63-г1а
урок.
Урокан ц1е: «
Йозанан жима а , доккха а элпаш уь , Уь яздар».
1алашо: йозанан жима а , доккха
а элпаш уь , Уь довзийтар. Уьш шаьш а , дешдакъошкахь а ,
дешнашкахь а кхечу элпех хоьттина яздан 1амор.
Кхочушдан
лерина жам1аш:
1
.Предметни: берашна девзар ду йозанан жима а , доккха а элп
а уь , Уь . 1емар ду уьш нийса а ,хаза а яздан.
2.
Метапредметни:
·
Регулятивни: берашна
хуур ду шайн белхан план х1отто , оцу планан рог1алла а ларъеш йозанан
кхиамаш баха. Берашна 1емар ду шайн дешар кхиамаш дика хуьлучу аг1ор д1адахьа.
1емар ду шайн кхиамаш ган , царех пайдаэеца , кхачамбацарш д1ататта.
·
Коммуникативни: берашна
1емар ду хьехархочун хаттаршна дуьззина я доца жоьпаш дала. 1емар ду шайна
оьшург хата, луург д1аала. Берашна 1емар ду шайн кхиамех лаьцна дериг д1аала.
·
Познавательни: берийн
алсамдер ду дешнаш довзар , тидаме хилар , меттан говзалла. Берашна девзар
ду керла дешнаш.
3.
Личностни: берашна луур ду нохчийн мотт дика 1амо. Шайн
амалехь диканиг , г1иллакхениг кхиор ду бераша.
Урок
д1аяхьар.
1. Маршалла хаттар.
2. Дешаре шовкъ кхоллар.
·
Ловзар: «Дог1у дош ала!».
-Бераш, аса д1айоьшу кегира байташ , со сецча аша
т1етоха маь1ница дог1уш долу дош.
Ма
даий вай маьлхан х1уш,
Школа
ц1анъеш ма дац ....(Уьш)
То мел йи ас говран нуьйр,
Ч1аг1луш ю тхойшиннан ....(Уьйр).
Юьстах
бели, те1аш астаг1,
Жаюкъаражима
....
(Уьстаг1)
Баьккхина ши б1аьрг шен хьет1е
Хьоькху мохь цо, екош .... (Уьйт1е)
Пеша
тесна йоккха гуьйриг
Луьстур
бу ас т1ерг1ан .... (Уьйриг)
-Муьлха
дешнаш туьйхи аша т1е? (Уьйт1е, уьйриг , уьш, уьйр).
-Х1ун ду церан юкъара? (Царна юьххьехь
хеза аз (Уь).
-Аз (Уь) муьлхачу элпашца билгалдо
йозанехь? (уь,Уь).
3. 1алашо йовзийтар.
-Бераш
, таханлера т1едахкарш ду туьркийн суьрташ ч1охь. Шуна дукха езий туьркаш?
Цхьацца туьрк схьа а оьцуш шаьш бен болу болх билгал баккха. Х1ун кхиамаш
бохур бу аша тахана?
-Вайна
тахана девзар ду йозанан жима а , доккха а элпаш уь , Уь. 1емар
ду и элпаш ша-ша а , дешдакъошкахь а , дешнашкахь а кхечу элпашца хоьттина
яздан.
4. Йозанан жима а , доккха а элпаш уь , Уь
довзийтар , яздар.
·
Йозанан жима а , доккха а элпаш уь , Уь довзийтар.
-
Бераш , муьлха элпаш девзира вайна яханчу урокехь?( уь , Уь).
-Схьагайта
шайгарчу элпаш юккъехь зорбанан жима элп уь, доккха элп Уь.
-Хьанна
девза йозанан жима элп уь? Схьагайта и. Йозанан доккха элп Уь
? Схьагайта.
-И
ши элп цхьатера ду я тайп-тайпана ду? (Цхьатера ду)
-Маса
хьаьрках пайдаэцна элп Уь яздеш? (Шина хьаьрках).
-Муьлханаш
ю уьш? (У , ь).
-Элп
Уь цхьалха ду я шалха ду? (Шалха ду).
·
Фонетически зарядка.
-Н1аьна муха кхойкху?
(«1уь-1а-ре-1уь»)
-Муьлха аз хеза ? (Уь).
-Аз
(Уь) мукъа ду я мукъаза ду? (Мукъа).
·
Йозанан жима элп уь яздар.
(Хьехархочо
тептарш т1ехь яздина хила деза элп уь. Уьн т1ехь а гойту элп уь
муха яздан деза).
уь уь
уь уь уь уь уь уь уь у
-Д1аязде элпаш шайн тептарш т1е.
