|
|
|
|
|
«БЕКІТЕМІН»
|
«БЕКІТЕМІН»
Директордың
ӨОЖЖ орынбасары
______________А.Моминов
|
|
|
|
|
|
Директордың
ОІЖ орынбасары:
|
|
|
|
|
|
________________Е.
Билалов
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
САБАҚТЫҢ
ЖОСПАРЫ №____
Пәні Информатика
Сабақтың тақырыбы
Microsoft Word 2013-та құжаттарды құру.
Дамытушылық мақсаты:
Студенттерге мәтіндік процессор жайлы түсінік бере отырып,
алған білімдерін кеңейтіп, қажет кезінде пайдалана білуге үйрету, компьютерде
емін - еркін мәтіндік процессорда құжаттарды құруға, сақтауға үйрету.
Тәрбиелік мақсаты: Студенттерді
ізденуге, мұқияттылыққа тәрбиелеу. Өзін-өзі сенімді болуға баулу.
Жауапкершілікке тәрбиелеу
Сабақтың типі: аралас сабақ
Көрнекілігі: Интерактивті тақта, компьютерлер,
компьютер (MS Word программасы), тапсырма жазылған бетшелер, оқулық.
Пән аралық байланыс: геометрия, қазақ тілі
Сабақтың барысы
1 Ұйымдастыру кезеңі(1-2 минут)
а) кабинетті және құрылғыларды сабаққа
әзірлеу;
ә) топтағы оқушылардың сабаққа қатысын және
оқу құралдарын тексеру;
б) оқушыларды сабақ мақсатымен және жоспарымен
таныстыру
2 Үй тапсырмасын
тексеру (15-20 минут)
Өтілген сабаққа
ішшара қайталау жасап, білім алушылардың білімін шыңдау. Сабаққа дайындығын
тексеру.
3 Жаңа такырыпты
түсіндіру (15-20 минут)
Word іске қосылған соң, экранда 1- құжат (Документі) деген
бос Терезе пайда болады. Құжаттың бұлай аталу себебі Word программасы іске
кіріскен кезден бастап, бұл сіздің 1-құжатыңыз болып саналады.Келесі құжат
2-нөмірлі, онан кейін 3-нөмірлі т.с.с. болып әрбір келесі құжат нөмірі осылай
өсіп отырады. Егер ашылған 1-құжат жабылса да, осы тереземен жұмыс істеп
отырғанда (осы сеанс кезінде) даярланған келесі мәтін 2-құжат болып
нөмірленеді. Жаңа құжат ашарда Word оны құру үшін белгілі бір шаблонды
(нұсқаны) пайдаланады. Нұсқа жаңа құжатты форматтау параметрлерін анықтайды.
Бұл параметрлерге шрифтегі таңбалар сызылымы, парақ айналасындағы бос
қалдырылатын өрістер (поля) мәні, табуляция символдары және т.б.
жатады.Нұсқалардың бұлардан басқа мынадай элементтері болуы мүмкін:
·
мәтін (мысалы, жоғарғы немесе
төменгі колонтитулдар немесе бет нөмірлері);
·
кестелер (таблицалар);
·
төртбұрышты жақтаулар
(керегелер);
·
графикалық бейнелер;
·
кейбір арнайы құралдар
(макрокомандалар, батырмалар, айта берсек аспаптар тақтасы) және т.б.
Алдын ала келесім бойынша, жаңадан ашылған құжат «Кәдімгі»
нұсқа (шаблон «Обычный») бойынша жасалады.Word редакторын алғаш қы рет
компьютерге орналастырғанда оның құрамына мынадай стандартты нұсқалар кіруі
тиіс, олар: іс қағаздары, қызмет жазбалары; газет беттері; т.б. типтегі құжат
түрлері. Бұл нұсқалар ішінде бірден толтырылуға тиіс стандарты өріс жолдары
(Кімге, Кімнен, Дата) мен дайын сөз тіркестері болғандықтан, олар әркімнің
уақыттарын тиінді пайдалануды қамтамасыз етеді. Арнаулы нұсқаларды пайдалану
дайындалған құжаттарға біркелкі стиль береді.
