Мақала "Нұр наурыз - халық тойы"

«НҰР НАУРЫЗ - ХАЛЫҚ ТОЙЫ»

Орнасын жүректе –нұр, көңілде- құт,

Сарқылмас дәстүрімді өнеге тұт.

Ұлыстың ұлы күні қадірменді,

Қош келдің!

Әз, Наурызым, төріме шық!

– дей келе биылғы төл Жаңа жылымызда жақсы жаңалықтар  лайым көп болғай. Самарқанның көк тасын жібітіп, Жер–Ананың төсіндегі тіршілік иелеріне қайтадан жан бітіретін бұл күн біз үшін бәрінен айырықша.Түрік тілдес халықтардың Жаңа жылын Қазақстанда наурыздың 22-де атап өту дәстүрге айналған, бірақ исі қазақпын дегендер Наурыз мерекесін қарсы алу әдеттегі наурыздың 22-нен бұрынырақ, наурыздың 14-нен бастау алады. Мұны әлдебір тосын немесе өзгеше құбылыс деп қарауға болмайды. 14-ші наурызды «Көрісу (қауышу) күні» деп те атайды. Бұл күні ауыл тұрғындары іштей қамданып, жаңа жыл келіп жеткендей, жасына жас қосылғандай бір- біріне кезіккенде «Бір жасқа шығуыңмен», «Жасың құтты болсын!», «Жасыңа жас қосылып, ғұмырың ұзақ болғай!» деп бір-бірін құттықтап мәре- сәре болып жатады. Көрісу күні жасы кіші адамдар үлкен қарияларға барып баталарын алу жастарға парыз іспеттес. Ал үлкендер жағы кейінгілердің арнайы келіп көрісуін күтіп отырғандай. Сайып келгенде, көрісу сәттерінің жас ұрпақты адамгершілік-имандылық қасиеттерге баулитын тәрбиелік жағы басым екендігі айдан анық. Мақаламды көрісу салтымен бастап отырған себебім, ол бір күнмен шектеліп қалмайды,ол жыл бойы жалғаса береді. Яғни, қазақтың төл Жаңа жылы жалғасын табады деген сөз. Қазақтың ұлттық мейрамдарының ішінде Наурыз мерекесінің мән- мағынасы айырықша бағалы.Ұлттық мейрамның үлкен- кішіге берер тағлымы мол. Күн мен түн теңескенде «хан» деп, «қара» деп, адамдар арасындағы бөлінушілікке жол берілмейді. Наурыздың сәні- Наурызкөже, қазақтың салт- дәстүрін, ырымдарын, әдет- ғұрыптарын паш ету, дәріптеу.Сондай- ақ, адамдар да бір- бірімен құшақ түйістіріп, артық кеткен жерлері болса, кешірім сұрап, жан және тән тазалығына мейлінше мән береді. Міне, бұл –нағыз Жаңа жыл! Сөзім дәлелді болу үшін, 2016 жылдың 18-ші наурыз күні Көпсалалы «Ұлағат Қызылорда» колледжі мен Ә.Тәжібаев атындағы облыстық әмбебап ғылыми кітапхана ұжымы бірлесе отырып «Нұр Наурыз- халық тойы» атты техникалық және кәсіптік оқу орындары арасындағы колледждер аралық  мерекелік іс- шара ұйымдастырылып ол жоғарғы деңгейде өткізілді.

Іс-шараның мақсаты: Қазақ халқының ұлы мерекесін тойлау, білім алушылардың патриоттық сезімдерін ояту. Қазақ халқының ұлы мерекесі Наурыз мейрамы жөнінде түсінік бере отырып, халқымыздың салт-дәстүрін бойларына дарыту арқылы, шынайылыққа, адамгершілікке, ұлтжандылыққа тәрбиелеу. Бүкіл тіршілік аталуының түрленіп, жаңаруын және қазақтың салт-дәстүрлері мен ырым-тыйымдары паш ету.

Іс-шара сайыс түрінде өтті. Сайыс 3 кезең бойынша сынға түсті. І кезең- Ұлттық киім үлгісін көрсету; ІІ кезең- Ұлттық өнер (ән немесе би); ІІІ кезең- Салт- дәстүр, сахналық көрініс көрсету;

Іс-шараның қазылар құрамына Ә.Тәжібаев атындағы облыстық әмбебап ғылыми кітапханасының бөлім әдіскерлері төрелік жасады.  

Сайысқа облыс көлеміндегі техникалық және кәсіптік білім беру оқу орындарының  колледж білім алушылары қатысты. Сайыс қорытындысы бойынша І орынды «Болашақ» колледж білім алушылары иеленді, ІІ орынды «Жас өркен» колледж білім алушылары, ІІІ орынды Көпсалалы «Ұлағат Қызылорда» колледж білім алушылары иеленді. Жүлделі орын алушыларды Ә.Тәжібаев атындағы облыстық әмбебап ғылыми кітапханасының «Алғыс хаттарымен» және арнайы сыйлықтарымен марапаттады.Аталмыш оқу орындарының білім алушылары бұл іс- шараға жан- жақты, жоғары деңгейде дайындалып келгенің көрсетті. Қазақта «Алты жыл аш болсаң да, атаңның  салтын ұмытпа» деген мақал бар емес пе, міне сайысқа қатысушылар да осы қазақтың салт – дәстүрін дүйім жұртқа паш еткендей. 3 кезең бойынша да қазақтың ұлттық киім үлгілерін, әндері мен билерін, салт –дәстүрлерін нақышына келтіріп орындады.Іс-шарамыз әсем әуен мен мың бұралған бишілердің биімен жалғасын тапты. Сөзімді қорыта келе,  осы іс – шарамызға мұрындық болған Ә.Тәжібаев атындағы облыстық әмбебап ғылыми кітапхана директоры Н.Мырзамұратоваға және «Өнер» бөлімінің меңгерушісі Баян Үмбетоваға және кітапхана ұжымына  көпсалалы «Ұлағат Қызылорда» колледж ұжымы атынан алғысымыз шексіз.Сіздерге және ұжымдарыңызға төл Жаңа жылымыз құтты болсын! Сіздерге зор денсаулық, шаңырақтарыңызға тыныштық, бірлік, құт-береке әкелсін.Болашағымыз жарқын,еліміздің өркендеуі жолында аянбай еңбек етіп, сол еңбектеріңіз табысқа жеткізіп, осындай іс –шаралар көп болып тек қана жеңістеріңіз мол болсын демекпіз.

Наурыз жырын жырлаймыз,

Онымен де тұрмаймыз.

Шындалып жеткен бұл күнге

Ел дәстүрін сыйлаймыз - дей келе  ұрпақтар сабақтастығын жалғастыра отырып, ортақ мақсат-мүдделерімізді жетелейтін, ерлікті, ауызбіршілікті, қазақ халқының салт- дәстүрін, әдет- ғұрыпын, ырым- тыйымдарын дәріптейтін, ұлттық құндылықтарды ұлықтайтын, дәстүрімізді дәріптейтін келешек ұрпақтың болашағы жарқын болуға ат салысайық. Сонда ғана, бес саусақтың салаларындай, бір әулеттін балаларындай ауызбіршілікте салтты сақтап, дәстүрді дәріптеп қазақ халқының болашағы жарқын етпекпіз.

                                                                                                   Көпсалалы «Ұлағат Қызылорда»

колледжінің әдіскері Ұлбосын АЛЬМЕРДИНОВА

және оқытушы Рахия ОСПАНОВА