Инфоурок Химия Рабочие программыКальций және оның қосылыстары.

Кальций және оның қосылыстары.

Скачать материал

Күні: 15.01.2014ж

Пәні: химия

Сыныбы: 9

Сабақтың тақырыбы: Кальций және оның қосылыстары.

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік. Кальцийді танып білу және  атом құрылысы, қасиеттері, периодтық жүйедегі орны, ашылу тарихы, табиғатта таралуы, алынуы, жайында мәлімет беру.

2. Тәрбиелік. Кальций, атом құрылысы, қасиеттерін түсіндіре отырып, оқушыларды тазалыққа, қоршаған ортаны қорғауға,  адамгершілік қасиеттерін қалыптастыруға, металдарды тиімді пайдалануға тәрбиелеу.

3. Дамытушылық. Кальций, атом құрылысы, қасиеттерін түсіндіре отырып, Химия пәнінен алған білімдерін жетілдіру, өз бетінше іздену қабілетін дамыту.

 Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың типі: жаңа материалдарды меңгеру

Сабақтың әдісі: түсіндіру, есеп шығару, сұрақ жауап.

Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, Д.И.Менделеев кестесі

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі:

1.        Сәлемдесу, түгелдеу

2.        Оқушылардың құрал – жабдығын тексеру

3.        Оқушылар назарын сабаққа аудару

ІІ. Оқушы білімін «Кім жылдам?» сұрақтары арқылы тексеру:

      1. Кендер деп нені айтады?

      2. Қазақстан қазба байлықтарының металлогендік картасын жасаған кім?

      3. Жемірілу (коррозия)  деген не ?

      4. Металдар  периодтық  жүйеде  қай  топтарда  орналасқан?

      5. Периодтық жүйедегі 110 элементтің нешеуі металдарға жатады?

      6. Металдардың электрохимиялық кернеу қатарын ұсынған ғалым?

      7. Ең оңай балқитын металл?

      8. Түркістан жеріндегі әйгілі Тайқазанның құрамында қандай металдар кездеседі?

      9. Ең қиын балқитын металл?

      10. Қанның құрамында кездесетін металл?

     11.Металдарды олардың қосылыстарынан химиялық белсендіріек металдармен тотықсыздандыру әдісі?

     12. Негіздік оксидтерді ата?

     13. Металдардың физикалық қасиеттері?

     14. Ең ауыр металды ата?

Үйге берілген есептерді шығарту: 

            3 – есеп

Негіздік оксид: K2O, CaO, MgO, Na2O, CuO, FeO, CrO.

Екідайлы оксид: Al2O3, ZnO, BeO, Fe2O3, Cr2O3.

Қышқылдық оксид: CrO3, Mn2O7, MoO3.

            5 – есеп

a)       Mg → MgO → Mg(NO3)2                                 б) CaO → Ca(OH)2 → CaCl2     

2Mg + O2 → 2MgO                                               CaO + 2NaOH → Ca(OH)2 + Na2O

MgO + 2HNO3 → Mg(NO3)2 + H2O                     Ca(OH)2 + 2HCl → CaCl2 + 2H2

ІІІ. Жаңа түсінік беру.

Кальцийдің периодтық жүйедегі орны: Кальцийді 1808 жылы ағылшын ғалымы И.Дэви ашты. Кальций - IV период,   II топтың негізгі топшасында орналасқан сілтілік металл. Реттік нөмірі 20, ядросында 20 протон мен 20 нейтроны бар. Ar =40.

Кальцийдің электрондық формуласы 1s22s2 2p6 3s23p64s2.

 Валенттілік электрондары 4s2болғандықтан кальций қосылыстарында II валентті, тотығу дәрежесі тұрақты +2 – ге тең.

