Тәрбие сағаттар

Сабақтың тақырыбы: Әдептілік-әдемілік.

Сабақтың мақсаты: Әдептілік туралы білім беру,білімдерін жетілдіру .

Ой-өрістерін дамыту,сөздік қорын байыту.Әдептілікке тәрбиелеу.

Сабақтың барысы: 1.Ұйымдастыру.

 

2.Әңгімелеу.

Әр адамның әдептілігі оның сөзінен,көзінен,өзінен байқалады.Халық әдебі

«Сіз» деген сөзден басталады.Әдептілікті көрсететін сөздерге теңеу,балау

сөздер жатады.Мысалы:жаным,күнім,айым,алтыным,ботам,құлыным,

апатайым,көке,әпке,апа,аташым,ағатайым т.б.Көрген жақсылық үшін

«рахмет» айту да әдептілік .Кіші адамның үлкен адамға тіл алғыштығы-

әдептілік.

 

3.Мақал-мәтелдер айту,мағынасын ашу.

1.Әдепті бала-арлы бала,

Әдепсіз бала-сорлы бала.

2.Әдептілік белгісі –иіліп сәлем бергені.

3.Әдепті бала ата-анасын мақтатар,

Әдепсіз бала ата-анасын қақсатар.

4.Әдепті бала өсірсең,ауылдың абыройы.

5.Әдепсіз бала ауыздықсыз атпен тең.

 

4. « Ізетті бала» өлеңін оқу.

Ерлан қандай елгезек,

Берді ағайға жол кезек

-Ағай,ғапу етіңіз !

Алға қарай өтіңіз!

-Оқасы жоқ ұланым,

Ізетіңмен ұнадың !Деп ағай да ,Ерланды

Жақсы көріп нұрланды.

 

5.Бекіту.-Әдепті бала деп қандай баланы айтамыз?

-Әдепсіз деп ше?

 

6.Ән « Мен әдепті баламын»

 

7.Қорытындылау

 

 

 

 

 

Сабақтың тақырыбы: Ұлттық ойын – халық мұрасы

Сабақтың мақсаты:

Білімділік - Халқымыздың ұлттық ойындарының қалай қалыптасқандығы,

оның атадан балаға, үлкеннен – кішіге мұра болып жалғасып

отырғандығы туралы мағұлмат беру

Дамытушылық - Ұлттық ойын түрлерінің мазмұнын түсіндіре отырып, жарыс түрінде

көрсетіп, қызығушылықтарын арттыру

Тәрбиелік - Ата бабамыздан бізге жеткен баға жетпес байлығымыз, асыл

қазынамыз ұлттық ойын екендігін біліп өсуге, денсаулығын шыңдай

түсуге тәрбиелеу

Қолданылған көрнекіліктер:Ұлттық ойын түрлері салынған сурет, ұлттық ойынға байланысты буклет, музыкалық аспап

Сабақтың жүру барысы:

Ұйымдастыру бөлімі

1. Оқушылардың сабаққа назарын аудару

Кіріспе сөз:

-Халқымыздың тарихи – мәдени мұраларының түрлері сан алуан. Солардың қай –

қайсысы да адамға, соның игілігіне қызмет етуге бағытталған. Осындай аса құнды

мәдени игіліктердің бірі – ұлт ойындары.

- Дұрыс айтасың,бүгінде ойынды адам баласы жасаған жеті кереметтің қатарына

сегізінші етіп осы ойынның аталып жүруі де жайдан – жай емес. Бұрын ел қорғаушы

батыр, жауынгер, халық қайраткерлері, ойын үстінде көрінеді. Сол ойын арқылы

шынығып, өзінің бойындағы табиғи дарынын шыңдай түседі. Ұлт ойындары

осылайша атадан – балаға, үлкеннен – кішіге мұра болып жалғасып отырған. Ойын

тек адамның дене күш – қуатын молайтып, оны шапшаңдыққа дәлдікке т. б.

тәрбиелеп қана қоймай, адамның ақыл – ойының толысуына, есейіп өсуіне де көп

пайдасын тигізеді.

-Манашыұлы Тұяқпай жырында: «Балалар ойнайды, ойнап жүріп ол бала кеудеге

ақыл ойлайды» - деп түйіндейді.

Бұдан көретініміз ойын тек көңіл көтеру мен ермек үшін жасалмаған, қайта

халықтың жазу өнері әлі дамымаған, оқу орны болмаған кезде өз ұрпатарын өмірге

әзірлеу мүмкіншіліктерін пайдаланатын іс – әрекет қызметін атқарған.

-Ал, балалар қандай ұлттық ойын түрлерін білесіңдер?

Балалар: көкпар, күрес, теңге алу, жамбы ату, аударыспақ

-Дұрыс айтасыңдар. Бұл ойындарда қандай мінез – құлықта болуды қажет етеді деп

ойлайсыңдар?

Балалар: -өжеттікті, батылдықты, шапшаңдықты, табандылықты, тапқырлықты

-Олай болса балалар келесі кезекті ойын ережесімен таныстыруға берейік

-Азамат, қандай ойын түрімен таныстырасың?

-Гүлназ,қандай ойын түрімен таныстырасың?-Алтынбек, өзін өткізетін ойын ережесімен таныстыра қой.

-Ұлпан,қандай ұлттық ойынмен таныстырасың?

-Аяулым,балаларды қандай ойын ойнауға шақырасың?

Ерхан:

-Қазақтың ұлттық ойындарының көптеген түрлері бар. Бұл ойындар бос уақытты

көңілді өткізуге, денсаулықты шыңдай түсуге, халқымыздың әдет – ғұрпын, салт –

санасын біліп өсуге, тілді дамытуға көп жәрдемдеседі.

-Осындай ойын түрлерінің бірі – жұмбақ айту. Бұл ойын – қол бос кездің бәрінде

айта беруге болады. Жұмбақ айту ой – өрісті кеңейтуге, сауатты молайтуға үлес

қосады. Оның шешуін табуда бала ізденеді, сұрайды, ойланады.

-Кәне, олай болса біз де осы ойынды ойнап көрейік.

Жылға дер ем ақпайды

Жылан дер ем шақпайды (Арқан)

Алты аяқты, төрт көзді

Екі ауызды, бір сөзді

Ынтымақты ел кезді ( Ат мінген адам)

Көліксіз өмір сүрмейді

Ғұмыры жаяу жүрмейді (Ер тоқым)

-10-ға толған батырмыз

Ұзарады ойымыз

Толысады ойымыз

Кел,кәнекей,келіңдер

Жалғасады ойынымыз- дей отырып ойын ережесімен таныстыруды

жалғастырайық

-Азамат,қандай ойын түрімен таныстырасың?

-Айдын балаларды қандай ойынға шақырасың?

-Нариман,қандай ойын түрімен таныстырасың?

-Меруерт ,қандай ұлттық ойынмен таныстырасың?

-Елдос ,балаларды қандай ойын ойнауға шақырасың?

-Бүгін ,міне, ойын ережесімен танысып, сол ойындарды ойнай отырып,Біздер шымыр,жүйрік те

Ойынменен шынықтық

Еп қана емес бірлік те

Керек екен соны ұқтық-деп айтымыз келеді,

Қорытынды сөз: Сонымен ұлт ойындары – ата – бабамыздан бізге жеткен, өткен мен

бүгінгіні байланыстыратын баға жетпес байлығымыз, асыл қазынамыз. Сондықтан

оны үйренудің күнделікті тұрмысқа пайдаланудың маңызы өте зор. Ойын адамның

алдынан өмірдің есігін ашып, оның творчестволық қабілетін оятып, өміріне ұштаса

береді. Ойынсыз ақыл – ойдың қалыпты дамуы да жоқ, болуы да мүмкін емес. Ойын

дүниеге қарай ашылған үлкен жарық терезе іспетті, ол баланың рухани сезімі

жасампаз өмірімен ұштасып, өзін қоршаған ортаны тану арқлы түсінік алады. Ойын

дегеніміз тынысы кең, алысқа меңзейтін, ойдан – ойға жетелейтін, адамға қиялымен

қанат бітіретін осындай ғажайып нәрсе, ақыл – ой жетекшісі, денсаулық кепілі, өмір

тынысы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сабақтың тақырыбы: Жылқы – малдың патшасы.

Сабақ мақсаты:

Оқушыларға жылқы малы туралы түсінік беру, оның адамға пайдасы, одан алынатын өнімдер мен оның кадір - касиеті жайлы әңгімелеу.Жылқы малының әбзелдері туралы,олардың жасалыну жолдары туралы түсіндіру. Ата кәсіпті сүюге, еңбекшілдікке,төзімділікке тәрбиелеу.

Сабақ түрі: Саяхат сабақ.

Сабақ әдісі: топтық, жеке

Көрнекілігі: слайдтар, интернеттен алынған суреттер.

Ұйымдастыру кезеңі.

Кіріспе: -Балалар, қазір жылдың қай мезгілі? Жыл мезгілі көктем. Көктем мезгілінде табиғатта қандай өзгерістер болады?(Көктем мезгілінде құстар ұшып келеді,мал өріске шығып,айнала жасыл желекке

айналады,мал төлдейді.)Көктем мезгілі несімен қызықты?( Көктем келгенде қазақтың ұлы

мейрамы наурыз мерекесін тойлаймыз,ол мерекеде көптеген ойындар ойнатылады.)

- Балалар сол ойындардың ішінен қандай ойындар ұнайды?( Аударыспақ, қыз қуу,көкпар.)

