- 16.05.2015
- 5416
- 5
Сабақтың тақырыбы: Лексикадан өткенді қайталау
Сабақтың мақсаты:
білімділік :оқушыларға деңгейлік тапсырмалар беру арқылы білімдерін бағалау,біліктілік деңгейлерін бақылау; салыстыру,ажырата білу дағдылары мен оқу,талдау машықтарын қалыптастыру ;
дамытушылық:оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру, білім алуға деген саналы көзқарастарын , танымдық, ізденімпаздылық қабілеттерін қалыптастыру,өз бетінше жұмыс жасауға төселдіру;
тәрбиелік: ана тілін ардақтап, қадірлей білуге , сөз қасиетін терең ұғуға , достыққа, адамгершілікке тәрбиелеу;
Сабақтың түрі: қайталау сабағы
Сабақтың типі: дәстүрлі сабақ
Сабақтың әдіс- тәсілдері: сұрақ-жауап, деңгейлік тапсырмалар, дамыта оқыту, тест,ішінара іздендіру стратегиялары топтастыру
Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты слайдтар,үлестірмелер
дидактикалық материалдар, бағалау парақтары
Тех.құрал-жабдық: интербелсенді тақта
Пәнаралық байланыс: әдебиеті,тарих, орыс тілі
Сабақтың барысы:
I Ұйымдастыру кезеңі
II Мақсат қою кезеңі
ІІІ Үй тапсырмасын тексеру
IV Үй тапсырмасын қорыту
V Бекіту кезеңі
VІ Сабақты қорыту
VІІ Үйге тапсырма
VІІІ Оқушылардың білімін бағалау
І Ұйымдастыру кезеңі
II Мақсат қою кезеңі
ІІІ Үй тапсырмасын тексеру
1. Кәсіби сөздер және кәсіби сөздер
2.204-жаттығу.Төл сөздерден жасалған терминдік атауларды теріп жазып,мағынасын анықтаңдар.Түбір мен қосымша аралығындағы дыбыстардың айтылу ,жазылу ерекшелігін айтыңдар.
205-жаттығу.Компьютерге қатысты термин сөздерге түсінік беру. Компьютерді меңгерудің пайдасы бар ма?(ойларын дәлелдеп айту)
Үлестірме қағазбен жұмыс
IY Үй тапсырмасын қорыту
Семантикалық кесте
|
р/с |
Сөздер |
Кәсіби сөздер А |
Термин сөздер В |
|
1 |
Атауыш |
|
|
|
2 |
Терімші |
|
|
|
3 |
Қоза |
|
|
|
4 |
Кешен |
|
|
|
5 |
Азон |
|
|
|
6 |
Диалект |
|
|
|
7 |
Ремарка |
|
|
|
8 |
Торлама |
|
|
|
9 |
Сота |
|
|
|
10 |
Музыка |
|
Ү Бекіту кезеңі
1.Оқулықпен жұмыс
1-топ тапсырмасы
215-жаттығу.Сөздік құрамның тармақтарын сызба түрінде жазыңдар.
2-топ тапсырмасы
216-жаттығу.Сөздің мағыналық топтарын сызба түрінде бейнелеңдер.
3-топ тапсырмасы
217-жаттығу.Сөздердің синонимдік қатарын қамтитын сызбалар құраңдар.
4-топ тапсырмасы
219-жаттығу.Көнерген сөздердің түрлері немесе олардың қайта жаңғыруы көрсетілген сызба құраңдар.
2.Деңгейлік тапсырмалар
І деңгей
1.Сөз тіркесінің құрамындағы сөздерді тура мағынаны және ауыспалы мағынаны білдіруіне қарай топтап жазу.
А) Терең ой, терең ор, терең су, терең білім, терең сезім, терең құдық ;
Ә) Алтын қазына , алтын қол, алтын сақина , алтын сөз , алтын тас, алтын уақыт ;
Б) Қатты жел, қатты қол, қатты жер, қатты жүрек, қатты сөз, қатты құрт;
В) Жүйрік жел, жүйрік ат , жүйрік ой, жүйрік адам, жүйрік сөз
|
Тура мағына |
Ауыспалы мағына |
|
|
|
2.Мақал – мәтелдерден сөздің тура және ауыспалы мағыналарын ажыратыңыз.( тура және ауыспалы мағыналардың астын сыз)
Байлықтың атасы-еңбек, анасы – жер. Өнерлінің өрісі кең. Аузы күйген үріп ішер. Ақыл жастан шығады, асыл тастан шығады.
