"Молекулалық физика тарауына есептер шығару" ашық сабақ (10 сынып)

№ 3 Талапкер орта мектебі

 

тарауына есептер шығару

10 "Ә" сыныбына

АШЫҚ САБАҚ

    Сабақ өткізген : Абдраманова Н.Р . . 

2015-2016 оқу жылы

Тексерілді:                                    Күні: 
Пәні: Физика Сыныбы: 10 
Тақырыбы: «Молекулалық физика» тарауына есеп шығару.
Мақсаты:

Білімділік: оқушылардың молекулалық физика тарауы бойынша білімдерін пысықтап, формуланы дұрыс қолдана отырып, есеп шығару, теориялық білімін практикалық мақсатта қолдана білуге үйрету. 
Дамытушылық:Ойлау қабілетін дамыту, белсенділігін арттыру, есте сақтау қабілетін қалыптастыру. 
Тәрбиелік: оқушылардың еңбек ету қабілетін жетілдіру, өз бетінше ізденіске, бір-біріне көмекке баулу. 
Сабақтың түрі: Қайталау сабақ 
Сабақ формасы: жарыс сабақ 
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта,слайдтар, электрондық оқулық. 

Сабақтың жоспары:

1. Ұйымдастыру кезеңі.

2. Үй тапсырмасын тексеру

3. Сабақты пысықтау

·        «Кубизм»

·        Есеп шығару

·        Сементикалық карта.

·        Графиктік есептер.

·        Миға шабуыл.

·        Тест .

4. Сабақты қорытындылау.

5. Үйге тапсырма беру

6. Бағалау.
Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылардың сабаққа қатысуын, кабинеттің және олардың сабаққа дайындығын тексеру.

2. Үй тапсырмасын тексеру.

3. Сабақты пысықтау.  Өткен тақырып бойынша оқушылардың білім-білік дағдысының қалыптасуын тексеру.

·       «Кубизм» әдісі арқылы еске түсіру, оқушыларға сұрақтар қою.

1-топ

1.      МКТ-ның негізгі теңдеуі.

2.      Шамаларды ата.

3.      Өлшем бірліктерін жаз.

4.      Формуланы түрлендір.

5.      Молекула шоғыры.

6. Есеп шығар.

2-топ

1.       Қысым мен температураның байланысы.

2.      Шамаларды ата.

3.      Өлшем бірліктерін жаз.

4.      Формуланы түрлендір.

5.      Больцман тұрақтысы.

6.      Есеп шығар.

3-топ

1.       Менделеев-Клапейрон теңдеуі.

2.       Шамаларды ата.

3.       Өлшем бірліктерін жаз.

4.       Формуланы түрлендір.

5.       Универсал газ тұрақтысы.

6.       Есеп шығар.

·       Есептер шығару.  Оқулықпен жұмыс.

№1 есеп. (А)

Егер газдың массасы 1 кг, ал оның молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығы 600 м/с болса, онда ол 0,2 МПа қысымда қандай көлемді алады?

№2 есеп. (А)

Егер көлемі 12 л ыдыста 128*10²³ оттек молекуласы болса, ол 17 ⁰ С температурада ыдысқа қандай қысым түсіреді?

№6 есеп. (В)

Біраз мөлшердегі температурасы Т₁=200 K және қысымы р₁=400 Па күйде тұр. Газ Т₂=10000 K, яғни сутегі молекулалары түгел атомдарға ыдырайтын температураға дейін қыздырылған. Егер газ көлемі және массасы өзгеріссіз қалса, онда жаңа қысымы р₂ қандай болады?

·       Графиктік есептер

№1. Суреттегі диаграммаларда қандай үш процесс көрсетілген?

         P                       1

                                           3

                                       2     

                                              V

Ж: изохоралық, изотермалық, изобаралық

№2. Суреттегі диаграммаларда қандай үш процесс көрсетілген?

 P                     3

                                2

                                  1

                                      V

Ж: изотермиялық, изобаралық, изохоралық

№3. Суреттегі диаграммаларда қандай үш процесс көрсетілген?

