Инфоурок Классному руководителю Другие методич. материалы"Сөз мерген"

"Сөз мерген"

Скачать материал

                                                                          Батыс Қазақстан облысы   Теректі ауданы

                                                Покатилов жобб мектебінің

                                                                  қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі

                                                                        Урынгалиева Гульбаршин Шинбаевна

Сөз мерген сайысы  (5-9сынып оқушылары арасында)

Жүргізуші: Құрметті жиналған оқушылар, бүгін  мектебімізде  жоспарланған сыныптан тыс іс-шара    тіл  айлығында өткелі тұрған тіл білгірі сайысысына Қош келдіңіздер!

                                        Армысыздар,алқалы жұрт көз көрген,

         Құралсыншы ойларыңыз інжу-маржан сөздерден.

Тіліміздің тереңдігін,байлығын да көрсетер

Алдыңызда тіл сайысы –«СӨЗ МЕРГЕН»!

Бүгінгі –«СӨЗ МЕРГЕН»сайысына 3топ қатысады.

  Ердің құнын екі ауыз сөзбен бітіретін де,жауласқан елдердің арасын келісімге келтіретін де,жылағанды жұбатып,күлгенді жылатанды да-осы тіл. Ең ащы да-тіл,ең тәтті де –тіл.Қазақ тілі-дүние жүзіндегі бай,бейнелі тілдердің бірі. Соның ішінде мақал-мәтел үлкен орын алғандықтан бүгінгі ойын көбіне сол төңірекке арналған.

Беташарын додамыздың бастайық,

Көпшілікті бір серпілтіп тастайық.

Ортамызды сайыскермен толтырып,

Қошеметпен шақырайық қол соғып.

1-топ  «Алғырлар»

2-топ «Білгірлер»

3-топ  «Жүйріктер»

Ал енді осы топтың қайсысы оза шабатынын,қайсысы  ең алғаш боп бәйгеге жететінін бақылайтын және әділ баға беретін әділ-қазыларымызбен танысайық.

Қазақ тілі мен әдебиеті пәні  мұғалімі: Бегежанова К.Ж.

Математика пәні мұғалімі:  Амангалиева  А.С.

Ағылшын пәні мұғалімі: Жалмуканова М.С.

I кезең  «Сәлем-сөздің атасы»

Үш топ өздерінің аттарын, ұрандарын, төсбелгілерін таныстырып өтуі керек.

Сөз кезегін  қатысушыларымызға береміз.

II кезең «Мықты болсаң тауып көр».

Бұл кезеңде мықтылықтырынды көрсетесіңдер

 

Тұрақты сөз тіркестерін тауып, мағынасын ашасыңдар..

1)Құлын,ат,тай,жылқы.(таңба басқандай)       алыс

2)Жылқы,қой,түйе,сиыр.(аузынан шөп алмас)   момын

3.Сүйек, қаңқа, ит,ет.(терісін басына қаптау)    ұрысу

4.Ит,төбет, күшік, қасқыр ( өлген жер)  алыс

5.Жақ, құлақ,тіл, айыз (алғыш)  қарамақарсы сөз тіл азар

6.Колқа, көмекей, өңіш, тамақ (созды)   өңешін созды   ұрысу

7.Аймақ, жер, таяқ, күн (тепсінді)      қатты ұрысты

8. Тас, су, жер, ет (бауыр)  мейірімсіз

9. Ұлдың, қыздың,ананың, әкенің (жиған жүгіндей)    әсем, көрікті

10. Көз,сөз, қол, аяқ (ілмеді)  ұйықтамады.

 

III кезең. «Жүйрік болсаң, шауып көр»

Жасырылып тұрған сөзді тауып,сол табылған сөзді  орысшаға аударып айту.

Бірлігі жарасқан  * * бұзылмас.              (ел- страна)

Татулық табылмас * * * * *.                  Бақыт-счастье)

* * *  -ұлы қару.            (сөз-слова)  

Адамды  * * * * үйретеді.           (өмір-жизнь)

Еңбек-таптырмас * * * * *.       (байлық-богатство)

Тәрбие басы-* * *.                  (тіл-язык)  

IV-сайыс. «Ойлы болсаң, тауып көр»

  бұл кезеңде берілген сөздерден мақал құрамыз.

1.жатқан,қария,дария,ақылды,ағып.