-Ал ,қанекей осы ойындарды ойнау қандай малмен байланысты?( жылқы малымен) Ендеше балалар, жылқы малы туралы бүгінгі сабағымызда толығымен танысамыз.Олай болса жылқы малына мініп бізде саяхатқа аттанайық.Мына жайлаудың өрісі кең,жанында жайылып жүрген жылқылары да бар екен.Бұл кімнің үйі екен?- балалар.Бәріміз кіріп көрейік. Бұл бізде Абай атамыздың ордасы,ішінде Абай атамыз отыр екен.

Абай Құнанбаев «Жазғытұры» өлеңінен үзінді оқылады.

Жазғытұры қалмайды қыстың сызы,

Масатыдай құлпырар жердің жүзі.

Жан-жануар, адамзат анталаса,

Ата-анадай елжірер күннің көзі.

Абай атамыздың өлеңінен көктем мезгілі туралы білдік,Абай атамызға кедергі болмай, әрі қарай жолға шығайық.Балалар,жол қысқарсын,олай болса сіздермен бірге сұраққа жауап берейік, білесіздер ме,жылқы малының пайдасы бар ма?( Ол қасиетті жануар. Оны көлік ретінде пайдаланамыз, мінеміз. Сүті, еті, терісі

пайдалы. Сүтінен қымыз жасайды. Ол сусынның емдік қасиеті бар.Жылқы бағатын адамды жылкышы дейді. Балалар сіздер білесіздер ме?- Жылқы малының тері жылан уын қайтаруға таптырмас ем. Жылан шаққан адамға жылқының терін ішкізсе у- дың күшін қайтарады.)- Ал балалар мына қырдан асып түссек Жаяу Мұсаның жайлауына аялдаймыз. Олай болса, балалар, Жаяу Мұсаның «Ақ сиса» әнін тыңдайық.

Ән тыңдап сергіп қалдық па?- балалар.Олай болса жолға жиналайық. Балалар,жылқы малынан алынатын өнімдерді атаңдар?(Қымыз,қазы- қарта,жал-жая.Ол өнімдердің емдік қасиеті бар) Ал , балалар көк шалғын, жасыл желекке оранған ақ боз үйге кірмесек болмас, бас сұғып, амандасып кетейік. Бұл үйде он саусағынан өнері тамған атақты ершінің шеберханасы екен, онда қандай бұйымдар бар екен ,көрейік. Ал, балалар шеберханада ат әбзелдері жасалады,танысып көрейік. Ертоқым жасайтын адамды қазақта –ерші деп атайды.

-Ноқта – атты бұлтарыссыз, тырп еткізбей, толық және түпкілікті бағындыратын жүгенге қарағанда құрылысы қарапайым жабдық түрі.

- Жүген – ауыздық, екі сулық, екі шаужай, тізгін, шылбыр, екі жақтау, кеңсірік, екі сағалдырық, желкелік, милық деп аталатын жабдықтардан тұрады.

- Жүген – атты басқаруға, асауды үйретуге, адамның ырқына көндіріуге арналған әбзел. Адамзат жылқыны алғаш қолға үйрету кезеңінде шыққан ер-тұрман жабдықтарының ең алғашқысы деп айтуға болады.

- Терлік – тоқымның астына салу үшін қойдың жабағы жүнінен жасалады. Шеттерін былғары болмаса матамен көмкереді. Терлік өз атына сай тер сіңіру және аттың арқасына ердің қапталы батпау үшін қажет.

- Өмілдірік – ер-тұрманның ең бір күрделі және маңызды жабдығы.Тауға шыққанда тоқым ат арқасынан кейін сырғымау, ерттеген жерінен қозғалмау үшін істелген жабдық-құрал.

- Тоқым – аттың арқасына, ер батпас үшін салынатын нәрсе. Киізден сырылып, айнала жиегін шұға, барқыт сияқты маталармен көмкеріп жасайды.

- Құйысқан – өмілдірік сияқты ер-тұрманның көне замандардан келе жатқан жабдығы. Салт атты адам еңіске жүргенде, таудан түскенде ер аттың мойнына кетпес үшін тағылатын тұрман.

- Үзеңгі – атқа міну үшін қолданылатын және аяқтың талмауы үшін жасалған жабдық.

- Үзеңгілік – үзеңгі бау өткізуге арналған екі қапталдағы тесік. Үзеңгілік екі қапталдың астыңғы шетін ала тесіледі.Ал, балалар, шеберге сәттілік тілеп,сапарымызды әрі қарай жалғайық.Мынау ауылда той болып жатқанға ұқсайды, не деген той , үлкен жыйынға келдік, бізді тосып тұрған жеңгемізге қарап саяхатымыз сәтті болатын секілді.

Бұл асқа арналып торы дөнен мен жирен бесті сойылыпты ,көкпар ойыны мен қыз қууға қатысуға келген қонақтар жылқының жорғасын,жүйрігін ,бәйгеден оза шабатын арғымақ тұлпарларын қосқан деп – ағаш үй

ішіндегі көпшілік дуылдасып жатыр. Олай болса ,балалар, жылқыны жасына ,атына,түсіне қарай бөлуге

болады. 1.Жылқыны жасына қарай:құлын, жабағы, тай, құнан, дөнен, бесті деп

бөледі. 2.Жылқыны түсіне қарай карай: торы, көк, жирен, күрең деп атайды.

3.Жүйрік аттарды қарай : сәйгүлік, саңлақ, тұлпар, арғымақ деп атайды.

4.Жылқының жүйрігі, жорғасы, аңшылық, желігіші, жүктартқышы болады.

Сергіту сәті: Балалар тойды қыздыратын аттың үстінде ойналатын ойындар емеспе? Мына жерде көкпар тартып , бүркіт салып жатса ,біз қыз қуу ойынын ойнайық.(Оқушылармен қыз қуу ойыны ойнатылады) .

Сабақты қорытындылау:

1-тапсырма . «Жарнама».

Қазы, қарта, жал, жая,

Сүр ет, шұжық балдай, ә?!

Қақтыратын таңдайды

Бал қымызы қандайды!

1. Жылқы малынан алынатын емдік сусын – қымыз.Ол өкпе ауруына қарсы таптырмас ем.

2. Жылқының еті асқазан, ішек ауруларын жазуға көмектеседі. Оқушылар жылқыдан алынатын өнімдерді жарнамалайды.

2. Топтық жұмыс.Оқушыларды 3 топқа бөлу.

1 топқа:

Жылқы малының пайдасы?

2 топқа:

Жылқы малынан алынатын өнімдер және оның пайдасы?

3 топқа:

Жылқы малын жасына, түсіне қарай жіктеңдер? Оқушылар жауаптары

тыңдалады.

Ендеше ,балалар ,«Бата менен – ел көгерер, жаңбыр менен – жер көгерер»

демекші батаға кезек берейік.

Мал өсірсең –жылқы өсір

Өнімі оның көл көсір,

Мінсең көлік, ішсең ас,

Емдік қасиеті арылмас.

Мінекей, балалар жылқы малы туралы оқып таныстық. Қазақ халқының көнеден келе жатқан әбзелдеріне талғаммен қарап, ықылас қойып, қадірлегеніміз жөн. Ат әбзелін жасай білетін ісмерлік, ұсталық шеберлігі

бар ұрпақтар өсе берсін!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Тақырыбы: «Сынып үздігі»

Мақсаты: Оқушылардың әр пән бойынша алған білімдерін тексере отырып, білім – білік дағдыларын байқау, ақыл-ой өрісін жан-жақты дамыту. Ана тілін сүюге, аталы сөзді түсінуге үйрету. Елін, жерін қастерлеп, қорғауға тәрбиелеу.

Мұғалім: Жер үстінде адам өмір өткізер,

Бар нәрсеге білім қолды жеткізер.

Бар ізгілік тек білімнен алынар,

Білімменнен аспанға жол салынар.

Қазір сіздер осы уақытқа дейін алған білімімізді көрсететін «Сынып үздігі» атты интеллектуалды ойынымызды тамашалайсыздар.

Ал, келіңдер, келіңдер,

Біріңе – бірің еріңдер,

Біліміңді тексеріп,

Ойынға қатысып көріңдер

(Ойынға қатысушы оқушыларды ортаға шақырамыз)

Қатысушы оқушылар:

1- топ оқушылары

2 - топ оқушылары

Осы аралықта алған білім дәрежемізді өлең – жыр, жұмбақ, мақал – мәтелмен өрнектеп барымызды ортаға салайық. Біліміміздің артып, санамыздың өскенін, сөз байлығымыздың молайғанын көрсетейік.

«Сынып үздігі» атты интеллектуалды ойынымыз 5 бөлімнен тұрады.

1. «Бәйге»

2. «Тіл өнер»

3. «қызықты бестік»

4. «Тапқырлық»

5. «Жорға»

Сайысқа қатысатын оқушыларға іске сәт!

