Инфоурок Другое Научные работыМатериал научно-практической конференции "Артыштый, тынду торол тилим, алтындый баалу алтай 1оным"

Материал научно-практической конференции "Артыштый, тынду торол тилим, алтындый баалу алтай 1оным"

Скачать материал

Сакылта-1арат деп туу1ыда сакылтанын учуры.

Јӱрӱм – ол сакылта.Сакылта јӱрӱмниҥ учурын тереҥжидип, 1урумди улаалтып ичкеери алтаарга ижем1и берет. 1урумнин кандый да айалгазында сакылта деп немее каруузышкан, суушкен улустын коксинде ижем1и артызып, 1урумге 1илбузин ойгозот.Коп- коп алтай бичиичилер, поэттер, 1урукчылар, бойынын чумдемелдеринде сакылтанын терен учурын ачкан.  Темдектезе Л.В.Кокышев, Ш.П.Шатинов, И.И.Ортонулов ло о.о. Кижи 1уруми бар тушта сакылта да качан да болзо болор деп мен сананадым.

Онын да учун Санина Наталья Николаевна  «Сакылта – 1арат» деп ,чындык сууш керегинде туу1ызында  сакылтанын  терен учурын ачкан.

Туу1ынын тос геройлоры Тожыла ла Толунай 1ап-1аштан алала коштой озуп, суунын эки башка 1арадында  1адала, кажызы ла бойынын 1арадында ойноп тура, кичинектен ле ала  билдирбезинен бой-бойына тартылып, кызычак бойынын  колында чечегин уулдын  балкаш айылына кадаганы,  байла олордын салымы бир болорынын темдеги болгон. Качан баштапкы ла катап школго барала олор эку 1аныс партага отурып, канча  1ылдарын кожо откургилеп, бой-бойлорын суушкенине , суунын 1араттарыбиригип, сууштин 1арады боло берген.

  Андый да болзо, 1урум  ичкерлеп, ойлор одуп,  каруузышкан 1ииттер 1аанап, 1урумнин уур кучтериле колбой сууштин 1арады «Сакылта – 1арат» боло берет. Качан Толунай олумнин 1ерине атанган суугенин уйдежип ийеле, 1иит кыс 1аныс ла сакылтала кожо артып калат. Эбире сакылта, 1аныс ла сакылта, оны бу 1олдыктар иле керелейт…

Канайдарын, Толунай,

Куч ле эмтир 1урумин.

Эр 1ажына сакылта

Эжин болор билип 1ур.

Сары танда сакылта

Санааркадып ойгозор.

Айрылышкан 1аратка

Канча катап экелер.

Чойилип барган 1олдорго

Колын уулап коргузер.

Кайра 1анбас 1уучылды

Чокотпостон сакыдар.

Эрей соккон эрикчел

Эжигинди катандаар.

Суунчини тозып,эжикке

Курчек салып, боктонор.

Тулуреген укулер

Ууктегилеп чочыдар.

Кууктер уни соогилеп

Бурылбазын белгелеер.

Эки суушкен 1урек бой-бойлорын сакыжып, сууп 1урген де болзо, 1уу-чак олордын суужин олтурип салды. Андый да болзо 1аркынду сууш ле 1урум туней ле тугенбей 1ат…

Толунай соогинен канча 1ылдардан

Терек агаш 1ажарып чыгыптыр.

1уу 1еринде 1уучылдын соогинде

1аскыда чейне чечектер кызарат.

Сууш качан да 1оголбос, суушкен 1уректер качан да болзо суужип ле  сакыжып  1урер. Откон уйени 1аны уйелер солуп сууштин Сакылта-1арадына келип, тандакты уткыгылап, 1иит уулдар Тожыла ла чылап, арчуулдар чыгарып, ууре кыстарга кереестеп сыйлайт.

Тожула ла Толунайдын чындык ла агару  суужинин 1арады 1ажын чакка Сакылта-1арат ла болуп артат. Онын да учун сакылта 1огынан 1урум байла ол 1урум эмес болор. Айдарда 1урумде сууп ле сакып билер керек.

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Материал научно-практической конференции "Артыштый, тынду торол тилим, алтындый баалу алтай 1оным""

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 2 месяца

Музыкальный журналист

Получите профессию

Няня

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 626 985 материалов в базе

Скачать материал

Другие материалы

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 02.04.2016 653
    • DOCX 16.2 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Ертакова Сурая Васильевна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Ертакова Сурая Васильевна
    Ертакова Сурая Васильевна
    • На сайте: 7 лет и 11 месяцев
    • Подписчики: 2
    • Всего просмотров: 11621
    • Всего материалов: 11

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Методист-разработчик онлайн-курсов

Методист-разработчик онлайн-курсов

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 70 человек из 35 регионов

Курс профессиональной переподготовки

Организация деятельности библиотекаря в профессиональном образовании

Библиотекарь

300/600 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 281 человек из 66 регионов

Курс повышения квалификации

Специалист в области охраны труда

72/180 ч.

от 1750 руб. от 1050 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 42 человека из 21 региона

Курс профессиональной переподготовки

Библиотечно-библиографические и информационные знания в педагогическом процессе

Педагог-библиотекарь

300/600 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 457 человек из 66 регионов

Мини-курс

Общественные движения и организации

3 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Концепции управления продуктом и проектом: стратегии и практика.

10 ч.

1180 руб. 590 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Методология физического воспитания

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе