МЕНІҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҰСТАНЫМЫМ! (ЭССЕ)

   Менің педагогикалық ұстанымым: мәні, құндылықтары,             басымдылықтары»
«Адам жанын түсіне білу, оны зерттей білу – үлкен өнер»
                                                                                 З.Фрейд
     Адам өзінің болашақ кәсібіне әр түрлі жолдармен келеді. Мамандықты таңдау үшін, ең алдымен өзін, өз бейімділігін тану қажет. Дұрыс таңдамаған мамандық әсері мамандық иесіне ғана емес, қоғамға кері әсерін тигізеді. Мен алғашқы кәсібімді мектепке дейінгі тәрбие беру саласында бастап, одан әрі өзімнің осы мамандығымды, яғни жеті жылдай психология мамандығын ұштастырып, балалардың болашақ өмірінің кілтін жан – жақты зерттеу мақсатында жұмыстанудамын.Мамандықты дұрыс таңдай білген адам: «Мамандығым - мақтанышым» дей отыра, сол мамандықтың қыры мен сырын меңгеріп, шыңына жете білу керек. Менің бүгінгі таңда атқарып отырған психолог мамандығыма қызығушылығым зор. Қазіргі кездегі мақсатым – тұлғаның жеке ерекшеліктерін ескере отырып, психология принциптерін, заңдылықтарын қолдау негізінде өзін – өзі анықтауға тиімді дайындық жүргізу және тұлғаның жан – жақты қыр – сырын ашу үшін көптеген әдістемелер, тестер, сауалнамалар жүргізу арқылы балалар өмірге еш қорқынышсыз, зұлымдықсыз қарап, алдарында бір ғажап жұмбақтың шешімін табатындарына және алда ашық, жарқын күндер күтетініне сенсе екен деймін. Қазіргі балалардың көпшілігі психикасы тез дамыған, сұрақ қойғыш, бәрін білгісі келіп қарым – қатынасқа тез түсіп отырады. Сондықтан Қазақстанның болашағы – жас ұрпақ десек, олардың еш алаңсыз жеке тұлға болып қалыптасу үшін менің де педагог – психолог маман ретіндегі өз қолтаңбам қалса деймін.Ең алдымен адамның ішкі жан – дүниесін зерттейтін ғажап мамандығым арқылы жабырқаған көңілге қуаныш сыйлап, мазасызданып, қорқынышқа тап болса, болашағына сеніммен қарауға жетелегім келеді. Баланың ақылы, ой – сезімі мұғалімнің ерік – жігері, мол сабыры мен еңбекқорлығы арқасында жетіледі. Осы жолда бала тәрбиешісін, мұғалімін болашақтың бейнесіндей көріп, пір тұтатынын есте ұстауымыз қажет. Мен үшін оқушының қызығушылығы, бейім – қабілеті және басқа да психологиялық ерекшеліктері үнемі басты орында. Негізгі жұмысы оқушымен, мектеп ұжымымен, ата – аналармен байланыста болады.Осы үш одақтың бақылауы мен қамқорлығы өз мәнінде болуы керек. Тәрбие бір қалыпты беріліп, балаға, оның күшіне сену аса маңызды. Ал қатыгездікпен жазалау баланың тұлғалық даралығын жояды. Бала дұрыс өсу үшін оған сүйіспеншілік, өз күшіне сенушілік керек, әр бала үлкендер үшін өзінің қажетті, бағалы екенін сезінуі керек. Бір ғана «жарайсың» деген қарапайым сөздің өзі бала бойындағы мазасыздық пен қобалжуды азайтады. Адам кей уақытта өзіне деген сенімін жоғалтып, күйзеліске ұшыраса да, өмірге деген сенімін, құштар-лығын жоғалтпай, тоқтамастан тек қана алға ұмтылуы керек екенін ұмытпауы тиіс. Қандай қиын жағдай болса да күш – жігерін жинап, алға ұмтылса ғана барлығын жеңіп, жүрегінде де, жан – дүниесінде де тыныштық орнайтынына, барлығы тек жақсы болатынына сенуі керек. Сондықтан мен шәкірттерімді қолдай отырып, жан жылуым-ды шәкірттеріме сыйлауды өзімнің ұстаздық парызым деп санай-мын. Адамның сырласы, адам жанының елшісі. Бүгінгі біздің қоғамда жаһандану үрдісімен келген қиыншылықтар көбейіп жатыр. Көгілдір экранды жаулаған шетелдік фильмдер, түрлі діни бірлестіктер, шетелдің арзанқол музыкасы т.б. жастарымызды улап жатырғаны жасырын емес. Олардың бәрі жастардың көңіл – күйіне, психикасына әсер етуде. Яғни, тәрбие жұмыстарындағы мәселелер бәрімізге ортақ. Бұндай келеңсіз істермен күрес жүргізу бірінші кезекте тұр. Халқымыз көне заманнан келе жатқан «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілерсің» деген даналық сөзін ұмытпауымыз керек. Педагогтың еңбегінің күрделі және жауапты екенін айта келе, психологқа тән мынадай қасиеттерді: әр жастағы баланың даму ерекшеліктеріне сай келетін тәрбиенің тиімді әдісін таба білу, баламен тіл табыса білу шеберлігі, ақыл – парасаты мол болуы, оқыту мен тәрбиенің жаңа әдістемелерін тәжірибеге батыл еңгізу, оқушының сеніміне бөлену, ұйымдастырушылық қабілетерін қалыптастыру мақсатында өз тәжірибемде одан әрі жандандырып мектебімдегі әріптестеріме көмегімді тигізсем деймін.