1 – бөлім: «Бәйге». Бұл бөлімде 20 сұрақ қойылады. Сол сұраққа ең

бірінші қол көтерген оқушы жауап береді. Дұрыс жауапқа 10 балл

1. Адамдардың қатынас құралы? (тіл)2. Ең кіші бір таңбалы сан? (1)

3. Сұйық зат? (Су)

4. Қазақтың үш биін ата? (Әитеке, қазбек, Төле)

5. Бір жылда неше күн бар? (365-366)

6. Сөйлеудің қандай түрлері бар? (ауызекі, жазбаша)

7. Ғарышқа ең алғаш ұшқан кім? (Юрий Алексеевич Гагарин)

8. Қар қай мезгілде түседі? (Қыста)

9. Қазақстан Республикасының президенті? (Н. Назарбаев)

10. Біздің туда не бейнеленген? (қыран, ою, күн)

11. Жер бетінің өсімдік өсетін қабаты? (Топырақ)

12. Қой маңырайды, сиыр. (Мөңірейді)

13. Тасымалданбайтын сөздерді ата? (от, тау, су, ай ою)

14. Жемістер қай мезгілде піседі? (Күзде)

15. Қазақстан Республикасының астанасы? (Астана)

16. Екі өркешті жануар? (Түйе)

17. Адамға қажетті бес нәрсені ата? (ауа, жарық, жылу, тамақ, су)

18. Жаяу жүргінші бағдаршамның қай түсі жанғанда жүреді? (Жасыл)

19. Табиғат құбылыстарына нелер жатады? (боран, жаңбар, аяз)

20. Қағаз неден жасалады? (ағаштан)

Ұпайы аз 1 оқушы ойыннан шығады.

2 – бөлім: «Тіл өнер»

Бұл турда оқушыларға 14 сұрақ қойылып, дұрыс жауапты екі тiлде

яғни, қазақ, орыс, ағылшын тiлiндегi аудармаларын айтады. Дұрыс

жауапқа 10 ұпайдан қосылады.

1. Қолымды 4 алма,

Табақта 1 алма,

Барлығын қосқанда

Болады неше алма? Жауабы: бес – пять - five

2. Әкеңнің анасы саған кім болады? Жауабы: әже – бабушка -

grandmother

3. Сылдыр сұйық, су емес,

Iшсең шөлiң қанады.

Ақ болса да, қар емес.

Шешуiн кiм табады ? Жауабы: сүт – молоко - milk

4. Аң патшасы? Жауабы: арыстан – лев – lion

5. Жылы киім тон

“Т” алып тастап

Не деп айтқан жөн? Жауабы: он – десять –

6. Бетін адам ашады,

Білім нұрын шашады. Жауабы: кiтап – книга – book

7. Білімнен мол сый – асы,

Балғындардың ұясы. Жауабы: мектеп – школа – sсhool

8. Мектептің жүрегі кім? Мұғалім- учитель-тиче9. Алуан түрлі із салғанмен,

Өзінен де пайдалысы – өзегі. Жауабы: қарындаш – карандаш – реncil

10. Тіл ұшында уы бар

Ол не екенін біліп ал. Жауабы: жылан – змея – snake

11. Тәтті жеміс? Жауабы: алма – яблоко - apple

12. Он асықтың үшеуін

Досың сұрап алады.

Айтшы, сонда нешеуі,

Өз қолыңда қалады? Жауабы: жеті – семь - seven

13. Бұл кім?

Бала, бала, бала деп,

Түнде шошып оянған.

Түн ұйқысын төрт бөліп,

Түнде бесік таянған? Жауабы: ана – мама – моther

14. Алманың түсі? Жауабы: қызыл– красный – red

Ұпайы аз 1 оқушы ойыннан шығады.

3 – бөлім: «Қызықты бестік»

Әр пән бойынша сұрақтардың дұрыс жауабын атау керек?

30

Дүниетану

10

математика

30

Қазақ тілі

30

Әдебиеттік оқу

20

Әдебиеттік оқу

10

Бейнелеу өнері

20

Дүниетану

10

Дүниетану

1. Математика 10.

Барлығы 63 сәбізді 9 қоянға нешеден бөліп беруге болады? (7)

2. қазақ тілі 30

Дауыссыз дыбыстар неше топқа бөлінеді? (2)

3. Әдебиеттік оқу 30.

Қандай батырларды білесің?

4.Дүниетану 20.

Біздің облысымыз қалай аталады?

5. Бейнелеу өнері 10

Табиғатты бейнелеу қалай аталады? Пейзаж

6. Дүниетану 10

Мамандық түрлерін ата.

7. Дүниетану 30.

Көкжиек тұстарын ата

8. Әдебиеттік оқу.

ҚР Мемлекеттік әнұраның авторларын ата. ( Жұмекен Нәжімеденов, Н.

Назарбаев, Шәмші Қалдаяқов)Ұпайы аз 1 оқушы ойыннан шығады.

4- сынақ«Сөз шебері» Әр ойыншы қалауы бойынша бір өлеңді

мәнерлеп жатқа айтады

Ұпайы аз 1 оқушы ойыннан шығады.

5 – бөлім: «Жорға»

Бұл турда ұпайы көп қалған екi оқушыға жеке-жеке 1 минутта 10 сұрақ

қойылып, дұрыс жауапқа 10 баллдан ұпай жинайды.

1 – оқушы

1. Қыс айларын ата? ()

2. білім ордасын ( мектеп)

3. сөзге шебер адамды кім Дейді? шешен

4. Суда еритін заттар? (Қант пен тұз)

5. Тау сөзіндегі у дыбысы қандай дыбысқа жатады? (Дауыссыз)

6. Сөйлем нені білдіреді?

7. Қазақстан Ресубликасының мемлекеттік тілі? (Қазақ тілі)

8. Мұз бен қар судың қандай күйіне жатады? (Қатты күйі)

9. күй орындаушы кім? ( күйші)

10. 16 желтоқсан қандай күн? (Тәуелсіздік)

11. Ұя салмайтын құс? Көкек

12. Сиырдың пірі –Зеңгібаба

13. Көру мүшесі

14.Жылқыға жұранақ жалғанса, кім болады? Жылқышы

15.Саусаққа тағатын бұйым? Сақина

2 – оқушы:

1. Сұраулы сөйлемнен кейін не қойылады? (сұрақ)

2. Домбыра сөзінде неше буын бар? (3 буын, дом – бы – ра)

3. Балаларға білім беретін кім?

4. Суда ерімейтін заттар? (Құм мен саз)

5. Ту сөзіндегі у дыбысы қандай дыбысқа жатады? (Дауыссыз)

6. 7 ондық, 8 бірлік нешеге тең? (78)

7. Топырақтың ең басты қасиеті? (Құнарлылығы)

8. Кіта.. . көп нүктенің орнында қандай әріп қойылады? (п)

9. Қазақтың тұңғыш ғарышкері? (Тоқтар Әубәкіров)

10. 1 қыркүйек қандай күн? (білім)

11. Суретші ата кім?

12. Қой атасы

13. оқушы айнасы

14.Қазақстанда қанша облыс бар?

15. Зиянды әдеттер

Мұғалім: «Сынып үздігін» марапаттау

Бастауышта оқиды,

Ойға білім тоқиды

Бұлар бізден жалындар

Ертеңгі ірі ғалымдар

Алдыңда ұзақ жолың бар,

Оқумен өсіп толыңдар

Қиындыққа мойымай

Аман – есен болыңдар.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сабақтың тақырыбы: Табиғатты аяла да бағала.

Мақсаты : а) оқушыларды жердің қадірін, байлықты бағалай білуге, туған табиғатты сүюге және қамқорлық жасай білуге , жанашырлық сезімге баулу, табиғат жөніндегі ой – өрістерін кеңейту, білімге құштарлығын арттыру, тілін дамыту. Табиғат ажарын сақтап, оған қамқор болып қамқорлық жасайтын қорықтар туралы танымдарын арттыру. Табиғатты сүйе білуге оны қорғауға, ұйымшылдыққа, аялауға тәрбиелеу.

Көрнекілігі: интерактивті тақта, слайд, мақал – мәтелдер .

Сабақтың барысы: Мұғалімнің кіріспе сөзі. Құрметті қонақтар, ұстаздар! Сіздерді жылдың тамаша мезгілінің келуі қарсаңындағы 4 – сыныптың оқушыларының ұйымдастыруымен болатын «Табиғатты аяла да бағала» атты тәрбие сабағымызға қош келдіңіздер.

Табиғаттың сұлулығында шек жоқ. Адам табиғатты барынша аялап, қамқорлық көрсетуі керек. Адамның табиғатқа сарқылмас байлық деп қарауы табиғи ортадағы тепе – теңдіктің бұзылуына жол береді. Мұның келеңсіз әсері соңғы он жылдықта күшейіп, енді адамзат экологиялық мәселелрді шешуді белсенді түрде қолға алды. Түрліше табиғат қорғау ұйымдары құрылып, қоғамдық акциялар ұйымдастырылуда , қоршаған ортаны қорғау туралы заңдар шығарылуда. Табиғатымыз – адамға баға жетпес байлық. Бүгінгі сабағымызда табиғат анамызды қамқорлау қажеттігі туралы әңгімелейміз.

 

Ұлпан: Табиғат – адам баласын дүниеге келтіріп, бойындағы бар махаббат мейірімі мен шұғылалы шуағын жүрегімізге ұялатқан аяулы Ана.

Оқушылар топқа бөлінеді.

1 – топ: «Отан»                                                                  

            Ұраны: «Отан оттан да ыстық»

2 – топ: «Сулы жер – нулы жер»  

             Ұраны : «Су – табиғат айнасы»

1 – топ . «Отан»

Азамат:

Туған жер – алтын бесік , асыл анам,

Ауаңмен , ақ сүтіңмен асыраған.

Мендағы ұлың едім өзің тектес

Алысқа нәсібі шашыраған.

Гүлназ :

Жаралған  Жер – ана зыр айналып ғаламды.

Арқасына қондырып , аялаған адамды

Адам жердің етене сүйініші, тынысы

Әсте ана баласын жаман болсын дерме екен,

Сол секілді адамды аялайды Жер мекен.

