц1андеш
хьаж,
1аьрбис ларйо
дийнан... . (Раж).
Тхан уьйт1ара
мокха г1аз
Иоду, бетташ когаш....
(Раз).
-Муьлха дешнаш туьйхи аша т1е? (Раз , раж ,
рама , рема , рицкъ).
-Муьлха дош ду шуна ца девзаш? (Рема).
-Рема –иза дуккха цхьана д1алаьхкина говраш ю.
-Х1ун ду аша т1етоьхначу дешнийн юкъара?
(Царна юьххьехь хеза аз (Р)).
-Йозанехь муьлхачу элпаца билгалдо аз (Р)? (Рр
элпаца).
-Х1ун 1амор ду вай тахана? (Вай 1амор ду
йозанан жима а , доккха а элпаш р, Р яздан).
3. 1алашо йовзийтар.
-Бераш
, вайна тахана седарчий деана . Цу седарчашна т1ехь яздина ду т1едахкарш.
Шайна деззачул схьаэца седарчий. Оцу т1ера т1едиллинарг кхочушдинчунна
дуьсур ду уьш.
(Бераша
седарчашна т1ера т1едахкаршка а хьовсуш шайн белхан план х1отта йо).
-Х1ун
кхиамаш бохур бу аша тахана? (Берийн жоьпаш).
-Вайна
тахана кхин девза девзар ду йозанан жима а , доккха а элпаш р, Р.
1емар ду нийса а , хаза а и элпаш яздан. 1емарду йозанан жима а , доккха а
элпаш р , Р дешнашкахь яздан. 1емар ду предложенеш язъян.
4. Йозанан жима а , доккха а элпаш яздар.
·
Тептарш т1ехь д1аязде элпаш.
-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Оха йозанан жима а ,
докха а элпаш язди).
·
Ч1АРА дешан схема х1оттор.
-Х1ара х1ун ю? (Ч1ара).
-Маса дешдакъа ду Ч1АРА дешан? (Шиъ).
-Муьлханиг ду хьалхара? (Ч1А).
-Шолг1аниг? ( РА).
-Оцу дешдакъошкахь аьзнийн цхьанаэдаларш дуй ?
(Ду).
-Муьлхачу дешдекъехь ду? (Шина а дешдекъехь ду).
-Схеми т1ехь муха билгалдоху иштта аьзнийн
цхьанаэдаларш? (Церан еък1овш ши бос болуш хуьлу).
-Муьлха аз ду Ч1Ч1АРА дашехь хьалхара? (Ч1).
-Аз (Ч1) мукъа ду я мукъаза ду? (Мукъаза ду).
-Муьлханиг ду Ч1ААРА дашехь шолг1а аз? ( А).
-Аз (А) мукъа ду я мукъаза ду? (Мукъа).
-Муьлханиг ду Ч1АРРА дашехь кхоалг1а аз? ( Р).
-Муьлханиг ду Ч1АРАа дашехь доьалг1а аз? ( А).
-Аз (А) мукъа ду я мукъаза ду? (Мукъа).
-Басар е шайгара схеманаш. (Цул т1аьхьа уьн
т1ехь гойту , нийса йина хилар толлуш).
-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Сунна 1еми дешан схема
х1отто).
5. Сада1аран миноташ.
6. 1амийнарг т1еч1аг1дар.
·
Дешнашшкахь элп р яздар.
(Хьехархочо уьн т1е д1аяздо).
-Тидам бе элпийн вовшех хиттаран. Муха хоьттина
элп о , р элпах ? ( О элпна лахара хьала сиз
дахьарца хоьттина).
-Д1аязбе и мог1анаш.
-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Тхуна 1еми дешнаш
яздан).
·
Ц1енааларш.
-Бераш , вай жимма са а до1уш , 1амор ду аз
(Р) ц1енанала шуна. Цунна лерина ду шардарш , царех ц1енааларш олу.
Ар - ара - ар - до л ад ел и... . (Ловзар)
Ор - ор - ор -ц1ийелла вайн... . (Помидор)
Ра - ра - ра - пеша таса... (Klopa)
Ро - ро - ро - ведда вог1у... . (Ламаро)
Ру - ру - ру -хьовзаде.... (Буру)
Ре - ре - ре - басар д1ало... . (Заре)
-Х1ун
кхиамаш бехи аша? (Суна 1еми аз (Р) ц1ена ала).
·
Фонетически
зарядка
-Говр муха сацайо?
(«Тр-р-р»)
(Х1ора бере шега-шега олуьйту).
7. Предложенеш х1иттор , уьш язъяр.
(Уьн т1е д1атуху суьрташ).
-Х1ара мила ву ? (Сулима )
-Х1ун до Сулимас? (Сулимас лам олу).
-Х1ун ю аша аьлларг? (Предложени).
-Маса дош ду оцу предложенехь? (Кхоъ ду).
-Муьлханиг ду хьалхара? (Сулимас ).
-Шолг1а? (Лам).
-Кхоалг1а? (Олу).
-Стенах лаьтта предложени? (Дешнех).
-Д1адеша дешнаш: олу , лам , Саламус. И дешнаш
предложени хир юй? (Берийн жоьпаш).
-И дешнаш предложении яц. Предложенехь моссо а
дош маь1ница дозаделла хила деза.
-Х1ара мила ву? (Саламу).
-Х1ун до Саламус? (Саламус лору).
-Х1ун ю иза ? (Предложени).
-Д1аязъе и предложенеш.
-Предложени муьлхачу элпаца йолайо? (Доккхачу).
-Х1ун юьллу чаккхенгахь? (Т1адам).
-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Тхуна 1еми предложенеш
язъян).
-Х1ун керланиг хии шуна? (Предложени доккхачу
элпаца йолор, чаккхенгахь т1адам биллар).
8. Жам1 дар.
-Муьлха элпаш язди аша тахана? (Элпаш Р,р).
-Муьлха аз билгалдо Р элпо? ( Аз (Р) билгалдо).
-Аз (Р) мукъа ду я мукъаза ду? (Мукъаза).
9. Рефлекси.
-Х1ун кхиамаш бехи аша ? Хьан бехи уггар
дукха седарчий?
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.