"Мұз патшалығына саяхат" (1 сынып)

.

Білім беру саласы: «Денсаулық».

                                  «Таным».

                                  «Қатынас».

                                 «Әлеуметтік орта».

                                 «Шығармашылық».

  Мақсаты:Жыл мезгілінің ерекшелігі туралы балалардың түсінігін кеңейту,жа-

ңа сөздерді меңгертіп,алған білімдерін тиянақтау.Ертегі арқылы сөздік қорын молайту.Балалардың сөйлеу әрекетін,есте сактау қабілетін дамыту.Тілге деген сүйіспеншілігін арттырып,оны құрметтеуге үйрету.Табиғатты сүюге,қорғау тәрбиелеу.Көмек беру,мейірімділік,жақсылық жасаусияқты қасиеттерді баланың бойына дарыту.

Іс-әрекет кезеңдері		Тәрбиешінің іс-әрекеті.	Балалардың іс-әрекеті.
Мотивация- лық қозғаушы.	П.Ж	«Шаттық шеңбері». Балалармен шеңберге тұрып, шаттық шеңберін ұйымдастырады.	Арайлап таң атты. Алтын сәуле таратты. Жарқырайды даламыз. Жарқырайды қаламыз. Қайырлы таң балалар. Қайырлы таң қонақтар.
Ұйымдасты- ру кезеңі.	Т.с. Т.с. А.Ж.	-Балалар,қазір жылдың қай мезгілі? -Дұрыс айтасыңдар,қазір қыс мезгілі. -Қыста қандай мереке болады? -Сендерге жаңа жыл мерекесіне кім келді? -Сендер Аяз Атаның қайда тұратынын білесіңдер ме? -Дұрыс,Аяз Ата өте алыста, солтүстікте, «Мұз патшалы- ғында» тұрады.Ал сендер сол  «Мұз патшалығына» барғыларың келе ме? -Ендеше,бәріміз Аяз Атаның Отаны-«Мұз патшылығына» саяхатқа аттанайық.	-Қазір жылдың қыс мезгілі. -Жаңа жыл мерекесі болды. -Жаңа жыл мерекесіне бізге Аяз Ата,Ақша қар келді. -Алыста тұрады. -Мұзда тұрады. -Қары көп жерде тұрады. -Иә,барғымыз келеді. Балалар қуана-қуана келіседі. -Жарайды.
	А.Ж. Т.м. Т.м. Т.м. Т.м. Тм.. Т.м. Т.с. Т.с.	Қысқы орман көрінісі. Балалар жолда құраулы бұтақтарға кез болады. -Балалар,жолдың бәрін қы- раулы бұтақтар басып тастапты,қанекей,ашып кө- релік. Балалардың қолы бұтақтарға тигені сол екен. -Ой,балалар,қараңдаршы, бұл қыраулы бұтақ жай бұтақ емес,ерекше бұтақ секілді. Бұтақ: -Егерде сендер менің сұрақ- тарыма  жауап бермесеңдер, мен орнымнан қозғалмай- мын.Сендер бұтақтарды жерден көтеріп,қыс мезгілі- нің ерекшеліктері туралы айтуларың керек,-дейді.  Бұтақ: -Бәрекелді,қандай білімді балаларсыңдар?!Білімдінің жолы арқашан ашық болу керек.мен сендерге сәт сапар тілеймін.Сау болыңдар.  Тәрбиеші: -Балалар,жаңа сөзді бірге қайталайықшы.Жаңа сөз- «Қыраулы бұтақ-ветки в инее-branch-line in hoar-frost   Балалар ары қарай жүреді. Бір уақытта алдарынан үйілген қар кездеседі.  Тәрбиеші:  -Ой, балалар,мынаған қараңдаршы,біздің жолымы- мызды көп қар басып тас- тапты.Қар түйіршіктері жи- налып,төмпе қар түзеді екен. -Ендеше,балалар,жаңа сөзді бірге қайталайықшы.Жаңа сөз-«Қар түйіршігі-снежок-snow ball».  Сол кезде үйілген қарға тіл бітеді: -Мен жәй қар емеспін,си- қырлы қармын.Менің әр түйіршігімде заттар жасы-рынған, егер де сендер  сол заттардың атауларын дұрыс айтсаңдар,мен сендерге жол беремін. -Балалар,бұл жай қар емес, сиқырланған қар екен.Қане, ашып көрелік -Бәрекелді ,балалар,тапсыр- мамды дұрыс орындадың-дар.Өте тапқыр,талантты бала екенсіңдер.Талаптары- ңа нұр жаусын.Жолдарың болсын.  Сапарды әрі қарай жалғас-тырады.Бір уақытта «Омбы қарға» тап болады.Балалар «Омбы қардан» қалай өтерін білмей тұрып қалады.  Тәрбиеші: -Балалар,бұл жолды да көп қар басып тастапты.Мына омбы қардан  қалай өтеміз.  Міне, балалар,мынадай тау болып үйілген қарды «Омбы қар» деп атайды.Бірге қайта- лайықшы  «Омбы қар-огромный сугроб-much snow». Сол кезде «Сиқырлы қарлар» адамша сөйлей жөнеледі.  -Егер де сендер мақал-мәтел айтып бермесеңдер,мен орнымнан қозғалмаймын.  Омбы қар: - Бәрекелді,сендер менің тапсырмамды  жақсы орындадыңдар.Білімді,пара- сатты балалар екенсіңдер.  Жолдарың болсын.  «Омбы қар» ашылады.  Балалар сапарларын әрі қарай жалғастырады.Келе жатырса алдарынан қоян шығады. Тәрбиеші: -Сәлеметсің бе,қоян,сен неге жылап отырсың? Қоян:-Сәлеметсіңдер ме,балалар.   Мен бір жыл бойы балалар-мен болдым.