Табиғатта таралуы: Сілтілік жер металдардың табиғатта кең таралғаны кальций, оның жер қыртысындағы массалық үлесі 3,6%, ал мөлшері бойынша 5 – орын алады. Адам ағзасында 1 кг Са болады. Кальций табиғатта гипстің (CaSO4∙2H2O), фосфорит пен апатиттің (негізгі құраушысы Ca3(PO4)2), флюориттің CaF2   кальцит (CaCO3), алебастердің (CaSO4 *0,5H2O), доламиттің (CaCO3 *2MgCO2) және т.б қосылыстардың құрамында кездеседі.

Физикалық қасиеттері: Са – күміс түстес, ақ, жеңіл металл. Тығыздығы – 1,54 г/см3. Кальций қатты металл, балқу температурасы – 8510С.

Химиялық қасиеттері:

1)      Кальций оттекпен әрекеттестіріп, оксид түзеді:

 2Са + О2 → 2СаО

2)      Кальцийдің қосылыстарындағы тотығу дәрежесі тұрақты +2. Ол әртүрлі бейметалдармен әрікеттеседі:

      Ca + Br2 → Ca+2Br2-1(кальций бромиді)

       Са + S → Ca+2S-2(кальций сульфиді)

       Са + NCa3+2N2-3(кальций нитриді)

3)      Қышқылдармен әрекеттеседі:

Ca + 2HCl → CaCl2 + H2

4)      Кальций күрделі заттарменде реакцияға түседі. Мыс: сумен қуатты әрекеттесіп, одан сутекті ығыстырып шығарады:

Ca + 2H2O → Ca+2(OH)2 + H2  

Алынуы: Өнеркәсіпте кальцийді сілтілік металдар сияқты, тұздарының балқымасын электролиздеу арқылы алады:

            CaCl2 → Ca + Cl2

Қолданылуы: кальцийді болат – шойын өндірісінде, құйма жасауда, тотықсыздандырғыштық қабілетіне бола өнеркәсіпте кейбір бағалы және сирек кездесетін металдарды (Ti, V, Be, U, т.б) алу үшін қолданады:

                        Са + ВеО → СаО + Ве

Жаңа сабақты бекіту тапсырмалары:

            Сұрақтарға жауап:

1. Кальцийдің реттік нөмірі нешеге тең?

2. Кальцийдің балқу температурасы?

            3. Адам ағзасында неше кг кальций бар?

            4. Электрондық формуласын кім атайды?

5. Атомдық массасы нешеге тең?

6. Табиғатта мөлшері бойынша нешінші орын алады?

7. Кальций карбонатының формуласы?   

8. Кальцийдің тығыздығы нешеге тең?      

            Сәйкестендіру:

                            Ғаныш                                  CuSO4·0,5H2O

                        Алебастр                              CaCO3

                        Әктас                                    CaSO4·2H2O

                        Фосфарит                             CaF2     

Флюорит                              Ca3 (PO4)2           

Мына айналуларды жүзеге асыр:

         Са→CaO→Ca(OH)2→CaCО3→Са(NO3)2

         2Са + О2 → 2СаО

CaО +2H2O=Ca(OH)2

Ca(OH)2  + 2 → CaCО3

         CaCО3 + 2НNO3 → Са(NO3)2 + CО2 + H2O

Есептер шығару:

1 – есеп

Құрамында 40% кальций, 12% көміртек, 48% оттек бар. Тұздың формуласын табыңыз? Салыстырмалы молекулалық массасын есепте.

2 – есеп

4гр кальций сумен толық әрекеттескенде, неше грамм кальций гидроксиді түзіледі?

3 – есеп

Реакцияның термохимиялық теңдеуі бойынша: CaCO3 = CaO + CO2 – 180кДж. 200кг кальций оксидін алу үшін қанша жылу жұмсалуы керек?

4 – есеп

Берілген реакцияның термохимиялық теңдеуі бойынша: CaO + H2O = Ca(OH)2 + 67кДж. 5кг сөндірілмеген әкті сөндіргенде қанша жылу бөлінетінін есепте.

Үй тапсырмасын беру:

7.Қорытынды жасау. Бағалау.