ІІ деңгей
1.Мына сөздердің омонимдік және синонимдік қатарларын жаз.
1.Мына сөздердің омонимдік және синонимдік қатарларын жаз.
А) Қара, шаш
Ә)жүз, түс
Б) Әдемі, тез
В)тамақ, келбет
Түс____________________________________________
Тез _____________________________________________
2.Қарама –қарсы мәндегі сөздерді тап.
Аласа-_______________ , жылдам-__________________ , қара- ______ , күшті- _____________ , ыстық- ______________ , дұшпан -__________.
ІІІ деңгей (тапсырма дәптерге орындалады)
Мәтін қай шығармадан алынған ? Ішінен синоним сөздерді тап(астын сыз) және осы шығарма мен кейіпкері туралы білгеніңді жаз.
...Осылайша айналасы тұман,суық заман ішінде ұлы жан дүниеден өтті.Мағаштың қырқын беріп болған күннің ертеңінде Абай қаза тапты.Ұлы кеуденің ыстық демі тоқтады.Шөл даланы жарып аққан дариядай ,игілік өмір үзілді.Өмірден Абай кетті.
3. «Кім тез табады?» ойыны
А)Эвфемизм, дисфемизм, табу сөздерді сәйкестендір.
Ә)Архаизмдердің қазіргі атауын айт.(кесте)
Б)Диалекті сөздердің әдеби баламасын айт.(кесте)
В)Кірме сөздердің қай тілден енгенін (араб,парсы,монғол,орыс) айт.
Қуантқан Темирлан тапсырманы орындауда
Кірме сөздердің қазақша баламасын табу үстінде
4. Оқулықпен жұмыс
220-жаттығу. Қарамен жазылған сөздердің синонимдерін,антонимдерін,егер бар болса ,омонимдерін тауып жазыңдар.
222-жаттығу.Махмұд Қашқаридың ақыл сөздері.
5.Сергіту сәті
ҮІ. Сабақты қорыту
Бес жолды өлең
ҮІІ. Үйге тапсырма
227-жаттығу.Мәтінге ат қою.Іс-қимылды білдіретін сөздерді ң астын сызу.
VІІІ Оқушылардың білімін бағалау
Бағалау парақтарындағы ұпай санын есептеу. Ұпай санына байланысты бүгінгі сабақты бағалау.
1-тапсырма
І деңгей « Кубизм » стратегиясымен
« Суретте » — лексика саласы нені зерттейді ?
«Салыстыр » — Фонетика мен лексика салаларының ұқсастығы мен
айырмашылығы
«Зертте » — Сөздердің қолданылу өрісіне байланысты түрлерін айт.
«Қолдан » -Тіл туралы мақал айт.
« Талда » - «қас» сөзіне лексикалық талдау жаса.
« Байланыстыр » - лексика саласының қазақ тілінде алатын орны .
ІІ деңгей Кестені толтыр
|
Диалект сөз |
Әдеби баламасы |
|
Сым |
|
|
Азанда |
|
|
Бәдірен |
|
|
Оттық |
|
|
Көпшік |
|
|
Ауқат |
|
ІІІ деңгей Мына сөйлемді буынға бөліп жаз.
Қазақ тілі түркі тілдерінің ішіндегі ең таза әрі бай тілге жатады.
( П.М.Мелиоранский )
2- тапсырма
Барлық оқушыға тест тапсырмасы беріледі.
1 Жуан дауысты дыбыстарды тап.
