На тему "Тотығу-тотықсыздану реакциялары"

сыныбы: 10а

пәні :  химия

Сабақтың  тақырыбы :       Тотығу-тотықсыздану  реакциялары

Сабақтың   мақсаты:  

білімдік :                    тотығу  дәрежесі, тотығу-тотықсыздану  реакцияларын

                                    жазу  дағдысын қалыптастыру ; атомдардың

                                    электрондарды  беріп  жіберу  немесе  қосып  алу  себебін

                                     және  ортақ   электрондық  жұп  арқылы  байланыс  түзуін

                                     түсіндіру;

дамытушылық :         тотығу-тотықсыздану  реакциясын  жазып, оны  талдай

                                    білу  дағдысын  дамыту .

тәрбиелік :                оқушыларды  білім  алуға , оны  өмірде  пайдалана  білуге,

                                   ұқыптылыққа баулу;

Сабақтың  типі:         аралас  сабақ

Сабақтың  әдісі :        зерттеу ,электронды  оқулық арқылы  түсіндіру;

Сабақтың  барысы:

1)      ұйымдастыру  кезеңі

а)  сәлемдесу

б)  түгелдеу

2)       үй  тапсырмасын  сұрау

Сыныптағы  оқушы  санына қарай тапсырма  беріледі.

Әр  оқушыға  химиялық  реакция  теңдеуі  беріліп  оны  сипаттайды.

Мысалы :    Na  +  H₂O -----  NaOH  + H₂

1)      орынбасу  реакциясы

2)      тотығу-тотықсыздану  реакциясы

3)      экзотермиялық  реакция

4)      қайтымсыз  реакция

5)      гетерогенді

6)      катализдік  емес

3)      Жаңа  сабақ

Оқушылардың  8-9 сыныптардағы  алған білімдерін  есіне түсіре  отырып  тотығу-тотықсыздану  реакциялары  туралы мағлұматты  тереңдетеміз.

Бүгін  біз  сіздермен  тотығу-тотықсыздану  реакцияларын  толықтырып  қарастырамыз.

Тотығу-тотықсыздану  реакциясы  дегеніміз не ?

Тотығу-тотықсыздану  реакциялары  кезінде  атомдардың  тотығу  дәрежесі  өзгереді.

Тотығу-тотықсыздану реакцияларының  түрлері :

1)      молекуларалық  тотығу-тотықсыздану  реакциялары

2)      молекулаішілік тотығу-тотықсыздану  реакциялары

3)       диспропорциялану реакциялары ( дисмутация , өздігінен  тотығу  және тотықсыздану )

4)      конмутация  реакциясы (молекулаішілік  тотығу   дәрежесі  өзгереді )

Мысал  келтірейік.

а)  Zn⁰  +  Cl₂⁰ ----  Zn ⁺²Cl₂ ^-1    

(  молекуларалық  тотығу-тотықсыздану  реакциясы)

           Zn⁰    -2e ----  Zn⁺²        2    1  тотығу , тотықсыздандырғыш

          Cl⁰₂    +2e  ----  2Cl^-1     2    1   тотықсыздану , тотықтырғыш

б)  2 KCl ⁺⁵ O₃ ^-2  ----2  KCl^-1  + 3 O₂⁰

               Cl ⁺⁵    +6e -----   Cl^-1       4      2   тотықсыздану , тотықтырғыш

              2O^-2    -4e -----  O₂⁰                 6      3  тотығу , тотықсыздандырғыш

Бұл  реакция   молекулаішілік  тотығу-тотықсыздану  реакциясы   болады.

Дисмутация  мен  конмутация  реакцияларын  салыстыру

KClO₃   ----  KClO₄  +  KCl  

NH₄ NO₃  ----  N₂О  +  H₂O

  Бекіту :

 №1  жаттығуды  орындау   (72  бет)

 №2 жаттығуды  орындау  ( 72 бет)

Қорытынды:

1)      тотығу-тотықсыздану  реакциялары  деген  не ?

2)      Оның  қандай  түрлері  бар ?

3)      Тотығу-тотықсыздану  реакциясын  қандай  әдіспен  теңестіреді ?

4)      Тотықтырғыш  деген  не ?

5)       Тотықсыздандырғыш  деген  не  ?

 Үй  тапсырмасы :  §  3.2  Тотығу-тотықсыздану  реакциялары

№3,4  жаттығуды  орындау  ( 72 бет ) 

Бағалау :  жауап берген  оқушыларды бағалаймын .