Ұлы Отан соғысы жылдарында 9-сынып

Тақырыбы: Қазақстан Ұлы Отан соғысы жылдарында
Мақсаты:
Білімділік: Ұлы Отан соғысының ерлікке толы қаһарлы жылдары бірте бірте алыстап барады. Бірақ адамзат дүние жүзін фашистік құлдықтан аман алып қалған халықтың ғажайып ерліктерін ешқашан ұмытқан емес. Фашизмнің айуандық жоспарының сөзсіз күйрегендігін ашып көрсеткенін 1418 күнге созылған сұрапыл соғыстың соңғы нүктесін қойған. Әкелеріміз бен аталарымыздың ұлылығын тереңірек ұғындыру.
Тәрбиелік: Елін, жерін шексіз тәрбиелеу.
Дамытушылық: Соғысқа байланысты материалдарды ұғыну, батырлар ерліктеріне баға беру, қорытынды жасай білуге дағдыландыру.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақ

Сабақтың әдісі: ДЖИГСО әдісі, сұрақ-жауап

Сабақтың көрнекілігі:Интерактивті тақта

Сабақтың пән аралық байланысы: әдебиет,

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылардың сабаққа зейінін бұра отырып , сабаққа даярлығын , қызығушылығын арттыру.

ІІ. Үйге берілген тапсырма сұрақтарға жауап беру.

1.     Қазан революциясы қай жылы жеңіске жетті?

2.     Кеңес өкіметі қандай Декреттер қабылдады?

3.     Қазақстанда Кеңес өкіметі орнауының қандай ерекшеліктері болды?

4.     Түркістан Мұхтариаты (автономиясы) қашан құрылды, оны кім басқарды?

5.     Азамат соғысы деген ұғымды қалай түсінесің?

6.     Қазақстанда Азамат соғысының ошақтары қай жерлерде болды?

7.     Азамат соғысы қазақ халқының өміріне қалай әсер етті?

8.     «Әскери коммунизм» саясатының мәні неде?

9.     Қазақ АКСР-і қашан құрылды?

10. Қазақстанда жаңа экономикалық саясат қалай жүзеге асырылды?

11. Қазақстанның индустриялық даму ерекшеліктері қандай еді?

12. «Кіші Қазан» бағыты дегеніміз не?

13. Қазақстанда ауыл шаруашылығын ұжымдастыру қалай жүзеге асырылды?

14. 1929-1933 жылдары шаруалардың қанша бой көрсетулері болды?

15. 1920-1930 жылдардағы аштықтың зардаптары қандай болды?

16. «Бесеудің хаты» мен Т.Рысқұловтың Сталинге хатында не туралы айтылды?

17. Қазақстандағы 1920-1940 жылдардағы қоғамдық-саяси жағдай қандай еді?

18. Қазақстанда жоғары оқу орындары қашан ашылды?

19. 1930 жылдардағы қуғын-сүргін кімдерге қарсы бағытталды?

20. Қазақ АКСР-і Одақтас республика болып қай жылы қайта құрылды?

ІІ. Мағынаны тану. Мұғалімнің сөзі:

«Өмір жайлы сұрай берме сенменен,

Өмірді мен әлі зерттеп көрмеп ем.

Өмір жайлы білгің келсе қартқа бар,

Кан майданнан жалғыз ұлы келмеген,

Жесір келін, бір нәресте көрмеген,

Жетім шалды бала орнына тербеген...» деп Мұқағали Мақатаевтың өлең жолдарынан сөз айдарын ала отырып, бүгінгі сабағымызды бастаймыз.

