Конспект урока-викторины “Счастливый случай” (Дәрес-викторина “Бәхетле очрак”) для 8 класса на татарском языке

Дәрес-викторина

“Бәхетле очрак”.

(район семинарында күрсәтелгән ачык дәрес конспекты)

8 сыйныф.

Шакирова Г.Г.

Тема: “Дүртпочмаклар”

Дәрес тибы: гомумиләштерү дәресе.

Оештыру формасы: викторина “Бәхетле очрак”

Максат:

– укучыларның “Дүртпочмаклар” темасын үзләштерү дәрәҗәләрен билгеләү, белемнәрне системалаштыру, гомумиләштерү, теоретик белемнәрнең гамәли яктан кулланылу мөмкинлеген бәяләү;

–                   логик фикерләү сәләтен, математик сөйләм телен үстерү;

–                   төгәллек, пөхтәлек, җитезлек тәрбияләү.

Җиһазлау: биремле карточкалар, түгәрәк, квадрат, өчпочмак фигуралары, сәгать.

Дәрес барышы.

Кадерле балалар! Без бүгенге дәресебездә “Дүртпочмаклар” темасын кабатларбыз, һәм дәресебезне “Бәхетле очрак” викторинасы рәвешендә үткәрербез. Сез хәзер ике командага бүленәсез һәм урыннарыгызга урнашасыз.

Уеныбыз 4 геймнан торачак. Сезнең җавапларыгызның дөреслеген жюри билгеләр. (Жюри белән таныштыру) Балларны алар тактага беркетелгән конвертларга сала барырлар. Дәрес ахырында балларга карап без бергә билгеләр дә куярбыз. Түгәрәк– 5 балл,  квадрат–1 балл, өчпочмак-3 балл.

Әйдәгез, уен-дәресне башлыйк.

1 гейм. Разминка(язылдыру) 3 баллы система

Ике командага да мәсьәләләр язылган карточкалар таратыла. Мәсьәләләрне чишәргә һәм шул ук карточкалар ярдәмендә аңлатырга.

1 команда

    M                      N                                                В                                       С

        O                                                                           2см   

                                                                                             30⁰

K                E                            А                               Д             Е         

Исбатларга: KMNE–параллелограмм                         Табарга: S_АВСД – ?

2 команда

 M                   N                                    D                          C                     М  

 

                6                                                                    O                         

                                                                                                           S_ABCD=Q

                 60⁰    

К                     Е                                  A                           B      

Табарга: Р_MNKE – ?                                                     Табарга: S_AMD–?

2 гейм “Алга-алга”

Бу геймда сезгә сораулар бирелә. Башта бер команда, соңыннан икенче команда җавап бирәчәк. 1 сорау- 1балл. Иң аз вакытта җавап биргән командага 3 балл өстәлә.

1 командага сораулар:

1)                Параллелограмм билгеләмәсе.

2)                Турыпочмаклык билгеләмәсе.

3)                Квадрат-ул ромб, әгәр аның ...

4)                Параллелограммның беренче үзлеге.

5)                Параллелограммның беренче билгесе.

6)                Параллелограммның өченче билгесе.

7)                Турыпочмаклыкның билгесе.

8)                Нинди дүртпочмак башка дүртпочмакның үзлекләренә ия , ә үзенең үзлекләре юк.

9)                Кабарынкы n- почмакның почмаклары суммасы формуласы.

10)           Дүртпочмакның диагонале дип нәрсә атала?

11)           Трапециянең ике параллель ягы ничек дип атала?

2 командага сораулар:

1)                Ромбның билгеләмәсе.

2)                Трапеция билгеләмәсе.

3)                Квадрат-ул турыпочмаклык, әгәр аның ...

4)                Параллелограммның икенче үзлеге.

5)                Параллелограммның икенче билгесе.

6)                Нинди трапеция тигезьянлы дип атала?

7)                Ромбның үз билгесе.

8)                Кабарынкы дуртпочмакның почмаклары суммасы.

9)                Параллелограммның бер як янында ятучы почмаклар суммасы.

10)           Ромб кабарынкы дүртпочмак буламы?

11)           Нинди трапеция турыпочмаклы дип атала?

3 гейм “Кем тизрәк”.

Бу гейм 3 өлештән торачак. Беренче өлештә сезгә мәсьәлә чишәргә кушыла. Атанасян китабыннан № 436 һәм № 437. Сез мәсьәләне чишәргә, такта янында башкаларга аңлатырга, ә алар язып алырга тиеш булалар. 5 баллы система белән бәяләнә.

№ 436.

АВСД кавдратының АС диагонале 18,4 см га тигез. А ноктасы аша үтүче һәм АС турысына перпендикуляртуры ВС һәм СД турыларын тиңдәшле рәвештә М һәм N нокталарында кисеп үтә. МN ны табыгыз.

№437

АВСД квадратының АС диагоналендә, АМ=АВ булырлык итеп, М ноктасы алынган. М ноктасы аша АС турысына перпендикуляр булган һәм ВСны Н ноктасында кисеп үтүче туры үткәрелгән. ВН=НМ=МС икәнен исбатлагыз.

Икенче өлешебез “Математик лото” дип атала. Өстәлгә 4 мәсьәлә куелган, сез икесен сайлап алырга тиеш. Мәсьәләләр 5 балл белән бәяләнә, алдан бетергән өчен 2 балл өстәләчәк. Шулай ук мәсьәләләрдә 3 вариант җавап тәкъдим ителә.

Мәсьәләләр:

1.                Әгәр турыпочмаклыкның мәйданы 32 см²ка тигез, ә бер ягы икенче ягыннан 2 тапкыр зуррак булса, аның якларын табарга.

а) 2 һәм 16

б) 4 һәм 8

в) 3 һәм 6

2.                Әгәр ромбның ягы 16 см, ә бер почмагы 30⁰ булса, аның мәйданын табарга.

а) 256 см²

б) 512 см²

в) 128 см²

3.                Параллелограммның өч почмагының суммасы 280⁰ка тигез. Барлык почмакларын табарга.

а) 80⁰ һәм 100⁰

б) 20⁰ һәм 160⁰

в) 30⁰ һәм 150⁰

4.                Тигезьянлы трапециядә диагональ ян ягы белән 120⁰ лы почмак төзи. Ян ягы кечкенә нигезгә тигез. Трапециянең барлык почмакларын табарга.

а) 20⁰ һәм 160⁰

б) 40⁰ һәм 140⁰

в) 100⁰ һәм 80⁰

Бу геймның өченче өлешендә һәр командадан бер кеше чакырыла. Өстәлдә кисәкләргә бүлгәләнгән ике теорема бар. Укучы кирәкле кисәкләрне генә сайлап алып, киселгән теореманы исбатлавы белән бербөтен итеп җыярга тиеш. (Җавап: суммада 57 чыга)

Теоремалар: трапеция һәм өчпочмак мәйданын табу.

4 гейм.”Лидер артыннан куу”

1)“Дүртпочмаклар мәйданнары” темасына кроссворд чишү 5 балл белән бәяләнә. Алдан тәмамлаган команда тактага чыгып тутыра.

				11		33
				44
66
		77 8								55
22

Горизонталь буенча:

4.Мәйданы 8 см²га , 1 ягы 2 нчесеннән 2 тапкыр зуррак булган турыпочмаклыкның периметры күпмегә тигез? (12)

6.Мәйданы нигезе белән биеклеге тапкырчыгышының яртысына тигез булган күппочмак. (өчпочмак)

1.Мәйданы нигезе белән биеклеге тапкырчыгышына тигез булган дүртпочмак.(параллелограмм)

8.Мәйданы ягының квадратына тигез булган дүртпочмак.(квадрат)

Вертикаль буенча:

1.Мәйданы чиктәш якларының тапкырчыгышына тигез булган дүртпочмак.(турыпочмаклык)

3.Мәйданы 64 см² булган квадрат ягының озынлыгы.(8)

5.Мәйданы 8 см² булган тигезьянлы турыпочмаклы өчпочмакта катетның озынлыгы күпме?(4)

7.Кысынкы почмагы 30⁰, ә җәенке почмак түбәсеннән төшерелгән биеклекләре 4 һәм 5 кә тигез булган параллелограммның мәйданы күпме? (40)

2) Шырпыдан тигез зурлыктагы фигуралар төзү. 2 балл

              10 шырпыдан ачкыч ясалган. 3 бер зурлыктагы квадрат
                        барлыкка килерлек итеп 4 шырпыны күчерергә.

 

      Фигурадагы 12 шырпының 5сен күчереп 3 бер зурлыктагы квадрат барлыкка китерергә.

 

Шуның белән геймнарның без барысын да үттек. Ә хәзер, әйдәгез, нәтиҗәләр ясыйк.

Жюрига сүз бирелә. Укучыларга билгеләр куела.

Өйгә эш. Контроль эшкә әзерләнергә.

Дәрескә йомгак ясау.