«Құжат
ашу» сұхбат терезесiнiң мүмкіндіктері
«Құжат ашу» терезесінің тек бір функциясы ғана - файлдың
аты мен орны белгілі болғанда оны ашу жолын қарастырады. Бірақ бұл сұхбаттасу
терезісінің әрбір адамға берер біраз мүмкіндігі баршалық . Сонымен, «Құжат ашу»
терезесінің (немесе оның Аспаптар тақтасы) қосымша мүмкіндіктері :
·
файл іздеуді жүзеге асыр ;
·
мәтіндік құжат ашу ;
·
файлды басқа орынға
орналастыру;
·
файлды қиып алу ( алмасу буфері
арқылы ) ;
·
файлдың көшірмесін алу;
·
жарлықты дйындау ;
·
файылды жою;
·
файл атын өзгерту ;
·
файл қасиеттерін қарап шығу;
·
файлды ашпай-ақ, оны жылдам
қарап шығу;
·
файылдағы мәліметті тек оқу
үшін ашу;
·
файлды қағазға басып шығару;
·
бумадағы файлдарды реттеу.
Негізінен алғанда, «Құжат ашу» сұхбат терезесі кішігірім
информациялық іздеу жүйесінің функциясын атқара алады. Жоғарыда көрсетілген
барлық іс - әрекеттер «Құжат ашу» сұхбат терезесінің басқару тақтасы мен
тышқанның оң жақ батырмасы арқылы ашылатын контекстік жанама менюлер жүйесі
көмегімен орындалады. «Құжат ашусұхбат» терезесінің басқару тақтасы
көрсетілген, ал төменде батырмалардың атқаратын қызметтері көрсетілген. «Құжат
ашу» терезесінің басқару тақтасы батырмаларының атқаратын қызметтерін былай
суреттеуге болады (солдан оңға қарай): Бір деңгей жоғары өту - бумалар
сатысымен жоғары бір деңгейге өтуді жүзеге асырады. Өз буманды ашу - өзіңнің
пайдалануына арналған буманы ашады. Өз бумаңа орналастыру - құжатты өз бумаңа
орналастырады. Майда белгілер - бумалар тізімін олардың шартбелгілері
(пиктограммалары) мен атын жазу арқылы бейнелейді. Кесте - бумалар тізімі кесте
түрінде олардың соңғы өзгертілген мерзіммен бірге бейнеленіледі. Қасиеттерін
шыару - экранға осы құжат туралы мағлұматтар шығару: дайындалған, не өзгертулер
енгізілген уақыты, көлемі және т.б. Ішкі мазмұнын шығару - құжатты экранда
жылдам қарап шығуды жүзеге асырады . Командалар мен режимдер - оқу, қағазға
басу, іздеу, сұрыптау командаларының тізімін ашады .
Егер файл туралы кесте көмегімен информация берілген
мәліметтер жеткіліксіз деп санасаңыз, Қасиеттерін шығару батырмасын басу қажет
. Сол кезде берілетін қосымша мәліметтерден іздеп отырған керекті файылыңыз осы
екенін (немесе осы емес екенін) анықтай аламыз. Алдыңғы сабақта файл туралы
қосымша информация енгізу керектігі айтылып еді, енді «Құжат ашу» сұхбат
терезесі арқылы файл іздегенде сондай информацияның қажеттілігіне көзіңіз толық
жетеді. Ішкі мазмұнын шығару батырмасын пайдаланып құжатты ашпай - ақ, оның бас
жағынын жылдам қарап шығуға болады. Бұл мүмкіндік іздеу жүйесі арқылы ішкі
мәтіні ұқсас бірнеше файл тапқанда өте қажет болады. Табылған файлдар ішінен
керегін оқи отырып осылай анықтайды. Ішкі мазмұнын шығару батырмасыарқылы
табылған файлдар мәтінінің бас жағын қарап алып барып, тек керектісін ғана
терезеге шығаруға болады.
Бос
құжатты даярлау
Бірінші құжатты даярлау үшін «Кәдімгі» нұсқасын
пайдаланайық. Бұл нұсқа кейін информация енгізетін, ал әзірге бос құжат
терезесін ашарда қажет. Өйткені әзірше бұл құжатқа оның мәтінін форматтау
немесе безендіру жөнінде арнайы талап қойылған жоқ. «Кәдімгі» нұсқасымен бос
құжатты даярлау үшін:
1.
Файл → Даярлау (Файл → Создать)
командаларын таңдап алу қажет. Мұның нәтижесінде «Құжат дайындау» сұхбат
терезесі пайда болады.
2.
Сол терезеден «Кәдімгі» нұсқасын
таңдап алып, ОК батырмасын басу керек.
3.
Осы әрекетті басқа жолмен де –
Ctrl + N пернелерін немесе стандартты аспаптар тақтасында «Жасау» (Создать)
батырмасын басу арқылы да іске асыруға болады. Осылардың нәтижесінде де
«Кәдімгі» нұсқасына сәйкес жаңа құжат ашылады, бірақ мұнда экранға сұхбат
терезесі шығарылмайды.
