Конспект урока по башкирскому языку "Синонимы" (5 класс)

Тема. Синонимдар

Маҡсат: Синонимдар тураһында төшөнсә биреү,телмәрҙә синонимдарҙы актив ҡулланыу;

  яҙма һәм бәйләнешле һөйләү телмәрен,һүҙлек байлығын,хәтерҙе, иғтибарҙы үҫтереү;

   ил,ер,тәбиғәт яҙмышы өсөн һәр кемдә ыңғай сифат тәрбиәләү.

Йыһазландырыу:дәреслек,предметлы һүрәттәр.

                      Дәрес барышы.

1.Ойоштороу мәле.

-Һаумыһығыҙ! Ултырығыҙ!

2.Психологик инеш.

         Башҡорт  теле минең телем,

         Хөрмәтләйем мин һине,

         Матурлығың, нескәлегең

         Таң ҡалдыра бит мине.

-Ысынлап та, башҡорт теле нескә , бай һәм яғымлы.

3.Өйгә эште тикшереү.

-Йәмле яҙ етә. Дәфтәреңә матур яҙ!

 -Ниндәй һүҙҙәр ҡабатлана? Улар нисек атала?

-Йомаҡ  ҡойоу.

       «Йөҙ»тип тә әйтәләр миңә,                                                                           

       Булам кешелә, башта.

       Буламын дәфтәр,журналда,

       Хатта һәр бер китапта. (Бит-бит)

 Ауыҙ эсендә мин торам,

 Һүҙ һөйләп,тешкә тейеп.

Хәҙер менә башҡаса әйт:

«Икмәк киҫ әле »,-тиеп. (Тел-тел)

-Нимә ул омоним? (әйтелеше,яҙылышы тап килеп тә,мәғәнәләре менән айырылған һүҙҙәр)

4. Яңы тема

-Уҡыу мәсьәләһен  ҡуйыу.

1)  -Шиғыр юлдарын иғтибар менән уҡыйбыҙ.

     -.Ҡалын хәрефтәр менән бирелгән һүҙҙәргә иғтибар итәбеҙ.

*   Бер бите айҙай балҡыған,

     Бер бите көндәй яҡтырған.

         * Ҡурҡаҡ булмаҫ ир-батыр,

            Өркәк булмаҫ ир-батыр

* Йыры ла бар был илдең,

   Көйө лә бар был илдең.

          * Батша быны ишеткәс, 

             Ҡысҡырынған,екеренгән.

2)   -Был һүҙҙәр тураһында нимәләр әйтерһегеҙ.Уларҙың һүҙ төркөмөн билдәләгеҙ.

Балҡыған,яҡтырған- ҡылымдар.

Ҡурҡаҡ, өркәк-сифаттар.

Йыр,көй- исемдәр.

Ҡысҡырынған, екеренгән- ҡылымдар.

3) Һығымта.    * Мәғәнәләре яғынан бер-береһенә яҡын һүҙҙәр синонимдар була. Синонимдар телмәрҙе үҫтерә,байыта,тулыландыра.

5. Дәреслек менән эшләү.

-180-се күнегеү. Һәр төркөм һүҙҙәрҙең мәғәнәләрен аңлатыу.

-.Ул һүҙҙәр менән «сифат+ҡылым», «исем+ҡылым» һүҙбәйләнештәре яһап яҙыу.

 -181-се күнегеү. Бирелгән күп  мәғәнәле  һүҙҙәргә  синонимдар  яҙыу.

Өлгө:кәбән һалыу- ҡойоу, өйөү;

6.Телмәр үҫтереү.

-182-се күнегеү.Тексты иғтибар менән уҡығыҙ.

-.Ҡалын һүҙҙәрҙе синонимдар менән алыштырығыҙ.

- Ни өсөн йәштәргә : «Һеҙ Ватаныбыҙҙың таңы, өмөтө,киләсәге» тип мөрәжәғәт итәләр?.

7.Ғәмәли эштәр.Нығытыу.

1) Һүҙҙәрҙе уҡы.Синонимдар өҫтә:

БАТЫР-

АҠЫЛЛЫ-

ТЫУҒАН ИЛ-

ЙЫЛЫ-

МАТУР-

2) Һылыу, матур,гүзәл,һөйкөмлө,сибәр- һүҙҙәре менән һөйләмдәр уйла. Араҙан иң матурын яҙып алыу.

8)Йомғаҡлау.Рефлексив анализ.

-Бөгөн дәрестә нимәләр эшләгәнде ентекләп әйтеп сыҡ.

-Ниндәй һүҙҙәрҙе синонимдар тип әйтәбеҙ?

-Синоним һүҙҙәргә миҫалдар килтерегеҙ.

9) Баһалау.

10)Өйгә эш.183-сө күнегеү.

Илеш районы Үрге Йәркәй 

4-се урта мәктәбенең

5 а синыф уҡыусылары

менән дәресте  башҡорт

теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы

Ғәлләмова Гөлүсә Раил ҡыҙы үткәрҙе.

Краткое описание документа:

Тема.Синонимдар

Маҡсат: Синонимдар тураһында төшөнсә биреү,телмәрҙә синонимдарҙы актив ҡулланыу;

  яҙма һәм бәйләнешле һөйләү телмәрен,һүҙлек байлығын,хәтерҙе, иғтибарҙы үҫтереү;

   ил,ер,тәбиғәт яҙмышы өсөн һәр кемдә ыңғай сифат тәрбиәләү.

Йыһазландырыу:дәреслек,предметлы һүрәттәр.

                      Дәрес барышы.

1.Ойоштороу мәле.

-Һаумыһығыҙ! Ултырығыҙ!

2.Психологик инеш.

         Башҡорт  теле минең телем,

         Хөрмәтләйем мин һине,

         Матурлығың, нескәлегең

         Таң ҡалдыра бит мине.

-Ысынлап та, башҡорт теле нескә , бай һәм яғымлы.

3.Өйгә эште тикшереү.

-Йәмле яҙ етә. Дәфтәреңә матур яҙ!

 -Ниндәй һүҙҙәр ҡабатлана? Улар нисек атала?

-Йомаҡ  ҡойоу.