9
сынып
Сабақтың
тақырыбы:Шешендік
өнер
Сабақтың
мақсаты:
Білімділік:қазақ
халқының ұлы тұлғаларды,шешен билерді туралы мағлұмат беру.
Дамытушылық:алған
білімдерін шығармашылықта қолдана білуге дағдыландыру.
Тәрбиелік:пәнді
оқыту барысында оқушының ойын логикалық жағынан дұрыс, анық, қазақтың әдеби
тілінің нормасына сай айта білуге үйрету.
Сабақтың
түрі:
Сабақтың
әдістері:
аналитикалық,практикалық.
Жұмыс түрлері: жекеше,жұптық,жалпы.
Көрнекілігі: билердің
суреттері, тірек-схема
Сабақтың барысы:
1.Ұйымдастыру
кезеңі.
Сәлемдесу.
2.Үй
тапсырмасын тексеру кезеңі. Мақал-мәтелдерді жаттау.
3.Жаңа
сабақ..
-Біз
бүгін қазақтың ұлы тұлғалармен шешен билермен танысамыз.Қазақтар шешендік
өнерді қалай бағалағаны туралы ой бөлісеміз.
Қахақ –табиғатынан шешен халық. Қазақтар
шешендікті жоғары бағаланған.Өйткені шешендік сөздер елдің әлеуметтік өмірінде
аса маңызды қызмет атқарады.Сондықтан да қазақ тілін жақсы меңгергіңіз келсе,
қазақ халқының тұрмысын, мәдениетін түсінігіңіз келсе, қазақтың шешендік
өнерімен танысу керек.Әсіресе билердің шешендік нақылдары мен толғауларын
оқысаңыз, одан ата-бабаларыңыздың келер ұрпаққа айтып кеткен өсиет табасыз.
-Қандай
атақты билерді білесіңдер? Суреттерге қараңдар.
Оқушылар
Қаз дауысты Қазыбек би, Әйтеке би,Төле бидің қандай қоғам қайраткері болғанын
кестенің көмегімен мазмұндап айтып береді.
|
18
ғасырдағы тұлғалар
|
Қандай
адам
|
Қандай
қоғам қайраткері
|
|
Төле
би
|
Оқыған
Сауатты
әділ
шешен
|
Тәуке
ханның кезінде
«Жеті
жарғы» атты заң жобасын жасаушының
бірі
болған
|
|
Қазыбек
би
|
………..
|
…….
|
|
Әйтеке
би
|
………
|
…….
|
Қаз
дауысты Қазыбек би.
Қазыбек
би үш қырынан қарастырған жөн. Ең алдымен ол-асқан шешен, ақын болған
кісі.Екіншіден,ел басқарған, дау-жанжалды шешкен әділ қазы.Үшіншіден,
ол-елші-дипломат, қоғам қайраткері.
1730-1731
жылдары Тайкелтір бастаған төрт кісі Жоңғар ханы Қоңтәжіге елшілікке барған
екен. Олардың ішінде Қазыбек би,Тұрсынбай батыр, Жәнібек батыр болған. Осы
жолы Қазыбек би Жоңғар ханын сөзден жеңіп,бітімге келтіреді.
Ал
енді жоғарыдағы кесте Қазыбек би қандай адам болғанын, қандай қоғам қайраткері
екенін толтыру керек.
Қазір
Қазыбек бидің «Кім жақын, не қымбат,не қиын?» деген сұрақтарға берген жауабын
тыңдайық.
1.Тату
болса-ағйын жақын,
Ақылды
болса-апайың жақын.
Бауырмал
болса-інің жақын,
Инабатты
болса-келінің жақын.
Сыйлас
болса-нағашың жақын,
Адал
болса-досың жақын.
Еркелейтін
немерең жақын,
Өз
ұрпағың-шөберең жақын.
Жан
серігің жас кезіңнен,
Бәрінен
де әйел жақын.
4.Оқушыларды
3 топқа бөлеміз.
«Кім
жақын», «Не қымбат», «Не қиын». Сендердің мақсаттарың мына сөйлемдердің екінші
сыңарын табу.
«Кім
жақын»
Тату
болса 1)апайын жақын
2)ағайын
жақын
3)досың
жақын
Ақылды
болса 1)інің жақын
2)апайың жақын
3)нағашың жақын
Сыйлас
болса 1)шөберең жақын
2)келінің
жақын
3)нағашың жақын
Өз
ұрпағың 1)шөберең жақын
2)досың жақын
3)әйелің жақын
«Не
қымбат»
Алтын
ұяң 1)атаң қымбат
2)анаң қымбат
3)елің қымбат
Мейірімді
1)апаң
2)атаң
3)жерің
Туып
өскен 1)жерің
2)атаң
3)елің
«Не
қиын»
Таусылмайтын 1)сөз
2)дау
3)дерт
Өзің
түскен 1)серт
2)жау
3)өрт
Жазылмаса 1)серт
2)дерт
3)дау
-Сендер
үшін не жақын, не қымбат, не қиын?
5.Кітаппен
жұмыс.78 б.1 тапсырма.
Мәтін
бойынша бір-біріне сұрақтар қойып сөйлесіңдер.
6.78
б. 2 тапсырма
Деңгейлік
тапсырмаларды орыңдар.
7.Қорытынды.
-Қазақ халқы табиғатынан қандай халық?
-Қандай
атақты билерді білесіңдер?
-Төле
би қандай адам болған?
-Қазыбек
би қандай адам болған?
8.Үйге
тапсырма.
Әйтеке би туралы әңгімелеп, кестені
толықтырыңдар.
9.Бағалау.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.