-Х1ун кхиамаш бехи аша?
·
Йозанан жима элп уь яздар.
туь дуь буь куьй
суьй
-Хьан т1едузар дара дешдакъа ТУЬ? (ТУЬХА).
-Дешдакъа ДУЬ? (ДУЬРА).
-Дешдакъа ОЬЗ? (Оьзда).
-Дешдакъа БУЬ? (БУЬЙРА).
-Дешдакъа СУЬЙ? (СУЬЙРЕ).
-Д1адеша
дешдакъош. Д1аязде уьш шайн тептарш т1е.
-Х1ун
кхиамаш бехира аша?
·
УЬСТАГ1 дешан схема х1оттор.
-Х1етал-метал хаьийла шуна:
Хьуьнчохь а,
арахь а кетар лелош?
(Уьстаг1)
TIapгIa
къажбеш
а,
к1ади деш а яц,
амма адамна т1е
бедар юху? (Уьстаг1).
-Х1ун ю иза? (Уьстаг1).
-Маса дешдакъа ду УЬСТАГ1 дешан? (Шиъ).
-Муьлахниг ду хьалхара? (Уьс).
-Шолг1а? (Таг1).
-Муьлханиг ду хьалхара аз? (Уь).
-Аз (Уь) мукъа ду я мукъаза ду?
(Мукъа).
-Муьлханиг ду шолг1а аз? (С).
-Аз (С) мукъа ду я мукъаза ду?
(Мукъаза).
-Муьлханиг ду кхоалг1а аз? (Т).
-Аз (Т) мукъа ду я мукъаза ду?
(Мукъаза).
-Муьлханиг ду доьалг1а аз ?(А).
-Аз (А) мукъа ду я мукъаза ду?
(Мукъа).
-Муьлханиг ду пхоьалг1а аз? (Г1).
-Аз (Г1) мукъа ду я мукъаза ду?
(Мукъаза).
-Маса
аз ду УЬСТАГ1 дашехь? Маса элп ду? Маса еък1ов хила еза схемин? Аьзнийн цхьанаэдаларш
дуй дашехь? Муха билгалдоху уьш схеми т1ехь?Йилла схема.
-Х1ун кхиамаш бехи аша?
5. Сада1аран миноташ.
Бераш:
- Уьнт1епхьид, уьнт1епхьид,
Т1улган ц1а т1ехь лелон пхьид,
Мичахь лелаш хьо яра,
Ловза ма ца еара?
Уьнт1епхьид:
- Х1орда чохь со
лелара,
К1орнеш хи чу сайн яьхна:
Нека дан уьш 1амийра,
Куьйгаш, когаш детташ,
Хи чохь даим сетташ:
Аркъал, бертал, пел доьрзуш,
Нека дора хих ца 1ебаш.
Уьнт1епхьид а хоржий, бераш класса
чухула дуьилало цунна т1аьххье, цо дийриг а деш: нека до мотгуьйтуш, куьйгаш д1аса алестош, аркъал сетташ, охьате1аш, aгlop доьрзуш.
6. Йозанан
жима элп уь дешнашкахь яздар.
·
Дешнаш йозанан жима элп уь яздар.
Уьн т1е д1аяздо дешнаш.
Куьзга , уьстаг1
, буьрка,туька , туьха, уьйриг.
-Д1адеша
и дешнаш. Маса дешдакъа ду БУЬРКА дашехь? Муьлханиг ду хьалхара ? Шолг1а?
(Иштта толлу важа дешнаш).
-Д1аязде
и дешнаш тептарш т1е дешдакъошка а доькъуш.
-Шина
тобане декъа и дешнаш. Муьлха дешнаш далийна аша хьалхарчу тобане?(Куьзга, туька,
туьха, буьрка).
-Муьлхачу
билгалонашца далийна аша уьш цхьана тобане? (Царна юккъехь элп уь ду).
-Муьлха
дешнаш далийна аша шолг1ачу чу тобане?(Уьйриг, уьстаг1).
-Муьлхачу
билгалонашца далийна аша уьш цхьана тобане? (Царна хьалхахь элп уь ду).
-Х1ун
кхиамаш бехи аша?
·
Предложенеш
язъяр.
Уьн
т1е язйо предложенеш.
Хьуьнахула
едда йоьдура пхьагал. Цунна гира цхьогал.
-Д1аеша
хьалхара предложени. Маса дашах лаьтта иза? Муьлханиг ду хьалхара дош? Шолг1а?
Кхоалг1а? Доьалг1а?Муха къастайо предложенеш вовшех йозанехь? Муьлхачу элпаца
яздо предложенехь хьалхара дош?
7. Жам1 дар.