Ерхан: Табиғат  - бүкіл тіршілік атаулының алтын ұясы және аялы бесігі, құтты қонысы мен өсіп – өнер мекені.

Айдын:

Адамдар, жер сенің аяулы бесігің,

Осы жер үстінде аштың сен тіршіліктің есігін.

Онымен кіндіктес жаның да, қаның да,

Жер жаһан аялап тұр алақанында.

Ұлпан: Табиғат – адамның бойына қуат, көңіліне шабыт, сезіміңе ләззат шапағатын ұялататын сұлулық пен әсемдік әлемі.

Ұлжан:

Табиғат әсемдіктің төркінісің,

Ән саламын бір сенің көркің үшін.

Жан – жануар табынып бір өзіңе,

Сенен алып тұрғандай бар тынысын.

«Отан» туралы әнді топ мүшелері айтады.

 

2 – топ. «Сулы жер – нулы жер»

Ерхан: Табиғаттың көркін ажарландырып, жер бетін саялы баққа айналдыратын байлық көзі – су. Балалар, сендер су туралы қандай мақал – мәтелдер немесе тыйым сөздер білесіңдер? (Топ мүшелері су туралы өздері білетін мақал – мәтелдердің немесе тыйым сөздерін айтады). «Сулы жер – нулы жер», «Су – табиғаттың айнасы», «Су біткен жерде өмір де бітеді», «Судың да сұрауы бар» т.с.с.

Алтынбек:

Су деген тіршіліктің қаны емес пе,

Су деген табиғаттың жаны емеспе?!

Су жоқ жерде өмір жоқ, ол – ақиқат,

Күміс су қара жердің сәні емес пе?!

Ұлпан: Соңғы жылдары өлкеміздегі көптеген өзен, көл суларын қалай болса солай пайдаланудың салдарынан олардың қоры азайып, ластану өріс алуда. Бір кездегі үлкен әрі тұнық Сырдың қазіргі кездегі халыққа айтар өкпесі де бар.

Ақкүміс: Жайық өзені 2428 шақырымға созылады. Оның бойы табиғи байлықтың көзі болып табылады. Жайықтың қойнауы мен суларында 450 – ден астам жануарлар, 50 – ге жуық балық түрлері, 345 құс түрлері және 1200 ден астам өсімдік түрлері өседі. Өзеннің өн бойында 383 – тен астам су тартатын қондырғыштар бар. Олар Жайық суының деңгейін төмен түсіруде.

Ерхан: Табиғатта «қастерлі нүктелер»өте көп. Соның бірі – Каспий теңізінің экологиясы.

Елдос: Каспий теңізінің солтүстік бөлігінің экологиясының бұзылуына «Теңіз газ» кешені үлкен әсерін тигізіп отыр. Тасқын су кейін қайтқанда өзімен бірге мұнай қалдықтарын теңізге алыпкетеді. Ол Каспий суының экологиясына әсер етіп отыр. Каспийдің бекіре, шоқыр , қортпа, балығының денелерінен аурулар табылды. Теңіз суының құрамы бұзылды.

Ұлпан: Табиғатқа қамқорлық жасау әрбір азаматтың абыройлы міндеті әрі парасатты парызы.

Азамат: Арал теңізі өзінің үлкендігі жөнінен дүние жүзінде төртінші, ал ТМД елдерінде екінші орын алады. Оның жалпы ауданы – 64,5 мың шаршы км. Ондағы судың көлемі 1000 текше метрден асады. Арал теңізінің суының тартылуы сол аймақтың халық шаруашылығына және табиғатына үлкен зиянкелтіруде. Ертеректе Аралдан жылына 500 мың центнердей бағалы балық ауланғаны белгілі. Аралдың айдынды арнасынтолықтырып, толқынын тулатып жататын Әмудария мен Сырдария өзендерінің қазіргі күні де күйзеліске соқтырып отыр.

Аяулым:

О, табиғат, тіршілікке бесік болған мекенім,

Құшағынан нәр алып, мұратыма жетемін.

Алақанмен аялаймын ұл қызымдай үйдегі,

Азаматтық борышым – қорғаушың болып өсемін.

Өсімдіктер әлеміне саяхат.

Міне, қызық!

Өзінің биіктігі мен мықтылығы жағынан талай ағашыңнан асып түсетін бір шөп бар. Оның сабағынан қармақтың сабын, шаңғының таяғын жасайды. Бұл өсімдіктің аты – бамбук. Дүниедегі ең биік шөп –осы. Жас бамбук күніне жарты метрдей өседі. Бірақ мұндай қарқын онша көп уаөытша созылмайды, бар –жоғы  40 күн ғана, әйтпесе ол көкпен таласып бұлтқа да жеткен болар еді. Ол ауа райы ыстық Шығыс пен Кавказдада бар.

Дүние жүзіндегі ең биік ағаш – алып Эвкалипт. Ол ағаш Австралияда өседі. Биіктігі 100-110 метрге жетеді. Баяғыда бір кедей адам осы ағаштың әбден қурап, омырылып қалған біреуінің түбірінен ойып, отбасына үй жасайды, түбірдің ішіндегі қуыстың кең болғандығы сондай, тіпті ат қорасын да соның ішіне салыпты дейді.

Үндістан мен Индонезияда тағы да басқа тропиктік елдерде нан ағаш өседі. Әрине оның бұтақтарында тоқаш та, бөлке нан да салбырап тұрмайды, алайда пішіні домалақ, әрқайсысының салмағы  30 кг-дай ап –ауыр жемістері болады. Жергілікті тұрғындар бұл ағаштың жұмсақ етін күлге көміп, күлше пісіреді, оның дәмі нағыз нанға ұқсайды.

Шұжық ағашының ұзындығы жарты метрдей, әр жемісі сыртқы түрі жағынан кәдімгі шұжыққа ұқсас, бірақ амал қанша, ол жемістер жеуге жарамайды.

«Кім шапшаң?» ойыны.

Жұмбақтар шешу.

1. Мәңгілік жасыл ағаш (шырша).

2. Көктемде ақ гүлге оранады,

Күзде қолға доп болып оралады (алма).

3. Қандай өсімдіктерді жыртқыш өсімдіктер дейді?(шыбынжұт, шыншылдық)

4. Өсімдік бір жерден екінші жерге қалай таралады (жел, су, жануарлар арқылы)

5. Майды қандай өсімдіктен алуға болады (күнбағыс, зығыр, мақта)

6.  Дауылға нық күшті,

      Ағаштың мықтысы (қарағай)

Ой –толғау кезеңі. Қазақтың ұлттық ойыны «Орамал тастамақ».

Мен қазір орамалды қай топқа тастасам, сол топтың оқушылары сұраққа жауап береді.

Егер сен ақын болсаң ... ... ....

Егер сен қоршаған ортаны қорғау министрі болсаң ... ... ...

Егер сен сазгер болсаң ... ... ...

Егер сен суретші болсаң ... ... ...

Егер сен әнші болсаң .... .... ....

Қорытынды:

Иә, балалар, табиғат туралы әсем сөздер айтылды. Адам да табиғат перзенті. Сондықтан да туған еліміздің, жеріміздің табиғатын, байлықтарын қорғау, баршамыздың міндетіміз.

Қазақстан Республикасының Конституциясының 38- бабы «Қазақстан Республикасының азаматы табиғатты қорғауға және оның байлығын сақтауға міндетті» деп жазылған. Әйгілі Қорқыт атамыз: «Қара тауларың құламасын, саялы ағаш сынбасын» деген. Бұл айналаңдағы табиғат байлықтарын аялай біл дегені. Табиғат сенің саялы бесігің, аяла,қамқорлыққа ал, қорғаныш бол, тазалығын сақта!

 

Тақырыбы:Дені саудың –тәні сау

Мұғалім: Адамның денсаулығы –қоғам байлығы. Әрбір адам өз денсаулығының

мықты болу жолдарын қарастыру керек. Дені сау, адамның көіңіл-күйі көтеріңкі

болып еңбекке әрқашан құлшына кіріседі. Халқымыз дені саудың-жаны сау деп

орынды айтқан. Отанымыздың келешегі,көркеюі. Балалар сіздердің қолдарыңызда.

Сондықтан сендердің таңдауларың –салауаты өмір салтын сақтау. Біздің өмірімізді

жарық қылатын ,жан жағымызға тамаша сәулесін шашатын, өірдегі басты байлық не

деп ойлайсындар?

Оқушылар : Денсаулық

Мұғалім : Бүгін біз сендермен ұшқыш кілемге отырып, бірнеше патшалықтарға

саяхат жасаймыз. Саяхатқа шықпас бұрын, бүгін біздің сабағымызға қонақ келіп

отыр. Сол қонағымызды қарсы алайық.

Жер ана: -Сәлеметсіңдер ме балалар

Оқушылар: - Сәлеметсіз бе, Жер ана

Жер ана: -Күніміз ашық болсын

Жеріміз кең болсын

Ауамыз таза болсын

Суымыз тұнық болсын

Гүліміз жақсы өссін

- Балалар, сендер саяхатқа шыққалы жатыр деп жақсы хабар естідім

Сәт сапар тілеймін.

Мұғалім: Ал балалар кәне бәріміз ұшқыш кілемге отырып, бірінші патшалыққа

барайық.