А) а,о,ұ,е Ә) а,о,ұ,ү Б) а,о,ұ,ы
1- тапсырма
|
Адасқан әріптерді орнына қойып |
Көнерген сөз |
Жаңа сөз |
|
Жебе(б,е,ж,е) |
||
|
Патша(ш,а,п,а,т) |
І деңгей
Венн диаграммасы мақал мен мәтелдің айырмашылықтары ұқсастықтары мен ерекшеліктерін салыстыру
ІІ деңгей Орыс тіліндегі тұрақты тіркестерді қазақ тіліндегі тұрақты тіркестермен сәйкестендір
ІІІ деңгей
Ү Қорытындылау
Бағалау парақтарындағы ұпай санын есептеу. Ұпай санына байланысты бүгінгі сабақты бағалау.
VІ Сабақты қорыту
1 Зат есім —
2 Сын есім —
3 Етістік –
4 Мағыналы сөйлем —
5 Синоним сөз – .
ҮІІ Үйге тапсырма
227-жаттығу.Мәтінге ат қою.Іс-қимылды білдіретін сөздерді ң астын сызу.
(маугли,толағай,жаман,табу көрініс)
І кезең . Дәйексөз:
« Тіл қаруы –сөз , сөз қаруы – ой. Мұралардың ең қымбаты –сөз. Сөз күн шалмас қараңғы көңілді шалады, күн жылытпас суық көңілді жылытады. Асылы адам да , нәрсе де тозады, жоғалады. Асыл сөз мәңгі жасайды.»
Ғ.Мұстафин
Дәйексөз:
« Тіл- адамның адамдық белгісінің зоры, жұмсайтын қаруының бірі. Осы дүниедегі адамдар тілінен айырылып, сөйлеуден қалса, қандай қиындық күйге түсер еді ?!»
А.Байтұрсынов.
« Әдетте , «жаңа сөз » дегеніміз – тілде бұрыннан бар сөздердің бір-бірімен қосақталуы, тіркесуі, мағына ауыстыруы сияқты амал- тәсілдердің бірі арқылы құбылған түрлері , яғни бұрынғының жаңғырықтары. Бірақ олар естіліп барып өшіп кететін дыбыс жаңғырықтары емес, сөздік қазынаны молайтатын , тілдің ілгері даму үдерісін көрсететін бағалы дүниеліктер. »
Рәбиға Сыздық
Карточкалармен жұмыс:
1 топ- «Залдың ортасында өңкей ажарлы қыздар, әрлі әйелдер отыр»
(1.Синоним сөздерді табу.
2. Толық систаксистік талдау)
2 топ- «Біздің қарамызды көрген соң, олар қолын бұлғап шақырды»
(1.Омоним сөздерін табу.
2. Толық систаксистік талдау жасау)
3 топ- «Мұны әлділер әділет деп қуанса, әлсіздер қиянат деп қынжылады»
(1. Антоним сөздерді табу.
2. Толық систаксистік талдау)
1 топ- Байлықтың атасы-еңбек, анасы – жер. Өнерлінің өрісі кең. Аузы күйген үріп ішер. Ақыл жастан шығады, асыл тастан шығады.
1.Мақал – мәлелдерден сөздің тура және ауыспалы мағыналарын ажыратыңыз.
2 топ- Өткірдің жүзі, кестенің бізі, өрнегін сендей сала алмас (Абай). Арық атқа қамшы ауыр тиеді.
1.Асты сызылған сөздердің омонимін табыңыз.
3 топ-Түймедей затқа өкпелесең, ..........көретініңіз қалмаған, мырза.Қорлық .......... ерлік өлім артық.Ақымақ бұзуға бар, ....жоқ.
1.Көп нүктенің орнына тиісті аАнтоним сөздерін тауып қойыңыз.
