Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
1 слайд
2 слайд
Білімділік: Оқушылардың Абай Құнанбаев жайлы білімдерін кеңейту.Қыс өлеңінің маз-мұны мен идеясын меңгерту,өлеңнің тіл ерекшелігіне назарын аудару.
Дамытушылық: Оқушылардың мәнерлеп оқу дағдыларын,сөздік қорын,ойын көз алдына елестету қабілетін салыстыру мүмкіндіктерін дамыту.
Тәрбиелік: Қоршаған ортаның тылсым сырларына қызықтыру арқылы туған жерінің табиғатын сүйе білуге баулу.
Мақсаты:
3 слайд
Психологиялық дайындық
Білім,ғылым,өнерге,
Қанат қағар кезіміз.
Ата салтын ертеңге,
Жеткізетін біздерміз.
4 слайд
Үй тапсырмасын сұрау:
1. Тақтамен жұмыс
- мақал-мәтелдер жаз
- тарихи тұлғалардың есімдерін жаз
2.Слайдпен жұмыс
- жоңғар шапқыншылығы
- ашаршылық кезең
- ұлт-азаттық көтерілісі
- Ұлы Отан соғысы кезеңі
- Желтоқсан көтерілісі
5 слайд
Тарихқа саяхат
6 слайд
7 слайд
8 слайд
9 слайд
10 слайд
11 слайд
12 слайд
13 слайд
Жұмбақтар шешейік
1.Қыста бар да,жазда жоқ.
2.Құлағы мен көзі жоқ,
Жоқ тіпті қол мен аяғы.
Бірақ ғажап өнерпаз,
Мәнерлеп ою ояды.
3.Көлге жапқан қақпақ
Сіресіп тұр-
Қатты-ақ.
4.Қанаты жоқ – ұшады.
Аяғы жоқ – желеді.
Аузы жоқ – ұлиды.
14 слайд
15 слайд
қыс ұнайды қыс ұнамайды
![Абай "Қыс"](https://documents.infourok.ru/d4270c82-b190-4391-8eef-280870922899/0/slide_16.jpg "Абай "Қыс"")
16 слайд
Абай "Қыс"
17 слайд
Абай тегі
Кішік
Әйтек
Олжай
Айдос, Қайдос, Жандос, (Жігітек)
Ырғызбай
Өскенбай
Құнанбай
Абай (Ибраһим)
18 слайд
Абайдың әкесі - Құнанбай. Құнанбай Өскенбайұлы 1804 жылы өмірге келеді. Ол халық арасында өте беделді, абыройлы, әділ би болған. Ол 81 жыл ғұмыр кешкен. Құнанбай ел ішінде қажы атанған.
Семей өңірінде Құнанбай қажының мешіті орналасқан.
19 слайд
Абайдың шын аты Ибраһим болған. Абай деп әжесі Зере еркелетіп қойған. Бала кезінде екі ананың арасында тел өскен Абайды жеңгелері Телғара деп еркелетіпті. Тіпті М.Әуезовтың өзі Абай туралы жазбақ болған романын ең алғаш “Телғара” деп атаған екен. Сол телғараның дана Абайға айналып, ұлы ақын болу жолына көз салып көрелік.
20 слайд
Абайдың бар өмірі өзі туып өскен қазіргі Абай ауданы, бұрынғы Семей облысында өтті. Ұлы ақын 1845 жылы әйгілі Қасқабұлақ басында, киіз үйде дүниеге келді. Әкесі Құнанбай бүкіл Тобықты елінің қаһарлы әміршісі, қатыгез, ал шешесі Ұлжан керісінше ағайын-туысқа қайырымды, мінезі жұмсақ, тілге бай адам болған.Міне, сәби шағынан-ақ Абай от пен судай екі ұдай, кереғар мінезді адамдар ортасында өмір кешті. Аяулы әжесі Зере мен анасы Ұлжанның жас бала қиялы мен санасының, мінез-құлқының қалыптасуына әсері мол болды. Ол екеуі айтқан ертегі, аңыз-әңгіме, күлдіргі, мысқыл, ел басынан өткен тарихи оқиғалар зерделі бала-Абайдың санасына біртіндеп сіңе берді. Осылайша, бала Абай өз халқының рухани ой қазынасына қанығып өсті.
21 слайд
Абай он екі жасында Семей қаласындағы Ахмет Риза қазіретінің медресесіне түседі. Онда 3 жыл оқиды. Медреседе оқып жүріп 3 айдай орыс мектебінен дәріс алады. Абай араб, түрік, парсы тілдерінде үйренеді.
22 слайд
Абай ауылда ескіше сауат ашып, Семейдегі Ахмет Ризаның медресесіне оқуға түседі. Алайда, әкесі Абайды билік ісіне араластырып, баулу үшін оқуын аяқтатпай, 14 жасында қайтарып алады. Абайдың медереседегі оқуы осымен аяқталадады.
23 слайд
Білім оңай қолға түспейді, оған тиянақты еңбекпен зейін қоюдың нәтижесінде ғана жетуге болады.
Абай
24 слайд
Ақынның айтпақ өсиеті
Ғылым-білімге неғұрлым ертерек, бала кезден ден қойсаңдар – кейін өкінбейсіңдер
Балғын шақтарыңда оқыған кітап, алған білім тасқа басылғандай мәңгі-бақи естеріңде қалмақ дегенді меңзейді.