Ол бізде- “Тазалық патшалығы”

- Өмірде, тұрмыста тазалықты сақтау адамның денсаулығына өте қажетті

жағдай. Әр түрлі жұқпалы аурулар адамға микробтар арқылы таралатыны

және одан микробтар кір-қоқысты жерлерде өсіп-өніп, шаң-тозаңмен бірге

көтерілетіні баршамызға белгілі . Сондықтан тазалық талапқа сай болуға

тырысуы керек.

- Шығып тазалық жайлы тақпақтарымызды айтайық.

Ұлжан: Жақсы бала құлақ сап Жақсы бала ол анық ,

Айтқаныңды ұғады. Істемейді шалалық.

Төсегінен тұра сап, Тап-таза боп жуынып,

Таза ауаға шығады. Алады өзі таранып.

Айдын:

Еріншектік салақтық Еріншек таза жүре алмас

Салақтықтан-надандық Кір қолын да жуа алмас

Бірінен-бірі туады Қарекет жоқ, ғылым жоқ

Жоғалар сқйтіп адамдық Өз бойынан ұялмасӘйгерім:

Мен айтайын тақпақ Атқаратын қомақты

Алғың оны жаттап Ауыз қуыс ісі бар

Тісіңді жу, тазарт Ұсататын тамақты

Маржандай болсын аппақ Отыз екі тісі бар

Ақкүміс:

Тіс болмаса Кішкене де ыңғайлы

Асты қалай шайнарсың Тіс щёткасын пайдалан

Тісті күнде екі рет Тазалауға болмайды

Тазартуды ойларсың Щёткасымен басқа адамның

Әдет қыл бұл ісіңді

Тазалап жүр тісіңді

Аружан:

Аяқ қол көмекші Соңында қол жу

Күт оны ерекше Жояды кір су

Қол жиі ластанар Аяқ қолды кірлетпей

Сондықтан істің әр Тырнағыңды алып жүр

Мұғалім: Жұмбақ шешу

1. Иілсен иіліп 4. Отыз екі мықты

Шүйілсен шүйіліп шықты Қаз қатар болып

Қарайды кісіге Он алтысы асты

Ұқыпты ісіңе Он алтысы үсті

Бұл не? ( Тіс)

( Айна)

2. Ертемен күнде сен 5. Шомылған баланы

Қолың сүйкесең Аймалап аладыКетіп кір, ласық Сүртеді қолын да

Тап-таза болсың Сүртеді жонын да

Бұл не? Бұл не?

( Сабын) ( Сүлгі)

3. Күндіз шешінеді 6. Көпіремін,

Түнде киінеді Лепіремін

( Киім ілгіш) Кірің болса кетіремін

( Сабын)

7. Суда жүзер кеме емес

Кемеден ол кем емес

Істегенін жөн істер

Жүрген жерін тегістер

( Үтік )

Ойын: Дәрумендер

Қолыңдағы жемістің АВСДЕ дәруменге тиісті екенін табу.

Мұғалім: Өте жақсы Дәрумендер патшалығынан көп нәрсе үйрендік деп ойлаймын.

Ендеше ұшқыш кілемге отырып, келесі патшалыққа барайық. “Дұрыс тамақтану”

патшалығы .

- Ас адамның арқауы

Деген сөз бар ежелден

Бойдан сіңіп тарауы

Үшін керек ереже

Тамақты ішсең күнде сен

Белгілі бір мезгілде

Таңертең, түс, түстен соң

Жатар алды кезінде.

Тамақтанудың ережелері:

1. Артық тамақ жемеу

2. Жеңіл тамақ ішпеу

3. Тағамдарды толық және дұрыс шайнау

4. Майлы тамақтан тартыну

5. Өте тұщы және ащы тамақтан бас тарту

6. Ас ішерде асықпа

7. Ыстық тамақтан соң іле-шала суық тамақ ішкен зиян

8. Тәулігіне 4-5 рет тамақтану

9. Тамақ және піскен, жаңа дайындалған болу керек

10. Дастарқанаға тамақ ішкін келгенде ғана отыру керек

- Мақал - мәтел айту

Мұғалім: - Бүгінгі біздің сынып сағатымыз денсаулық туралы болады. Балалар өз

білімдерін ортаға салады. Балалар күн мен гүлден жаралған, ыстық сезім,шуақ содан

таралған. Тіршіліктің иесі Жер-ананы тыңдайық.

Жер ана: Балалар, адамның денсаулығынан асқан байлық жоқ.Сондықтан

денсаулықтарыңды сақтандар.

Мұғалім:Уау Жер – Ана! Дені сау ұрпақтын қалыптасуына тағы не керек?

Жер – ана: Денсаулығын мықты болу үшін тұрақты да мәнді өз күшінің болуы

немесе яғни бойды тік ұстау, дене жаттығуларын орындау, ақыл – ойды дұрыс

қалыптастыру, жерің мен табиғатынды қорғау керек. Ал мына 7 өсиетті естен

шығармаңдар.

- Ерте тұру

- Орта тазалығын сақтау

- Өзіңді таза ұстау

- Арттық тамақ ішпеу

- Жер ананы аялау

- Денені шынықтыру- Сергек жүру.

Салауатты өмір салтын ұстаныздар!

Қорытындылау:

 

Сабақтың тақырыбы: Өз құқығыңды білесің бе?

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Конститутциялық,азаматтық, әкімшілік, отбасылық,

еңбек, қылмыстық құқық негіздерінен қазіргі заман адамына ең

қажеттерін іріктеп ала білуге үйрету.

Тәрбиелік: Оқушыларды жаңа тақырыпты талқылауға, өз

бетімен жұмыс істеуге үйрету, ой өрісін, ойлау қабілетінің

белсенділігін арттыру.

Дамытушылық: Заң сыйлағыш тұлғаны қалыптыстыру.

Сабақтың түрі: Тренинг – сабағы

Сабақтың көрнекілігі: Қанатты сөздер

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен сәлемдесіп, сынып ұжымын сабаққа бейімдеу.

Кіріспе сөз

Мұғалім: Қазіргі таңдағы еліміз тәуелсіздігін алып, оңы мен солын танып, бары мен жоғын түгендеп жатқан тұста мемлекетіміздің қабылданған Конституциясы ел дамуының тұс бағдары болды десек қателеспейміз.

Мемлект дегеніміз белгілі бір территориясы, шекарасы, рәміздері, ұлты бар жалпы халықтық ірі ұйым десек, сол қазақ ұлтының төл конституциясының қабылданғанына 15 жыл толып отыр. Енді аздап тарихқа көз жүгіртсек қыпшақ халқындағы (Х-Х1 ғғ.) «Кодекс Куманикус» яғни кумандар заңдары, XVI ғ. «Қасым ханның қасқа жолы, Есім ханның ескі жолы», Тәуке ханның «Жеті жарғысы» сияқты заңдар жинағы бұл қазіргі тәуелсіз қазақ елі Конституциясының бастамасы болып табылады. Ал ХХ ғ. өзінде КСРО құрамында болып тұрған кезде 1936 жылы 28 ұаңтарда және қазіргі қолданыста жүрген 1995 жылы 30 тамызда жүрген Ата заңымыздағы биліктің үш тармағының заң шығарушы (парламент), атқарушы (үкімет) және сот

қызметтері бір арнаға тоғыстырылып, саяси институттардың жұмысы әбден жетілдірілді және ең бастысы бұл Конституция адам және азамат құқықтарының қорғалуы жан – жақты қарастырылған орнықты құжат болып

отыр. Дүниежүзілік адамзат тарихының өткен кезінде көз бойлатып үңілсек, алғашқы адам құқықтары жайлы құжат 1644 жылы Англияда император Вильгельм Оранскийдің қаулысы «Адам құқықтар туралы билль» (қаулы,заң)қабылданды. Ал қазіргі заманғы адам құқықтары жайлы құжат яғни, «Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы» 1948 жылы 10 желтоқсанда БҰҰ – ның шешімімен қабылданды. Адам және азаматтардың құқықтары, ерік бостандықтары терең қарастырылған құжат, бұл – өзіміз жиі айта беретін 1787 жылы қабылданған АҚШ Конституциясы. Бұл кезге 200 жылдан астам уақыт өтсе де сол Конституция әлі күнге дейін өз маңызын жойған жоқ. Соның жарқын дәлелі әрбір американдық азамат қайда жүрседе ел Конституциясы жазылған кітапшаны өз жандарынан тастамайды екен. Егер қндай да бір уақытта өз құқығы бұзылғандай жағдай болған жағдайда дереу өз заңды міндеттерін талдауға кіріседі екен. Яғни, олардың заңы бойынша Конституция алдында Президент те, қарапайым адамда бірдей құндылыққа, бірдей жауапкершілікке ие. Қабылданғанына 15 жыл толған қазақ елінің Ата Заңы бүгінге дейін жалғасып келе жатқан гуманистік (адамгершілік) принциптерге негізделген демократиялық қоғамды құрудағы өзінің адал дәстүрлерін алдағы уақытта әрмен қарай жалғастыра бермек.

 «Құқық дегеніміз не?»

Оқушылар спикермен бірге 2 топқа бөлінеді. Топтың әр жауабынан кейін мұғалім өзінің толық жауабын оқу керек.

Сұрақ Жауап

1. Жеке адамның құқығы дегеніміз не?

- Адамның мүддесін қанағаттандыруға бағытталған заң арқылы қорғалған тәртіптік шара

2. Құқықтың қандай түрлері бар? - Жеке (азаматтық)

- Саяси- Экономикалық

- Әлеуметтік

- Мәдени т.б.

3. Адам құқығы қай уақыттан пайда болады?