Сабаққа қатысқан оқушылардың белсенділігін бағалау. Сыныппен  қоштасу.

 

 

 

 

 

 

 

                                                            

 

 

 

 

 

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Кальций және оның қосылыстары."

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 3 месяца

Главный хранитель

Получите профессию

Фитнес-тренер

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

Күні: Пәні: химия Сыныбы: 9 Сабақтың тақырыбы: Кальций және оның қосылыстары. Сабақтың мақсаты: 1. Білімділік. Кальцийді танып білу және  атом құрылысы, қасиеттері, периодтық жүйедегі орны, ашылу тарихы, табиғатта таралуы, алынуы, жайында мәлімет беру. 2. Тәрбиелік. Кальций, атом құрылысы, қасиеттерін түсіндіре отырып, оқушыларды тазалыққа, қоршаған ортаны қорғауға,  адамгершілік қасиеттерін қалыптастыруға, металдарды тиімді пайдалануға тәрбиелеу. 3. Дамытушылық. Кальций, атом құрылысы, қасиеттерін түсіндіре отырып, Химия пәнінен алған білімдерін жетілдіру, өз бетінше іздену қабілетін дамыту.  Сабақтың түрі: аралас сабақ Сабақтың типі: жаңа материалдарды меңгеру Сабақтың әдісі: түсіндіру, есеп шығару, сұрақ жауап. Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, Д.И.Менделеев кестесі Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.        Сәлемдесу, түгелдеу 2.        Оқушылардың құрал – жабдығын тексеру 3.        Оқушылар назарын сабаққа аудару ІІ. Оқушы білімін «Кім жылдам?» сұрақтары арқылы тексеру:       1. Кендер деп нені айтады?       2. Қазақстан қазба байлықтарының металлогендік картасын жасаған кім?       3. Жемірілу (коррозия)  деген не ?       4. Металдар  периодтық  жүйеде  қай  топтарда  орналасқан?       5. Периодтық жүйедегі 110 элементтің нешеуі металдарға жатады?       6. Металдардың электрохимиялық кернеу қатарын ұсынған ғалым?       7. Ең оңай балқитын металл?       8. Түркістан жеріндегі әйгілі Тайқазанның құрамында қандай металдар кездеседі?       9. Ең қиын балқитын металл?       10. Қанның құрамында кездесетін металл?      11.Металдарды олардың қосылыстарынан химиялық белсендіріек металдармен тотықсыздандыру әдісі?      12. Негіздік оксидтерді ата?      13. Металдардың физикалық қасиеттері?      14. Ең ауыр металды ата? ІІІ. Жаңа түсінік беру. Кальцийдің периодтық жүйедегі орны: Кальцийді 1808 жылы ағылшын ғалымы И.Дэви ашты. Кальций - IV период,   II топтың негізгі топшасында орналасқан сілтілік металл. Реттік нөмірі 20, ядросында 20 протон мен 20 нейтроны бар. Ar =40. Кальцийдің электрондық формуласы 1s22s2 2p6 3s23p64s2.  Валенттілік электрондары 4s2болғандықтан кальций қосылыстарында II валентті, тотығу дәрежесі тұрақты +2 – ге тең. Табиғатта таралуы: Сілтілік жер металдардың табиғатта кең таралғаны кальций, оның жер қыртысындағы массалық үлесі 3,6%, ал мөлшері бойынша 5 – орын алады. Адам ағзасында 1 кг Са болады. Кальций табиғатта гипстің (CaSO4∙2H2O), фосфорит пен апатиттің (негізгі құраушысы Ca3(PO4)2), флюориттің CaF2   кальцит (CaCO3), алебастердің (CaSO4 *0,5H2O), доламиттің (CaCO3 *2MgCO2) және т.б қосылыстардың құрамында кездеседі. Физикалық қасиеттері: Са – күміс түстес, ақ, жеңіл металл. Тығыздығы – 1,54 г/см3. Кальций қатты металл, балқу температурасы – 8510С. Химиялық қасиеттері: 1)      Кальций оттекпен әрекеттестіріп, оксид түзеді:  2Са + О2 → 2СаО 2)      Кальцийдің қосылыстарындағы тотығу дәрежесі тұрақты +2. Ол әртүрлі бейметалдармен әрікеттеседі:       Ca + Br2 → Ca+2Br2-1(кальций бромиді)        Са + S → Ca+2S-2(кальций сульфиді)        Са + N → Ca3+2N2-3(кальций нитриді) 3)      Қышқылдармен әрекеттеседі: Ca + 2HCl → CaCl2 + H2↑ 4)      Кальций күрделі заттарменде реакцияға түседі. Мыс: сумен қуатты әрекеттесіп, одан сутекті ығыстырып шығарады: Ca + 2H2O → Ca+2(OH)2 + H2   Алынуы: Өнеркәсіпте кальцийді сілтілік металдар сияқты, тұздарының балқымасын электролиздеу арқылы алады:             CaCl2 → Ca + Cl2 Қолданылуы: кальцийді болат – шойын өндірісінде, құйма жасауда, тотықсыздандырғыштық қабілетіне бола өнеркәсіпте кейбір бағалы және сирек кездесетін металдарды (Ti, V, Be, U, т.б) алу үшін қолданады:                         Са + ВеО → СаО + Ве Жаңа сабақты бекіту тапсырмалары:             Сұрақтарға жауап: 1. Кальцийдің реттік нөмірі нешеге тең? 2. Кальцийдің балқу температурасы?             3. Адам ағзасында неше кг кальций бар?             4. Электрондық формуласын кім атайды? 5. Атомдық массасы нешеге тең? 6. Табиғатта мөлшері бойынша нешінші орын алады? 7. Кальций карбонатының формуласы?    8. Кальцийдің тығыздығы нешеге тең?                   Сәйкестендіру:                              Ғаныш                                  CuSO4·0,5H2O                         Алебастр                              CaCO3                         Әктас                                    CaSO4·2H2O                         Фосфарит                             CaF2      Флюорит                              Ca3 (PO4)2            Мына айналуларды жүзеге асыр: •         Са→CaO→Ca(OH)2→CaCО3→Са(NO3)2 •         2Са + О2 → 2СаО CaО +2H2O=Ca(OH)2 Ca(OH)2  + CО2 → CaCО3 •         CaCО3 + 2НNO3 → Са(NO3)2 + CО2 + H2O Үй тапсырмасын беру: 7.Қорытынды жасау. Бағалау. Сабаққа қатысқан оқушылардың белсенділігін бағалау. Сыныппен  қоштасу.

