- 01.04.2014
- 712
- 0
.
«№2 Жаңа Бұқтырма орта мектебі» КММ
Құрастырушы:қазақ тілі мен
қазақ әдебиеті мұғалімі
Ғалия Баяндинова
2013-14 оқу жылы
Внеклассное мероприятие «Абаевские чтения»
Цели: создать благоприятную атмосферу для развития творчества учащихся, приобщить детей к прекрасному, прививать любовь к поэзии мыслителя, философа, просветителя, борца за социальную справедливость – Абаю Кунанбаеву, развивать интерес к языкам, воспитывать любовь к Родине, родному краю, воспитывать активного гражданина, совершенствовать навыки коллективной деятельности.
Подготовительная работа: ребята подбирают стихи Абая на казахском и русском языках по тематике:о Родине, о природе родного края, о красоте языков, о любви, о батырах
Участники:учащиеся, учителя, гости, родители
Форма проведения: поэтическое мастерство (конкурс)
Ход мероприятия:
Ø Слово учителю
Ø Выступление ведущих
Ø Выступление участников
Ø Работа жюри
Ведущие:
Вадим: Қайырлы күн, қымбатты қатысушылар, құрметті қонақтар!
Арина:Добрый день, дорогие участники, уважаемые гости!
Вадим:Бүгін 10-11 оқушылар арасында «Абай оқулары» деп сайысы өтеді.
Арина:Сегодня у нас проводятся поэтический поединок «Абаевские чтения» среди уч-ся 10-11 классов.
Вадим:Оларға қошемет көрсетейік!
Арина:Давайте их поприветствуем!
Вадим: Бүгін де бүкіл алдыңғы адамзат қатарында ұлы ойшыл, ағартушы, әлеуметтік әділдік үшін күрескер Абай Құнанбаев есімі өшпес.
Арина:И сегодня все прогрессивное человечество помнит великого мыслителя, философа, просветителя, борца за социальную справедливость – Абая Кунанбаева.
Вадим:Қазақ халқының мәдениетіне Абай бұратына жаңа леп енгізді. Ол өзінің туған халқын басқа мәдениет пен әдеп-ғұрыпқа тән сықақпен және лиракамен, жаңалықтармен және сырларымен таныстырды.
Арина:Абай привнес в культуру казахского народа совершенно новое качество. Он познакомил родной народ с сатирой и лирикой, откровениями и исповедью, присущими иным культурам и традициям.
Вадим:Бұл өзі қазақ мәдениетін зор классикалық өркениетке енгізу еді.
Арина: А это означало включение казахской литературы в мир большой класической цивилизации.
Вадим: Бүгінгі сайсымызда Абайдың өлеңдерін, әндерін, күйлерін, аудармаларын тыңда аласыңдар!
Арина: Сегодня вы на нашем конкурсе сможете послушать стихи, музыкальные произведения, переводы Абая.
Домбрист: «Күй»
Чтецы:
1. «Ескендір» (поэмадан үзінді )
Осы жұрт Ескендірді біле ме екен?
Македония шаһары оған мекен.
Филипп патша баласы, ер көңілді,
Мақтан сүйгіш, қызғаншақ адам екен.
Филипп өлді, Ескендір патша болды,
Жасы әрең жиырма бірге толды.
Өз жұртты аз көрініп, көршілерге
Көз алартып қарады онды-солды.
Сұмдықпен әскер жиып қаруланды,
Жақын жерге жау болды, тұра аттанды.
Көп елді күтінбеген қырды, жойды,
Ханды өлтіріп, қаласын тартып алды.
Жазықсыз жақын жердің бәрін шапты,
Дарияның суындай қандар ақты.
Шапқан елдің бәрін де бодан қылып,
Өкіметін қолына тартып апты.
Ескендір елде алмаған хан қоймады,
Алған сайын көңілі бір тоймады.
Араны барған сайын қатты ашылып,
Жердің жүзін алуға ой ойлады.
Вот сын Филиппа Искандер,
Он Македонией владел,
Он был храбрец. Но кто мне скажет:
Где честолюбию предел!?
Филипп почил, и полный сил,
Себя царем провозгласил
Наш Искандер и на соседей
Он глаз свой алчущий скосил.
Собрал он войско, и тогда
Он без особого труда
Стал опрокидывать престолы,
Жечь села, грабить города.
Он много стран завоевал,
Он кровь людскую проливал.
Оружьем покорив народы,
Он власть на силе основал.
Уже последний пал сосед,
А ему покоя нет!
Тогда вдруг Искандер задумал
Завоевать весь белый свет.