- Туылғаннан беріледі

4. Оларды орындау үшін не қажет? - Міндеттерін орындау

5. Адамның негізгі құқығы? - Өз құқықтарын пайдалану құқығы

6. Құқық қашан және қайда пайда болды?

- Азаматтарға құқық керек кезде, ол пайда болады

7.Бізге құқықпен бірге бостандық беріледі. Бостандық – деген не?

- Бостандық – бұл таңдау

8. Бостандықты не шектейді? Бостандық және өз қалауымен орындамалық – бұлар бірдей ме?

- Бостандықты шектеу әр адамның саналығында

№ 6. Жұмбақ

Оқушы болсаң жақсы, жылдам зерек,

Ондайлар отаныма өте керек.

Тәуке хан жазған екен заң жинағын,

Тапсаңдар болғандарың асқан зерек.

Жеті жарғы

Мерекең құтты болсын ұстаздарым,

Оқушы, келім – кетті бар достарым.

Тәуелсіздік заңының қаблданған,

Жылын тап мықты болсаң, біз тосалық.

1991 жыл

Еліме білім керек, ғылым керек,

Жазған жөн стратегиялық мақсат қылып.

Білесіңбе Нұрекеннің төл еңбегін,

Жазған екен болашаққа көзін тігіп.

Қазақстан – 2030

Жақсы ел шығарып заң игілікті,

Депутат заң шығарып билік қыпты.

Парламент палатасы нешеу екен,

Таба алсаң бұл жауапты игі екен.

Екі

Қорытынды

- «Бақытты өмір» - дегенді қалай түсінесіз?

- Бақытты өмір сұру үшін не істеу керек?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сабақтың тақырыбы: Байлықтың атасы – еңбек.

Сабақтың мақсаты: жас ұрпаққа адам еңбегінің өмір сүру үшін қажеттілігін,бағалы байлық екенін түсіндіру.

Сабақтың міндеттері: 1. Оқушыларға елбасының жолдауын түсіндіре отырып, денсаулықты сақтауға,   білім алуға, еңбек етуге үйрету. Дербестікке, ұйымшылдыққа үйрету.2. Күнделікті күн реттелімін орындауға баулу, білім алуға, еңбек етуге тәрбиелеу.Салауатты өмір салтын сақтап өмір сүруге дағдыландыру.3. Сана – сезімін, жан – жақты ойлау қабілеттерін, мәдениеттілікті дамыту.

Сабақтың көрнекілігі: тірек сызбалар,  мақал – мәтелдер.

Сабақтың әдісі: сұрақ – жауап, сахналау, талдау – жинақтау.

Пәнаралық байланыс: ана тілі, дүниетану, еңбек.

Сабақтың барысы.

Алғашқы ұйымдастыру болімі.

Оқушылардың сабаққа әзірлігін тексеру, топқа бөліп, топтардың аттарымен таныстыру.

1 – топ – дәрігерлер.

2 – топ – мұғалімдер.

3 – топ – кәсіпкерлер.

Мұғалімнің кіріспе сөзі.

«Қазақстан - 2030» бағдарламасы.

            Міне, Қазақстанды Орта Азия барысына айналысу үшін жасалған Елбасымыздың «Қазақстан - 2030» стратегиялық бағдарламасы бұл күнде ұшса құс қанаты талатын кең байтақ өлкемізді шарлап кетті.

            Бұл құжат – еліміздің болшақтағы айнасы, құнды бағдарлама, келешекке деген үмітті нығайтады.

            Елбасының жолдауы – егеменділіктің кілтін ұстар жастардың жарқын болашағына апарар алтын сүрлеу.

            Бұл көкірегіне, болашққа деген іңкәр сезім оятар жүйелі жолдау, бағалы байлық. XXI ғасырдың білімді, ойлы ұрпақтары, осы жоспарды болашақта іске асырушы, еліміздің экономикасына үлес қосушы сендерсіңдер! Біздің мемлекетіміз өседі және өсіп орнығып нығаяды, онымен бірге балаларымыз да өсіп жетіледі. Балалар Отанымыздың болашағы, ал біздің болашақ азаматтарымыздың денсаулығы мықты, сапалы білімді, еңбекқор болып өсуге тиісті – деп айтылған. Сонда ғана біз өркениетті елдердің қатарына қосыламыз, Қазақстан Орта Азия барысына айналады.

            Балалар, сендер 2030 – шы жылы неше жаста боласыңдар?

            Бүгінгі сабағымызда «Байлықтың атасы - еңбек» деген тақырыпты өрбітпекпіз.

            Сендер, балалар болашаққа бүгін де үлестеріңді қосып, еңбек өткелі отырсыздар. Сол еңбектеріңіз осы уақытқа дейін пәндер бойынша алған білімдерін ән – күймен, мақал – мәтелмен, ұшқыр ойларың арқылы өрнектеп ортаға салыңдар. Еңбек дегеніміздің

өзі – күнделікті өмірден алынады. Үйде ата – ана, мектепте мұғалім: - Балам, не істесең де адал істе, ісіңді тындырымды, ұятқа қалмайтындай атқар – дейді.

            Қаншалықты қиын, қызықсыз болғанымен істі аяғына жеткізіп бітіру керек. Бұл – еңбек тәртібі.

            Сызбамен жұмыс.

Еңбек етсең – наның көп, айналаң толған ән болады екен. «Еңбекпен ел көгерер» деп бекер айтпаған.    

                                                          Еңбек

Дайындық                                                                                          Проблемаңды шешу

 

Денсаулық                                                                                         Табыс табу

 

Білім                                                 Мамандық                                Бағытталу

 

 

Байлық деген не?

Байлықтың қалған дүниенің қызығы бар. Ең үлкен күш – денсаулық, білім, еңбектің арқасында жетіледі.

                                                      байлық

білім                                                                                                              ақша

денсаулық                                                                                                     саябақ

мал                                                                                                                машина

үй                                                                                                                  еңбек

 

Көрініс: «Әке мен бала» (талдау).

Тақпақ: еңбек туралы.

Көрініс: «Байлық» (талдау). «Өсиет».

Тақпақ: мақал – мәтелдер айту (еңбек туралы), сайысу.

Әңгіме: «Жақсылардың жақсысы».

Тақпақтар: кәсіптер иесі, мамандық таңдау.(мұғалім,дәрігер, кәсіпкер,т.б.туралы)

Топтармен жұмыс:

1.       Дәрігерлер тобы.

Еңбек ету үшін – ең бірінші денсаулық керек.

Денсаулық болмаса еңбек етіп, табыс табу қиынға түседі. Сол себепті – денсаулығымызды күту, сақтану қажет. Дәрігер арқылы еңбекке жарақтылықты біледі. Дәрігер мамандығы өзінің білген ем – домы арқылы халыққа көмек көрсетеді. Денсаулықты сақтау үшін спортпен, дене – қимыл жаттығулармен айналысқан жөн.

Сонда еңбегің жанады.

2.       Мүғалімдер тобы.

Еңбек ету үшін – денсаулық пен бірге білім және мамандық қажет. Білім арқылы еңбектің қыр – сырын ұғасың. Мұғалім және ұстаз ғалымдар халыққа білім – білігі арқылы көмегін көрсеткен. Шахтер де, ұшқыш та, дәрігер де, ақын да бәрі, бәрі ұстаздан тәлім алған. Сонда білім мен маман иесі арқылы еңбегің жанады.

3.       Кәсіпкерлер тобы.

Кәсіпкер – бір кәсіппен айналысатын адам. Жеке меншік өзінің бір кәсібі болады. Сол арқылы еңбек етіп, табыс табады және өзінің ортасына, қоғамға пайда келтіреді. Айналасындағы халыққа жұмыс тауып беріп, оларды үйретеді,жалақы төлейді.

Кәсіпкер – өз мамандығы арқылы жеке бір іс – шаруаны іске асырады.

 

Сергіту сәті.

Сабақты қорытындылау.

Еңбек етпеген ішіп жемейді,

Еңбек етпесең - елге өкпелеме,

Егін екпесең - жерге өкпелеме.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сабақтың тақырыбы: «Зиянды заттардың зардабы»

Мақсаты:

а) білімділігі: Оқушыларды жаман әдеттерден сақтандыру, ішімділік пен темекінің жас

организмге зиянды, әр –түрлі жөтел, асқазан тері аурулары осы никотин мен алкогольдің әсерінен

екенін түсіндіру.

ә) тәрбиілігі: Жас бүлдіршіндерді мектеп партасынан-ақ жаман әдеттерден аулақ болып, өскен

ортадан тек қана жақсы әдеттерді бойына сіңіруге баулу.

б) дамытушылығы: Қоғамдық ілгерлі дамуына кері әсерін тигізіп, жас ұрпақтың сапасы мен

өмірлік уландыратын ауыр кеселдің бірі – маскүнемдік, араққұмарлық екенін ұғындыру.

Дайындық барысы: Оқушыларға тақырыпқа сай материалдарды оқып, жинастыру «темекінің»,

«нашақорлықтың», «ішімдіктің» адам өміріне зиянды әсері тақырыптарына сурет салу,

жұмыстарын тапсыру.

Әдісі: Ой-бөліс.

Көрнекілігі: Қажетті әдебиеттер, буклет, оқушылардың өз шығармашылығынан салынған

суреттері.

Сабақ барысы:

І Ұйымдастыру кезеңі.

Кіріспе сөз.