(______________________________________________________)   

2. асқар,ағып,тау,бала,жатқан,әке,бұлақ.

(______________________________________________________)

 

3.тамған ,тамар,у,бал.тілден.,

(______________________________________________________)

  4.үйдің ,жылы туған,түтіні.

(______________________________________________________)

5.шықпас шаңы,үні,жаяудың, жалғыздың.

(______________________________________________________)

6.қорқытады,терең,көп,батырады.

(______________________________________________________)

 

 

V-сайыс. «Кім жылдам?»

Қолдарыңызға берілген сөздердің синонимін табамыз.

Ертеде-------------баяғыда

Үлкен---------------дәу

Ажар--------------келбет

Тамақ------------дәм

Таңертең------азанда

Кішкентай----биттей

  Берілген сөздердің мағынасын ашу:

  Төбесі көкке жету------қуану

Қырық пышақ болу----араздасу

Ит өлген жер---------алыс

Тіс жармады---------үндемеді

Қыздың жиған жүгіндей------әдемі

Жерден жеті қоян тапқандай----мәз-мәйрам болуы

  VI кзең  «Озық болсаң озып көр».

Топтарға сұрақ қойылады, әр дұрыс жауап 10 ұпайдан есептеледі.

1 топқа: 

1.ҚР қашан тәуелсідік алды?       (1991 ж. 16 желтоқсанда)

2. Қазақстан тұңғыш ғарышкері кім?    (Тоқтар Әубәкіров)

3. Шоқанның әжесі?            (Айғаным)

4. «Көксерек»  әңгімесінің  басты кейіпкері? (Құрмаш)

5. Қандай ұлттық тағамдарды білесің? (қазы-қарта, жал-жая, бесбармақ, қымыз, шұбат).

6. Үстеудің неше түрі бар? (7).

2-топқа:

1. «Қазақ хрестоматиясын»  жазған кім?   (Ы.Алтынсарин).

2. Күй атасы кім  (Құрманғазы).

3. Орфография қай елдің сөзі?  (грек)

4. Қазақ тілі қай тілдер тобына жатады? (түркі тілдес).

5.Қазақ тілі алғаш мемлекеттік  мәртебесін қай жылы алды?  (1989)

6. Абайдың туған жылы?   (1845)

3- топқа:

1. Қазақ даласының жарық жұлдызы  (Шоқан)

2. Ақылды сөзінің түбірі?   ( ақыл)

3. Қазақ алфавитін  жасаған ғалым?  (а.Байтұрсынов)

4. Беташар қашан айтылады?  (келін түскенде)

5. Тұңғыш кемеңгер? ( Ыбырай)

6.Алғашқы романист жазушы? (М. Дулатов «Бақытсыз Жамал».

 

VII кезең «Тапқырлық»  деп аталады.

Бұл кезеңде ойыншылар берілген сөздерден мақал  табуы қажет.дұрыс жауапқа 5 ұпайдан

           1. Халық---------------

     Жұрт---------------------Бесік                   

Туған жер-------------

            Ел----------------------

 

            2. Атамекен

Отан----------------Бұлбұл                      

Жер

Су

 

            3.Алып

Қорқақ-------------------Ана              

Палуан

Батыр

          4.Ағаш

Орман----      күймес     

Көсеу

Қалақ

         5  .Ауыз

Таңдай--------Құлақ   

Ерін

Мұрын

 

          5.Ана

Әке ------------------ал                

Бала

Немере

          6.Жаңбыр

Өзен---------------------------ел   

Көл

Орман

 

            7.Ұл

Ана------------Жұрт                      Қыз-жат жұрттық.

Қыз

Бала

 

                                                Ана тілім,өзгелерден бөлексің,

Бала жүрек саған арнап жыр төксін.

                                                Қай асылға теңесем де жарасар,

                                                Ана тілім баға жетпес өнерсің   дегендей,келесі сайыс-

VIII кезең   «Тіл өнері»    берілген сұраққа мақал-мәтелмен  жауап беру. Дұрыс жауап 5 ұпаймен бағаланады.

1.Жылан інінен қалай шығады?

Жылы-жылы сөйлесең жыланда інінен шығады.

2.Қар жана ма?

Қалауын тапса қар жанады

3.Инемен құдық қазуға бола ма?

Оқу инемен құдық қазғандай.

4.Ең тәтті не?

