Ұлулар типіне жататын жәндіктердің негізгі ерекшеліктері.

7 сынып

 Сабақтың тақырыбы: Ұлулар типіне жататын жәндіктердің негізгі ерекшеліктері.

            Мақсаты: 1. Ұлулар типіне жататын жәндіктердің ерекшеліктері  туралы білім беру.

2. Ұлулардың ерекшеліктерін оқытып, оқушылардың өз бетінше жұмыс істеуін, ой-өрісін дамыту.

3. Оқушыларды жекелей жұмыс істеуге тәрбиелеу

            Құрал-жабдықтар: тест тапсырмалары, тапсырмалар, слайд.

            Сабақ типі: жаңа сабақ.

            Әдістемелік шешім: өзіндік жұмыс, дәріс, мұғалімнің әңгімелеуі, көрнекі құралдарды көрсету.

            Пәнаралық байланыс: география, валеология.

            І. Ұйымдастыру кезеңі

            ІІ. Білімді тексеру және өзектеу.

1. «Буылтық құрттар типіне жататын жәндіктердің негізгі ерекшеліктері» типі тақырыбы бойынша тест тапсырмасын орындау.

2.  Термин сөздермен жұмыс.

Буылтық құрттар. Көпқылтанақты құрттар. Азқылтанақты құрттар класы. Сүлік. Тұйық қанайналым жүйесі. Целом. Параподия. Трахофора. Гирудин.

3. Сұрақтар:

1.      Тип неліктен буылтық құрттар деп аталған?

2.      Буылтық құрттардың қандай өкілдерін білесіндер?

3.      Буылтық құрттар типіне қандай кластар жатады?

      ІІІ. Жаңа материалды оқу.

      Жоспары:

1.      Ұлулар  типіне жататын жәндіктердің негізгі ерекшеліктері

2.      Бауыраяқты ұлулар класы

3.      Қосжақтаулы ұлулар класы

4.      Басаяқты ұлулар класы

Ұлулар денесі жұмсақ, үш қабатты, екі жақты симметриялы көпжасушалы омыртқасыз жәндіктер. Олардың денесі бас, тұлға, аяқ, бақалшақ және бақалшақ  қалдығынан тұрады. Ұлулар типінде 130 мыңнан астам түр бар деп есептеледі. Олар бірнеше кластарға жіктеледі. Бізге көбірек таныстары: Бауыраяқтылар, қосжақтаулылар және басаяқтылар класы. Бауыраяқты ұлулардың денесінен симметрия айқын байқалмайды. Бұл топтағы жәндіктер денесі буылтықсыз, өте жұмсақ және дене құрылысы ұқсас болғандықтан, ұлулар типіне біріктірілген.

Асқорыту жүйесі едәуір күрделі. Тіс орнына үккі, асқа қатысты без бауыр мүшелері бар. Қантарату жүйесі – ашық. «Жүрегі» екі құлақша, бір қарыншадан тұрады. Табиғатта қосжынысты және дара жынысты ұлулар кездеседі. Жүйке жасушалар жинақталып, түйінге айналады. Тыныс алу өкпе және желбезек арқылы жүзеге асады.

ІV. Бекіту

Термин сөздермен жұмыс.

Тұлға. Бақалшақ. Шапанша. Шапанша қуысы. Үккі. «Жүрек». Құлақша. Қарынша. Жүрек қабы. Айқаспалы жолмен ұрықтану. Түрленіп даму. Бауыраяқтылар. Қосжақтаулылар.  Басаяқтылар. Бауыр. Өкпе. Тура даму. Шавла түрленіп даму. Түрленіп даму.

V. Үйге тапсырма: тақырыпты оқу.