Адам өмірінде шарықтау сәті бар, ол оны қолынан шығарып алады, бұдан кейінгі күні «Тар

жол, тайғақ кешумен ұласады» деп ұлы ойшыл Шекспир айтпақшы адамға шыншыл да, ең

қымбатты – ол оның мәнді де, сәнді өмірі. Ал, осы өмірінің мәнді де, сәнді өтуіне оның басты

байлығы денсаулығы тікелей әсер етеді.

Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев Халық денсаулығы атты мемлекеттік

бағдарламада халықтың денсаулығын атап көрсеткені баршамызға белгілі. Бағдарламаның басты

мұраты – халық. Халықтың денсаулығын сақтау, демографиялық ахуалын жақсарту.

Шығыстың әйгілі данышпаны Әл-Фараби «Жас жеткеншектеріңізді көрсетіңіз, мен сіздердің

болашақтарыңызды айтып берейін» деген екен.

Расында да, ел болашағы жастар. Ал жастарымыз нашар, маскүнем, ауру болса, ел тағдыры не

болмақ?

Мұғалім: Арақ ішкен адамда алкоголь зардабы 21 күнге дейін созылады екен.Этиль спирті сырада

5-7%6 шарапта 15-20%, ликер мен коньякта 40-50%-ға дейін, арақ пен вискиде 60-70% бар екен. Ал

этил аса зиянды химиялық қоспа.

Осы тақырыпты аша түсу үшін мектептің әлеуметтік педагогы Жақсыкелді Қаденұлын ойбөліске

шақырамыз.

Жақсыкелді Қаденұлының ұстанымы: «Маскүнем барын сатып ішеді, болмаса арын сатып

ішеді».

- Темекі, есірткі, алкогольдің зардаптары туралы нақты мысалы келтіріңіз?

- Арақ ішу үлгерім мен тәртіптің бұзылуының кепілі. Бір зерттеуші түскі тамақ кезінде

балаларына жүз грамм жүзім шарабын беріп, сонда балалары көңілденіп, көп сөйлеп, тез

қимылдаған, біраз уақыттан кейін керісінше олар шаршап, ұйқы басып, жазулары бұзылып, есептен

көп қате жіберген. Бала кезінде адам ағзасын алкоголь тез уландырып, аз уақыт ішінде маскүнемге

айналдырған.

- Рахмет

- Нашақор адамның өмірі қысқа болады. Нашақорлардың ең төменгі жасы 9-да екен. Жастар

арасында наша пайдалану туралы мектеп оқушыларын сөзге тартып көрелік. Ол үшін мектептің 10

сынып оқушыларының бірі Гүлназды ортаға шақырамыз.

Гүлназдың ұстанымы: «Кітап, журнал, газет оқимын, ән айтып, би билеймін, уақытты бос

өткізбеймін».

- Гүлназ, өзіңнің қаладағы дос-жарандарыңмен, құрдастарынмен бір кеште отырсың

делік. Саған жан досың нашаны шегіп көруге ұсыныс жасады.Сіздің әрекетіңіз қалай болмақ?

- Жоқ мен ондай әрекеттерден бойымды аулақ ұстаймын.

- Темекі түтіні адам ағзасына зиян. Оны мынандай мысалдармен дәлелдеуге болады.

Дүниежүзінде шылым шегуден жыл сайын 2,5 млн адам қайтыс болады. Шылым шегетін адам

жылына отбасы қаржысына мыңдаған теңге шығын келтіреді. Шылым шегетіндердің жүрегі

тәулігіне 20-25 мың рет артық соғады. Шылым шекпейтін оқушыларда 100м жүгінгеннен кейін

тамырдың соғуы 120-130 болса, шегетіндерде 180 болады. Шылым шегетіндер жүрек ауруынан 12-

13 есе, асқазан жарасымен 10 есе жиі ауырады. Олардың 80%-ы өкпе ауруына шалдығады.

- Байырғы Қытай императорларға маскүнемдікке басұрғандарды өлім жазасына кескен екен.

- Ежелгі римде 30-ға толмағандарға арақ ішуге мүлдем тыйым салынған екен.

- Ресейде І Петр тұсында арақ ішкен адамдардың мойына 17 фунт келетін медаль тағып

қойған. Адам үнемі шылым тартуға әуес болады. Осы тақырып турасында ой бөліскелі келген Жексенбай

ағамызды ортаға шақырамыз.

Ұстанымы: «Жаманнан жирен, жақсыдан үйрен».

Сұрақ: - Неше жасыңыздан бастап темекі шектіңіз, болашақта темекіні қоя аласыз ба?

Жауап: Мен жас кезімде қызығушылықпен темекіге әуестенгеніме 35 жыл болды. Темекіден

пайда көрмедім. Зиянын, зардабын тартып келемін. Сондықтан балаларға айтатыным бұл кеселден

аулақ болыңыздар.

Мұғалім: Сіздер ішімдіктің, шылым шегудің, нашақорлықтың адамның жеке басыңа

денсаулығына зияны бар екенін барлығыңызда білесіздер. Олай болса мына көрініске назар

аударайық.(көрініс).

Осы орайда айта керерлік жайт шылым шеккеннен кейін 2-3 минутта никотин қан арқылы миға

жетіп, мидың ішкі жасаушаларына енеді де, біраз уақыттан кейін мидын белсенділігін

төмендетеді.Себебі никотин мидағы қан тамырларын тарылтады да, миға қоректенген заттар мен

оттегінін келуін азайтады. Әсіресе шылым шегуден жасөспірімдердің жүйке-жүйесін тез

бұзады.Никотин өсімдіктен алынатын у. Таза күйінде никотин түссіз, жағымсыз, иісі және дәмі бар

майлы сұйықтық. Суда, спиртте, эфирде тез ериді, адамға бір тамшы никотин берсе саспай қатадыекен. Егер адам күніне бір қорап темекі тартса, бір жылда оның өкпесі 1 литр шамасында смола

жинайды екен.

ІІІ бөлім. Ой-бөліс.

Қазіргі кезде шетел сериалдарын қарап отырсақ, үстелдің үстінде тамаққа қоса шарапта тұрады.

Сондай-ақ адамда жылыну үшін де арақ ішіп жатады. Сонда алкоголь тамаққа тәбетті ашып,

асқазан қорытуына өз септігін тигізе ме, әлде жылуына да септігі бар ма?

Ауаның қалыпты құрамын, өкпедегі қан айналымы бұзу үшін бір дана темекі жетіп жатыр. Бүкіл

дүниежүзінде 1 млрд адам темекі тартады. Темекі зардабынан күнінен 10 мың немесе жылына 3,5

млн адам қайтыс болады. Қазақстан Республикасында 3,2 млн, яғни 33% адам темекі тартады.

Соңғы 3-4 жылда темекі тартқандар саны 7,8% төмендеген.

Ішімдік адам өмірін 10-15 жылға қысқартады.

Бүгінгі таңда Қазақстанда ресми тіркелген нашақорлардың саны – 40505, тіркелгені қаншама.

Олардың 1927 кәмелетке толмағандар болса, 4420 әйелдер.

ІV бөлім Қорытынды.

Жылына елімізде 10 тоннадан астам есірткі заттар тәркіленеді, оны өздеріңізде көгілдір экраннан

көріп жүрсіздер.

Ішімдікке, темекі тартуға, нашақорлыққа әуестенушілер осы зиянды заттардың адам өміріне,

қаншалықты қауіп төңдіретінін біле ме? Аты жаман індетке апаратын тура жол осы маскүнемдік,

нашақорлық екенін түсінген болар деп ойлаймын. Құрметті қонақтар қорытынды пікірлеріңізді

тыңдайық.

Міне, балалар әр адамның мәнді де, сәнді өмір сүру үшін денсаулықтың әсері ұшан теңіз екен.

Тәлім тәрбие жолында қажет болса үзіп берер шәірттеріме тілерім толқынға салған арақ, темекі,

нашақорлықтан жас жандарыңызды аулық ұстаңыздар. Салауатты өмір салтын жандарыңызға жан

серік етіңіздер.

Уақытыңызды бос әуреге жұмсап, өмірдің қызығын көріп өз еншіңізді алудан...

«Кеш қалмаңыз».

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сабақтың тақырыбы: " ТЕМЕКІНІҢ ПАЙДАСЫ МЕН ЗИЯНДЫҒЫ".

Сабақтың мақсаты:

Оқытып үйрету: оқушылардың бойында зиянды әдеттерге, атап айтқанда,

алкоголь ішімдіктеріне, нашақорлыққа, темекі тартуға деген жиіркенішті ұғым

қалыптастыру.

Тәрбиелік мақсаты: маскүнемдіктің, нашақорлықтың зардаптары. Маскүнем

ата-аналардан туған балалар ұмытшақ, алаңғасар, халқымызға пайдасыз болып

өмірге келетінін жете түсіндіру.

Дамыта оқыту: темекінің зиянына ғылыми дәлелденген деректер бойынша

нақты фактілер мен түрлі түсті диафильмдер арқылы көз жеткізу.

Сабақтың көрнекілігі: Жасөспірімдерге арналған ереже.

Сабақтың түрі: лекция.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру.

Сәлемдесу. Оқушыларды сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстыру.

ІІ. Мұғалім түсіндірмесі.