Екінші дүниежүзілік соғыс адамзат тарихындағы ұлы оқиға. Оның қасиеті мен қасіреті жаныңды түршіктіреді. Әрі ерліктерге басыңды идіріп таңқалдырады. Елбасына кун туған кезеңдерде рух пен намыстың мықтылығы сыналды. Қанға боялған даласы, аңыраған анасы, жетім қалған баласы үшін кектенді. Ұлы Отан соғысы халқымызға төнген ең ауыр күндер болды. Төрт жыл, 1418 күн мен түн бойы өз жерін Отаны үшін, келешек ұрпақ үшін жан қилы соғыс болды. Сол кездегі Кеңес Одағының басқа халқымен бірге жауды талқандап, жеңіске жету ісіне қазақ халқы да өзінің лайықты ісін қосты. Ұлы Отан соғысы 1941-1945 жылдар аралығында болды. Еуропада орналасқан Германияда 1933 жылы ұлтшыл-фашистік тәртіп орнады. Жетекшісі Адольф Гитлер болды. 1939 жылы фашистік Германия әлемге иелік ету мақсатында соғыс бастады. 1939 жылы 1 қыркүйекте Польша жеріне басып кірді. 1941 жылы Германия Еуропаның көптеген елдерін басып алды. Енді тек оған қарсы шығатын КСРО ғана қалды. Фашистік Германия КСРО-ны 3-4 айдың ішінде басып алу жоспарын жасады. Ол жоспар «Барбаросса» деп аталды. 1941 жылы 22 маусымда неміс әскерлері КСРО шекарасына басып кірді. Ұлы Отан соғысы осылай басталды.

Әр оқушыларға тақырыптың тақырыпшаларын бөліп беремін. Оқушы: 1. Іштей ойланады; 2. Түсінеді; 3. Ойланады; 4. Жеке талдайды; 5. Жұппен талдайды; 6. Топпен талдайды.

Оқушыларды 3 топқа бөліп мына тақырыпшаларды беремін.

І-топ: «Қазақстандық жауынгерлердің майдандағы ерлігі»

ІІ-топ: «Қаһарман партизандар»

ІІІ-топ: «Қазақстандық Кеңес Одағының Батырлары»

2. Үш жақты түсіндірмелі күнделік әдісін пайдалана  отырып, оқушылар оқығанын одан әрі толықтырады.

1. Мәтіндегі таңқалдыратын нәрсені анықтайды.

2. Неліктен қызықтыратындығын нақтылайды.

3. Мәселелік сұрақ қояды.

4. Сұраққа жауап алады.

5. Дәптерге жауабын жазады.

ІІІ. Ой толғаныс.

3. «Тарихи сынақ хат» берілген мәтінді қажетті сөздермен толықтыру.

1. Ұлы Отан соғысы кезінде қазақстандық партизандардың жалпы саны _______ адамнан асып түсті.     /3,5 мың/

2. Ладога көлі аймағындағы алғашқы шайқастардың өзінде-ақ қазақстандық  _________,  ________ -атқыштар дивизиялары ерекше көзге түсті.  /310-шы, 314 /

3. Әскери ерліктері үшін жүздеген мың қазақстандықтар __________   мен _____________ марапатталды. /ордендер, медальдармен/

4.  «_______________________________» атағына 110 қазақстандық ие болды. /Даңқ орденінің толық иегері/

4. Бекіту сұрақтары:

1.     Гитлердің КСРО-ны жаулап алу мақсатындағы жоспары? /Барбаросса/

2.     1943 жылы Орал облысынан майданға қанша қазақ қыздары аттанды? /24/

3.     316-шы атқыштар дивизиясының қолбасшысы. /И.В.Панфилов/

4.     316-шы атқыштар дивизиясы қай қалада жасақталды? /Алматыда/

5.     Рейхстагтың үстіне Жеңістің қызыл туын тіккен қазақстандықтарды атаңдар? /Р.Қошқарбаев, капитан Б.В.Чупрета, минометші А.Бақтыгереев, пулеметші А.Е.Вицко, байланысшы К.М.Волочаевтар/

5.Отан туралы мақал-мәтелдер айту.

Мұғалімнің қорытынды сөзі
Соғыс үмітсіз жесірлікпен балалардың жетімдігіне әкелді. Фашистердің істеген қылмысын совет адамдары ешқашан ұмытпайды. Соғыстан кейін бірнеше қалаларда фашизм құрбандарына ескерткіш орнатылды. Біз неміс басқыншыларының баса көктеп кіріп жасаған қылықтарын ешқашан ұмытпаймыз. Ұмытпайтын себебіміз-біздің халқымыз қайғы-қасіретті адам баласы ұрпақтарымыз, енді ешқашан көрмесе екен деп тілейміз.
6. Үйге тапсырма. Тақырыпты оқу. «Ұлы Отан соғысындағы Қазақстандықтардың ерліктері» тақырыбында эссе жазу.

Бағалау.