Конспект урока по ингушскому языку

Ингушский язык 4 класс.   

Дега гарга ба хьосона,

Са хьамсара наьна мотт,

Дега  говзал сонна енна,

Бицлургбоаца г1алг1ай мотт… 

 (Хамхоев А).

Урока тема: Белгалдош (кердадаккхар).

Лоарх1амаш: 1. Белгалдешах бола кхетамч1оаг1бар;

2.Метта навыкаш дег1айоалаер. 

3. Наьнаметтацарабезамсовбаккхар.

 Карт.№1

 Т1адамашта меттацигатовш дола дешашувттадеш хьат1аязде.

Байракх…                               буц…

лаьтта…                                  хох….

малх…                                   шекар…

  шовда…                              иккаш…

хьарг1а…                              сурилг…

Карт.№2

 Укхдешаех предложении е.

Синтаксически  тохкамбе.

Лоалахочо, са, д1алора, декхар, ханнахьа.

Хьех. Бераш,хьажалукх муг1арашка.

Ховш  да  дарз  хьекхаргда   сона,

Т1аухаргья  1аьржа  бийсаш,-

ГIалгIай литература   Урок № 42                                                                                   02.03.2016г.

 «Из лакха лоам санна

Да шоана лакха

Вай хьалкхедаьча вай

ноаной сий»

Лоарх1ам: Дешархошта  фаьлга чулоацам бовзийтар;

Шаьра къоастадеш дешара навыкаш лакхъяр;

Дешархой ноаной ларх1а ,цар сий де 1омабар,наьнаца безам кхебар.

Гойтара г1ирс: презентации,поэта сурт,дешархоша дехка наьна сурташ.

Урока никъ:

1.   Урока кийчо яр.

2.   2.Ц1аг1ара болх тахкар.

Хьехархо:  Бераш фу деннадар шоана ц1аг1а?

Дешархо: Чахкиев С. Кхолламах лаьца, Озиев Салмана язъяь “Дека Эздел» дагахьа 1омае .

Хьехархо: Дика да,х1анз вай ладувхаргда Чахкиев С. Кхолломахи вахарахи лаьца  дувцарга.

Хьан бувцаргба   Чахкиев С. Яздаь «Трасса»  яхача дувцара чулоацам?

3..Хьехархочун хаттараш.

1. Малаг1а да укх байта керттера ма1ан?

2.Малаг1ча муг1рашца белгал боах автаро даьсса хабараш дувцараш?

Хьехархо: Бераш,укхаз вайна хьагу е къаракъ а менна е машен сиха лаларах наха деш дола зуламаш. Шейоа ткъовро д1а а яьккха бис ахи сана вус Х1арон ше цхьаь,цу тайпара нах вайна юкъе нийсбаларах.

              4. Керда тема хьехар.

Бераш,дика лоарх1аме  моттиг д1алоац  Чахкиев Са1ида кхоллама юкъе нанна хетаяьча байташа.

Царех ца1 тахан вайна урока йовзаргья.

Ладувг1алаш укх байтага.

Чахкиев Са1ид «Нана».

Бера тара хетт вай лаьтта

Ага илли ала.

Бер мо делхаш гу вай лаьтта

-Нана оарцаг1ъяла!

Ч1оаг1а дац са  ага ,нана,

Доал из деха дала.

Ч1оаг1а дац са ага ,нана,

Нана оарцаг1ъяла!

Бомбаш яда са ага т1а,

Эхкаяц уж маьла.

Бомбаш яда са ага т1а,

Нана оарцаг1ъяла!

Кулгаш кхачац уж д1аяха,

Низ бац юстардала.

Г1овтта, ва нах,г1овтта,г1овтта,

Шевар оарцаг1вала!

Хьехархо:

1.Бераш,из ага илли хилар бахьанаш белгалонаш хьан ювцаргья?

Дешархо: нанас ший бер тхьовсош мо,вай лаьтта машар,сатем лорабу вай а. Цудухьа йоах авторо : «Бера тара хетт вай лаьтта».

4.     Малаг1а кхайкарал ду поэта?

Дешархо:

Поэта беррига нах т1абех ,шевар цхьана оарцаг1ваьнна т1емах мохк лорабара.

Хьехархо:

Нийса да. Нанна хетадаь малаг1а кицаш довз шоана?

Дешархой:

1.Нанас бера тохача хана,т1оара к1ал г1айба бехк.

2.Нанас во1 кхеву,дас цох къонах ву.

3. Нана бирса т1акъоарзадаь б1аргаш ,сердал йоацаш дахаргда.

Хьехархо: (Дала лорадолда вай  нанна б1аргаш т1акъоарзадеча балех.)

5.Бераш,шоана а йовза хургья кхыча йоазанхоша ноаношта хетаяь байташ.

Хьан ешаргья вайна уж?

1.   «Наьна дог»

2.   «Нана,баркал хилда хьона».

3.   «Са нана». 

 4.    «Хьамсара нана»

Хьехархо:  Дика да ,бераш ,хоза муг1араш дар оаш вайна дийшараш. Баркал шоана.

Иштта вайна юкъе нийслу наьна дог дохадераш а. Зязиков Б. « Г1ожа дегаш» яхача дувцар т1ара цхьа дакъа гойтаргда вайна дешархоша.  (Сценка)

Хьехархо: Цхьанне коа ма нийслойла нанна а во1а а юкъе юкъ йолларгйола нус.

5.  Бераш, шоана довзий наьнацара безамах лаьца дыно дувцаш х1ама?

Дешархоша дувц.

Хьехархо: Бераш,тахан уроках оаш кхетадир аьнна хетт сонна «нана» яха дош мел лоарх1аме да.

Цун хам баь даргдий хьог1 аьнна уйла шун кертача ессай аьнна хеталу. Шоай ноаной сийдар,наьнацара безам кхебар-из шун декхар да.

7.Урока чулоацама корта бар.

8.Ц1аг1а бе болх балар. «Нана» яха байт дагахьа 1омае.

«Са хьамсара нана» яхача темах лоацца сочинении язъе.

Баркал хилда шоана ,бераш,1адика хийла шун.