Ананың сүті тәтті,баланың тілі тәтті

5.Не қорқақ,не батыр?

Көз қорқақ,қол батыр.

6.Кімнен кім жаман?

Олақтан салақ жаман.

7.Тауық түс көре ме?

Тауықтың түсіне тары кіреді.

8.Оттан да ыстық не?

Отан оттан да ыстық.

9.Шошқа үре ме?

Ит жоқта шошқа үреді.

10.Ер қаруы нешеу?

Ер қаруы бес қару.

11.Отқа түсіп күймеуге бола ма?

Отан үшін отқа түс күймейсің.

12.Жігітті шал деген жөн бе?

Жаман жігіт жасында шал болар.

13.Үлкен сөз, үлке көз бола ма?

Қорқақтың көзі үлкен, ақымақтың сөзі үлкен.

 

Ал енді  қатысушылардың ұпай  санын  анықтап, жеңімпаз топты  анықтайтын  кез келді.Сөз кезегін  әділқазыларға  береміз.

Міне, осымен тіл  мерекесіне  арналған  «Сөз  мерген» сайысы да өз мәресіне  жетті.Ата бабаларымыздың  аманаттап қалдырған  асыл мұрасын  мына  жаһандау  заманында  жоғалтпай,құндылығын  арттыра берейік!

 

 

 

 

 

 

 

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал ""Сөз мерген""

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 2 месяца

Проректор

Получите профессию

Интернет-маркетолог

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

Жүргізуші: Құрметті жиналған оқушылар, бүгін  мектебімізде  жоспарланған сыныптан тыс іс-шара    тіл  айлығында өткелі тұрған тіл білгірі сайысысына Қош келдіңіздер!                                         Армысыздар,алқалы жұрт көз көрген,          Құралсыншы ойларыңыз інжу-маржан сөздерден. Тіліміздің тереңдігін,байлығын да көрсетер Алдыңызда тіл сайысы –«СӨЗ МЕРГЕН»! Бүгінгі –«СӨЗ МЕРГЕН»сайысына 3топ қатысады.   Ердің құнын екі ауыз сөзбен бітіретін де,жауласқан елдердің арасын келісімге келтіретін де,жылағанды жұбатып,күлгенді жылатанды да-осы тіл. Ең ащы да-тіл,ең тәтті де –тіл.Қазақ тілі-дүние жүзіндегі бай,бейнелі тілдердің бірі. Соның ішінде мақал-мәтел үлкен орын алғандықтан бүгінгі ойын көбіне сол төңірекке арналған. Беташарын додамыздың бастайық, Көпшілікті бір серпілтіп тастайық. Ортамызды сайыскермен толтырып, Қошеметпен шақырайық қол соғып. 1-топ  «Алғырлар» 2-топ «Білгірлер» 3-топ  «Жүйріктер» Ал енді осы топтың қайсысы оза шабатынын,қайсысы  ең алғаш боп бәйгеге жететінін бақылайтын және әділ баға беретін әділ-қазыларымызбен танысайық. Қазақ тілі мен әдебиеті пәні  мұғалімі: Бегежанова К.Ж. Математика пәні мұғалімі:  Амангалиева  А.С. Ағылшын пәні мұғалімі: Жалмуканова М.С. I кезең  «Сәлем-сөздің атасы»

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 626 191 материал в базе

Скачать материал

Другие материалы

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 13.09.2014 1290
    • DOCX 56 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Урынгалиева Гульбаршын Шынбаевна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    • На сайте: 8 лет и 9 месяцев
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 4076
    • Всего материалов: 3

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Секретарь-администратор

Секретарь-администратор (делопроизводитель)

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Медиаграмотность как форма работы с современным родителем

36 ч. — 180 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 38 человек из 22 регионов

Курс повышения квалификации

Работа классного руководителя по организации взаимодействия семьи и школы

36 ч. — 144 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 404 человека из 63 регионов

Курс повышения квалификации

Современные технологии профилактики зависимого поведения среди подростков и молодежи

72 ч. — 180 ч.

от 2200 руб. от 1100 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 35 человек из 23 регионов

Мини-курс

Налог на прибыль и учет доходов/расходов

2 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Психология взаимоотношений, прощения и самопонимания

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 57 человек из 31 региона

Мини-курс

Преодоление фобий: шаг за шагом к свободе от социальных источников страха

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе