"Ми. Мидың бөлімдері олардың құрылысы мен қызметі" 8 сынып

Биология 8 сынып
Сабақтың тақырыбы: Ми. Мидың бөлімдері олардың құрылысы мен қызметі
Білімділік мақсаты: Оқушыларды ми бөлімдерінің құрылысымен, атқаратын қызметімен таныстыру.
Дамытушылық міндеті: Оқушылардың танымдылық қабілетін арттыра отырып, адамның ми құрылысын ғылыми түрде сипаттай білу.
Тәрбиелік міндеті: Ұйымшылдыққа, бір - бірінің пікірлерін тыңдай білуге, жолдастық көмек көрсете білуге баулу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың әдісі:
Көрнекілігі:
Сабақтың жүру барысы:
І. Ұйымдастыру
1. Оқушыларды түгелдеу
2. Сабақтың «Алтын ережесін» қабылдау
3. Оқушыларды топқа бөлу
4. Өзін – өзі бағалау парағын тарату
ІІ. Сергіту сәті: «Айна» ойыны
ІІІ. Үй тапсырмасы:
1. Өткен тақырып бойынша ұғым сөздер жазу. (Қанша сөз жазса сонша ұпай)
2. Жазған ұғымға анықтама беру. (қанша анықтама жазса, сонша ұпай)
ІҮ. Жаңа сабақ.
«Инсерт» әдісі. Оқушыларға мәтін үлестіріліп беріледі. Мәтінмен жұмыс:
І топ - Мидың құрылысын талдап, сипаттама беріңдер.
ІІ топ - Ми бөлімдерін атап, орналасу ретін көрсетіңдер.
ІІІ топ - Ми бөлімдерінің атқаратын қызметіне талдау жасаңдар.
Топтар жұмысын қорғап болған соң жаңа сабақты қорытындылау.
Кестеде берілген сандарға назар аудару

15	26	37
22	43	64
84	55	26

Кестені жауып тастап дәл сол сандарды дәптерге көшіру. (аз жазылады)
Кері қайталау (бұрынғыдан көрі көп сан жазылады) Бұл назар аударып, миды ойлауға бағыттаудың әсерінен.
Қосымша мәлімет:
Мидың орташа салмағы – 1300 - 1400 г. Бассүйектің ми сауытының ішінде орналасқан.
 Ерлердің миы әйелдердің миынан көп. Оның бір себебі, ерлердің әйелдерден денелі, ірілігі.
 Алайда әйелдер мен ерлердің миын денелерінің мөлшеріне сәйкес есептегенде, әйелдің миы ерлердің миынан сәл артық.
 Зерде мидың көлеміне байланысты емес.
Ми денемен жұлын арқылы байланысады.
Мидың жүз миллион жасушасын қосқанда жүз миллиард жүйке жасушасы болады.
Дененің өз «Интернет» желісі бар. Ол жүйке деп аталатын мыңдаған өзектер арқылы миллиондаған дабыл жібереді: жүздеген ағзалар арасындағы әрбір тарапқа, өзге ағзаларды бақылайтын ағзалардан миға дабыл жібереді.
 Миға қан құйылуын инсульт (лат. Insulto) деп атайды.
 Мидың терең ішінде жатқан клеткалар гипоталамус деп аталатын учаскелер ашығу, шөлдеу, бірдеңеге қарсы тұру сияқты сезімдерді басқарады.
 Мидың желкелік бөлігі адамның қимылын реттеп отырады.
 Адамның миы мен оның жасушалары – «Сана өлкесі» іспеттес. Ғалымдар оны – «ақыл - ой ғарышы» деп те атайды.
 Адам баласының ми құрылысы 35 миллиард жасушадан тұрады. Әрбір жасушаның атқаратын жеке өз қызметі бар.
Ғұлама ғалымдардың өздері барша ғұмырында ми жасушаларының 20 - 25 пайызын ғана пайдаланады.
 Археолог ғалымдардың айтуынша, адамның бас сүйегі мен ми көлемі көне дәуірден бері бірқалыпты, өзгеріссіз.

Жаңа сабақты бекіту тапсырмалары:
1. Оқушылардың шығармашылық жұмыстарын қорғауы.
2. Графикалық бақылау. «Ия», «Жоқ» деген жауаппен беріледі.
1. Ми ақ және сұр заттан тұра ма?
2. Ақ заты сыртында, сұр заты ішінде ме?
3. Ми 50 жасқа дейін дами ма?
4. Сопақша ми қимыл – әрекетті реттей ме?
5. Мидан 31 жұп жүйке тарай ма?
6. Жөтелу, түшкіру, жұту сопақша миға байланысты ма?
7. Мишық зақымдалса адамның қимыл - қозғалысы бұзыла ма?
8. Мишық мен ми көпірі алдыңғы миға жата ма?
9. Аралық ми ортаңғы мидың алдыңғы жағында жата ма
10. Ми сұйықтығын «ми қарыншалары» деп атауға бола ма?

Үйге тапсырма:мазмұндау