-Муьлха элпаш девзира шуна? (Йозанан жима а ,
доккха а элпаш уь, Уь).
-Уь элпо муьха аз билгалдо? (Уь)
-Аз (Уь) мукъа ду я мукъаза
ду?(Мукъа ду).
-Муьлхачу дешнашкахь хеза аз (Уь).
8. Рефлекси.
-Х1ун кхиамаш бехира аша?
64-г1а
урок.
Урокан ц1е: «
Йозанан жима а , доккха а элпаш уь , Уь яздар».
1алашо: йозанан жима а , доккха
а элпаш уь , Уь кхин д1а а довзийтар. Уьш шаьш а ,
дешдакъошкахь а , дешнашкахь а кхечу элпех хоьттина яздан 1амор.
Кхочушдан
лерина жам1аш:
1
.Предметни: берашна кхин д1а а девзар ду йозанан жима а ,
доккха а элп а уь , Уь . 1емар ду уьш нийса а
,хаза а яздан.
2.
Метапредметни:
·
Регулятивни: берашна
хуур ду шайн белхан план х1отто , оцу планан рог1алла а ларъеш йозанан
кхиамаш баха. Берашна 1емар ду шайн дешар кхиамаш дика хуьлучу аг1ор д1адахьа.
1емар ду шайн кхиамаш ган , царех пайдаэеца , кхачамбацарш д1ататта.
·
Коммуникативни: берашна
1емар ду хьехархочун хаттаршна дуьззина я доца жоьпаш дала. 1емар ду шайна
оьшург хата, луург д1аала.
·
Познавательни: берийн
алсамдер ду дешнаш довзар , тидаме хилар , меттан говзалла. Берашна девзар
ду керла дешнаш.
3.
Личностни: берашна луур ду нохчийн мотт дика 1амо. Шайн
амалехь диканиг , г1иллакхениг кхиор ду бераша.
Урок
д1аяхьар.
1. Маршалла хаттар.
2. Дешаре шовкъ кхоллар.
-Х1етал-метал хаьийла шуна:
Х1ои чуьра схьайолушшехь
хи
чу
йоьдург? (Уьнт1епхьидан к1орни)
Шена
т1ехь т1улган ц1а лелошерг? (Уьштепхьид)
-Х1ун ю иза?
(Уьнт1е пхьид).
-Х1ун
ю уьнт1епхьид? (Берийн жоьпаш).
-Муьлха
аз хеза УЬНТ1ЕПХЬИД дешан юьххьехь? (Уь).
-Кхин
хьан далор дара аз (Уь) хьалхахь долуш масалаш? (Уьйриг).
3.
1алашо йовзийтар.
-Бераш
, таханлера т1едахкарш ду туьркийн суьрташ ч1охь. Шуна дукха езий туьркаш?
Цхьацца туьркаш схьа а оьцуш шаьш бен болу болх билгалбаккха. Х1ун кхиамаш
бохур бу аша тахана?
-Вайна
тахана кхин д1а адевзар ду йозанан жима а , доккха а элпаш уь , Уь.
1емар ду и элпаш ша-ша а , дешдакъошкахь а , дешнашкахь а кхечу элпашца
хоьттина яздан.
4.
Йозанан жима а , доккха а элпаш уь , Уь яздар.
·
Йозанан жима элп уь д1аяздо тептарш т1е.
уь уь уь
уь уь
-Х1ун кхиамаш бехи аша?
·
Йозанан доккха элпаш Уь яздар.
(Хьехархочо уьн т1ехь гойту , муха яздан деза
йозанан доккха элп Уь ).
Уь Уь Уь Уь Уь Уь
Уь Уь Уь Уь Уь Уь Уь Уь
-Д1аязде элп Уь тептарш т1е.
-Х1ун кхиамаш бехи аша?
·
Харжаман диктант.
-Бераш , уьн т1ехь долчу дешнашна юкъара
схьаязде Уь шайна юьххьехь дерш.
1уьйре, суьйре , гуьйре, Куьйра, аьхке , оьзда, дуьра ,
туьха.
-Уь элпана буха сиз хьакха.
-Х1ун кхиамаш бехи аша?
·
УЬЙРИГ дешан схема х1оттор.
Шарадаш
Массарна
а со девзаш ду:
Урчакх
т1ехь со хьовзадой,
Юха, луьстуш, авгол бой,
Т1ерг1ан пасаташ а йой,
Берийн
кога уьш юху.
Вай
йийцинчу х1уманна
Хьалха
Г ахь диллахь,
Диттах
яьлларг сох хир ю. (Уьйриг - гуьйриг)
Адамаш
вовшехдетташ, барт беш
Даим
лелаш со ма ю,
Нагахь
хьалха Н ахь диллахь,
Говран г1ирс
а хир ма бу(Уьйр –нуьйр).