          V                        1

                                          3

                             2               T

Ж: изобаралық, изотермиялық, изохоралық

·       «Миға шабуыл» әдісі арқылы кестемен жұмыс

Кестеде газ күйінің кейбір параметрлерінің мәндері берілген. Белгісіз параметрлерді анықтаңдар.
Газ	р, Па	n, м3	V2, м/с	m0, кг	р, кг/м3
СО2		2,7*1023	9*104	7,3*10-26
Н2	4*104		2,5*105	3,3*10-27
О2	1,8*105	1*1024		5,3*10-26
N2	1,54*105	2*1025	0,5*106

Дұрыс жауабы:

Дұрыс жауабы
Газ	р, Па	n, м3	V2, м/с	m0, кг	р, кг/м3
СО2	5,3 МПа	2,7*1023	9*104	7,3*10-26	19,7*10-3
Н2	4*104	5,8*1020	2,5*105	3,3*10-27	22*10-7
О2	1,8*105	1*1024	3,2*103	5,3*10-26	5,3*10-2
N2	1,54*105	2*1025	0,5*106	9,24*10-30	18,5*10-5

·       Тест тапсырмасын орындау.

№1. Идеал газды қыздырғанда молекуланың орташа квадраттық жылдамдығы 4 есе артса, газдың абсолюттік температурасы қалай өзгереді?  

а) 2 есе артады                                             в) 4 есе артады

с) 8 есе артады                                             д) 16 есе артады

е) 12 есе артады

 Ж: д)

№2. Өзгермейтін концентрацияда идеал газ молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығы 3 есе артса, газдың қысымы қалай өзгереді?

а) 9 есе артады                   в) 3 есе артады              с) 3 есе кемиді               

д) Өзгермейді                     е) 9 есе кемиді

Ж/бы: а)

№3. Төменде келтірілген теңдеулердің қайсысы идеал газдың молекула-кинетикалық теориясының негізгі теңдеуі болып табылады?

а)                    в)              с) p=

д) p=2kT                  е) дұрыс жауабы жоқ

Ж: в)

№4.  Идеал газдың ішкі энергиясы қай шамаға тәуелді?

а) қысымға                     в) көлемге

с) температураға         д) газ массасына

Ж: с)

№5. Қандай тұжырым МКТ-ң негізгі қағидаларына жатпайды?

а) заттар бөлшектерден тұрады;

в) бөлшектер хаосты қозғалыста болады;

с) бөлшектер бір-бірімен әсерлеседі;

д) молекулалардың массасы мен өлшемі аз

е) жауаптардың арасында дұрысы жоқ

Ж: д)

№6. T=267 К температурасы Цельсий шкаласы бойынша қандай температураға сәйкес?

а)   540              в)   -6              с)  -540                      д)   6               е)  9

Ж: в)

№7. Идеал газдың қандай  п  параметрін формуласымен анықтауға болады? 

а) көлем          в) қысым           с) температура

д) молекулалар  концентрациясы

е) молекулалардың орташа квадраттық жылдамдығы

Ж: д)

№8.  Авогадро тұрақтысы:

а)     6*10^-23                            в)     23*10^-6            

с)     6*10²³                            д)     3*10²³                 

е)    23*10⁶

Ж: с)

№9. Газдың абсолюттік температурасын 3 есе арттырса молекулалардың орташа квадраттық жылдамдығы қалай өзгереді?

а) 3 есе көбейеді                  в) 9 есе көбейеді

с) 6 есе көбейеді                  д) есе көбейеді

е) 2 есе көбейеді

Ж: д)

№10.  Герметикалық жабық ыдыста су және су буы бар. Суды қыздырғанда су буы молекулаларының концентрациясы қалай өзгереді?

а) артады

в) кемиді

с) өзгермейді

д) бастапқыда кемиді, кейін артады

е) бастапқыда артады, кейін кемиді

Ж: а)

4. Қорытындылау.

5. Үйге тапсырма: Төмендегі формулаларды пайдалануға арналған есептер құрастыру:

1.  

2.     p = nkT

3.    р = 2/3nЕк

4.  

6. Оқушыларды бағалау.

Оқушының аты-жөні……………………………………                              Жолдама парағы  І топ

