8 класс
укучылары өчен татар теленнән тест формасында синтаксистан контроль эш.
I
ВАРИАНТ
- Инглиз сүзләренең
язылышы белән укылышы арасында аерма зур булуын белә идем.
Бу сүз - хәбәр. Нинди хәбәр.
а)
гади хәбәр, б) кушма хәбәр, в) тезмә хәбәр.
- Мөгаен, миңа шунда дәшми генә калырга да, башны иеп, тегенең ләззәтләнеп
көлеп туйганын көтеп торырга кирәк булгандыр.
Бу
- кереш сүз. Ул нинди мәгънә белдерә?
а) фикернең
ачык булмавын белдерә, б) фикергә бәйле тойгыны белдерә, в) фикерне
раслый.
- Безгә хәтта башка
роталарның сержант-солдатлары да кызыгып карыйлар иде.
Бу
сүз җөмләнең нинди кисәге?
а)
аергыч, б) хәл, в) тәмамлык.
- Миңа гаҗәеп талантлы
һәм бәхетле булып күренгән Мидхәт белән Роберт та, әйдә,
Вакыйф, университетның татар теле бүлегенә керәбез, диделәр.
Бу
җөмлә кисәкләренә түбәндәге фикерләрнең кайсы туры килә?
а)
аергыч функөиясендә, б) хәбәр составында, в) хәл составында килгән.
- Диңгез
училеәесына бармаска булуымны белгәч, моңарчы көлеп торган чырае
караңгыланып китсә дә, очып кунмады.
Бу
сүзгә түбәндәге билгеләрнең кайсы туры килә?
а)
хәл, б) тәмамлык составында, в) хәбәр составында килгән.
- Анда үзләрендә егерме
биш балл җыйган кешеләрне кабул итсәләр иттеләр, университеттан
килүчеләрне алмадылар.
Бусүзләр
җөмләнең нинди кисәкләре?
а)
күләм хәле, б) аргыч, в) вакыт хәле.
- Уен өчен генә әйтелгән сүз түгел иде бу.
Бу
сүзләр җөмләнең нинди кисәге?
а) максат хәле, б) кыек тәмамлык, в) сәбәп хәле.
- Әлбәттә, Барысы да географиягә кагылышлы сораулар иде алар.
Бу
сүз җөмләдә нинди функция үти?
а)
кереш сүз, б) аныклагыч, в) эндәш сүз.
- Эдуард – Риганың
граңданнар авиациясе институтына, Демидо Крупская исемендәге Мәскәү
пединститутына керергә җыеналар.
Бу
сүзнең вызифасы нинди?
а)
аныклагыч, б) хәбәр, в) урын хәле.
- Бераз икеләнеп
торганнан соң,курка-курка гына, Гәрәй дә аның
артыннан атлады.
Бу
сүзнең вызифасы нинди?
а) рәвеш
хәлләре, вакыт хәле, сәбәп хәле;
б)
максат хәле, урын хәле, кире хәл, вакыт хәле;
в) күләм
хәле, вакыт хәле,рәвеш хәле, урын хәле.
I I ВАРИАНТ
- “ Үлсәм үләм,
ләкин сезнең ышанычны акламый калмаячакмын!”- дип әйтергә
теләгән идем.
Бу нинди хәбәр?
а) гади хәбәр, б) кушма хәбәр, в) тезмә хәбәр.
- “ Менә минем
хәзер унике том әсәрем бар!” – дип куанып әйткән, имеш.
Бу кереш сүз нинди мәгънә белдерә?
а)
фикернең ачык булмавын белдерә, б) фикергә бәйле тойгыны белдерә, в)
фикерне раслый.
- Ул шулай ачылып-
чишелеп киткәч, мин дә аңа үземнең баштан үткән хәлләрнең дөресен
сөйләп бирдем.
Бу сүз җөмләдә нинди функция башкара?
а) аергыч, б) тәмамлык, в) хәл.
- Фәлсәфи яктан
килеп караганда, Мәхмүт, әлбәттә, хаклы.
Бу җөмлә кисәге нинди вазифа үти?
а) аергрргыч, б) хәл, в) хәбәр.
- Миңа оят, миңа
бик уңайсыз. Шуңа кеше күзнзенә күренмәскә тырышам.
Бу
сүз нинди вазифа башкара?