3 шарттың қорытындысы:
4 шарт - «Ойын - ой дамытады»
Тақтаға қоржын алып ілінеді . Қоржынға сыйлықтар салынған.Ол сыйлықтарға ие болу үшін сұрақтарға жауап беру керек:
1сыйлық- қаламсаптар (4-еу)
Ондағы сұрақ: сөздің тура және ауыспалы мағынасы. Тақтаға семантикалық карта ілініп, 1 топтан 1оқушы ашық көзді толтырып жатқанда сол топтан тағы 1 оқушыдан тапсырмаға байланысты ереже сұралады:
|
сөздер |
Бастапқы мағынасы |
Ауыспалы мағынасы |
|
Бет |
Адамның беті |
|
|
Терең |
|
Терең сезім |
|
Ашық |
|
|
|
Өткір |
|
|
|
Шерту |
|
|
|
Бас |
|
|
2 сыйлық - сызғыштар (4-еу)
Ондағы сұрақ : көнерген сөздер мен неологизмдер. Тірек сөздер беріледі, сол бойынша оқушылар шағын мәтін құрайды. 1 оқушыдан тапсырмаға байланысты ереже сұралады:
|
Көнерген сөздер |
Неологизмдер |
|
Уәзір,сәукеле,садақ,жебе, т.б. |
Ғарыш, ұшақ,зымырат |
3 сыйлық - дәптерлер (4-еу)
Ондағы сұрақ: тұрақты тіркестер. «Бір сөзбен шеш» ойыны. 1 білім алушыдан тапсырмаға байланысты ереже сұралады:
1. Қой аузынан шөп алмайды - момын
2. Жүрек жалғау-
3. Төбе шашы тік тұру-
4. Қас пен көздің арасында-
5. Бетінен оты шықты-
6. Қырғи қабақ болу-
7. Бармағын тістеу-
8. Аузына құм құйылу-
9. Ит өлген жер-
10. Тайға таңба басқандай-
11. Ат ізін салмау-
12. Пейілі тар-
4 шарттың қорытындысы: «Кім жылдам?» ойыны. 3 топқа химиялық, физикалық және математикалық терминдер жазу тапсырылады:
Математикалық терминдер:
Химиялық терминдер:
Физикалық терминдер:
5 шарт- «Мақал-сөз мәйегі»
«Қызығушылықты ояту» стратегиясы.(Экраннан)
Эпиграф:
«Арттағыға сөзің мен ісің қалсын».
Абай
3 топқа тапсырма беріледі: антоним,омоним және синоним сөздерді пайдаланып мақал-мәтелдер айтып жарысу.
Вен диаграммасы: мақал мен мәтелдің айырмашылықтары.
|
мақал |
Ортақ белгілері |
Мәтел |
|
Құрылысы жағынан екі, үш бөлімді болады. Мысалы:Әке-асқар тау, шеше-қайнар бұлақ, бала-жағасындағы құрақ. |
|
Көбіне бір бөлімді болып келеді. Мысалы: Суға кеткен тал қармайды. |
|
Ой неғұрлым ашық айтиылады.. Мысалы:Батыр туса-ел ырысы, жаңбыр жауса-жер ырысы. |
Ой, мағына ишара,тұспал түрінде болады.. Мысалы:Көп түкірсе-көл. |
|
|
Ақыл,өсите түрінде келеді. Мысалы:Еңбек етсең ерінбей-тояды қарның тіленбей. |
Көбіне эмоцииялық реңк басым болады. Мысалы:Қызым, саған айтам, келінім, сен тыңда. |
6 шарт- «Қызықты сабақ-қиялға қанат»
Эпиграф:
«Кемді күн қызық дәурен тату өткіз
Жетпесе біріңдікін бірің жеткіз».
Абай
1) Тұрақты сөз тіркестері туралы суреттер.
2) Табуға көрініс. (Ауыл, келін көл жағасынан қасқырдың қойларға шауып жатқанын көріп,үйіндегілерге айтуға жүгіреді. Үйде қайын атасы-Қасқырбай, қайын ағасы-Көлбай, қайын інісі – Қойбай бар еді. Келін оларға бұл істі қалай түсіндіреді?).
7 шарт- «Шығармашылық жұмыс»
Эпиграф:
«Мақсатым тіл ұстартып
Өнер шашпақ».
Абай
1) Әр топқа жеке тапсырма беріледі (өлең жолодары немесе қара сөз).Өз ойларын жазбаша немесе ауызша білдірулері керек.
«Ой қозғау» стратегиясы.(Экраннан)
Абайдың аңсағаны қандай азамат? Синонимдер.
|
|
|
Көкірегі байлаулы берік болу |
|
Ойлы, сезімді |
|||
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
||||
|
|
Үлгі алу, көңілденіп, тұщынып,ынтасымен ұғу |
|
Үлгілі,ынталы |
||||
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
||||
|
|
Қайтарып, ойланып, көңілге бекіту |
|
Ұғымтал,білімді, зерек |
||||
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
||||
|
|
Кеселді нәрселерден қашық болу |
|
Жаман қылықтардан аулақ болу |
||||
|
|
|
|
|
8 шарт- «Қорытынды»
Эпиграф:
«Ақырын жүріп анық бас,
Еңбегін кетпес далаға
Ұстаздық еткен жалықпас
Үйретуден балаға».