Басқа
форматтардағы файлдарды ашу
Word редакторында WordPerfect, Works, WordStar, DOC-қа
арналған Word және т.б. форматтарда даярланған файлдарды ашуға болады. Ол үшін
Файл → Ашу ( Файл → Открыть) командаларының Файл типі жолындағы керекті типті
таңдау керек, әйтпесе барлық файлдарды қарап шығуға рұқсат беретін «Барлық
файлдар» деген жолды таңдап, солардың ішінен қажеттісін таңдау керек.
Құжатты
сақтау
Даярланып жатқан құжитты жиі – жиі дискіге жазып қою
керектігін түсінген шығарсыздар. Мәтін терліп жатқан кезде компьютердің жедел
жадында болады да, ток не компьютер өшіріліп қалса, бірден жойылып
кетеді.Сондықтан дискіге жазып сақтап отырған абзал. Ол көп уақыт алмайды. Ол
үшін тышқан курсорын дискеттің суреті салынған батырмаға жеткізіп, оны бір рет
шертсе болғаны. Осылай сақталған мәтін ғана қатты дискіге жазылып, қауіпсүз
күйде ұзақ уақыт сақталады. Құжатты дискіге алғашқы рет жазып сақтау үшін оған
белгілі бір ат қойып, қай дискінің қандай бумасына орналастыратыныңызды
білгеніңіз жөн. Егер жұмыс нәтежесін бірнеше вариантта сақтау керек болса,
олардың әрқайсысына бөлек - бөлек ат қойып сақтау қажет. Файлды сақтау үшін
келесі әрекеттерді орындау қажет:
1.
Файл → … деп сақтау командасын
таңдау немесе F12 пернесін басу.
2.
Файл аты деген өріс жолына
құжаттқа қойылатын аты енгізу, әйтпесе Word-тың ұсынған атын (мысалы,
Документ2) қабылдау.
3.
Буманың ашылатын тізімінің
көмегімен, алдымен дискіні таңдап ал. Оның аты жоғарғы кішкене терезеге шығады,
ал төменгі негізгі терезеде сол дискідегі бумалар тізімі көрінеді. Бұл ж мысты
орындағанда, А:, В: таңбалары мен иілгіш диск, яғни дискет белгіленетіні
есіңізде болсын, сондықтан көбінесе С:, D: сияқты қатты дискілерді таңдауған
жөн, оны Диск деген өрісте белгілейміз, мысалы, Д: дискісін таңдап алайық.
4.
Бумалар тізімінен файлды
орналастыратын бума атын белгілеу керек, мысалы BOOK атын таңдап алайық.
Белгіленген бума аты жоғарғы терезеде, ал негізгі терезеде – сол буманың (ВООК)
ішіне кіретін басқа бумалар мен файлдар тізімі тұрады.
5.
Қабаттасқан ішкі бумалардан да
керектісін таңдап ал, бізге керектісі, мысалы, PROSPECT ішкі бумасы болсын.
6.
Бумалар деңгейлерін толық
қарастырып керектісін таңдап алған соң, «Сақтау» (Сохранить) батырмасын басу
қажет. Осылай сақталған құжатты кейіннен тауып алу қиынға соқпайды.
7.
Мәтінің құрамына кіретін және
оны сипаттай алатын сөз тіркестерін де енгіземіз, оларды «Қасиеттер» сұхбаттасу
терезесіне енгізіп, кейіннен өзгертіп немесе толықтырып қоюға болады. «Сервис»
менюінің ішкі «Статистика» парағы өздігінен толтырылып отырады, онда мәлімет
көлемі неше беттен, абзацтан және жолдан тұратыны көрсетіледі.
4 Жаңа тақырыпты бекіту (5-7минут)
Тақырып бойынша
сұрақтар беру арқылы білім алушылардың түсініктерін байқау білімін
бағалау,білім алушылардың сұрақтарына жауап беру,қажет болса қайта түсіндіру.
5 Бағалау (1-2
минут)
Оқушылардың алған
бағаларын естіртіу. Сабаққа белсенді қатысқан оқушыларды айырықша атап өту
(көтермелеу).
6 Үйге тапсырма
беру(1 минут.)
Білім алушыларға
бағыт көрсете отырып үйге тапсырма беру, осы сабаққа қайталау жасап
оқып-түсініп келу,түсіндіру,көрсете алу,қорғау.
Информатика пәнінің
мұғалімі____________М. Сопбекова
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.