Курсовая программа по географии "Картографиялық сауаттылық" (8-класс)

№20 ТҰРАР РЫСҚҰЛОВ АТЫНДАҒЫ ОРТА МЕКТЕБІ

ҚАРАСТЫРЫЛДЫ: КЕЛІСІЛГЕН: БЕКІТІЛГЕН:

№___әдістемелік бірлестік Директордың оқу ісі №20 Т. Рысқұлов атындағы

отырысында жөніндегі орынбасары: орта мектеп директоры:

ӘБ жетекшісі: Токушбекова Ж.К. Қасымова Н.Қ. Жақсылықова Г.Х.

__________________ _____________ _______________

«____» ______ 2015 ж. «____» ______ 2015 ж. «____» ______ 2015 ж.

Таңдау курсы

География

8 «Ә» сынып

2015-2016 оқу жылы

География пәні мұғалімі: Азильханова Г.А.

Жылына барлығы – 34 сағат, аптасына – 1 сағат

«Картографиялық сауаттылық» курсына берілген

Рецензия

8-сыныпқа арналған «Картографиялық сауаттылық» курсының бағдарламасы карталар туралы толық түсінік бере отырып, «Жергілікті жердің планын түсіру», «Масштаб түрлерін анықтау», «Карта мен планның маңызы», «Географиялық картаны жергілікті жердің планымен салыстыру» туралы нақты оқушыларға жан-жақты білім беру көзделген.

Аталған курста картографиялық проекциялар мен әдіс-тәсілдер, картаның адам өміріндегі маңызы, глобус және оның түрлері, глобустан картаға көшу, географиялық атлас түсінігі және оның даму тарихы жан-жақты қарастырылған.

Оқушы «Картографиялық сауаттылық» курсында туған өлкенің табиғатын аялауға, табиғи нысандарды қорғауға бейімделеді, соның ішінде ерекше шартты белгілер, атақты картографтар, картографиялық проекциялар мен кескіндемелермен жұмыс істеуді үйренеді.

Пікір жазғандар:

Директордың ғылыми

ісі жөніндегі орынбасары: Лескенова З.Ш.

Жаратылыстану пәндерінің

әдістемелік бірлестік жетекшісі: Токушбекова Ж.К.

2015 жылдың 28-тамызындағы Жаратылыстану пәндерінің әдістемелік бірлестігінің І отырысында қаралып, талқыланды.

Түсініктеме хат

Бағдарламада жаратылыстану, экология, математика, география пәндеріне арналған жұмыстардың түрлері, істелінетін жұмыстары, зерттеген ғалымдар мен картографтар, олардың жасап шығарған карталары, картографиялық кескіндемелер, шартты белгілер, картаның адам өміріндегі маңызы қарастырылады.

Оқушылар тек қана географиялық біліммен қамтамасыз етіліп қана қоймай, сонымен бірге жергілікті жердің планын, картасын жасай білуге, туған өлкенің табиғатын аялауға, қорғауға, ластануына жол бермеуіне, картографиялық білік-дағдыларын пайдалану арқылы жергілікті жердің географиялық проблемаларын шешуде ат салысуы тиіс.

Оқу процесі барысында берілген тапсырмалар, кестелер мен тест сұрақтары, картографиялық есептеулер, сызбалар, карталар, глобустар география пәнінің төңірегіндегі білімін тексеруге және білім дәрежесін саралауға арналған.

Басқа пәндермен байланысы: география, биология, химия, информатика, бейнелеу.

Бағдарлама аптасына – 1 сағат, барлығы – 34 сағат.

Бақылау түрі: практикалық жұмыс, өзіндік жұмыс.

Курстың мақсаты:

Оқушыларға географиялық орта түсінігін «тіршілік» ұғымымен қатар қарастыру, сол ортада өзін-өзі ұстай білуге тәрбиелеу, табиғат пен қоғамның өзара қатынасында табиғат ресурстарын тиімді пайдалану және қоршаған ортаны қорғаудың ғылыми қалыптасқан диалектикалық тәсілдерін дамыту, жергілікті жердің сызбанұсқасын түсіріп, оны картамен салыстыра білуге, картографиялық білік-дағдыларын дамыта отырып, карталарды оқи білуге үйрету.