2.«Бородино» (өлеңнен үзінді - М.Ю.Лермонтов)
- Айтшы, аға, неғып жеңілдік
Мәскеуде емес тегіндік,
Болған білем соқтығыс,
Емес білем аз жұмыс.
Ұмытпайды еш орыс,
Бородинде көргенді.
- Ондағы біздің адамдар,
Сендердей емес, балуаңдар.
Қиын тиді оларға
Аз кісі-ақ қайтып санарға.
- Скажи-ка, дядя, ведь недаром
Москва, спаленная пожаром,
Французу отдана?
Ведь были ж схватки боевые?
Да, говорят, еще какие!
Недаром помнит вся Россия
Про день Бородина!
-Да, были люди в наше время,
Не то, что нынешнее племя:
Богатыри – не вы!
Плохая им досталась доля:
Немногие вернулись с поля ...
3. «Өлең – сөздің патшасы, сөз сарасы»
Өлең – сөздің патшасы, сөз сарасы,
Қиыннан қиыстырар ер данасы.
Тілге жеңіл, жүрекке жылы тиіп,
Теп-тегіс жұмыр келсін айналасы.
Бөтен сөзбен былғанса сөз арасы,
Ол – ақынның білімсіз бишарасы.
Айтушы мен тыңдаушы көбі надан,
Бұл жұрттың сөз танымас бір парасы.
Поэзия – властитель языка,
Из камня чудо высекает гений.
Теплеет сердце, если речь легка,
И слух ласкает красота речений.
И если речь певца засорена
Словами, чуждыми родному духу, -
Такая песня миру не нужна.
Невежды голос люб дурному слуху.
4. «Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін»
Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін,
Жоқ-барды, ертегіні термек үшін.
Көкірегі сезімді, тілі орамды,
Жаздым үлгі жастарға бермек үшін.
Бұл сөзді тасыр ұқпас, талапты ұғар,
Көңілінің көзі ашық, сергек үшін.
Түзу кел, қисық-қыңыр, қырын келмей,
Сыртын танып іс бітпес, сырын көрмей.
Шу дегенде құлағың тосаңсиды,
Өскен соң мұндай сөзді бұрын көрмей.
Таң қаламын, алдыңғы айтқанды ұқпай,
Және айта бер дейді жұрт тыным бермей.
Не для игры я стал стихи писать,
Не для того, чтоб сказки собирать.
Пишу, чтоб дать уроки молодым,
Что могут свои чувства изъяснять.
Меня поймет не твердолоб, а тот,
Чьи ум и седце могут понимать.
Иди вперед без обходных путей,
Суть слов понять под внешностью сумей.
Я, может, странно говорю, но ты
Таких словес не знал в семье своей.
Что за народ! Ни слова не поняв,
Кричит:скажи нам что-то поновей!
5. «Мен сәлем жазамын»
Мен сәлем жазамын,
Қарағым қалқама.
Қайғыңнан азамын,
Барушы айта ма?
Күн бойы күтемін
Келер деп хабарың.
Қайғырмай не етемін,
Бізде жоқ, назарың!
Көңілге жұбаныш,
Сен едің базарым.
Сенсіз жоқ қуаныш,
Тозды енді ажарым!
Милый мой, дорогой,
Я тебе шлю привет.
Сожжена я тоской,
Знаешь ты или нет?
Жду вестей день-деньской,
Жажду их всей душой.
Где найду я покой,
Если ты стал чужой!
Сердца ты моего,
Светом был; гибну я.
Без тебя все мертво,
Отцвела жизнь моя!
6. «Қараңғы түнде тау қалғып» (Иоганн Гете)
Қараңғы түнде тау қалғып,
Ұйқыға кетер балбырап.
Даланы жым-жырт, дел-сал қып,
Түн басады салбырап.
Шаң шығармас жол-дағы,
Сілкіне алмас жапырақ.
Тыншығарсың сен-дағы,
Сабыр қылсаң азырақ.
Горные вершины
Спят во тьме ночной
Тихие долины
Полны свежей мглой.
Не пылит дорога,
Не дрожат листы ...
Подожди немного,
Отдохнешь и ты.
7. «Интернатта оқып жүр»
Интернатта оқып жүр
Талай қазақ баласы –
Жаңа өспірім, көкөрім,
Бейне қолдың саласы.
Балам закон білді деп,
Қуанар ата-анасы,
Ойында жоқ олардың
Шариғатқа шаласы.
Орыс тілі, жазуы –
Білсем деген таласы.
В приютской школе много вас,
Казахские ребята,
Надежда наша, наша честь,
Зачем сюда вы взяты?
Отец доволен: будет сын
Блюсти законы свято ...
Но в совершенстве не постичь
И здесь им шариата.