Балалар мені- мен қоштасарда әдемі безендірілген жасыл шырша жанында әсем ән салып,би билегенімді есіме алып отырмын.Ал мына шырша сондай көңілсіз,әдемі ойын- шықтары да жоқ.Қалай бе- зендіруді де білмеймін.  Тәрбиеші: -Балалар,қоянға көмектесе- міз бе? -:Ендеше бәріміз, әдемі ойыншықтар жасайық. Қоян қуанып: -Рахмет,балалар,сендер ме- нің көңілімді көтеріп таста- дыңдар.Мен достарымды шақырып,жаңа жыл кешін есімізге түсіріп,бір қуанып қалатын болдық.Сендер қа- йырымды,әдепті,әрі шебер екенсіңдер.Әрқашан да осылай қиындық туғанда бір-біріңе көмектесіп тұрың- дар.Мен сендерді достарым-мен шырша жанына көңілді кешке шақырамын.    Тәрбиеші: -Қоян,рахмет,біздер Аяз-Атаның Отаны- «Мұз пат- шалығына» бара жатырмыз.  Қоян:-Жарайды,ендеше осы жолмен бұрылмай тіке алға қарай жүре берсеңдер Аяз Атаның патшалығын көре-сіңдер.Сау болыңдар.   БалаларАяз Атаның «Мұз патшалығына» жақындай- ды.     Осы мезетте қуанышты музыка ойнап,сиқырлы шамдар жарқырап «Мұз патшалығынан» Аяз Ата шығады. -Қош келдіңдер ,балалар. Сендер қайдан келесіңдер? Мұнда қалай жеттіңдер, жолда қиын болған жоқ па?    Аяз ата:-Мен де сендерді көргеніме қуаныштымын. Жүріңдер,менің патшалы- ғымды көрсетейін. (Патша- лықты аралайды). -Мұнда ауа таза.Мен денсау- лығымды жақсарту үшін мына мұзда күнде коньки-мен сырғанаймын.    Сендерді көргеніме қуанғаным сонша,өздерің- мен қосылып,мына шырша- ны айнала бір ән орында- сақ қайтеді. Бәрі қосылып,«Көрікті шыршамыз» әнін орын-дайды.  Тәрбиеші:-Аяз Ата,біздің елге қайтатын уақыт та таяп қалды.Біздің балалар да сіз- ді көргендеріне қуанышты.   Аяз Ата: -Жарайды,балаларым,менің сендерге силығым бар.Мына кішкентай суретімді ескерт- кішке ұсынамын,ал мына дорбада өздеріңе деген тәтті дәмдерім.Сау болыңдар. Үлкен азамат болыңдар. Мен сендерге бір жылдан соң барамын.Жолдарың бол- сын!!    Ұйымдастырған  оқу іс-әрекеті аяқталды.	Балалар орманды тамаша- лап келеді. Балалар таңырқай қарайды. -Қыста айнала аппақ қар. -Күн суық болады. -Кей жерлерде мұз болады. -Адамдар жылы киімдерін киеді. -Қыста біз шанамен сырғанақ тебеміз. -Коньки тебеміз. -Аққала соғамыз. -Сау болыңыз. «Қыраулы бұтақ-ветки в инее-branch-line in hoar-frost». Балалар ары қарай жүреді. Бір уақытта алдарынан үйілген қар кездеседі. -«Қар түйіршігі-снежок-snow ball». Балалар қар түіршіктерін ашады. -Мынау-машина,түсі-көк. өзі-қатты. -Мынау-қуыршақ,жұмсақ. -Мынау-доп,жұмсақ.Түсі-қызыл. -Мынау-суретке түсіргіш. Балаларбірге қайталайды. «Омбы қар-огромный сугроб-much snow». Балалар мақал-мәтел айтады. -Сау болыңыз. Балалар мұқият тыңдайды. Қоянға аяушылық білдіреді. Балалар:Иә,көмектесеміз. Балалар жерден жаңғақ теріп әкеліп,шыршаға іледі. Кейбіреуі мұз,аңдардың мүйізі, тұяғы секілді таби- ғи заттардан шыршаны безендіреді. -Сау болыңыз. БалаларАяз Атаның «Мұз патшалығына» жақындай- ды.  Балалар:   -Сәлеметсіз бе, Аяз Ата, Біз №35 «Шұғыла» бөбек- жайының балаларымыз. Біз сізді сағынып,амандаса келдік.Жолдағы қиыншы- лықтың бәрін жеңдік. Балалар «Мұз патшалығы- ғын» аралайды. Бәрі таң-тамаша. Бәрі қосылып,«Көрікті шыршамыз» әнін орын-дайды. Балалар қолдарын бұлғап, Аяз Атамен қотасып тұрады.

Күтілетін нәтиже:

Түсінеді:                  Қиын жағдайда қол ұшын беру керектігін.

Игереді:                    -Қыс мезгілін,оның ерекшелігін.

                                  -Ойыншықтарды ажыратады. Түсерді ажыратады.

                                  -Жаңа сөздерді игереді.

Жасай біледі:           -Мақал-мәтелдерді қолданады.

                                  -Жақсылыққа қуанады.

                                  -Көмек барысында жалпы ұжымдық танытады.

                                  -Табиғат сұлулығын түсінеді.

                                  -Саяхат жасауға ынта білдіреді.

          Шартты белгілер:

 П.ж-педагогикалық жинақтама

А.ж-ауқымды жұмыс

Т.м-танымдық материал

Т.с-танып білуге қатысты сұрақтар