Курстың міндеттері:

• География ғылымының және Жер мен қоғам туралы кейбір шектес ғылымдардың негіздерін меңгерту;

• Оқушылардың табиғатқа және табиғаттың өзара әрекеттесуіне көзқарасын қалыптастыру;

• Географиялық білімнің маңызды көзі – географиялық картаны оқып үйрену, одан арнайы географиялық сипаттағы мағлұматтарды ала білу дағдыларын дамыту;

• Оқушыларға алған географиялық білімін күнделікті өмірге, тіршілікке қолдана білуді, географиялық, саяси, экономикалық ақпарат көздерін, карталарды, еңбек пен тұрмысқа қатысты міндеттерді шешу үшін есептеуші техниканы пайдалана білуді, тұрған жеріндегі табиғи шаруашылық жағдайды бағалай білуді меңгерту;

Күтілетін нәтижелер:

• Оқушы география туралы білімін қалыптастырады;

• Сабақта алған білімін тәжірибе жүзінде пайдалануға ұмтылады;

• Географиялық карталардың ерекшелігін түсініп, картографиялық сауаттылығын байытады;

• Картографиялық проекцияларды қолдану арқылы түрлі карталармен жұмыс істеу іскерлігін бойына сіңіреді;

• Дүниежүзіндегі және жергілікті жердегі географиялық, экологиялық проблемаларды шешуге ат салысады.

Пәнді меңгеру деңгейіне қойылатын талаптар

Оқушы міндетті түрде білуі қажет:

• Картографиялық кескіндемелерін;

• Жергілікті жердің планын;

• Шартты белгілерді;

• Глобус жәнеоның түрлерін;

• Глобустан картаға көшуді;

• Географиялық координаталарды.

Оқушы мынандай талаптарды орындауға үйренеді:

• Теориялық білімді практикалық жұмыстармен тығыз ұштастыру;

• Карталар мен сызбанұсқаларды талдау үлгілерін меңгеру;

• Деңгейлік тапсырмаларды орындай алу;

• Топ ішінде жұмыс жасау.

Оқу деңгейін тексеру:

• Өзіндік жұмыс;

• Қорытынды бақылау, тексеру;

• Талдау жұмыстары;

• І жартыжылдықта оқушыларға «Геграфиялық карта» атты дөңгелек үстел өткізіп, білім деңгейлерін тексеру;

• ІІ жартыжылдықта оқушылардың өзіндік шығармашылық жұмыстарын бағалау.

Курстың мазмұны:

І. Кіріспе (1 сағат).

Кіріспе.

ІІ. Картография туралы жалпы түсінік. ( 5 сағат).

Картография пәні мен әдіс-тәсілдері. Картографияның құрылымы мен мазмұны. Картография ғылымының даму тарихы. Картографияның басқа ғылым салаларымен байланысы. Атақты картографтар.

ІІІ. Географиялық карта. (10 сағат).

Географиялық карта. Географиялық карталардың қасиеттері және негізгі элементі. Карталарды пайдалану теориясы мен әдісі. Карталардың классификациясы. Географиялық координаталар. №1 практикалық жұмыс. Карталар бойынша азимут анықтау. №2 практикалық жұмыс. Картадағы бұрмалану түрлері. Картадағы бұрмалануларды анықтаудың қарапайым тәсілдері.

ІV. Математикалық картография. (4 сағат).

Картографиялық кескіндемелер. Картографиялық проекциялар. Картографиялық топонимика. Картаның адам өміріндегі маңызы.

V. План жіне карта. (6 сағат).

Жергілікті жердің планы. Жергілікті жердің қарапайым планын түсірудің әдіс-тәсілдері. Шартты белгілер. №3 практикалық жұмыс. Географиялық картаны жергілікті жердің планымен салыстыру. Адамның іс-әрекеті үшін планның маңызы.

VІ. Глобус және атлас карталары (7 сағат).