-Х1ун ю юйцург? (Уьйриг , гуьйриг, уьйр , нуьйр).
-Маса дешдакъа ду УЬЙРИГ дешан? (Шиъ).
-Муьлханиг ду хьалхара? (УЬЙ)
-Шолг1а? (РИГ).
-Муьлханиг ду хьалхара аз ?(Уь).
-Аз (Уь) мукъа ду я мукъаза ду?
(Мукъа).
-Муьлханиг ду шолг1а аз? (Й).
-Аз (Й) мукъа ду я мукъаза ду?
(Мукъаза).
-Муьлханиг ду кхоалг1а аз ?(Р).
-Аз (Р) мукъа ду я мукъаза ду?
(Мукъаза).
-Муьлханиг ду доьалг1а аз ?(И).
-Аз (И) мукъа ду я мукъаза ду?
(Мукъа).
-Муьлханиг ду пхоьалг1а аз ?(Г).
-Аз (Г) мукъа ду я мукъаза ду?
(Мукъаза).
-Маса аз ду УЬЙРИГ дашехь? Маса элп ду? Маса
еък1ов хила еза схемин? Аьзнийн цхьанаэдаларш дуй дашехь? Муха билгалдоху
уьш схеми т1ехь?Йилла схема.
-Х1ун кхиамаш бехи аша?
5. Сада1аран миноташ.
П1елгаш
Оха язди, дукха язди,
Йозанотхан п1елгаш к1адди.
П1елгаш, 1адда ма 1елаш,
Хьалхий-т1аьхьий идалаш.
Кхийса-кхийса-кхийсалуш,
Ида,ида, к1ад ца луш.
Мохо бецаш лестайо,
Д1а а,схьа а техкайо.
П1елгаш, мохах шу ма кхера,
Ловза лелхаш, шайн сакъера.
(П1елгаш метах дохуш
йоьшу xlapa
байташ)
Х1орш ма бу сан г1оьнчий:
Кегий к1ентий, йо1арий.
Хьайна лаахь, шина декъе
Берзош, уьш ахь бекъа:
Лаахь - иштта, лаахь - вуьшта,
(Куьйгашхьала а
дохуьйтий,
0ьг1аз гlyp бац цкъа а!
п1елгаш шина
декъедоькъуш,
байташ
йоьшу).
6. 1амийнарг т1еч1аг1дар.
·
Предложенеш язъяр.
Уьн т1е д1аязйо предложенеш.
Хьавас хьелий
1алашдо. Куьйра 1у ву.
-Д1аеша хьалхара предложении. Шолг1аниг,
кхоалг1аниг. Маса дашах лаьтта хьалхара предложени?Муьлханиг ду хьалхара дош?
Шолг1а? Кхоалг1а?
-Д1аязъе предложенеш шайн тептарш т1е.
·
Жима проект яр.
Бераш, вай х1инца жима проект йийр ю. Аша шайна
Уь элпах лаьцна хаьарг шаьш урокехь болх ма бара д1анисде кехат т1ехь.
-Дуьххьара муха девзира вайна аз (Уь)?
(Суьрташца болх беш).
-Муьлха суьрташ оьшу вайна ? (Уьстаг1 , уьйриг).
-Д1алата де уьш. УЬСТАГ1 , УЬЙРИГ аьлча муьлха
аз хеза ? Аз буха яздо? (Къовларш юккъе).
-Д1аязде. Х1ун бос хила беза цуьнан? (Ц1ен).
-Х1унда? (Мукъа аз ду).
-Муьлхачу элпаца билгалдо аз (Уь) ? (Уь элпаца).
-Муьлха элпаш яздо книги т1ехь? (Зорбанан).
-Тептарш т1ехь? (Йозанан).
-Д1аязде уьш проект т1е.
-Хьанна евза байт Уь элпах лаьцна? Д1аязъе .
-Хьанна хаьа х1етал-металш, кроссвордаш? Х1итта е
уьш.
-Хьан дуьйцур дара шеен балхах лаьцна?
7. Жам1 дар.
-Чакхъяккха сан ойла:
Уьстаг1, уьйриг дешнашкахь хеза аз ….(Уь).
-Аз (Уь) олуш багахула х1аваъ парг1ат арадолу,
цундела иза ду …(мукъа).
-Аз (Уь) йозанехь билгалдо жима , доккха а
элпашца..( уь, Уь).
8. Рефлекси.
-Х1ун кхиамаш бехи аша?
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.