Краткое описание документа:
Сынып: 5 Уақыты:
Сабақтың тақырыбы: Адамның шығу тегі,әлемнің пайда болуы туралы қазақ аңыздары, адамның шығу тегі туралы ғылыми көзқарастар, Қазақстан территориясындағы ежелгі адамдар
Сабақтың мақсаттары:
Білімділік: Оқушыларға адамның пайда болуы туралы эволюциялық және діни ілімдердің қалыптасуы, даму тарихы және адамның даму сатысы туралы білім беру.
Дамытушылық: Оқушылардың картамен жұмыс істеу дағдыларын, өз ойын еркін жеткізе білу, дәлелдей білу біліктілігін дамыту.
Тәрбиелік: Оқушыларды «Адамды адам еткен еңбек» деген нақылдың үлгісімен еңбексүйгіштікке,адамның пайда болуы туралы діни түсінікті қалыптастыра отырып имандылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдістері: әңгімелеу, тест, мәтінмен жұмыс, мағынаны табу, кесте толтыру
Сабақтың көрнекілігі: ҚР-ның саяси-әкімшілік картасы, суреттер, адамның даму сатысы
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру бөлімі. (5 мин.)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.
1. Тарихи деректер қандай түрлерге бөлінеді?
2. Ауызша және жазбаша деректерге не жатады?
3. Археологиялық деректер дегеніміз не?
4. Этнографиялық деректер дегеніміз не?
5. Нумизматика, геральдика, бонистика, антрополгия көмекші тарих пәндері нені зерттейді?
6. Ертеде адамдарға жазу не үшін қажет болды?
7. Пиктография, иероглиф дегеніміз не?
8. Алфавит қалай дүниеге келді?
9. Пергамент, папирус дегеніміз не?
10. Кітап басуды кім ойлап тапты?
11. Қандай тарихи еңбектерді білесіңдер?
ІІІ. Жаңа тақырыпты түсіндіру. Сабақтың жоспары:
1) Адамның пайда болуы туралы.
2) Жаратушы туралы аңыздар.
3) Адам туралы ілімдердің дамуы.
4) Адамның пайда болуы мен дамуы.
5) Адам баласы қазақ жерінде.
Терминдермен жұмыс.
Тотем – рулық қоғамдағы адамдар тобының шығу тегін жануарларға, өсімдіктерге немесе табиғат құбылыстарына байланыстыруы.
«Миға шабуыл» Тәңірі Құдай Алла
Адамның ата-тегі: Адам ата мен Хауа ана. Балалары: Қабыл мен Әбіл.
Тірек-сызбамен жұмыс.
«Хомо хабилис» - «Епті адам» - гоминид пен австралопитек
«Хомо эректус» - «Тік жүретін адам» - питекантроп пен синантроп
«Хомо сапиенс» - «Саналы адам» - неандертальдық пен кроманьондық
Кестені толтыру. Адамның пайда болуы.
Алғашқы адамдар
Табылған жері
Өмір сүрген уақыты
Гоминид-адам тектес
Африка мен Азия
2,5-3 млн. жыл бұрын
Австралопитек- «оңтүстік адамы»
Олдувай шатқалы, Кения, Шығыс африка, 1924 жылы
Питекантроп- «маймыл тәрізді адам»
Б. з. б. 800-500 мың жыл бұрын
Синантроп-«қытай адамы»
Қытай Чжоу-коу-дянь үңгірі, 1927жылы
Неандертальдық
Б. з. б. 200-40 мың жыл бұрын
Кроманьондық
Франция, Кро-Маньон үңгірі
Картамен жұмыс. Алғашқы адамның табылған жері: Жамбыл облысы Қаратау маңында, 1958 жылы - археолог Х. Алпысбаев
IV. Сабақты бекіту.
1) «Тотемизм» деген не?
2) Адамның пайда болуы туралы қандай діни аңыздарды білсіңдер?
3) Ч. Дарвиннің эволюциялық теориясына сенесіңдер ме?
4) Алғашқы адамның қаңқасы Қазақстанның қай жерінен табылды?
V.Қорытынды.
I. Білемін
Білдім
Білгім келеді
II.
III.
Үй тапсырмасы: §13 мазмұндау.
Тексерілді _____________