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 609 929 материалов в базе

Скачать материал

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 12.04.2014 10362
    • DOCX 25.7 кбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Асыкбаева Несипхан Бишеновна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Асыкбаева Несипхан Бишеновна
    Асыкбаева Несипхан Бишеновна
    • На сайте: 8 лет и 8 месяцев
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 22932
    • Всего материалов: 5

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Экскурсовод

Экскурсовод (гид)

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс профессиональной переподготовки

Педагогическая деятельность по проектированию и реализации образовательного процесса в общеобразовательных организациях (предмет "Химия и биология")

Учитель химии и биологии

300 ч. — 1200 ч.

от 7900 руб. от 3950 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 34 человека из 22 регионов

Курс повышения квалификации

Современные образовательные технологии в преподавании химии с учетом ФГОС

36 ч. — 144 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 139 человек из 49 регионов

Курс повышения квалификации

Химия окружающей среды

72/108 ч.

от 2200 руб. от 1100 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 53 человека из 32 регионов

Мини-курс

Стратегии брендинга в условиях глобальной конкуренции и изменяющихся рыночных тенденций

2 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Преодоление внутренних барьеров: убеждения, зависимости, и самооценка

4 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 38 человек из 21 региона

Мини-курс

Управление стрессом и эмоциями

2 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 46 человек из 20 регионов