а)
максат хәле, б) хәбәр составында килә, в) кыек тәмамлык.
- Класслары белән
мәһабәт Алабуга урманнарына берничә көнгә экскурсиягә барганнар
иде.
Бу
сүзләр җөмләнең нинди кисәге?
а)
аергыч, б) күләм хәле, в) вакыт хәле.
- – Әйтмичә ни!
Әйтәм! Аның өчен түлә, имеш.
Бу сүз нинди функция үти?
а)
кыек тәмамлык, б) сәбәп хәле, в) максат хәле.
- “ Өченче һәм
соңгы кабат әйтәм, Нәҗимов: мин сине училещега җибәрмим!”- диде.
Бу
сүз нинди функция башкара?
а)
эндәш сүз, б) кереш сүз, в) аныклагыч.
- Ә миңа - шул
мәсьәләне беренче булып эшләп чыгарган кешегә! – “ике”ле куйганнар.
Бу
сүзләр җөмләдә нинди вазифа үтиләр?
а)
хәбәр. б) урын хәле, в) аныклагыч.
- Ә дәрес
вакытларында, үзенә сиздермәскә тырышып, гел, аңа карап, чибәрлегенә
сокланып утырам.
Бу
сүзләр нинди функция башкаралар?
а)
рәвеш хәле, күләм хәле, вакыт хәле;
б)
вакыт хәлләре, күләм хәзле;
в)
вакыт хәле, рәвеш хәлләре.
III ВАРИАНТ
- – Инде хәзер
икенче сорауга күчегез дә текстның русчага тәрҗемәсен укып
карагыз!
Бу нинди хәбәр?
а) кушма исем хәбәр, б) кушма фигыль хәбәр, в) тезмә фигыль хәбәр.
- Дөрес, колхозның идарә бинасы бар барын.
Бу кереш сүз нинди фикер белдерә?
а) фикерне раслый, б) фикергә бәйле тойгыны белдерә. в) фикер ачык булмавын
белдерә.
- Аның язганнары
Мидхәтнеке кебек үк шома да булмый.
Бу
җөмлә кисәгенә түбәндәге билгеләрнең кайсы туры килә?
а)
хәбәр составында килә, б) аергыч, в) рәвеш хәле.
- Әмма Халисә үзен
генә ярата торган вак җанлы кеше түгел.
Бу
сүзләр җөмләнең нинди кисәге?
а)
аергыч, б) хәл,в) хәбәр составында килә.
- Дөньяда нинди
илләр, нинди җирләр, нинди кешеләр барын белү, минемчә, һәркем өчен
кызыклы булырга тиеш.
Бу сүз нинди функция башкара?
а) хәл, б) хәбәр составында килә, в) тәмамлык.
- Тирә- ягында йөзәр
яшьлек чыршы, наратлар.
Бу
җөмләнең нинди кисәге?
а)
күләм хәле, б) аергыч, в) вакыт хәле.
- Кискәнчә җиде кат
үлчисе бар иде әле. Моның өчен алар район прокуроры бүмәсенә
җыелдылар...
Бу
җөмләнең нинди кисәге?
а)
максат хәле, б) тсәбәп хәле, кыек тәмамлык.
- Киесенчә, исемә төшкән саен рәхмәт укыйм үзенә.
Бу
сүз нинди вазифа үти?
а)
кереш сүз, б) аныклагыч, в) эндәш сүз.
- Бөтенләй бетмәсен
өчен, урманны бик нык саклыйлар. Дәүләт тарафыннан куелган сакчысы – Сафа
абый.
Бу
сүзләр җөмләнең нинди кисәге?
а)
аныклагыч, б) аергыч, в) хәбәр.
- Элек математикага әллә ни исем китми: “биш”леләргә караганда
“дүрт”леләрем күбрәк була, кайчакларда “өч” леләр дә эләктергәли
торган идем.
Бу
сүзләр нинди җөмлә кисәге?
а)
күләм хәлләре, вакыт хәле. б)күләмхәле, вакыт хәле, рәвеш хәле.в) вакыт хәле,
күләм хәле, вакыт хәле.
Ачкыч:
1 вариант 2 вариант 3 вариант
1б 1б 1б
2а 2а 2а
3а 3а 3а
4в 4в 4в
5б 5а 5б
6б 6б 6б
7а 7а 7а
8а 8а 8а
9в 9в 9в
10в 10в 10в