Глобус және оның түрлері. Глобустың құрылымы және оның ерекшелігі. Глобустан картаға көшу. №4 практикалық жұмыс.

Географиялық атлас түсінігі және даму тарихы. Атлас түрлері. Табиғатқа топсеруен.

VІІ. Қорытынды. (1 сағат).

Қорытынды.

Курстың күнтізбелік-тақырыптық

Жоспары

р/с

р/с

Тақырыбы

Сағат саны

Мерзімі

І

КІРІСПЕ.

1

1

1

Кіріспе.

1

ІІ

КАРТОГРАФИЯ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ТҮСІНІК.

5

2

1

Картография пәні мен әдіс-тәсілдері.

1

3

2

Картографияның құрылымы мен мазмұны.

1

4

3

Картография ғылымының даму тарихы.

1

5

4

Картографияның басқа ғылым салаларымен байланысы.

1

6

5

Атақты картографтар.

1

ІІІ

ГЕОГРАФИЯЛЫҚ КАРТА.

10

7

1

Географиялық карта.

1

8

2

Географиялық карталардың қасиеттері және негізгі элементі.

1

9

3

Карталарды пайдалану теориясы мен әдісі.

1

10

4

Карталардың классификациясы.

1

11

5

Географиялық координаталар.

1

12

6

№1 практикалық жұмыс.

1

13

7

Карталар бойынша азимут анықтау.

1

14

8

№2 практикалық жұмыс.

1

15

9

Картадағы бұрмалану түрлері.

1

16

10

Картадағы бұрмалануларды анықтаудың қарапайым тәсілдері.

1

IV

МАТЕМАТИКАЛЫҚ КАРТОГРАФИЯ.

4

17

1

Картографиялық кескіндемелер.

1

18

2

Картографиялық проекциялар.

1

19

3

Картографиялық топонимика.

1

20

4

Картаның адам өміріндегі маңызы.

1

ІV

ПЛАН.

6

21

1

Жергілікті жердің планы.

1

22

2

Жергілікті жердің қарапайым планын түсірудің әдіс-тәсілдері.

1

23

3

Шартты белгілер.

1

24

4

№3 практикалық жұмыс.

1

25

5

Географиялық картаны жергілікті жердің планымен салыстыру.

1

26

6

Адамның іс-әрекеті үшін планның маңызы.

1

V

ГЛОБУС ЖӘНЕ АТЛАС КАРТАЛАРЫ.

7

27

1

Глобус және оның түрлері.

1

28

2

Глобустың құрылымы және оның ерекшелігі.

1

29

3

Глобустан картаға көшу.

1

30

4

№4 практикалық жұмыс.

1

31

5

Географиялық атлас түсінігі және даму тарихы.

1

32

6

Атлас түрлері.

1

33

7

Табиғатқа топсеруен.

1

VІ

ҚОРЫТЫНДЫ.

1

34

4

Қорытынды.

1

Мұғалімдерге арналған әдебиеттер:

1. Әдістемелік нұсқаулық. Б. Абдиманапов, А. Прищепина,

Л. Фокина, А. Әбілғазиев. «География» 10 сынып. «Атамұра», 2010 ж.

2. Т. Қалыбеков «Геодезия мен топография негіздері». «Ана тілі». Алматы, 1993 ж.

3. К.А. Салищев. «Картоведение». «МГУ». Москва, 1990 г.

4. Н.А. Лапкина. «Праткические работы по топографии и картографии». Москва, 1971 г.

5. И.И. Старостин, Г.В. Яников «Основы топографии и картографии». «Просвещение». Москва, 1953 г.

6. Г.Ю. Грюнберг «Картография с основами топографии». «Просвещение». Москва, 1991 г.

Оқушыларға арналған әдебиеттер:

1. Ә. Бірмағамбетов, К. Мамырова «Атамұра», 2010 ж.

2. Т. Қалыбеков «Геодезия мен топография негіздері». «Ана тілі» баспасы. Алматы, 1993 ж.

3. К.А. Салищев. «Картоведение». «МГУ» баспасы. Москва, 1990 ж.