Абай
Рефлексия.
Тест тапсырмалары:
|
сөздер |
Кәсіби сөздер |
Термин сөздер |
|
Жәшік |
|
|
|
Сым |
|
|
|
Таға |
|
|
|
Глобус |
|
|
|
Телефон |
|
|
|
Етікші |
|
|
|
Бәдірен |
|
|
|
|
|
|
 |
|||
 |
|||
|
ЛЕКСИКА |
I. Үйге тапсырма.
II. Білімді бағалау.
Оқытушы: Төлеуова А.И.
Лексикадан өткен тақырыптар бойынша тест сұрақтары
1. «Мырза жігіт», «кенже бала» сөздері қай сөзге қатысты?
А) дисфемизм
В) эвфимизм
С) тату
Д) көнерген сөз
Е) тұрақты тіркес
2. Эвфемизмге жататын сөзді белгілеңіз
А)найзағай
В) қасқыр
С) бақиға аттану
Д) ұлыма
Е) жын
3. Қай сөз гректің «сыпайы сөйлеймін»деген мағынаны білдіреді?
А) эвфимизм
В) дисфемизм
С) тату
Д) идиома
Е) архаизм
4. Қайсысының көбінесе авторы белгілі болады?
А) мақал
В) иәтел
С)тұрақты тіркес
Д) нақыл сөз
Е) идиома
5.Тура мағыналы сөзді табыңыз
А) қара қас
В) жуас кісі
С) тас жүрек
Д) терең ойлы
Е) ыстық ықылас
6. «Суық хабар»асты сызылған сөз қай мағынада қолданылып тұр?
А) көптен күткен
В) сүйінші
С) қайғылы
Д) қуанышты
Е)күтпеген
7.Омонимді табыңыз
А) тал түсте далаға шықты
В) бала бал арасын тамашалады
С) жас шақта уақыттың қадірін біл
Д) ол тартпаның тұтқасын тартты
Е) ол менің бір аптадан бері нан жемегенімді ескермеді
8.Омоним бола алатын сөзді табыңыз
А) қағаз
В)кітап
С)оқулық
Д) бет
Е) мұқаба
9.Мақалдардан антоним сөздерді табыңыз
А) ер мойнында қыл арқан шірімес
В) аңдай сөйлемеген ауырмай өледі
С) ананың көзі балада, баланың көзі далада
Д) ойнап сөйлесең де ойлап сөйле
Е) көз-қорқақ,қол- батыр
10.Синоним емес қатарды табыңыз
А) байсалды,байыпты
В) шалғай,қашық
С) сәт,мезет
Д) ағайын,туыс
Е) көмексі,ескі
Алыстан сермеп,
Жүректі тербеп,
Шымырлап бойға жайылған.
Қиуадан шауып,
Қисынын тауып,
Тағыны жетіп қайырған.
Толғау тоқсан қызыл тіл,
Сөйлеймін десең өзің біл,- дей келе көркем де, сұлу қазақ тілімізге арналған сабағымызды ұлы Абай Құнанбаевтың өлеңімен бастаймыз.
ІІІ.Сөздің тіркесу сипатына байланысты туған лексикалық мағынасы-
Тұрақты тіркес-қас дұшпан
ІҮ.Сөздің қолданылу сипатына байланысты –жалпылама лексика
І.Сөздің тура мағынасы-тура мағыналы сөз
ІІ.Сөздің шығу тегіне байланысты туған мағынасы-түпкі мағынадағы сөз
А)көп мағыналы сөз, омоним, синоним, антоним, кірме сөз (араб, парсы, орыс, монғол сөздері), табу, эвфемизм, дисфемизм)
ІІІ.Сөздің тіркесу сипатына байланысты туған лексикалық мағынасы-
тұрақты тіркес
ІҮ.Сөздің қолданылу сипатына байланысты –
1.жалпылама лексика,
2.қолданылу өрісі тар лексика(кәсіби,термин сөз,диалект сөз)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Үлгі
І.қас-тура мағыналы сөз
ІІ.Сөздің шығу тегіне байланысты-түпкі мағынадағы сөз
ІІ.1.Бұл-омоним сөз.Себебі дыбысталуы бірдей ,мағыналары әр түрлі.