- Қазіргі кезде елімізде темекі шегу және оған қарсы күрес жүргізу негізгі

мәселенің біріне айналды. Темекіге әуесқойлық, әсіресе, жасөспірімдердің

арасында қатты етек алып отыр. Еліміздің Президенті Н.Ә. Назарбаев барлық

қазақстандықтарға жолдаған " Қазақстан -2030" бағдарламасында халықтың

салауатты өмір сүруіне қол жеткізу үшін негізгі 3 бағытта күрес жүргізу керек деп

атап көрсетті. Олар:

1 - бағыт. "Темекі шегуді тоқтату";

2 - бағыт. "Нашақорлыққа, наркобизнеске қарсы күрес";

3-бағыт. "Маскүнемдік пен араққа қарсы күрес".

Зиянды әдеттерге, алкаголь ішімдіктеріне үйір болу, нашақорлық, темекі тарту

жатады.

Әділін айтсақ, бұлардың қайсысы болса да қайғылы жағдайға соқтыратын

құмарлық кесел. Маскүнем ата-аналардан туған балалар ұмытшақ алаңғасар,

халқымызға пайдасыз болып өмірге келеді. Ішімдік, нашақорлық, темекі адам

организміне өте қауіпті. Бірақ біз бүгінгі шағын уақытымызда бүл мәселелерді

бірден қамти алмаймыз.

Темекі тарту қай ғасырда, қай жылы басталды?

Жауап. Темекі тарту ХV ғасырда 1496 жылы басталды. Алғаш темекі дәрі

ретінде Испанияда бастады.

Темекі тарту туралы кітап көп дегенімен, темекі туралы ең алғашқы кітапты

айтсаңыз.

-Темекі тарту әдеті жайлы ең алғашқы кітапты Эрпандесу де Овьеда жазды. Ол

Америка тұрғындарының адамгершілігі мен әдет ғұрыптары деп аталады. Онда

қысқаша былай делінген. "Расанолла" аралында тұратын халықтың тым зиянды

әдет-ғұрыптары, олар қасиеті жағынан меңдіуанаға ұқсас шөпті жандырғанда

шыққан түтінді танаулары арқылы ішіне тартып мас болады. Онысы "тобоко" деп

аталады.Адамдардың темекі тартуының жалпы себептері неде.

-Адамдардың, әсіресе, жасөспірімдердің темекі тартуының себептері

мыналарға байланысты:

а) топқа еліктеу, яғни, темекі тартпайтын жас қыз немесе бала топқа

қосылу үшін солардың ыңғайына көніп, жаман өдетін бойына сіңіргісі келеді;

б) жеке ұнатқан адамына еліктеу бұл жерде темекі тартпайтын жас қыз

немесе бала ұнатқан адамының жаман қасиеттерін бағаламауынан темекі тартуды

өзі де бастауы мүмкін;

в) ересек болуға тырысу;

г) өмірдегінін бәрін байқап көруге тырысу;

д) ата-аналардың дұрыс тәрбие бермеуі мектеп жасындағы

жасөспірімдердің көпшілігі темекінің зиянын білмегендігінен тартады.

Темекіден болатын ауруларды атап көрсетіңіздер.

- Стенокардия - темекі тартудың көп тараған қасіреттерінің бірі. Темекі

тартудан болатын стенокардия ауруына шалдыкқандардың кеудесі қысылып

әлсірейді. Бұл ауруға шалдыққандардың өмір қысқарады. Мұндай ауруға

шалдықкан адамның өмірі қысқа болады.

- Эндартерит - темекі тартудан болатын ауру. Төменгі қан тамырларының

біресе кеңейіп, біресе тартылуы осыған байланысты. Бұл ауру кезінде адамның

жаны қатты қиналып, адам жүріп келе жатып еріксіз тоқтап, отыруға мәжбүр

болады. Сәл тоқтап отырса ауруы басылады. 50-70 м жүрген соң қайта ауырады.

Мүндай ауруға шалдықкан адамдардың қан тамырларынын кеңею қабілеті

жетіспейді.

- Құрғак гонгрена - темекі тартудан болатын аурудың жалғасы. Бұл ауру

кезінде жүрек бір калыпты қан айналымын қамтамасыз ете алмайды. Аяқтың

башпайлары суланып, көгере бастайды, осыдан аяқ жансызданады, оны кесуге

тура келеді.

- Ісік аурулары никотин уының тамырларға қатты әсер етуінен болады.

Темекі түтінінің шамадан тыс әсер етуінен асқазан, ащы ішек ісік ауруына әсер

етеді. Темекі тартушылар арасында өкпе рагы, көмей рагы өте жиі кездеседі.

Жылына темекі тартушылықтың салдарынан болатын түрлі аурулардан жер

шарында 5 миллион адам қайтыс болады екен. Оның 600мыңы балалар мен

жасөспірімдер. Шынына келсек, темекі жаппай жою қаруына айналып келеді.

Оның келтірген нұқсаны ядролық, химиялық және биологиялық қаруларды бірге

алғандағы келген зардаптан асып түседі. Кейінгі жылдары темекі тартушылардың

қатары қыз-келіншектермен толыға түсіпті. Бүгінде Қазақстандағы қыз-

келіншектердің 9,8 пайызы нағыз темекі тартқыштар саналса, 12 жастан асқан

балаларымыздың 7,5 пайызы темекіге әуестік дертіне ұшыраған. Қыз-

келіңшектердің арасындағы темекі тартушылық 18-25 жас аралығындағылар

арасында өршіп тұрған жайы бар

ІІІ. Қорытынды.

Темекілік індеттің таралуы жаҺандық проблема болып табылады. Оның адам

денсаулығы үшін салдары маңызды және барынша кеңейтілген халықаралықықпалдастықты, барлық елдердің тиімді, орынды әрі жан-жақты жауапты

әрекеттерін талап етеді.Бұл ретте Алматы қаласы әкімдігі қабылдаған «Алматы-

темекі түтінінен азат қала» бағдарламасын айрықша атап өтуге болады. 2005жылы

қабылданған бағдарлама жүзеге асырылғалы бері бірқатар іс-шаралар жүзеге

асырылды. Соның ең бастысы қоғамдық орындарда, тамақтандыру, мәдениет

мекемелерінде, мемлекеттік мекемелердің төңірегінде, аялдамаларда шылым

шегуге тосқауыл қойылып айыппұл тағайындалды. Темекі қорабының

сыртындағы жазулар мазмұны өзгертіліп, темекі бұйымдарын жарнамалауға

тыйым салынды. Бағдарлама қолға алынған 5жыл үшін бұл аз шаруа емес. Дей

тұрғанмен, темекіге қарсы күрес мұнымен тоқталған емес. Жыл бойы қала

тұрғындары, студент- жастар мен оқушыларға темекінің, есірткі мен ішімдіктің

зияны туралы әңгіме, семинар-тренингтер өткізіліп, ақыл – кеңес жазылған

парақшара таратылады.Сонымен, темекі шегудің зияны туралы жан-жақты, әсерлі

әңгімелеп беру қазіргі жасөспірімдерде оған деген тұрақты теріс көзқарас, қабыл

алмау сияқты әсерлеп туғызуы мүмкін. Қазіргі жасөспірімген ол жеткіліксіз.

Сондықтан да ата-аналар, оқытушылар, дәрігерлер бірлесе отырып «әдемі

өмірдің» сәніне айналған, денсаулыққа, қоғамдық моральға орын қалдырмай

отырған темекі шегумен бітіспес күреске шығуы керек.

 

 

 

 

 

 

 

 

Фурманов жалпы орта білім беретін мектебі

 

 

 

Сынып сағаты

 

Тақырыбы: 

 

 

 

 

 

Өткізген:  Ахметова Б.Н

 

 

 

 

2013-2014 оқу жылы

 

Фурманов жалпы орта білім беретін мектебі

 

 

 

Сынып сағаты

 

 

Тақырыбы: 

 

 

 

Өткізген:  Ахметова Б.Н

 

 

 

 

2013-2014 оқу жылы

 

Фурманов жалпы орта білім беретін мектебі

 

 

 

Сынып сағаты

 

Тақырыбы:

 

 

 

 

 

 

Өткізген:  Ахметова Б.Н

 

 

 

 

2013-2014 оқу жылы

Фурманов жалпы орта білім беретін мектебі

 

 

 

Сынып сағаты

 

Тақырыбы: 

 

 

 

 

 

Өткізген:  Ахметова Б.Н

 

 

 

 

 

2013-2014 оқу жылы

 

Фурманов жалпы орта білім беретін мектебі

 

 

 

Сынып сағаты

 

Тақырыбы:

 

 

 

 

 

 

 

 

Өткізген:  Ахметова Б.Н

 

 

 

 

 

 

 

2013-2014 оқу жылы

 

Фурманов жалпы орта білім беретін мектебі

 

 

 

Сынып сағаты

 

Тақырыбы: 

 

 

 

 

 

 

Өткізген:  Ахметова Б.Н

 

 

 

 

2013-2014 оқу жылы

 

 

Фурманов жалпы орта білім беретін мектебі

 

 

 

Сынып сағаты

 

Тақырыбы: 

 

 

 

 

 

 

 

 

Өткізген:  Ахметова Б.Н

 

 

 

 

 

 

2013-2014 оқу жылы

 

 

 

Фурманов жалпы орта білім беретін мектебі

 

 

 

Сынып сағаты

 

Тақырыбы: 

 

 

 

 

 

 

 

Өткізген:  Ахметова Б.Н

 

 

 

 

 

 

 

2013-2014 оқу жылы

 

Фурманов жалпы орта білім беретін мектебі

 

 

 

Сынып сағаты

 

Тақырыбы: 

 

 

 

 

 

 

Өткізген:  Ахметова Б.Н

 

 

 

 

2013-2014 оқу жылы