Читать по-русски и писать
Хотели бы ребята.
8. «Жалау» («Парус» М.Ю.Лермонтов)
Жалғыз жалау жалтылдап
Тұманды теңіз өрінде.
Жат жерде жүр не тыңдап?
Несі бар туған жерінде?
Ойнақтап толқын, жел гулеп,
Майысар діңгек сықырлап.
Ол жүрген жоқ бақ іздеп,
Қашпайды бақтан бойды ұрлап.
Астында дария – көк майдан,
Үстінде сәуле – алтын күн.
Қарашы, ол бүлік Құдайдан
Сұрайды дауыл күні-түн.
Белеет парус одинокий,
В тумане море голубом.
Что ищет он в стране далекой?
Что дом покинул он родной?
9. «Қор болды жаным»
Қор болды жаным,
Сенсіз де менің күнім,
Бек бітті халім,
Тағдырдан келген зұлым
Тағдыр етсе Алла,
Не көрмейді пәндә?
Сағындым сені,
Көрмедім деп көп заман.
Адам деп мені,
Салмадың сен хат маған.
Жай таба алмай жүрек,
Жасығын соң сүйек.
Бұл қылған зарым
Барса жардың маңына,
Ол – қылған дәрім
Ғашығымның жанына.
Оңалдырып ойды,
Түзетпей ме бойды?
Душа моя унижена
Отсутствием твоим.
Твоя душа приближена
Ведениям иным.
Переживи веление
Судьбы – мое терпение?
Тоскую до усталости
Я без тебя весьма,
А от тебя ни жалости,
Ни слуха, ни письма.
И сердце черным-начерно
Тревогою охвачено.
Я плачу. Тяжело нести
Печаль свою уже.
Дойдут ли слезы горести
К возлюбленной душе?
И канет неурядица.
И наши души сладятся?
10. «Мотивы Абая»
Не знаю, как я жил до нынешнего дня,
И пройдено, и видено немало.
В любви и в спорах сердце отпылало,
Покой в душе моей былого нет огня.
Что в этой жизни остается для меня?
Мне, грешнему поэту, не пристало
Себя Аллаху посвятит, стихи кляня;
Аллаха мое сердце не искало.
Приумножить стада, увольте, не хочу.
И степью управлять, увы, не по плечу!
Не облегчить людские мне страданья.
И свои мысли, и живую свою речь –
Все в СЛОВО остается мне облечь.
Тебе, о человек, мои признанья!...
О мой народ, послушай речь поэта,
Самовлюбленности чалму приподними!
Ты мое слово сокровенное прими,
Внимай всем сердцем моему совету!
Как жажду утоляешь в полдень лета –
Так чашу мудрости из рук моих возьми.
Глотками пей, не расплещи все это.
И ты все это светлым разумом пойми!
11. Татьянаның Онегинге жазған хаты
Амал жоқ – қайттым білдірмей,
Япырмай, қайтіп айтамын?
Қоймады дертің күйдермей,
Не салсаң да тартамын.
Талайсыз, бақсыз мен сорлы,
Еріксіз аттап ұяттан,
Қорлыққа көндім бұл құрлы,
Байқалар халім бұл хаттан.
Әлемше мен де ұялып,
Білдірмен дедім өлсем де.
Шыдар ем күйіп, мен жанып,
Айында бірер көрсем де.
Болмады көріп қалуға,
Есітіп біраз сөзіңді.
Шыдар ем бір ай жатуға,
Ұзақ түн жұмбай көзімді
18.Шегіртке мен құмырсқа
Шырылдауық шегіртке,
Ыршып жүріп ән салған.
Көгалды қуып гөлайттап,
Қызықпен жүріп жазды алған.
Жаздыгүнгі жапырақтың
Бірінде тамақ, бірінде үй,
Жапырақ кетті, жаз кетті,
Күз болған соң кетті күй.
Жылы жаз жоқ, тамақ жоқ,
Өкінгеннен не пайда?
Суыққа тоңған, қарны ашқан
Ойын қайда, ән қайда?
Оныменен тұрмады,
Қар көрінді, қыс болды.
Сауықшыл сорлы бүкшіді,
Тым-ақ қиын іс болды.
Секіру қайда, сүрініп,
Қабағын қайғы жабады.
Саламда жатып дән жиған
Құмырсқаны іздеп табады.
Селкілдеп келіп жығылды,
Аяғына бас ұра:
- Қарағым, жылыт, тамақ бер,
Жаз шыққанша асыра!
- Мұның, жаным, сөз емес,
Жаз өтерін білмеп пе ең?
Жаның үшін еш шаруа
Ала жаздай қылмап па ең?