Адамның қасы, қас- дұшпан
2.Бұл- синоним сөз.Себебі синонимдік қатары бар. Қас,дұшпан,жау
3.Бұл- антоним сөз Себебі антонимі барсөз.қас-дос
ІІІ.Сөздің тіркесу сипатына байланысты туған лексикалық мағынасы-
тұрақты тіркес-қас дұшпан
ІҮ.Сөздің қолданылу сипатына байланысты –жалпылама лексика,себебі күнделікті қолданылатын сөз.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
1 Зат есім — қазақ тілі
2 Сын есім — бай, шешен
3 Етістік – дамытамыз, құрметтейміз, ұмытпаймыз.
4 Мағыналы сөйлем — Ана тілім – тірлігімнің айғағы
5 Синоним сөз – мемлекеттік тіл , ана тілі, діліміз, тарихымыз, болашағымыз.
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Сабақтың тақырыбы: Лексикадан өткенді қайталау
Сабақтың мақсаты:
білімділік :оқушыларға деңгейлік тапсырмалар беру арқылы білімдерін бағалау,біліктілік деңгейлерін бақылау; салыстыру,ажырата білу дағдылары мен оқу,талдау машықтарын қалыптастыру ;
дамытушылық:оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру, білім алуға деген саналы көзқарастарын , танымдық, ізденімпаздылық қабілеттерін қалыптастыру,өз бетінше жұмыс жасауға төселдіру;
тәрбиелік: ана тілін ардақтап, қадірлей білуге , сөз қасиетін терең ұғуға , достыққа, адамгершілікке тәрбиелеу;
Сабақтың түрі: қайталау сабағы
Сабақтың типі: дәстүрлі сабақ
Сабақтың әдіс- тәсілдері: сұрақ-жауап, деңгейлік тапсырмалар, дамыта оқыту, тест,ішінара іздендіру стратегиялары топтастыру
Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты слайдтар,үлестірмелер
дидактикалық материалдар, бағалау парақтары
Тех.құрал-жабдық: интербелсенді тақта
Пәнаралық байланыс: әдебиеті,тарих, орыс тілі
Сабақтың барысы:
I Ұйымдастыру кезеңі
II Мақсат қою кезеңі
ІІІ Үй тапсырмасын тексеру
IV Үй тапсырмасын қорыту
V Бекіту кезеңі
VІ Сабақты қорыту
VІІ Үйге тапсырма
VІІІ Оқушылардың білімін бағалау
І Ұйымдастыру кезеңі
II Мақсат қою кезеңі
ІІІ Үй тапсырмасын тексеру
1. Кәсіби сөздер және кәсіби сөздер
2.204-жаттығу.Төл сөздерден жасалған терминдік атауларды теріп жазып,мағынасын анықтаңдар.Түбір мен қосымша аралығындағы дыбыстардың айтылу ,жазылу ерекшелігін айтыңдар.
205-жаттығу.Компьютерге қатысты термин сөздерге түсінік беру. Компьютерді меңгерудің пайдасы бар ма?(ойларын дәлелдеп айту)
Үлестірме қағазбен жұмыс
IY Үй тапсырмасын қорыту
Семантикалық кесте
р/с
Сөздер
Кәсіби сөздер
А
Термин сөздер
В
1
Атауыш
2
Терімші
3
Қоза
4
Кешен
5
Азон
6
Диалект
7
Ремарка
8
Торлама
9
Сота
10
Музыка
Ү Бекіту кезеңі
1.Оқулықпен жұмыс
1-топ тапсырмасы
215-жаттығу.Сөздік құрамның тармақтарын сызба түрінде жазыңдар.
2-топ тапсырмасы
216-жаттығу.Сөздің мағыналық топтарын сызба түрінде бейнелеңдер.
3-топ тапсырмасы
217-жаттығу.Сөздердің синонимдік қатарын қамтитын сызбалар құраңдар.
4-топ тапсырмасы
219-жаттығу.Көнерген сөздердің түрлері немесе олардың қайта жаңғыруы көрсетілген сызба құраңдар.
2.Деңгейлік тапсырмалар
І деңгей
1.Сөз тіркесінің құрамындағы сөздерді тура мағынаны және ауыспалы мағынаны білдіруіне қарай топтап жазу.
А) Терең ой, терең ор, терең су, терең білім, терең сезім, терең құдық ;
Ә) Алтын қазына , алтын қол, алтын сақина , алтын сөз , алтын тас, алтын уақыт ;
Б) Қатты жел, қатты қол, қатты жер, қатты жүрек, қатты сөз, қатты құрт;
В) Жүйрік жел, жүйрік ат , жүйрік ой, жүйрік адам, жүйрік сөз
Тура мағына
Ауыспалы мағына
2.Мақал – мәтелдерден сөздің тура және ауыспалы мағыналарын ажыратыңыз.( тура және ауыспалы мағыналардың астын сыз)
Байлықтың атасы-еңбек, анасы – жер. Өнерлінің өрісі кең. Аузы күйген үріп ішер. Ақыл жастан шығады, асыл тастан шығады.
ІІ деңгей
1.Мына сөздердің омонимдік және синонимдік қатарларын жаз.
1.Мына сөздердің омонимдік және синонимдік қатарларын жаз.
А) Қара, шаш
Ә)жүз, түс
Б) Әдемі, тез
В)тамақ, келбет
ІІІ деңгей (тапсырма дәптерге орындалады)
Мәтін қай шығармадан алынған ? Ішінен синоним сөздерді тап(астын сыз) және осы шығарма мен кейіпкері туралы білгеніңді жаз.
...Осылайша айналасы тұман,суық заман ішінде ұлы жан дүниеден өтті.Мағаштың қырқын беріп болған күннің ертеңінде Абай қаза тапты.Ұлы кеуденің ыстық демі тоқтады.Шөл даланы жарып аққан дариядай ,игілік өмір үзілді.Өмірден Абай кетті.
3. «Кім тез табады?» ойыны
А)Эвфемизм, дисфемизм, табу сөздерді сәйкестендір.
Ә)Архаизмдердің қазіргі атауын айт.(кесте)
Б)Диалекті сөздердің әдеби баламасын айт.(кесте)
В)Кірме сөздердің қай тілден енгенін (араб,парсы,монғол,орыс) айт.
Қуантқан Темирлан тапсырманы орындауда
Кірме сөздердің қазақша баламасын табу үстінде
4. Оқулықпен жұмыс
220-жаттығу. Қарамен жазылған сөздердің синонимдерін,антонимдерін,егер бар болса ,омонимдерін тауып жазыңдар.
222-жаттығу.Махмұд Қашқаридың ақыл сөздері.
5.Сергіту сәті
ҮІ. Сабақты қорыту
Бес жолды өлең
ҮІІ. Үйге тапсырма
227-жаттығу.Мәтінге ат қою.Іс-қимылды білдіретін сөздерді ң астын сызу.
VІІІ Оқушылардың білімін бағалау
Бағалау парақтарындағы ұпай санын есептеу. Ұпай санына байланысты бүгінгі сабақты бағалау.
1-тапсырма
І деңгей « Кубизм » стратегиясымен
« Суретте » — лексика саласы нені зерттейді ?
«Салыстыр » — Фонетика мен лексика салаларының ұқсастығы мен
айырмашылығы
«Зертте » — Сөздердің қолданылу өрісіне байланысты түрлерін айт.
«Қолдан » -Тіл туралы мақал айт.
« Талда » - «қас» сөзіне лексикалық талдау жаса.
« Байланыстыр » - лексика саласының қазақ тілінде алатын орны .
6 661 543 материала в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Бекпанова Багила Турсынбеккызы. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс повышения квалификации
72/180 ч.
Курс профессиональной переподготовки
600 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Мини-курс
4 ч.
Мини-курс
4 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.