Конспект урока по крымскотатарскому языку на тему: "Исимлер келиш ялгъамаларынен тюрленюви." 4 класс

18,12,17                                  Ана тили

Мевзу : Исимлер келиш ялгъамаларынен тюрленюви.

Меселелер: келишлер акъкъында малюматларны бермек; эр бир келишнинъ анълаткъан манасыны, тюрленген ялгъамаларнен, джевап берген суаллеринен таныш этмек; джумлелерде исимлерни догъру келиште къуланмакъ, келишлернинъ ялгъамаларны догъру язмакъ.

Планлаштырув нетиджелери : бильгилерни теренлештирмек; ана тилине севги ве меракъ догъурмакъ; озь фикирни догъру ве толлу анълатмакъ; бераберликте  меселени чезмек, бир-бирине ярдым этмек.

Дерснинъ кетишаты

1.     Тешкилий дакъкъа

2.     Бильгилерни актуаллештирюв

Темиз язув дакъкъа

Тахтада асылгъан сезлер. Оджа талебелерден сорай, берильген сезлерде насыл ариф сакъланды?

_юльбер, _евир, _остлукъ.

Д д  Д д Д д  Д д Д д  Д д Д д  Д д Д д  Д д Д д  Д д

До, де, ид, эд,юд, ад.

- Келинъиз хатырлайыкъ, насыл лугъат сезлерини сиз бу арифнен билесиз.

Л.д.(тахтагъа талебелер бирер-бирер чыкъалар)

 Деръал, дюльбер, дёрт, дюльгер, дефтер.

3.     Эсас   бильгилерни   фааллештирюв.

-  Неге биз исим  деймиз?(предметини бильдире)

- Насыл сайыларны билемиз? (текликте ве чокълукъта)

- Насыл категориялары?( хас ве джыныс исимлер)

4.     Мевзугъа кириш

Сезлерде умумий къысымларыны къайд этиньиз:

КЪАЛЕМ

КЪАЛЕМНИНЪ

КЪАЛЕМГЕ

КЪАЛЕМНИ

КЪАЛЕМДЕ

КЪАЛЕМДЕН

- Не ичюн бу сезлер башкъаджа язылгъан?

- Эр бир сезге суаль къоюнъыз.

- Дерсимизнинъ макъсадыны айтмагъа олурсынъыз?

5. Янъы мевзуны илян этюв

Оджа балаларгъа презентацияны корьсете.

КЕЛИШЛЕР

Баш  келиш                                        Ким?  Не?

Саиплик  келиши                               Кимнинъ?  Ненинъ?

Догърултув  келиши                         Кимге?  Неге?  Къайда?

Тюшюм  келиши                               Кимни?  Нении?

Ер  келиши                                         Кимде?  Неде?  Къайда?

Чыкъыш  келиши                              Кимден?  Неден?  Кайдан?  

6.Дерсликтен чалышув.

Талебелер дерсликте олгъан къаидени окъуйлар. с.86

Сез тамырынынъ сонъки эджасында созукъ сес къалынъ олса , онъа къалын сесли ялгъама къошулыр.

Сез тамырынынъ сонъки эджасында индже созукъ сес олса , онъа индже сесли ялгъама къошулыр.

Сёзнинъ  сонъунда  сагъыр  сеслер ( к, къ, п, с,  т,  ф,  х,  ч,  ш,  щ )  олса догърултув,  ер  ве чыкъыш  келишлеринде  -къа,  -гъа,  -ке,  -та,  -тан,  -тен  аффикслери  къошула.

Меселя :   ЭЛЕК+КЕ,  ЭЛЕК+ТЕ,  ЭЛЕК+ТЕН.

                    КЪАЗЫКЪ+КЪА,  КЪАЗЫКЪ+ТА,  КЪАЗЫКЪ+ТАН.

                    МАКЪАС+КЪА,  МАКЪАС+ТА,  МАКЪАС+ТАН.

                    СЕС+КЕ,  СЕС+ТЕ,  СЕС+ТЕН.

Лугъат иши

КЪАЗЫКЪ – ДЕМИРНЕН ЯСАЛГЪАН  БИР ПАРЧА(ЖЕЛЕЗНЫЙ КОЛ)

Раатлыкъ дакъкъасы

7. Дерсликтен чалышув.

С.87,  мешгъулиет 163

Оджа талебелерге карточкаларны даркъата.

Текст устюнде чалышмакъ. Сезлерни керекли келишке чевирип дефтерлеринъизге язып алынъыз.

Биз  Судакъ,    Алушта,  Акъяр,  Кефе  шеэрлеринде  олдыкъ.  Судакъ…,  Алушта….,  Акъяр….  ве  Кефе….  талебелеринен  таныш  олдыкъ.  Шимди  биз  Судакъ.. , Алушта…,  Акъяр…  ве  Кефе… мектюп  язып  турамыз.  Биз  Судакъ…,  Алушта… ве  Кефе…  пек  бегендик.      

8. Рефлексия

- Нени биз яхшы огрендик?

- Нени бегендинъиз?

Талебе, оджа. (карточкаларнен чалышув)

- Бу  сёзлер  келишлерде  насыл  языла?  Язып  алынъыз.

9  Дерснинъ нетиджеси

-Бугуньки  дерсимизде  насыл  мевзунен  таныш олдыкъ ? -  Эпсинъиз дерсте яхшы чалыштынъыз. Аферин.

10.Эв вазифеси

85 саифе, 160  мешгъулиет, келишлерни бельгиленъиз

Баалав