- Мен өзіңдей шаруашыл,
Жұмсақ илеу үйлі ме?
Көгалды қуып, ән салып,
Өлеңнен қолым тиді ме?
- Қайтсін, қол тимепті!
Өлеңші, әнші есіл ер!
Ала жаздай ән салсаң,
Селкілде де, билей бер!
19.Желсіз түнде жарық ай,
Сәулесі суда дірілдеп,
Ауылдың жаны терең сай,
Тасыған өзен күрілдеп.
2.Қалың ағаш жапырағы
Сыбырласып өзді-өзі,
Көрінбей жердің, топырағы,
Құлпырған жасыл жер жүзі.
3.Тау жаңғырып, ән қосып
Үрген ит пен айтаққа.
Келмеп пе едің жол тосып
Жолығуға аулаққа?
Ты – зрачок глаз моих,Пламень душ золотых;Сердцу мук не избытьИ не скрыться от них.……………………….Весь в слезах я брожуИ тоской исхожу,Жемчуг слов дорогихДля тебя нахожу.……………………….Яркий рот, словно мед,Блеск зубов, словно лед,Потерял я покой,Взгляд живой сердце жжет.……………………………..Ты грустна – даль темна. Ты ясна – мне весна.Смех твой – звон соловья,Вся душа им полна. 20.Көзімнің қарасы Көзімнің қарасыКөңілімнің санасыБітпейді іштегіҒашықтық жарасы Қазақтың данасыЖасы үлкен ағасы"Бар" демес сендей бірАдамның баласы Жылайын, жырлайынАғызып көз майынАйтуға келгендеҚалқама сөз дайын Жүректен козғайынӘдептен озбайынӨзі де білмей меКөп сөйлеп созбайын 21. Айттым сәлем, қаламқас
Айттым сәлем, қаламқас,
Саған
құрбан мал мен бас.
Сағынғаннан сені ойлап,
Келер көзден ыстық жас.
2.Сенен артық жан тумас,
Туса туар артылмас.
Бір өзіңнен басқаға,
Ынтықтығым айтылмас.
3.Асыл адам айнымас,
Бір бетінен қайырылмас.
Көрмесем де, көрсем де,
көнілім сенен айрылмас.
22.Жазғытұры
Жазғытұры
қалмайды қыстың сызы,
Масатыдай құлпырар жердің жүзі.
Жан-жануар, адамзат анталаса,
Ата-анадай елжірер күннің көзі.
Жаздың
көркі енеді жыл құсымен,
Жайраңдасып жас күлер құрбысымен.
Көрден жаңа тұрғандай кемпір мен шал,
Жалбаңдасар өзінің түрғысымен.
23.Қыс
Ақ киімді, денелі, ақ сақалды,
Соқыр, мылқау, танымас тірі жанды.
Үсті-басы ақ қырау, түсі суық,
Басқан жері сықырлап, келіп қалды.
Дем алысы - үскірік, аяз бен қар,
Кәрі құдаң - қыс келіп, әлек салды.
Ұшпадай бөркін киген оқшырайтып,
Аязбенен қызарып ажарланды.
Бұлттай қасы жауып екі көзін,
Басын сіліксе, қар жауып, мазаңды алды.
Борандай бұрқ-сарқ етіп долданғанда,
24.Күз
Сұр бұлт түсі суық қаптайды аспан,
Күз болып, дымқыл тұман жерді басқан.
Білмеймін тойғаны ма, тоңғаны ма,
Жылқы ойнап, бие қашқан, тай жарысқан.
Жасыл шөп, бәйшешек жоқ бұрынғыдай,
Жастар күлмес, жүгірмес бала шулай.
Қайыршы шал-кемпірдей түсі кетіп,
Жапырағынан айрылған ағаш, қурай.
Біреу малма сапсиды, салып иін,
Салбыраңқы тартыпты жыртық киім.
Работа жюри:подводят итоги. Награждение
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Цель данной разработки:умение учащимися выразительно читать стихотворения, переводы, слова назидания, знание музыкальных произведений великого поэта казахского народа - Абая Кунанбаева. Учащиеся самостоятельно подбирали любимые стихи произведений, песни Абая. Участники данного конкурса показали свое поэтическое мастерство, умения выступать перед публикой, сумели на одном дыхании спеть музыкальные произведения Абая Кунанбаева. Программа была очень насыщена, участвовали дети разных возрастных групп. Лучшие из лучших отмечены были грамотами и призами. Имя Абая, его произведения известны не только казахстанцам, но и народам различных стран.
6 661 878 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Баяндинова Галия Алтынбековна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 180 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 144 ч.
Курс повышения квалификации
36/72/108 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.