№ р/с	Сұрақ	Жауап
I	«Кубизм» 1.      МКТ-ның негізгі теңдеуі. 2.      Шамаларды ата. 3.      Өлшем бірліктерін жаз. 4.      Формуланы түрлендір. 5.      Молекула шоғыры. 6.      Есеп шығар.
II	Есептер шығару.  Оқулықпен жұмыс. №1 есеп. (А) Егер газдың массасы 1 кг, ал оның молекулаларының орташа квадраттық жылдамдығы 600 м/с болса, онда ол 0,2 МПа қысымда қандай көлемді алады?
III	6.                               Семантикалық карта. изотерма               изобара                изохора
IV	7.                               Графиктік есептер. №1. Суреттегі диаграммаларда қандай үш процесс көрсетілген?          P                       1 8.                                                                          3                                        2                                                    V
V	«Миға шабуыл» әдісі арқылы кестемен жұмыс Кестеде газ күйінің кейбір параметрлерінің мәндері берілген. Белгісіз параметрлерді анықтаңдар. Газ р, Па n, м3 V2, м/с m0, кг р, кг/м3 СО2 2,7*1023 9*104 7,3*10-26 Н2 4*104 2,5*105 3,3*10-27 О2 1,8*105 1*1024 5,3*10-26 N2 1,54*105 2*1025 0,5*106
VI	Сұрақ № 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Жауап Тест тапсырмасын орында.
VII	V. Үйге тапсырма: Төмендегі формулаларды пайдалануға арналған есептер құрастыру: 1.   2.     p = nkT 3.    р = 2/3nЕк 4.
VIII	Қорытынды  балл:                            Баға:

Оқушының аты-жөні……………………………………                              Жолдама парағы  ІІ топ

№ р/с	Сұрақ	Жауап
I	«Кубизм» 1.      Қысым мен температураның байланысы. 2.      Шамаларды ата. 3.      Өлшем бірліктерін жаз. 4.      Формуланы түрлендір. 5.      Больцман тұрақтысы. 6.      Есеп шығар.
II	Есептер шығару.  Оқулықпен жұмыс. №2 есеп. (А) Егер көлемі 12 л ыдыста 128*1023 оттек молекуласы болса, ол 17 0 С температурада ыдысқа қандай қысым түсіреді?
III	10.                           Семантикалық карта. изотерма               изобара                изохора 11.
IV	12.                           Графиктік есептер. №1. Суреттегі диаграммаларда қандай үш процесс көрсетілген?  P                     3                                 2                                   1                                    V
V	«Миға шабуыл» әдісі арқылы кестемен жұмыс Кестеде газ күйінің кейбір параметрлерінің мәндері берілген. Белгісіз параметрлерді анықтаңдар. Газ р, Па n, м3 V2, м/с m0, кг р, кг/м3 СО2 2,7*1023 9*104 7,3*10-26 Н2 4*104 2,5*105 3,3*10-27 О2 1,8*105 1*1024 5,3*10-26 N2 1,54*105 2*1025 0,5*106
VI	Тест тапсырмасын орында. Сұрақ № 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Жауап
VII	V. Үйге тапсырма: Төмендегі формулаларды пайдалануға арналған есептер құрастыру: 1.   2.     p = nkT 3.    р = 2/3nЕк 4.
VIII	Қорытынды  балл:                            Баға:

Оқушының аты-жөні……………………………………                      Жолдама парағы  ІІІ топ

№ р/с	Сұрақ	Жауап
I	«Кубизм» 1.         Менделеев-Клапейрон теңдеуі. 2.       Шамаларды ата. 3.       Өлшем бірліктерін жаз. 4.       Формуланы түрлендір. 5.       Универсал газ тұрақтысы. 6.       Есеп шығар.
II	Есептер шығару.  Оқулықпен жұмыс. №6 есеп. (В) Біраз мөлшердегі температурасы Т1=200 K және қысымы р1=400 Па күйде тұр. Газ Т2=10000 K, яғни сутегі молекулалары түгел атомдарға ыдырайтын температураға дейін қыздырылған. Егер газ көлемі және массасы өзгеріссіз қалса, онда жаңа қысымы р2 қандай болады?
III	14.                           Семантикалық карта. изотерма               изобара                изохора 15.
IV	16.                           Графиктік есептер. №1. Суреттегі диаграммаларда қандай үш процесс көрсетілген?           V                        1                                           3                              2                T
V	«Миға шабуыл» әдісі арқылы кестемен жұмыс Кестеде газ күйінің кейбір параметрлерінің мәндері берілген. Белгісіз параметрлерді анықтаңдар. Газ р, Па n, м3 V2, м/с m0, кг р, кг/м3 СО2 2,7*1023 9*104 7,3*10-26 Н2 4*104 2,5*105 3,3*10-27 О2 1,8*105 1*1024 5,3*10-26 N2 1,54*105 2*1025 0,5*106
VI	Тест тапсырмасын орында. Сұрақ № 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Жауап
VII	V. Үйге тапсырма: Төмендегі формулаларды пайдалануға арналған есептер құрастыру: 1.   2.     p = nkT 3.    р = 2/3nЕк 4.
VIII	Қорытынды  балл:                            Баға: