Коперник әлемінің гелиоцентрлік жүйесі. Қазақ хандығы

                                                                                                        Бекітемін:

                                                                                                                               Оқу ісінің меңгерушісі:

                                                                                                                      Г.С.Ахметқалиева

Күні: 17.02.15 ж

Сыныбы: 9 сынып

Тақырыбы: Коперник әлемінің гелиоцентрлік жүйесі. Ғаламшарлар қозғалысы.

Мақсаты: а) Оқушыларға Коперник жасаған дүниенің гелиоцентрлік жүйесі және ғаламшарлардың қозғалысы туралы түсінік беру.

б) Оқушылардың ғылыми – дүниетанымын қалыптастыру, пәнге қызығушылығын арттыру.

в) Оқушыларды көпшілік ортада сөйлеуге және өз ойын еркін айта  алуға

дағдыландыру, жылдамдыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу.

Сабақ түрі: жаңа білімді меңгерту, ізденіс сабақ

Сабақ әдісі: топтық жұмыс, түсіндіру, сұрақ – жауап

Пәнаралық байланыс: тарих, география, астрономия

Көрнекілігі: интербелсенді тақта, кеспе қағаздар, плакат, фотосуреттер

Сабақ жоспары:

1.     Ұйымдастыру бөлімі

2.     Топқа бөлу. «Алып планеталар» және «Кіші планеталар»

3.     Тренинг.

4.     Үй тапсырмасын сұрау. (сұрақ – жауап)

5.     Жәңгір хан туралы ақпарат

6.     Жаңа сабақ . Постермен жұмыс

7.     Кесте толтыру

8.     Жәңгір хан ордасы

9.     Қорытынды

10. Үйге тапсырма

11. Рефлекция

12. Бағалау

1.     Оқушылармен амандасу, түгеңдеу, сабаққа даярлығын тексеру

2.     Топқа бөлу. «Алып планеталар» және «Кіші планеталар»

Оқушылар планеталар суретін таңдайды, таңдаған планета қай топқа жатады, сол топқа барады.

3.     Тренинг. Таңдаған планеталардың қасиеті, ерекшелігі бойынша бір –

бірлеріне бүгінгі сабаққа тілек айтады.

4.     Үй тапсырмасын тексеру.

Планеталар атаулары жазылған ұяшықтарды рет – ретімен орналастыра

отырып сұраққа жауап береді, астында жасырылған тұлғаның кім екенің табады.

5.     Сонымен оқушылар бұл тұлға кім? (Жәңгір хан)

Тұлғаның қандай еңбегі бар? (Қазақ хандығы)

Қазақ хандығына биыл қанша жыл? (550 жыл)

6.     Проблемалық сұрақ:

Геоцентрлік жүйе дегеніміз не?

Гелиоцентрлік жүйе дегеніміз не?

Ендеше балалар бүгін біз осы гелиоцентрлік жүйе туралы айтатын боламыз.

Постермен жұмыс

І топ: Коперник әлемінің гелиоцентрлік жүйесі

ІІ топ: Ғаламшарлар қозғалысы

(екі топқа қосымша материал беріледі)

7.     Кесте толтыру

Ғалымдар	Еңбектері
Коперник
Джордано Бруно
Бируни

Ғалымдар	Еңбектері
Аристотель
Клавдий Птолемей
Кеплер

8.Жәңгір хан ордасы. (видеролик)

9. Жәңгір хан терегі. « Сенемін, сенбеймін» ойыны

1. Геоцентрлік жүйені Коперник қолдады    (сенбеймін, Коперник гелиоцентрлік жүйені жасады)

2. Гелиоцентрлік жүйені Коперник жасады   (сенемін)

3. Аспанда планеталар қозғалмайды     (сенбеймін, планеталар Күнді айнала қозғалады)

4. Құралсыз көзбен бес планетаны көруге болады (сенемін. Олар: Меркурий, Шолпан, Марс, Юпитер, Сатурн)

5. Алып планеталар қатарына Жер жатады. (сенбеймін)

6. Бируни Птоломей жүйесін қолдады   (сенбеймін, Бируни Птоломей құрған әлем жүйесінің дұрыстығына күмәнданып, гелиоцентризмді жақтады)

7. Коперниктің «Аспан сфераларының айналуы туралы» еңбегі 1543 ж жарық көрді   (сенемін)

8. Меркурийда атмосфера болмайды.  (сенемін, меркурийда атмосфера жоқ, және бұлтта жоқ. Аспан қап – қара болып, жұлдыздар жарқырап, орасан зор Күн тәжі анық көрінеді.

10. Үйге тапсырма. Гелиоцентрлік жүйені қолдаушы ғалымдар туралы.

Планеталар туралы жаңа ақпарат

11. Рефлекция. Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңіз қандай? Смайликтермен белгіленіздер.

12. Бағалау.