25 слайд
Өлеңнің шығу тарихынан
-Қыс өлеңін Абай атамыз 1884 жылы Семей өңірінде қыс қатты болып ел жұтаған, мал қырылған екен. Қыста жауған қар сәуір айында бір-ақ еріген.Бұл өлең сол кезеңде жазылған.
Сондықтан ақын қысты «Ақ киімді, денелі, ақ сақалды” деп зор тұлғалы адам ретінде сипаттаған
26 слайд
Абайдың ұлы ақын болуының бір сыры сурет салып оған жан бітіруінде. “Қыс” деп аталатын өлеңін оқиық.
27 слайд
Қыс
Ақ киімді,денелі,ақ сақалды,
Соқыр,мылқау,танымас тірі жанды.
Үсті-басы ақ қырау,түсі суық,
Басқан жері сықырлап,келіп қалды.
Дем алысы-үскірік,аяз бен қар,
Кәрі құдаң- қыс келіп,әлек салды.
Ұшпадай бөркін киген оқшырайтып,
Аязбенен қызарып ажарланды.
Бұлттай қасы жауып екі көзін,
Басын сіліксе,қар жауып,мазаңды алды.
Борандай бұрқ-сарқ етіп долданғанда,
Алты қанат ақ орда үй шайқалды.
Әуес көріп жүгірген жас балалар,
Беті-қолы домбығып, үсік шалды.
Шидем мен тон қабаттап киген малшы
Бет қарауға шыдамай теріс айналды.
Қар тепкенге қажымас қайран жылқы
Титығы құруына аз-ақ қалды.
Қыспен бірге тұмсығын салды қасқыр.
Малшыларым,қор қылма итке малды.
Соныға малды жайып, күзетіңдер,
Ұйқы өлтірмес,қайрат қыл,бұз қамалды!
Ит жегенше Қондыбай,Қанай жесін,
Құр жібер мына антұрған кәрі шалды.
28 слайд
Теңеу- заттың, құбылыстың қасиетін, сапасын ашу, екінші бір затпен, құбылыспен салыстыру.
“Ұшпадай бөркі, бұлттай қасы, бурадай долданғанда” деген тіркестердегі ұшпадай, бұлттай, бурадай теңеу сөздер.
“Үсті - басы ақ қырау, түсі суық, дем алысы – үскірік, аяз бен қар” балама мағынасында қолданылып тұрған сөздер.Үсті - басы ақ қырау, түсі суық деген сөз қыстағы табиғат көрінісін бейнелейді.
Кейіптеу – табиғат құбылыстарын жандандырып, тірі кісі кейіпінде суреттеу.Кейіптеудің Абайға дейін қазақ әдебиетінде болмаған.Ол әдіс батыс және орыс Еуропа әдебиетінде кездеседі.
Өлеңнің көркемдігін таныту
29 слайд
Сөздік жұмыс:
Шидем- қой жүнінен тоқылған киім;
Бұрқ-сарқ- қатты дауыл, боран;
Боран долданғанда- аяз, жел тым күшейгенде;
Ұшпадай – жеке шоқ бұлт
Оқшырайтып - шошайтып,оқшауландырып
Ажарланды- сұлуланды,өңі кірді
Үсік шалу- үсу, тону
Ымтығы құру - қажу, шаршау
Домбығып- үсіп
Тұмсығын салды - бұл жерде қасқыр шапты
Қондыбай, Қанай- кедей ауылдарының аттары
Қор қылма - ысырап қылма
30 слайд
Өзің жалғастыр:
Қар жауады...
Ойнауға жақсы-ақ.
Осындай...
Кім үйде жатпақ?
31 слайд
Білім жәрмеңкесі
32 слайд
1. Абай қайда және қашан туылған?
33 слайд
Абайдың әжесі мен анасының аты?
34 слайд
Абай қысты кімге теңейді?
35 слайд
Өлең қалай шыққан?
36 слайд
Өлеңдегі шалды сипатта.
37 слайд
Абай қандай тілдерді үйренді?
38 слайд
Абай неше жасынан бастап оқыған?
39 слайд
Тыңдағандарыңызға рахмет
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Сабақтың тақырыбы: Абай Құнанбаев «Қыс» Сабақтың мақсаты: • Білімділік: Оқушылардың Абай Құнанбаев жайлы білімдерін кеңейту.Қыс өлеңінің маз-мұны мен идеясын меңгерту,өлеңнің тіл ерекшелігіне назарын аудару. • Дамытушылық: Оқушылардың мәнерлеп оқу дағдыларын,сөздік қорын,ойын көз алдына елестету қабілетін салыстыру мүмкіндіктерін дамыту. • Тәрбиелік: Қоршаған ортаның тылсым сырларына қызықтыру арқылы туған жерінің табиғатын сүйе білуге баулу. Үй тапсырмасын сұрау: • 1. Тақтамен жұмыс - мақал-мәтелдер жаз - тарихи тұлғалардың есімдерін жаз 2.Слайдпен жұмыс - жоңғар шапқыншылығы - ашаршылық кезең - ұлт-азаттық көтерілісі - Ұлы Отан соғысы кезеңі - Желтоқсан көтерілісі.
6 660 105 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Әбуова Дидар Есенбекқызы. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материал
Ваша скидка на курсы
40%
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Курс повышения квалификации
72/144/180 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 144 ч.
Мини-курс
10 ч.
Мини-курс
6 ч.
Мини-курс
3 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.